1927

1927. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1900(e)koa • 1910(e)koa • 1920(e)koa • 1930(e)koa • 1940(e)koa
Urteak	1924  • 1925  • 1926 • 1927 • 1928 • 1929 • 1930
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1927 MCMXXVII
Ab urbe condita	2680
Armeniar egutegia	1376 ԹՎ ՌՅՀԶ
Bahá'í egutegia	83 – 84
Bengaliar egutegia	1334
Berber egutegia	2877
Egutegi budista	2471
Myanmarko egutegia	1289
Bizantziar egutegia	7435 – 7436
Koptoen egutegia	1643 – 1644
Etiopiar egutegia	1919 – 1920
Hebrear egutegia	5687 – 5688
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1983 – 1984
Shaka Samvat	1849 – 1850
Kali Yuga	5028 – 5029
Iraniar egutegia	1305 – 1306
Islamiar egutegia	1345 – 1346
Japoniar egutegia	Shōwa 2 (昭和2年)
Korear egutegia	4260
Thailandiar eguzki egutegia	2470
Holozeniar egutegia	11927

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

• Apirilaren 12: 5.000 eta 10.000 komunista inguru erail zituen Kuomintangek Shanghaiko sarraskian. Lehen Fronte Batuaren amaiera eta Txinako Gerra Zibilaren hasiera izan zen.
• Maiatzaren 20: Saudi Arabiaren eta Erresuma Batuaren arteko Jeddahko Ituna sinatu zen.
• Maiatzaren 27an Rifeko Gerrak amaitu ziren, Espainia eta Frantzia Rifeko Errepublikaren aurka egindakoak.
• Ekainaren 7: Peter Voikov, sobietar enbaxadorea Varsovian, erail zuen Mugimendu Zuriaren jarraitzaile batek.
• Abuztuaren 1: Txinako Alderdi Komunistaren kideek Nanchangeko Matxinada hasi zuten.
• Azaroaren 12: Leon Trotski Sobietar Alderdi Komunistatik kanporatu zuten, Iosif Stalin lider bakartzat utziz.
• Azaroaren 21 – Sei langile hil zituzten Columbineko sarraskian, AEBetan. Urriaren 18an, lan baldintza hobeak lortu asmoz, meatzariek greba hasi zuten eta Coloradoko meatze ia guztiak ixtea lortu zuten.
• Abenduaren 14: Irakek independentzia lortu zuen Erresuma Batutik.

Arte eta kultura

• Urtarrilaren 10a – Fritz Lang austriarraren "Metropolis" pelikula kaleratu zen, garaiko film mutu garestiena.
• Otsailaren 4a – Lehenengo film soinuduna egin zuten.
• Abenduan Duke Ellington jazz musikariaren bandak kontratua sinatu zuen Cotton Club aretoarekin Harlemen (NY).
• 1927ko belaunaldia izeneko literatura mugimendua abiatu zuten Espainian, besteak beste Rafael Alberti, Federico García Lorca eta Dámaso Alonso idazleek.

Zientzia eta teknologia

• Urtarrilaren 7a – Telefono bidezko lehen nazioarteko elkarrizketa egin zuten New York eta Londres artean.
• Maiatzaren 21ean Charles Lindbergh estatubatuarrak hegan egin zuen bakarrik eta gelditu gabe New Yorketik Parisera, "Spirit of St. Louis" hegazkinean.

Kirolak

• Pasai San Pedrok irabazi zuen Kontxako Bandera, eta hurrengo 5 urteetan ere garaileak izan ziren, euren historiako tarterik onena izan zena.
• Nicolas Frantz holandarrak Frantziako Tourra irabazi zuen, eta hurrengo urtean errepikatu zuen.
• Ryder Cup golf txapelketaren lehen edizioa egin zuten Massachusettsen (AEB).

Jaiotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 1a – Maurice Béjart, frantziar dantzaria eta koreografoa (h. 2007).
• Urtarrilaren 1a – Vernon L. Smith, estatubatuar ekonomialaria, 2002ko Ekonomiako Nobel Saria.
• Urtarrilaren 3a – Danel Zenarrutzabeitia, gipuzkoar politikaria (h. 2018).
• Urtarrilaren 4a – Barbara Rush, estatubatuar aktorea (h. 2024).
• Urtarrilaren 7a – Ignacio Javier Gomara, nafar abokatu eta politikaria (h. 2022).
• Urtarrilaren 8a - Virginia Norwood, estatubatuar fisikari, militar eta ingeniaria (h. 2023).
• Urtarrilaren 10a – Megumu Tamura, japoniar futbolaria (h. 1986).
• Urtarrilaren 10a – Otto Stich, Suitzako presidentea (h. 2012).
• Urtarrilaren 13a – Frank Aranguren, AEBetako Marineen Gorputzean aritu zen eusko-estatubatuarra (h. 2013).
• Urtarrilaren 13a – Sydney Brenner, hegoafrikar biologoa, 2002ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2019).
• Urtarrilaren 14a – M. Aram, indiar hezitzaile eta abokatua (h. 1997).
• Urtarrilaren 15a - Montserrat del Amo, haur eta gazte literaturako espainiar idazlea (h. 2015).
• Urtarrilaren 15a – Kirti Nidhi Bista, Nepalgo lehen ministroa (h. 2017).
• Urtarrilaren 16 – José María Benito del Valle, Ekin eta ETAren sortzaileetako bat (h. 2011).
• Urtarrilaren 17a – Eartha Kitt, estatubatuar abeslaria, aktorea, dantzaria, komediantea, aktibista eta abestigilea (h. 2008).
• Urtarrilaren 25a – Antônio Carlos Jobim, brasildar musikagile eta piano-jotzailea (h. 1994).
• Urtarrilaren 26a – Pedro Masó, espainiar zinema-zuzendaria (h. 2008).
• Urtarrilaren 26a - María Jesús Valdés, espainiar aktorea eta ahots-aktorea (h. 2011).
• Urtarrilaren 28a – Hiroshi Teshigahara, japoniar zinema zuzendaria (h. 2001).
• Urtarrilaren 30a – Olof Palme, Suediako lehen ministroa (h. 1986).
• Urtarrilaren 31 – Beñat Dagorret, lapurtar idazle eta irakasle euskaltzalea (h. 1993).
• Urtarrilaren 31 – Alicia Iturrioz, gipuzkoar margolaria (h. 2021).
• Urtarrilaren 31 – José Monleón, espainiar idazle, antzerki-zuzendari, argitaratzaile eta kritikaria (h. 2016).

Otsaila

• Otsailaren 1a – Günter Guillaume, Alemaniako Errepublika Demokratikoaren alde lan egin zuen espioia (h. 1995).
• Otsailaren 2a – Stan Getz, estatubatuar saxofoi-jotzailea, jazzaren historiako saxofoi-jotzailerik handienetakoa (h. 1991).
• Otsailaren 4a – Tony Fruscella, estatubatuar jazz tronpeta-jotzailea (h. 1969).
• Otsailaren 5a – Julio Zachrisson, margolari, grabatzaile eta eskultore panamatarra (h. 2021).
• Otsailaren 6a – Gerard O'Neill, estatubatuar fisikaria (h. 1992).
• Otsailaren 7a – Joseph Camino, baxenabar idazlea, apaiza eta ohorezko euskaltzaina (h. 2015).
• Otsailaren 7a – Juliette Gréco, frantziar kantautore eta aktorea (h. 2020).
• Otsailaren 10a – Patxi Goikolea, bizkaitar futbolaria (h. 2000).
• Otsailaren 10a – Leontyne Price, estatubatuar sopranoa.
• Otsailaren 11 – Jean Hiriart-Urruti Abittu, lapurtar apaiz, idazle eta euskaltzaina (h. 1990).
• Otsailaren 15a – Carlo Maria Martini, italiar kardinala, Milango artzapezpikua izandakoa (h. 2012).
• Otsailaren 15a – María de los Reyes Fuentes, espainiar poeta (h. 2010).
• Otsailaren 17a – Juan Almeida Bosque, kubatar politikari, militar, konpositore eta iraultzaile komunista (h. 2009).
• Otsailaren 17a – Víctor Valera, venezuelar eskultorea (h. 2013).
• Otsailaren 20a – Sidney Poitier, bahamar-estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria (h. 2022).
• Otsailaren 21a – Hubert de Givenchy, frantziar jostuna (h. 2018).
• Otsailaren 23a – Robert Bellah, estatubatuar soziologoa, Kaliforniako Unibertsitateko (Berkeley) irakaslea (h. 2013).
• Otsailaren 23a – Régine Crespin, frantziar sopranoa (h. 2007).
• Otsailaren 23a – Mirtha Legrand, argentinar telebistako-aktore eta aurkezlea.
• Otsailaren 23a – Silvia Legrand, argentinar aktorea (h. 2020).
• Otsailaren 24a – David Mourão-Ferreira, portugaldar idazlea (h. 1996).
• Otsailaren 24a – Emmanuelle Riva, frantziar aktorea (h. 2017).
• Otsailaren 25a – Humberto Giannini, txiletar filosofo eta idazlea (h. 2014).
• Otsailaren 28a – Pierrette Prat i Galindo, kataluniar moja klaratarra (h. 2014).

Martxoa

• Martxoaren 1a – Harry Belafonte, estatubatuar abeslari, aktore eta giza eskubideen aldeko borrokalaria (h. 2023).
• Martxoaren 1a – Salvador Paniker, kataluniar ingeniaria, filosofo eta idazlea (h. 2017).
• Martxoaren 2a – Piotr Kowalski, poloniar jatorriko frantziar artista (h. 2004).
• Martxoaren 2a – Ray Prosser, galestar errugbilari eta entrenatzailea (h. 2020).
• Martxoaren 2a – Roger Walkowiak, frantziar txirrindularia (h. 2017).
• Martxoaren 3a – Pierre Aubert, Suitzako Konfederazioko presidentea (h. 2016).
• Martxoaren 3a – Bernarda de Utrera, andaluziar flamenko-kantari ijitoa (h. 2009).
• Martxoaren 4a – Jacques Dupin, frantziar poeta, arte kritikari eta L'Éphémère aldizkariaren kofundatzailea (h. 2012).
• Martxoaren 4a – Dick Savitt, estatubatuar tenislaria (h. 2023).
• Martxoaren 6a – Gabriel García Márquez, kolonbiar idazlea eta kazetaria, 1982ko Literaturako Nobel Saria (h. 2014).
• Martxoaren 7a – José Larrañaga, gipuzkoar politikaria (h. 1984).
• Martxoaren 8a – Mari Carmen Madariaga, Arrati, bizkaitar erraketista (h. 2004).
• Martxoaren 8a – Selma Huxley, kanadar historialaria, Euskal Herriko eta Kanadako itsas historian aditua (h. 2020).
• Martxoaren 8a – Stanisław Kania, poloniar politikari komunista (h. 2020).
• Martxoaren 9a – Jaime de Armiñán, espainiar antzerki idazle, gidoigile eta zinemagilea (h. 2024).
• Martxoaren 10a – Joxe Lizaso, gipuzkoar bertsolaria (h. 2009).
• Martxoaren 11 – Miren Begoña Ereñaga, bizkaitar erraketista (h. 2015).
• Martxoaren 11 – Josep Maria Subirachs, kataluniar eskultore eta margolaria (h. 2014).
• Martxoaren 12a – Raúl Alfonsín, Argentinako presidentea eta giza eskubideen bultzatzailea (h. 2009).
• Martxoaren 13a – José Gabriel Sarasa, euskal herritar abokatu eta politikaria (h. 1987).
• Martxoaren 15a – Maija Isola, finlandiar margolaria eta ehun-disenatzailea (h. 2001).
• Martxoaren 16a – Vladimir Komarov, sobietar kosmonauta (h. 1967).
• Martxoaren 17a – Roberto Suazo Córdoba, Hondurasko presidentea (h. 2018).
• Martxoaren 18a – Mohamed Ben Ahmed Abdelghani, Aljeriako lehen ministroa (h. 1996).
• Martxoaren 20a – Josep Guinovart, kataluniar margolari, marrazkilari eta grabatzailea (h. 2007).
• Martxoaren 21a – Hans-Dietrich Genscher, alemaniar politikaria (h. 2016).
• Martxoaren 22a – Antonio Isasi-Isasmendi, espainiar zinema zuzendaria, gidoilaria eta zinema ekoizlea (h. 2017).
• Martxoaren 24a – Martin Walser, alemaniar idazlea (h. 2023).
• Martxoaren 25a – Tina Anselmi, italiar politikaria, Italiako historiako lehenengo emakume ministroa (h. 2016).
• Martxoaren 27a – François Furet, frantziar historialaria (h. 1997).
• Martxoaren 27a – Miguel Picazo, espainiar zinema zuzendaria (h. 2016).
• Martxoaren 27a – Mstislav Rostropovitx, errusiar biolontxelo-jotzailea (h. 2007).
• Martxoaren 28a – Theo Colborn, ingurumenaren osasunaren estatubatuar analista (h. 2014).
• Martxoaren 29a – John Vane, britainiar farmakologoa, 1982ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2004).
• Martxoaren 31 – César Chávez, estatubatuar sindikatu-buruzagia (h. 1993).

Apirila

• Apirilaren 2a – Tomás Oñaederra, bizkaitar txirrindularia (h. 2025).
• Apirilaren 2a – Ferenc Puskás, hungariar futbolaria, historiako jokalari onentsuenetako bat (h. 2006).
• Apirilaren 3a – Éva Székely, hungariar igerilaria (h. 2020).
• Apirilaren 5a – Thanin Kraiwichian, Thailandiako lehen ministroa (h. 2025).
• Apirilaren 6a – Gerry Mulligan, estatubatuar jazz musikagilea (h. 1996).
• Apirilaren 6a – Venancio Orbe, bizkaitar apaiz katoliko pasiotarra, Peruko Moyobambako gotzaina izandakoa (h. 2008).
• Apirilaren 9a – Tiny Hill, zeelandaberritar errugbilaria eta errugbi aukeratzailea (h. 2019).
• Apirilaren 10a – Marshall Warren Nirenberg, estatubatuar biokimikaria, 1968ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2010).
• Apirilaren 11 – Manuela Fernández Pérez, espainiar zirkuko artista, film-zuzendari, gidoilari, koreografo, vedette eta enpresaburua (h. 2017).
• Apirilaren 12a – Marijke Thunnissen, herbeheretar margolaria eta ehungintzako artista (h. 2025).
• Apirilaren 14a – Alan MacDiarmid, zeelandaberritar-estatubatuar kimikaria, 2000ko Kimikako Nobel Saria, (h. 2007).
• Apirilaren 16a – Edie Adams, estatubatuar aktore eta abeslaria (h. 2008).
• Apirilaren 16a – Benedikto XVI.a, Aita santua (h. 2022).
• Apirilaren 17a – Bernardo Alberro, gipuzkoar musikagile, olerkari eta akordeoi-jotzailea.
• Apirilaren 18a – Samuel P. Huntington, estatubatuar politologo eta irakaslea (h. 2008).
• Apirilaren 18a – Tadeusz Mazowiecki, Poloniako lehen ministroa (h. 2013).
• Apirilaren 20a – Chris Heunis, Hegoafrikako jarduneko presidentea (h. 2006).
• Apirilaren 20a – Phil Hill, 1 Formulako estatubatuar pilotua (h. 2008).
• Apirilaren 20a – Karl Alexander Müller, suitzar fisikaria, 1987ko Fisikako Nobel Saria (h. 2023).
• Apirilaren 22a – Laurel Aitken, Godfather of Ska, jamaikar kantari eta konpositorea, Ska musikaren aitzindaria (h. 2005).
• Apirilaren 22a – Jose Iribarren Zugasti, nafar apaiza, idazlea, margolaria eta poeta (h. 2000).
• Apirilaren 23a – Manuel Rivera, espainiar margolaria (h. 1995).
• Apirilaren 25a – Corín Tellado, espainiar idazlea (h. 2009).
• Apirilaren 25a – Albert Uderzo, frantziar komikigilea, René Goscinnyrekin batera Asterix komiki sortaren sortzailea (h. 2020).
• Apirilaren 26a – Anne McLaren, britainiar biologoa, garapen biologiaren arloan aitzindaria (h. 2007).
• Apirilaren 27a – Coretta Scott King, afro-amerikarren eskubideen ekintzailea, eta Martin Luther King Jr.en emaztea. (h. 2006).
• Apirilaren 29a – Betsy Ancker-Johnson, estatubatuar plasma fisikaria (h. 2020).
• Apirilaren 29a – Dorothy Manley, ingeles atleta (h. 2021).

Maiatza

• Maiatzaren 1a – Greta Andersen, daniar igerilaria (h. 2023).
• Maiatzaren 1a – Laura Betti, italiar aktorea (h. 2004).
• Maiatzaren 1a – Aurelio Menéndez, espainiar legelaria eta politikaria (h. 2018).
• Maiatzaren 1a – Albert Zafy, Madagaskarreko presidentea (h. 2017).
• Maiatzaren 2a – Miguel Ángel Álvarez Muro, gipuzkoar margolaria (h. 2011).
• Maiatzaren 5a – Sylvia Fedoruk, kanadar fisikaria (h. 2012).
• Maiatzaren 5a – Jesús Pardo, espainiar idazle eta kazetaria (h. 2020).
• Maiatzaren 8a – Chumy Chúmez, gipuzkoar marrazkilari eta idazlea (h. 2003).
• Maiatzaren 8a – Nora Marks Dauenhauer, Tlingitak amerindiar tribuko idazlea, poeta eta emakume jakintsua (h. 2017).
• Maiatzaren 8a – Josefina Samper, espainiar sindikalista (h. 2018).
• Maiatzaren 9a – Manfred Eigen, alemaniar fisikari eta kimikaria, 1967ko Kimikako Nobel Saria (h. 2019).
• Maiatzaren 13a – Jose Maria Jimeno Jurio, nafar historialaria eta etnografoa (h. 2002).
• Maiatzaren 15a – Consuelo Rubio, espainiar soprano eta mezzosopranoa (h. 1981).
• Maiatzaren 18a – François Nourissier, frantziar kazetari eta idazlea (h. 2011).
• Maiatzaren 20a – Aingeru Iker Jayo Basterra, bizkaitar margolaria.
• Maiatzaren 20a – Jose Luis Robles, Bilboko alkatea (h. 2007).
• Maiatzaren 21a – Tomás Segovia, Espainian jaiotako mexikar idazlea eta irakaslea (h. 2011).
• Maiatzaren 22a – Michael Constantine, greko-estatubatuar aktorea (h. 2021).
• Maiatzaren 22a – Peter Matthiessen, estatubatuar idazle, eleberrigile eta naturalista (h. 2014).
• Maiatzaren 22a – George A. Olah, hungariar kimikaria, 1994ko Kimikako Nobel Saria (h. 2017).
• Maiatzaren 25a – Robert Ludlum, estatubatuar idazlea (h. 2001).
• Maiatzaren 25a – María Josefa Uharte, nafar arte bildumagile eta filantropoa (h. 2015).
• Maiatzaren 26a – Jacques Bergerac, lapurtar antzezlea (h. 2014).
• Maiatzaren 30a – Joan Birman, estatubatuar matematikaria, trentza teorian eta korapilo teorian espezializatua.

Ekaina

• Ekainaren 4a – Geoffrey Palmer, ingeles aktorea (h. 2020).
• Ekainaren 7a – Dell Hymes, estatubatuar hizkuntzalaria, soziolinguista, antropologo eta folklorista (h. 2009).
• Ekainaren 8a – Jerry Stiller, estatubatuar aktorea eta komediagilea, Stiller eta Meara bikoteko kidea (h. 2020).
• Ekainaren 9a – Franco Donatoni, italiar musikagilea (h. 2000).
• Ekainaren 9a – Luis Lopetegi, Agerre I, gipuzkoar harri-jasotzailea (h. 1969).
• Ekainaren 10a – László Kubala, hungariar futbolaria (h. 2002).
• Ekainaren 10a – Eugene Parker, estatubatuar zientzialaria, eguzkiaren inguruko gertaeretan aditua (h. 2022).
• Ekainaren 13a – Slim Dusty, australiar country musikaria (h. 2003).
• Ekainaren 13a – Franco Maria Malfatti, italiar politikaria, Europako Batzordeko 3. lehendakaria (h. 1991).
• Ekainaren 15a – Hugo Pratt, italiar idazle eta komikigilea (h. 1995).
• Ekainaren 16a – Nicolás Redondo Urbieta, bizkaitar sindikalista eta politikaria, UGTko Idazkari Nagusia (h. 2023).
• Ekainaren 17a – Lucio Fulci, italiar zinema zuzendari, gidoilari eta aktorea (h. 1996).
• Ekainaren 18a – Paul Eddington, ingeles aktorea (h. 1995).
• Ekainaren 18a – Jean Nesprias, lapurtar dantza irakaslea (h. 2018).
• Ekainaren 19a - Carmina Virgili, kataluniar geologo, kudeatzaile zientifiko eta politikaria (h. 2014).
• Ekainaren 23a – Bob Fosse, estatubatuar koreografo eta zinema zuzendaria (h. 1987).
• Ekainaren 24a – Martin Lewis Perl, estatubatuar fisikaria, 1995eko Fisikako Nobel Saria (h. 2014).
• Ekainaren 26a – Juan Velarde Fuertes, espainiar ekonomista (h. 2023).
• Ekainaren 28a – Frank Sherwood Rowland, estatubatuar kimikaria, 1995eko Kimikako Nobel Saria (h. 2012).
• Ekainaren 29a – Amable Arias, euskal herritar eskultore, margolari eta grabatzailea (h. 1984).
• Ekainaren 30a – Sleim Ammar, idazle eta mediku tunisiarra (h. 1999).
• Ekainaren 30a – Shirley Fry, estatubatuar tenislaria (h. 2021).

Uztaila

• Uztailaren 3a – Ken Russell, ingeles zinema zuzendaria (h. 2011).
• Uztailaren 4a – Gina Lollobrigida, italiar aktorea (h. 2023).
• Uztailaren 4a – Neil Simon, estatubatuar antzerkigilea (h. 2018).
• Uztailaren 6a – Janet Leigh, estatubatuar aktorea (h. 2004).
• Uztailaren 11 – Theodore Harold Maiman, estatubatuar fisikaria, lehen laserraren sortzailea (h. 2007).
• Uztailaren 11 – Gregorio Salvador Caja, espainiar lexikologoa eta dialektologoa (h. 2020).
• Uztailaren 11 - Milagros Txurruka, bizkaitar dantzari ohia, bikotean hainbat euskal dantza-sueltoko txapelketa irabazitakoa.
• Uztailaren 13a – Simone Veil, frantziar politikaria, Europako Parlamentuko lehen emakume lehendakaria (h. 2017).
• Uztailaren 18a – Antonio García-Trevijano, ideologia errepublikanoko espainiar politikari eta pentsalaria (h. 2018).
• Uztailaren 18a – Kurt Masur, alemaniar orkestra-zuzendaria (h. 2015).
• Uztailaren 19a – María Wonenburger, espainiar matematikaria, Fulbright beka jaso zuen lehen espainiar emakumea (h. 2014).
• Uztailaren 20a – Joan Jara, britainiar dantzari eta aktibista politikoa, Víctor Jararen emaztea (h. 2023).
• Uztailaren 27a – Gisèle Halimi, tunisiar-frantziar abokatua, idazlea eta ekintzaile feminista (h. 2020).
• Uztailaren 27a – Berta Riaza, espainiar aktorea (h. 2022).
• Uztailaren 28a – John Ashbery, estatubatuar poeta, AEBetako poetarik esanguratsuenetakoa (h. 2017).
• Uztailaren 28a – David Viñas, argentinar eleberrigilea (h. 2011).
• Uztailaren 29a – Harry Mulisch, herbeheretar idazlea (h. 2010).
• Uztailaren 31 – Cecilia Mangini, italiar zinemagile dokumentalista, gidoilaria eta argazkilaria (h. 2021).

Abuztua

• Abuztuaren 2a – Paul Garabedian, estatubatuar matematikaria eta zenbakizko analista (h. 2010).
• Abuztuaren 3a – Elliot Silverstein, estatubatuar zinema zuzendaria (h. 2023).
• Abuztuaren 4a – Naomi Polani, israeldar zuzendari, abeslari, ekoizle, aktore eta dantzaria (h. 2024).
• Abuztuaren 5a – Vicente Luis Lapatza, bizkaitar futbolaria, atezaina (h. 2008).
• Abuztuaren 6a – Arturo Armando Molina, El Salvadorko presidentea (h. 2021).
• Abuztuaren 6a – Theodor Wagner, austriar futbolaria (h. 2020).
• Abuztuaren 9a – Marvin Minsky, estatubatuar zientzialaria, adimen artifizialaren aitatzat hartua (h. 2016).
• Abuztuaren 9a – Robert Shaw, ingeles aktore eta eleberri idazlea (h. 1978).
• Abuztuaren 10a – Vittorio Gregotti, italiar arkitektoa (h. 2020).
• Abuztuaren 11 – Giancarlo Astrua, italiar txirrindularia (h. 2010).
• Abuztuaren 16a - Carmen Bernardos, espainiar aktorea (h. 2021).
• Abuztuaren 17a – Txomin Solabarrieta, bizkaitar apaiza eta ohorezko euskaltzaina (h. 2019).
• Abuztuaren 18a – Rosalynn Carter, Ameriketako Estatu Batuetako Lehen Dama (h. 2023).
• Abuztuaren 18a – Marvin Harris, estatubatuar antropologo, idazle eta unibertsitateko irakaslea (h. 2001).
• Abuztuaren 19a – L.Q. Jones, estatubatuar aktorea (h. 2022).
• Abuztuaren 20a – Ana Itelman, txiletar-argentinar balet-dantzaria, koreografoa, balet zuzendaria eta aitzindaria (h. 1989).
• Abuztuaren 20a – Jimmy Raney, estatubatuar jazz gitarra-jotzailea (h. 1995).
• Abuztuaren 21a – Barry Foster, ingeles zinema, antzerki, telebista eta irratiko aktorea (h. 2002).
• Abuztuaren 23a – Dick Bruna, herbeheretar diseinatzaile eta ilustratzailea (h. 2017).
• Abuztuaren 23a – Ľubor Kresák, eslovakiar astronomoa (h. 1994).
• Abuztuaren 23a – Martial Solal, frantziar piano-jotzailea, musikagilea eta orkestra-zuzendaria (h. 2024).
• Abuztuaren 24a – David Ireland, australiar eleberrigilea (h. 2022).
• Abuztuaren 24a – Harry Markowitz, estatubatuar ekonomialaria, 1990eko Ekonomiako Nobel Saria (h. 2023).
• Abuztuaren 25a – Althea Gibson, estatubatuar tenislari eta golflaria, tenis txapelketa bat jokatu zuen lehen kirolari afro-amerikarra (h. 2003).
• Abuztuaren 25a – Francisco Queipo de Llano Acuña, madrildar militar eta politikaria (h. 2002).
• Abuztuaren 26a – B. V. Doshi, indiar arkitektoa (h. 2023).
• Abuztuaren 27a – Mari Wolf, zientzia-fikziozko idazle eta zutabegile estatubatuarra.
• Abuztuaren 28a – Izaskun Arrue, arabar irakasle eta erizaina, Arabako ikastoletako lehenengo andereñotzat onartua (h. 2016).
• Abuztuaren 31 – Roland Simounet, frantziar arkitektoa (h. 1996).

Iraila

• Irailaren 1a – Paquita Bretos Andueza, gipuzkoar mendigoizalea, ateoa eta komunista, kontrabandista eta mugalaria (h. 2024).
• Irailaren 2a – Nicole Buffetaut, frantziar idazlea (h. 2024).
• Irailaren 4a – John McCarthy, estatubatuar informatikaria, adimen artifiziala kontzeptuaren hedatzailea (h. 2011).
• Irailaren 7a – François Billetdoux, frantziar antzerkigilea (h. 1991).
• Irailaren 8a – Patxi Altuna, gipuzkoar euskalaria, idazlea eta jesulaguna (h. 2006).
• Irailaren 9a – Elvin Jones, estatubatuar jazz bateria-jotzailea (h. 2004).
• Irailaren 11 – Abel San Martín, Barberito I.a, esku huskako errioxar pilotaria (h. 1980).
• Irailaren 12a – Freddie Jones, ingeles aktorea (h. 2019).
• Irailaren 13a – Tzannis Tzannetakis, Greziako lehen ministroa (h. 2010).
• Irailaren 16a – Peter Falk, estatubatuar aktorea, Columbo detektibea antzezteagatik ospetsua (h. 2011).
• Irailaren 16a – Sadako Ogata, japoniar politikaria (h. 2019).
• Irailaren 18a – Dionisio Blanco, bizkaitar margolaria (h. 2003).
• Irailaren 23a – Migel Etxauri, nafar margolaria (h. 2024).
• Irailaren 25a – Colin Davis, ingeles orkestra-zuzendaria (h. 2013).
• Irailaren 26a – Romano Mussolini, italiar jazz pianista eta margolaria (h. 2006).
• Irailaren 29a – Edith Eger, Holokaustoa biziraun zuen gatibua eta psikologian aditua, trauma osteko estresaren nahasmenduan espezialista.
• Irailaren 29a – Martin Garziarena, Garziarena, nafar aizkolaria (h. 2005).
• Irailaren 30a – W S. Merwin, estatubatuar poeta eta itzultzailea (h. 2019)

Urria

• Urriaren 3a – Kenojuak Ashevak, emakume inuit margolaria, inuit arte modernoaren aitzindaritzat joa (h. 2013).
• Urriaren 6a – Paul Badura-Skoda, austriar piano-jotzailea eta musikologoa (h. 2019).
• Urriaren 7a – Juan Benet, espainiar idazlea (h. 1993).
• Urriaren 8a - Emilia Currás, espainiar irakaslea, kimikaria, dokumentalista eta informatologoa (h. 2020).
• Urriaren 8a – César Milstein, argentinar-britainiar biokimikaria, 1984ko Medikuntzako Nobel saria (h. 2002).
• Urriaren 9a – Iker Belaustegigoitia, euskal kirolaria, belan aditua (h. 1991).
• Urriaren 10a – Dana Elcar, estatubatuar aktorea (h. 2005).
• Urriaren 10a – Manuel Hernández Mompó, espainiar margolaria (h. 1992).
• Urriaren 11 – Josefina Karlota Belgikakoa, Luxemburgoko dukesa handi ezkontidea (h. 2005).
• Urriaren 13a – Lee Konitz, estatubatuar musikagilea (h. 2020).
• Urriaren 13a – Turgut Özal, Turkiako presidentea (h. 1993).
• Urriaren 14a – Thomas Luckmann, batez ere Alemanian aritutako esloveniar soziologoa (h. 2016).
• Urriaren 14a – Roger Moore, britainiar aktorea (h. 2017).
• Urriaren 16a – Pedro Manuel Aristegi, gipuzkoar diplomatikaria (h. 1989).
• Urriaren 16a – Günter Grass, alemaniar idazlea, 1999ko Literaturako Nobel saria (h. 2015).
• Urriaren 17a – Friedrich Hirzebruch, alemaniar matematikaria, bere belaunaldiko figura nabarmena (h. 2012).
• Urriaren 18a – George C. Scott, estatubatuar aktorea (h. 1999).
• Urriaren 18a - Alba Solís, argentinar abeslari, aktore eta vedettea (h. 2016).
• Urriaren 19a – Pierre Alechinsky, belgikar pintore, grabatzaile eta poeta.
• Urriaren 23a – Edward Kienholz, estatubatuar eskultorea (h. 1994).
• Urriaren 23a – Leszek Kołakowski, poloniar filosofoa (h. 2009).
• Urriaren 24a – Gilbert Bécaud, frantziar abeslari, musikagile, piano-jotzaile eta aktorea (h. 2021).
• Urriaren 25a – Jorge Batlle Ibáñez, Uruguaiko presidentea (h. 2016).
• Urriaren 25a – Lawrence Kohlberg, estatubatuar psikologoa (h. 1987).
• Urriaren 29a – Pablo Antoñana, gaztelaniazko nafar idazlea (h. 2009).

Azaroa

• Azaroaren 2a – Steve Ditko, estatubatuar komikigilea (h. 2018).
• Azaroaren 3a – Odvar Nordli, Norvegiako lehen ministroa (h. 2018).
• Azaroaren 5a – Emilio Lledó, espainiar filosofoa.
• Azaroaren 7a – Juan Arcocha, kubatar intelektuala, abokatua, idazlea, kazetaria, itzultzailea eta interpretea (h. 2010).
• Azaroaren 8a – Patti Page, estatubatuar abeslari eta aktorea (h. 2013).
• Azaroaren 11 – Maati Bouabid, Marokoko lehen ministroa (h. 1996).
• Azaroaren 11 – Juan Maria Lekuona, euskal olerkari, irakasle eta idazlea (h. 2005).
• Azaroaren 14a – Narciso Yepes, espainiar gitarra-jotzailea (h. 1997).
• Azaroaren 15a – Bill Rowling, Zeelanda Berriko 30. lehen ministroa (h. 1995).
• Azaroaren 16a – Mercedes Luzuriaga, bizkaitar aktorea (h. 2023).
• Azaroaren 18a – Eldar Riazanov, sobietar zinemagilea (h. 2015).
• Azaroaren 20a – María Lourdes Albertos, espainiar hizkuntzalaria, Hispaniako onomastikan aditua (h. 1986).
• Azaroaren 20a – Andres Narbarte, Xalto, nafar bertsolaria (h. 1971).
• Azaroaren 20a – Estelle Parsons, estatubatuar aktorea.
• Azaroaren 21a – Ernesto de la Peña, mexikar itzultzailea eta akademikoa (h. 2012).
• Azaroaren 22a – Tareka, portugaldar aktore eta idazlea (h. 2018).
• Azaroaren 23a – Angelo Sodano, italiar kardinala (h. 2022).
• Azaroaren 24a – Ahmadou Kourouma, mandinga jatorriko bolikostar eleberrigilea (h. 2003).
• Azaroaren 24a – Alfredo Kraus, espainiar tenorra (h. 1999).
• Azaroaren 25a – Juan Artzamendi, gipuzkoar musikagilea (h. 2004).
• Azaroaren 28a – Abdul Halim Kedahkoa, Kedahko sultana eta Malaysiako erregea (h. 2017).

Abendua

• Abenduaren 4a – Gae Aulenti, italiar arkitektoa (h. 2012).
• Abenduaren 4a – Rafael Sánchez Ferlosio, espainiar idazlea (h. 2019).
• Abenduaren 5a – Bhumibol Adulyadej, Thailandiako erregea (h. 2016).
• Abenduaren 6a – Jacques Bondon, frantziar musikagilea (h. 2008).
• Abenduaren 8a – Niklas Luhmann, alemaniar soziologoa (h. 1998).
• Abenduaren 9a – Thérèse Clerc, frantziar aktibista feminista (h. 2016).
• Abenduaren 9a – Pierre Henry, frantziar musikagilea (h. 2017).
• Abenduaren 11 – Annika Bäckström, suediar itzultzailea (h. 2022).
• Abenduaren 12a – Robert Norton Noyce, Fairchild Semiconductor eta Intel Corporation erakundeen sortzaileetako bat eta mikrotxiparen asmatzaileetako bat (h. 1990).
• Abenduaren 13a – Juan Alonso, gipuzkoar futbolaria (h. 1994).
• Abenduaren 13a – Geneviève Page, frantziar aktorea (h. 2025).
• Abenduaren 16a – Manuel Lasarte, euskal bertsolaria eta idazlea (h. 2012).
• Abenduaren 16a – Jelena Samarina, errusiar aktorea (h. 2011).
• Abenduaren 17a – Antonio Fernández Alba, espainiar arkitektoa (h. 2024).
• Abenduaren 18a – Ramsay Clark, estatubatuar abokatu, ekintzaile eta politikaria (h. 2021).
• Abenduaren 18a – Críostóir Ó Floinn, irlandar idazlea (h. 2023).
• Abenduaren 19a – Thomas Manterola, lapurtar errugbilaria (h. 2013).
• Abenduaren 20a – Kim Young-sam, Hego Koreako presidentea (h. 2015).
• Abenduaren 24a – Mary Higgins Clark, misteriozko eleberrien estatubatuar idazlea (h. 2020).
• Abenduaren 25a – José Luis Olaizola, gipuzkoar idazle eta gidoilaria.
• Abenduaren 28a – Edward Babiuch, Poloniako lehen ministroa (h. 2021).
• Abenduaren 30a – Robert Hossein, frantziar antzezlea eta antzerki-zuzendaria (h. 2020).
• Abenduaren 30a – Hamed Karoui, Tunisiako lehen ministroa (h. 2020).
• Abenduaren 31 - Antonio Mateo, Irunen bizi izandako asturiar margolaria (h. 2012).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Jose Grazenea, gipuzkoar margolaria (h. 2021).
• Jose Mari Apezetxea, nafar margolaria, Bidasoko Eskolako kidea eta Baztango Margolariak taldearen sortzaileetakoa (h. 2017).
• Juan Cordero, gipuzkoar musikagilea (h. 2014).
• Juan Jauregi, nafar txirrindulari ohia.
• Juan Cruz Gantzarain, gipuzkoar txirrindulari ohia.
• Mari Treku, Mattin Treku bertsolariaren emaztea (h. 2005).
• Maria Antonia Uzkudun, Anoetako txikita, gipuzkoar erraketista (h. 2008).
• Patxi Buldain, nafar margolaria (h. 2024).
• Piarre Erramuzpe, baxenafar bertsolaria.
• Santiago Hernández Redondo, Txantxillo, donostiar xilofono-jole eta eskalea, pertsonaia herrikoia (h. 2003).
• Ahmed Agouliz, marokoar ekintzailea, Askapen Nazionalerako Armadako kidea (h. 1964).
• Gérard Blanchard, frantziar tipografo, grafista, idazle eta marrazkilaria (h. 1998).
• Kristian Brisson, bretainierazko idazlea (h. 2013).
• Marcos Kaplan, argentinar soziologoa (h. 2004).
• Pearse Hutchinson, eskoziar-irlandar poeta, itzultzaile eta esataria (h. 2012).
• Rosario Ustáriz Borra, idazlea eta poeta aragoiera hizkuntzan (h. 2009).

Heriotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 5a – Salvador Azpiazu, arabar marrazkilari eta ilustratzailea (j. 1867).
• Urtarrilaren 9a – Ramon Illarramendi, gipuzkoar antzerkigilea (j. 1879).
• Urtarrilaren 19a – Karlota Belgikakoa, Mexikoko enperadorea (j. 1840).
• Urtarrilaren 23a – Hilma Angered-Strandberg, suediar idazlea (j. 1855).
• Urtarrilaren 24a – Jean Bertheroy, frantziar idazlea (j. 1858).

Otsaila

• Otsailaren 6a – Sam Maguire, irlandar errepublikar eta futbol gaeliko jokalaria (j. 1887).
• Otsailaren 9a – Charles Doolittle Walcott, estatubatuar paleontologo eta naturalista, Burgess Shale aztarnategiaren aurkitzailea (j. 1850).
• Otsailaren 17a – Serafín Basterra, bizkaitar eskultorea (j. 1850).
• Otsailaren 19a – Georg Brandes, daniar filosofo, literatura-kritikari eta kazetaria (j. 1842).
• Otsailaren 27a – Luke Fildes, ingeles ilustratzaile eta margolaria (j. 1843).

Martxoa

• Martxoaren 3a – Mikhail Artsybaxev, ukrainar idazlea (j. 1878).
• Martxoaren 4a – Max Théon, poloniar kabalista eta okultista judua (j. 1848).
• Martxoaren 8a – Babette von Bülow, alemaniar idazlea (j. 1850).
• Martxoaren 13a – Liudmyla Vasylevska, Dniprova Txaika, ukrainar idazle, itzultzaile eta irakaslea (j. 1861).
• Martxoaren 16a – Victoria Aguirre Anchorena, argentinar margolaria, arte bildumagilea eta Sociedad de Beneficencia elkarteko kidea (j. 1858).
• Martxoaren 23a – Paul César Helleu, frantziar margolaria (j. 1859).
• Martxoaren 25a – Marie-Alphonsine, palestinar moja, Jerusalemgo Errosario Santuko Ahizpak domingotar kongregazioaren sortzailea (j. 1843).
• Martxoaren 27a – Klaus Berntsen, Danimarkako lehen ministroa (j. 1844).
• Martxoaren 29a – Luigi Luzzatti, Italiako lehen ministroa (j. 1841).
• Martxoaren 31 – Kang Youwei, Txinako idazlea, filosofoa eta politikaria (j. 1858).

Apirila

• Apirilaren 1a – José Tomás Errázuriz, txiletar margolari eta diplomazialaria (j. 1856).
• Apirilaren 7a – Domingo Iturrate, Fray Domingo del Santísimo Sacramento, bizkaitar apaiz trinitarioa (j. 1901).
• Apirilaren 15a – Gaston Leroux, frantziar kazetari eta eleberrigilea (j. 1868).
• Apirilaren 18a – José Tartiere, Bilbon jaiotako asturiar enpresaburu eta ingeniari industriala (j. 1848).
• Apirilaren 20a – Enrique Simonet, espainiar margolaria (j. 1866).
• Apirilaren 21a – Hugo Schuchardt, alemaniar hizkuntzalaria (j. 1842).
• Apirilaren 28a – Li Dazhao, txinatar iraultzailea (j. 1888).

Maiatza

• Maiatzaren 7a – Ruth Prawer Jhabvala, Alemanian jaiotako britainiar estatubatuar eleberrigile eta gidoilaria (h. 2013).
• Maiatzaren 9a – Lucrecia Arana, espainiar zarzuela-abeslaria, tiple-kontraltoa (j. 1867).
• Maiatzaren 11 – Juan Gris, espainiar margolaria (j. 1887).
• Maiatzaren 12a – Louise Catherine Breslau, alemaniar-suitzar margolaria (j. 1856).
• Maiatzaren 25a – Henri Hubert, frantziar arkeologoa eta erlijio konparaketan soziologo aditua (j. 1872).
• Maiatzaren 28a – Boris Kustodiev, errusiar margolaria (j. 1878).
• Maiatzaren 29a – Georges Eekhoud, belgikar idazlea (j. 1854).

Ekaina

• Ekainaren 9a – Victoria Woodhull, emakumeek bozkatzeko eskubideraren aldeko lider bat Ameriketako Estatu Batuetan (j. 1838).
• Ekainaren 13a – Melati van Java, herbeheretar idazlea (j. 1853).
• Ekainaren 14a – Jerome K. Jerome, ingeles idazlea (j. 1859).
• Ekainaren 15a – Ottavio Bottecchia, italiar txirrindularia (j. 1894).
• Ekainaren 26a – Armand Guillaumin, frantziar margolari inpresionista (j. 1841).

Uztaila

• Uztailaren 2a – Ruth Ogden, estatubatuar haur literaturako idazlea (j. 1853).
• Uztailaren 5a – Albrecht Kossel, alemaniar biokimikaria, 1910eko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1853).
• Uztailaren 7a – Gösta Mittag-Leffler, suediar matematikaria (j. 1846).
• Uztailaren 10a – Kevin O'Higgins, irlandar politikaria, IRAk eraila (j. 1892).
• Uztailaren 13a – Otto Blehr, Norvegiako lehen ministroa (j. 1847).
• Uztailaren 15a – Constance Markievicz, irlandar nazionalista, sufragista, iraultzailea eta sozialista (j. 1868).
• Uztailaren 18a – Vasili Polenov, errusiar margolaria (j. 1844).
• Uztailaren 20a – Fernando I.a Errumaniakoa, Errumaniako erregea (j. 1865).
• Uztailaren 24a – Akutagawa Ryunosuke, japoniar idazlea (j. 1892).

Abuztua

• Abuztuaren 4a – Eugène Atget, frantziar argazkilaria (j. 1857).
• Abuztuaren 4a – John Dillon, irlandar mediku eta politikari abertzalea (j. 1851).
• Abuztuaren 13a – James Oliver Curwood, estatubatuar eleberrigile eta kazetaria (j. 1878).
• Abuztuaren 13a – Marianne Stokes, austriar margolaria, Viktoriar aroko margolaririk garrantzitsuenetarikoa (j. 1855).
• Abuztuaren 15a – Bertram Boltwood, estatubatuar fisikari eta kimikaria (j. 1870).
• Abuztuaren 23an, errugabeak izanik Sacco eta Vanzetti auzian aulki elektrikoan hiltzera zigortuak:
  • Nicola Sacco, italiar-estatubatuar anarkista (j. 1891).
  • Bartolomeo Vanzetti, italiar-estatubatuar anarkista (j. 1888).
• Abuztuaren 25a – Elisabeth Aspe, estoniar idazlea (j. 1860).

Iraila

• Irailaren 14a – Hugo Ball, alemaniar egile eta olerkaria, Dada mugimendu artistikoaren sortzailea (j. 1886).
• Irailaren 14a – Isadora Duncan, estatubatuar dantzaria (j. 1877/78).
• Irailaren 19a – Michael Ancher, daniar margolaria (j. 1849).
• Irailaren 29a – Willem Einthoven, herbeheretar sendagilea, 1924ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1860).

Urria

• Urriaren 2a – Svante Arrhenius, suediar kimikaria, 1903ko Kimikako Nobel Saria (j. 1859).
• Urriaren 7a – Paul Sérusier, frantziar margolaria (j. 1864).
• Urriaren 8a – Ricardo Güiraldes, argentinar idazlea (j. 1886).
• Urriaren 24a – Joxe Jabier Uresberueta, Donostiako traineru patroia (j. 1850).

Azaroa

• Azaroaren 5a – Augusta Déjerine-Klumpke, frantziar medikua, neuroanatomian egin zuen lanagatik ezaguna (j. 1859).
• Azaroaren 6a – Vicente García Castañón, nafar meatz-ingeniaria.
• Azaroaren 11a – Wilhelm Johannsen, daniar botanikoa (j. 1857).
• Azaroaren 21a – Laurits Tuxen, daniar margolari eta eskultorea (j. 1853).
• Azaroaren 23a – Stanislaw Przybyszewski, poloniar idazlea (j. 1868).

Abendua

• Abenduaren 21a – Francisco Rafael Uhagon, bizkaitar legelari, historialari eta politikaria (j. 1858).
• Abenduaren 25a – Teodora Fracasso, Elia San Klementerena, italiar moja karmeldarra (j. 1901).
• Abenduaren 27a - Gregorio Urkaregi Otxandiano, Begoña elizateko hargin, obra-eraikitzaile eta kontratista (j. 1869).
• Abenduaren 30a – José Salis, gipuzkoar pintorea (j. 1863).
• Abenduaren 31a – Pedro Navascues, nafar historialari eta idazlea (j. 1903).

Nobel saridunak:

• Fisika: Arthur Holly Compton, Charles Thomson Rees Wilson
• Kimika: Heinrich Otto Wieland
• Literatura: Henri Bergson
• Medikuntza: Julius Wagner-Jauregg
• Bakea: Ferdinand Buisson, Ludwig Quidde

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q18110
• Multimedia: 1927 / Q18110