1927

1927. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1900(e)koa • 1910(e)koa • 1920(e)koa • 1930(e)koa • 1940(e)koa
Urteak	1924  • 1925  • 1926 • 1927 • 1928 • 1929 • 1930
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1927 MCMXXVII
Ab urbe condita	2680
Armeniar egutegia	1376 ԹՎ ՌՅՀԶ
Bahá'í egutegia	83 – 84
Bengaliar egutegia	1334
Berber egutegia	2877
Egutegi budista	2471
Myanmarko egutegia	1289
Bizantziar egutegia	7435 – 7436
Koptoen egutegia	1643 – 1644
Etiopiar egutegia	1919 – 1920
Hebrear egutegia	5687 – 5688
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1983 – 1984
Shaka Samvat	1849 – 1850
Kali Yuga	5028 – 5029
Iraniar egutegia	1305 – 1306
Islamiar egutegia	1345 – 1346
Japoniar egutegia	Shōwa 2 (昭和2年)
Korear egutegia	4260
Thailandiar eguzki egutegia	2470
Holozeniar egutegia	11927

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

• Apirilaren 12: 5.000 eta 10.000 komunista inguru erail zituen Kuomintangek Shangaiko sarraskian. Lehen Fronte Batuaren amaiera eta Txinako Gerra Zibilaren hasiera izan zen.
• Maiatzaren 20: Saudi Arabiaren eta Erresuma Batuaren arteko Jeddahko Ituna sinatu zen.
• Maiatzaren 27an Rifeko Gerrak amaitu ziren, Espainia eta Frantzia Rifeko Errepublikaren aurka egindakoak.
• Ekainaren 7: Peter Voikov, sobietar enbaxadorea Varsovian, erail zuen Mugimendu Zuriaren jarraitzaile batek.
• Azaroaren 12: Leon Trotski Sobietar Alderdi Komunistatik kanporatu zuten, Iosif Stalin lider bakartzat utziz.
• Abenduaren 14: Irakek independentzia lortu zuen Erresuma Batutik.

Arte eta kultura

• Urtarrilaren 10a - Fritz Lang austriarraren "Metropolis" pelikula kaleratu zen, garaiko film mutu garestiena.
• Otsailaren 4a - Lehenengo film soinuduna egin zuten.
• Abenduan Duke Ellington jazz musikariaren bandak kontratua sinatu zuen Cotton Club aretoarekin Harlemen (NY).
• 1927ko belaunaldia izeneko literatura mugimendua abiatu zuten Espainian, besteak beste Rafael Alberti, Federico García Lorca eta Dámaso Alonso idazleek.

Zientzia eta teknologia

• Urtarrilaren 7a - Telefono bidezko lehen nazioarteko elkarrizketa egin zuten New York eta Londres artean.
• Maiatzaren 21ean Charles Lindbergh estatubatuarrak hegan egin zuen bakarrik eta gelditu gabe New Yorketik Parisera, "Spirit of St. Louis" hegazkinean.

Kirolak

• Pasai San Pedrok irabazi zuen Kontxako Bandera, eta hurrengo 5 urteetan ere garaileak izan ziren, euren historiako tarterik onena izan zena.
• Nicolas Frantz holandarrak Frantziako Tourra irabazi zuen, eta hurrengo urtean errepikatu zuen.
• Ryder Cup golf txapelketaren lehen edizioa egin zuten Massachusettsen (AEB).

Jaiotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 1a - Maurice Béjart, frantziar dantzaria eta koreografoa (h. 2007).
• Urtarrilaren 1a - Vernon L. Smith, estatubatuar ekonomialaria, 2002ko Ekonomiako Nobel Saria.
• Urtarrilaren 3a - Danel Zenarrutzabeitia, gipuzkoar politikaria (h. 2018).
• Urtarrilaren 7a - Ignacio Javier Gomara, nafar abokatu eta politikaria (h. 2022).
• Urtarrilaren 10a - Megumu Tamura, japoniar futbolaria (h. 1986).
• Urtarrilaren 10a - Otto Stich, Suitzako presidentea (h. 2012).
• Urtarrilaren 13a - Sydney Brenner, hegoafrikar biologoa, 2002ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2019).
• Urtarrilaren 14a - M. Aram, indiar hezitzaile eta abokatua (h. 1997).
• Urtarrilaren 15a - Kirti Nidhi Bista, Nepalgo lehen ministroa (h. 2017).
• Urtarrilaren 16 - José María Benito del Valle, Ekin eta ETAren sortzaileetako bat (h. 2011).
• Urtarrilaren 17a - Eartha Kitt, estatubatuar abeslaria, aktorea, dantzaria, komediantea, aktibista eta abestigilea (h. 2008).
• Urtarrilaren 25a - Antônio Carlos Jobim, brasildar musikagile eta piano-jotzailea (h. 1994).
• Urtarrilaren 26a - Pedro Masó, espainiar zinema-zuzendaria (h. 2008).
• Urtarrilaren 28a - Hiroshi Teshigahara, japoniar zinema zuzendaria (h. 2001).
• Urtarrilaren 30a - Olof Palme, Suediako lehen ministroa (h. 1986).
• Urtarrilaren 31 - Beñat Dagorret, lapurtar idazle eta irakasle euskaltzalea (h. 1993).
• Urtarrilaren 31 - Alicia Iturrioz, gipuzkoar margolaria (h. 2021).
• Urtarrilaren 31 - José Monleón, espainiar idazle, antzerki-zuzendari, argitaratzaile eta kritikaria (h. 2016).

Otsaila

• Otsailaren 1a - Günter Guillaume, Alemaniako Errepublika Demokratikoaren alde lan egin zuen espioia (h. 1995).
• Otsailaren 2a - Stan Getz, estatubatuar saxofoi-jotzailea, jazzaren historiako saxofoi-jotzailerik handienetakoa (h. 1991).
• Otsailaren 4a - Tony Fruscella, estatubatuar jazz tronpeta-jotzailea (h. 1969).
• Otsailaren 5a - Julio Zachrisson, margolari, grabatzaile eta eskultore panamatarra (h. 2021).
• Otsailaren 6a - Gerard O'Neill, estatubatuar fisikaria (h. 1992).
• Otsailaren 7a - Joseph Camino, baxenabar idazlea, apaiza eta ohorezko euskaltzaina (h. 2015).
• Otsailaren 7a - Juliette Gréco, frantziar kantautore eta aktorea (h. 2020).
• Otsailaren 10a - Patxi Goikolea, bizkaitar futbolaria (h. 2000).
• Otsailaren 10a - Leontyne Price, estatubatuar sopranoa.
• Otsailaren 11 - Jean Hiriart-Urruti Abittu, lapurtar apaiz, idazle eta euskaltzaina (h. 1990).
• Otsailaren 15a - Carlo Maria Martini, italiar kardinala, Milango artzapezpikua izandakoa (h. 2012).
• Otsailaren 17a - Juan Almeida Bosque, kubatar politikari, militar, konpositore eta iraultzaile komunista (h. 2009).
• Otsailaren 17a - Víctor Valera, venezuelar eskultorea (h. 2013).
• Otsailaren 20a - Sidney Poitier, bahamar-estatubatuar aktore eta zinema zuzendaria (h. 2022).
• Otsailaren 21a - Hubert de Givenchy, frantziar jostuna (h. 2018).
• Otsailaren 23a - Robert Bellah, estatubatuar soziologoa, Kaliforniako Unibertsitateko (Berkeley) irakaslea (h. 2013).
• Otsailaren 23a - Régine Crespin, frantziar sopranoa (h. 2007).
• Otsailaren 23a - Mirtha Legrand, argentinar telebistako-aktore eta aurkezlea.
• Otsailaren 23a - Silvia Legrand, argentinar aktorea (h. 2020).
• Otsailaren 24a - David Mourão-Ferreira, portugaldar idazlea (h. 1996).
• Otsailaren 24a - Emmanuelle Riva, frantziar aktorea (h. 2017).
• Otsailaren 25a - Humberto Giannini, txiletar filosofo eta idazlea (h. 2014).

Martxoa

• Martxoaren 1a - Harry Belafonte, estatubatuar abeslari, aktore eta giza eskubideen aldeko borrokalaria (h. 2023).
• Martxoaren 1a - Salvador Paniker, kataluniar ingeniaria, filosofo eta idazlea (h. 2017).
• Martxoaren 2a - Piotr Kowalski, poloniar jatorriko frantziar artista (h. 2004).
• Martxoaren 2a - Ray Prosser, galestar errugbilari eta entrenatzailea (h. 2020).
• Martxoaren 2a - Roger Walkowiak, frantziar txirrindularia (h. 2017).
• Martxoaren 3a - Bernarda de Utrera, andaluziar flamenko-kantari ijitoa (h. 2009).
• Martxoaren 4a - Jacques Dupin, frantziar poeta, arte kritikari eta L'Éphémère aldizkariaren kofundatzailea (h. 2012).
• Martxoaren 4a - Dick Savitt, estatubatuar tenislaria (h. 2023).
• Martxoaren 6a - Gabriel García Márquez, kolonbiar idazlea eta kazetaria, 1982ko Literaturako Nobel Saria (h. 2014).
• Martxoaren 7a - José Larrañaga, gipuzkoar politikaria (h. 1984).
• Martxoaren 8a - Mari Carmen Madariaga, Arrati, bizkaitar erraketista (h. 2004).
• Martxoaren 8a - Selma Huxley, kanadar historialaria, Euskal Herriko eta Kanadako itsas historian aditua (h. 2020).
• Martxoaren 8a - Stanisław Kania, poloniar politikari komunista (h. 2020).
• Martxoaren 9a - Jaime de Armiñán, espainiar antzerki idazle, gidoigile eta zinemagilea.
• Martxoaren 10a - Joxe Lizaso, gipuzkoar bertsolaria (h. 2009).
• Martxoaren 11 - Miren Begoña Ereñaga, bizkaitar erraketista (h. 2015).
• Martxoaren 11 - Josep Maria Subirachs, kataluniar eskultore eta margolaria (h. 2014).
• Martxoaren 12a - Raúl Alfonsín, Argentinako presidentea eta giza eskubideen bultzatzailea (h. 2009).
• Martxoaren 13a - José Gabriel Sarasa, euskal herritar abokatu eta politikaria (h. 1987).
• Martxoaren 15a - Maija Isola, finlandiar margolaria eta ehun-disenatzailea (h. 2001).
• Martxoaren 17a - Roberto Suazo Córdoba, Hondurasko presidentea (h. 2018).
• Martxoaren 18a - Mohamed Ben Ahmed Abdelghani, Aljeriako lehen ministroa (h. 1996).
• Martxoaren 20a - Josep Guinovart, kataluniar margolari, marrazkilari eta grabatzailea (h. 2007).
• Martxoaren 21a - Hans-Dietrich Genscher, alemaniar politikaria (h. 2016).
• Martxoaren 22a - Antonio Isasi-Isasmendi, espainiar zinema zuzendaria, gidoilaria eta zinema ekoizlea (h. 2017).
• Martxoaren 24a - Martin Walser, alemaniar idazlea (h. 2023).
• Martxoaren 25a - Tina Anselmi, italiar politikaria, Italiako historiako lehenengo emakume ministroa (h. 2016).
• Martxoaren 27a - François Furet, frantziar historialaria (h. 1997).
• Martxoaren 27a - Miguel Picazo, espainiar zinema zuzendaria (h. 2016).
• Martxoaren 27a - Mstislav Rostropovitx, errusiar biolontxelo-jotzailea (h. 2007).
• Martxoaren 28a - Theo Colborn, ingurumenaren osasunaren estatubatuar analista (h. 2014).
• Martxoaren 29a - John Vane, britainiar farmakologoa, 1982ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2004).
• Martxoaren 31 - César Chávez, estatubatuar sindikatu-buruzagia (h. 1993).

Apirila

• Apirilaren 2a - Tomás Oñaederra, bizkaitar txirrindularia.
• Apirilaren 2a - Ferenc Puskás, hungariar futbolaria, historiako jokalari onentsuenetako bat (h. 2006).
• Apirilaren 3a - Éva Székely, hungariar igerilaria (h. 2020).
• Apirilaren 6a - Gerry Mulligan, estatubatuar jazz musikagilea (h. 1996).
• Apirilaren 6a - Venancio Orbe, bizkaitar apaiz katoliko pasiotarra, Peruko Moyobambako gotzaina izandakoa (h. 2008).
• Apirilaren 9a - Tiny Hill, zeelandaberritar errugbilaria eta errugbi aukeratzailea (h. 2019).
• Apirilaren 10a - Marshall Warren Nirenberg, estatubatuar biokimikaria, 1968ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2010).
• Apirilaren 14a - Alan MacDiarmid, zeelandaberritar-estatubatuar kimikaria, 2000ko Kimikako Nobel Saria, (h. 2007).
• Apirilaren 16a - Edie Adams, estatubatuar aktore eta abeslaria (h. 2008).
• Apirilaren 16a - Benedikto XVI.a, Aita santua (h. 2022).
• Apirilaren 17a - Bernardo Alberro, gipuzkoar musikagile, olerkari eta akordeoi-jotzailea.
• Apirilaren 18a - Samuel P. Huntington, estatubatuar politologo eta irakaslea (h. 2008).
• Apirilaren 18a - Tadeusz Mazowiecki, Poloniako lehen ministroa (h. 2013).
• Apirilaren 20a - Chris Heunis, Hegoafrikako jarduneko presidentea (h. 2006).
• Apirilaren 20a - Phil Hill, 1 Formulako estatubatuar pilotua (h. 2008).
• Apirilaren 20a - Karl Alexander Müller, suitzar fisikaria, 1987ko Fisikako Nobel Saria (h. 2023).
• Apirilaren 22a - Laurel Aitken, Godfather of Ska, jamaikar kantari eta konpositorea, Ska musikaren aitzindaria (h. 2005).
• Apirilaren 22a - Jose Iribarren Zugasti, nafar apaiza, idazlea, margolaria eta poeta (h. 2000).
• Apirilaren 23a - Manuel Rivera, espainiar margolaria (h. 1995).
• Apirilaren 25a - Corín Tellado, espainiar idazlea (h. 2009).
• Apirilaren 25a - Albert Uderzo, frantziar komikigilea, René Goscinnyrekin batera Asterix komiki sortaren sortzailea (h. 2020).
• Apirilaren 26a - Anne McLaren, britainiar biologoa, garapen biologiaren arloan aitzindaria (h. 2007).
• Apirilaren 29a - Betsy Ancker-Johnson, estatubatuar plasma fisikaria.
• Apirilaren 29a - Dorothy Manley, ingeles atleta (h. 2021).

Maiatza

• Maiatzaren 1a - Greta Andersen, daniar igerilaria (h. 2023).
• Maiatzaren 1a - Laura Betti, italiar aktorea (h. 2004).
• Maiatzaren 1a - Aurelio Menéndez, espainiar legelaria eta politikaria (h. 2018).
• Maiatzaren 1a - Albert Zafy, Madagaskarreko presidentea (h. 2017).
• Maiatzaren 2a - Miguel Ángel Álvarez Muro, gipuzkoar margolaria (h. 2011).
• Maiatzaren 5a - Sylvia Fedoruk, kanadar fisikaria (h. 2012).
• Maiatzaren 5a - Jesús Pardo, espainiar idazle eta kazetaria (h. 2020).
• Maiatzaren 8a - Chumy Chúmez, gipuzkoar marrazkilari eta idazlea (h. 2003).
• Maiatzaren 8a - Nora Marks Dauenhauer, Tlingitak amerindiar tribuko idazlea, poeta eta emakume jakintsua (h. 2017).
• Maiatzaren 8a - Josefina Samper, espainiar sindikalista (h. 2018).
• Maiatzaren 9a - Manfred Eigen, alemaniar fisikari eta kimikaria, 1967ko Kimikako Nobel Saria (h. 2019).
• Maiatzaren 13a - Jose Maria Jimeno Jurio, nafar historialaria eta etnografoa (h. 2002).
• Maiatzaren 15a - Consuelo Rubio, espainiar soprano eta mezzosopranoa (h. 1981).
• Maiatzaren 18a - François Nourissier, frantziar kazetari eta idazlea (h. 2011).
• Maiatzaren 20a - Aingeru Iker Jayo Basterra, bizkaitar margolaria.
• Maiatzaren 20a - Jose Luis Robles, Bilboko alkatea (h. 2007).
• Maiatzaren 21a - Tomás Segovia, Espainian jaiotako mexikar idazlea eta irakaslea (h. 2011).
• Maiatzaren 22a - Michael Constantine, greko-estatubatuar aktorea (h. 2021).
• Maiatzaren 22a - Peter Matthiessen, estatubatuar idazle, eleberrigile eta naturalista (h. 2014).
• Maiatzaren 22a - George A. Olah, hungariar kimikaria, 1994ko Kimikako Nobel Saria (h. 2017).
• Maiatzaren 25a - Robert Ludlum, estatubatuar idazlea (h. 2001).
• Maiatzaren 25a - María Josefa Uharte, nafar arte bildumagile eta filantropoa (h. 2015).
• Maiatzaren 26a - Jacques Bergerac, lapurtar antzezlea (h. 2014).
• Maiatzaren 30a - Joan Birman, estatubatuar matematikaria, trentza teorian eta korapilo teorian espezializatua.

Ekaina

• Ekainaren 4a - Geoffrey Palmer, ingeles aktorea (h. 2020).
• Ekainaren 7a - Dell Hymes, estatubatuar hizkuntzalaria, soziolinguista, antropologo eta folklorista (h. 2009).
• Ekainaren 8a - Jerry Stiller, estatubatuar aktorea eta komediagilea, Stiller eta Meara bikoteko kidea (h. 2020).
• Ekainaren 9a - Franco Donatoni, italiar musikagilea (h. 2000).
• Ekainaren 9a - Luis Lopetegi, Agerre I, gipuzkoar harri-jasotzailea (h. 1969).
• Ekainaren 10a - László Kubala, hungariar futbolaria (h. 2002).
• Ekainaren 10a - Eugene Parker, estatubatuar zientzialaria, eguzkiaren inguruko gertaeretan aditua (h. 2022).
• Ekainaren 13a - Slim Dusty, australiar country musikaria (h. 2003).
• Ekainaren 13a - Franco Maria Malfatti, italiar politikaria, Europako Batzordeko 3. lehendakaria (h. 1991).
• Ekainaren 15a - Hugo Pratt, italiar idazle eta komikigilea (h. 1995).
• Ekainaren 16a - Nicolás Redondo Urbieta, bizkaitar sindikalista eta politikaria, UGTko Idazkari Nagusia (h. 2023).
• Ekainaren 17a - Lucio Fulci, italiar zinema zuzendari, gidoilari eta aktorea (h. 1996).
• Ekainaren 18a - Paul Eddington, ingeles aktorea (h. 1995).
• Ekainaren 18a - Jean Nesprias, lapurtar dantza irakaslea (h. 2018).
• Ekainaren 23a - Bob Fosse, estatubatuar koreografo eta zinema zuzendaria (h. 1987).
• Ekainaren 24a - Martin Lewis Perl, estatubatuar fisikaria, 1995eko Fisikako Nobel Saria (h. 2014).
• Ekainaren 26a - Juan Velarde Fuertes, espainiar ekonomista (h. 2023).
• Ekainaren 28a - Frank Sherwood Rowland, estatubatuar kimikaria, 1995eko Kimikako Nobel Saria (h. 2012).
• Ekainaren 29a - Amable Arias, euskal herritar eskultore, margolari eta grabatzailea (h. 1984).
• Ekainaren 30a - Shirley Fry, estatubatuar tenislaria (h. 2021).

Uztaila

• Uztailaren 3a - Ken Russell, ingeles zinema zuzendaria (h. 2011).
• Uztailaren 4a - Gina Lollobrigida, italiar aktorea (h. 2023).
• Uztailaren 4a - Neil Simon, estatubatuar antzerkigilea (h. 2018).
• Uztailaren 6a - Janet Leigh, estatubatuar aktorea (h. 2004).
• Uztailaren 11 - Theodore Harold Maiman, estatubatuar fisikaria, lehen laserraren sortzailea (h. 2007).
• Uztailaren 11 - Gregorio Salvador Caja, espainiar lexikologoa eta dialektologoa (h. 2020).
• Uztailaren 13a - Simone Veil, frantziar politikaria, Europako Parlamentuko lehen emakume lehendakaria (h. 2017).
• Uztailaren 18a - Antonio García-Trevijano, ideologia errepublikanoko espainiar politikari eta pentsalaria (h. 2018).
• Uztailaren 18a - Kurt Masur, alemaniar orkestra-zuzendaria (h. 2015).
• Uztailaren 19a - María Wonenburger, espainiar matematikaria, Fulbright beka jaso zuen lehen espainiar emakumea (h. 2014).
• Uztailaren 27a - Gisèle Halimi, tunisiar-frantziar abokatua, idazlea eta ekintzaile feminista (h. 2020).
• Uztailaren 27a - Berta Riaza, espainiar aktorea (h. 2022).
• Uztailaren 28a - John Ashbery, estatubatuar poeta, AEBetako poetarik esanguratsuenetakoa (h. 2017).
• Uztailaren 28a - David Viñas, argentinar eleberrigilea (h. 2011).
• Uztailaren 29a - Harry Mulisch, herbeheretar idazlea (h. 2010).
• Uztailaren 31 - Cecilia Mangini, italiar zinemagile dokumentalista, gidoilaria eta argazkilaria (h. 2021).

Abuztua

• Abuztuaren 2a - Paul Garabedian, estatubatuar matematikaria eta zenbakizko analista (h. 2010).
• Abuztuaren 3a - Elliot Silverstein, estatubatuar zinema zuzendaria.
• Abuztuaren 5a - Vicente Luis Lapatza, bizkaitar futbolari ohia, atezaina.
• Abuztuaren 6a - Arturo Armando Molina, El Salvadorko presidentea (h. 2021).
• Abuztuaren 6a - Theodor Wagner, austriar futbolaria (h. 2020).
• Abuztuaren 9a - Marvin Minsky, estatubatuar zientzialaria, adimen artifizialaren aitatzat hartua (h. 2016).
• Abuztuaren 9a - Robert Shaw, ingeles aktore eta eleberri idazlea (h. 1978).
• Abuztuaren 10a - Vittorio Gregotti, italiar arkitektoa (h. 2020).
• Abuztuaren 11 - Giancarlo Astrua, italiar txirrindularia (h. 2010).
• Abuztuaren 17a - Txomin Solabarrieta, bizkaitar apaiza eta ohorezko euskaltzaina (h. 2019).
• Abuztuaren 18a - Rosalynn Carter, Ameriketako Estatu Batuetako Lehen Dama.
• Abuztuaren 18a - Marvin Harris, estatubatuar antropologo, idazle eta unibertsitateko irakaslea (h. 2001).
• Abuztuaren 19a - L.Q. Jones, estatubatuar aktorea (h. 2022).
• Abuztuaren 20a - Ana Itelman, txiletar-argentinar balet-dantzaria, koreografoa, balet zuzendaria eta aitzindaria (h. 1989).
• Abuztuaren 20a - Jimmy Raney, estatubatuar jazz gitarra-jotzailea (h. 1995).
• Abuztuaren 21a - Barry Foster, ingeles zinema, antzerki, telebista eta irratiko aktorea (h. 2002).
• Abuztuaren 23a - Dick Bruna, herbeheretar diseinatzaile eta ilustratzailea (h. 2017).
• Abuztuaren 23a - Ľubor Kresák, eslovakiar astronomoa (h. 1994).
• Abuztuaren 23a - Martial Solal, frantziar piano-jotzailea, musikagilea eta orkestra-zuzendaria.
• Abuztuaren 24a - David Ireland, australiar eleberrigilea (h. 2022).
• Abuztuaren 24a - Harry Markowitz, estatubatuar ekonomialaria, 1990eko Ekonomiako Nobel Saria (h. 2023).
• Abuztuaren 25a - Althea Gibson, estatubatuar tenislari eta golflaria, tenis txapelketa bat jokatu zuen lehen kirolari afro-amerikarra (h. 2003).
• Abuztuaren 25a - Francisco Queipo de Llano Acuña, madrildar militar eta politikaria (h. 2002).
• Abuztuaren 26a - B. V. Doshi, indiar arkitektoa (h. 2023).
• Abuztuaren 27a - Mari Wolf, zientzia-fikziozko idazle eta zutabegile estatubatuarra.
• Abuztuaren 28a - Izaskun Arrue, arabar irakasle eta erizaina, Arabako ikastoletako lehenengo andereñotzat onartua (h. 2016).
• Abuztuaren 31 - Roland Simounet, frantziar arkitektoa (h. 1996).

Iraila

• Irailaren 2a - Nicole Buffetaut, frantziar idazlea.
• Irailaren 4a - John McCarthy, estatubatuar informatikaria, adimen artifiziala kontzeptuaren hedatzailea (h. 2011).
• Irailaren 7a - François Billetdoux, frantziar antzerkigilea (h. 1991).
• Irailaren 8a - Patxi Altuna, gipuzkoar euskalaria, idazlea eta jesulaguna (h. 2006).
• Irailaren 9a - Elvin Jones, estatubatuar jazz bateria-jotzailea (h. 2004).
• Irailaren 11 - Abel San Martín, Barberito I.a, esku huskako errioxar pilotaria (h. 1980).
• Irailaren 12a - Freddie Jones, ingeles aktorea (h. 2019).
• Irailaren 13a - Tzannis Tzannetakis, Greziako lehen ministroa (h. 2010).
• Irailaren 16a - Peter Falk, estatubatuar aktorea, Columbo detektibea antzezteagatik ospetsua (h. 2011).
• Irailaren 16a - Sadako Ogata, japoniar politikaria (h. 2019).
• Irailaren 18a - Dionisio Blanco, bizkaitar margolaria (h. 2003).
• Irailaren 23a - Miguel Angel Etxauri, nafar margolaria.
• Irailaren 25a - Colin Davis, ingeles orkestra-zuzendaria (h. 2013).
• Irailaren 26a - Romano Mussolini, italiar jazz pianista eta margolaria (h. 2006).
• Irailaren 29a - Edith Eger, Holokaustoa biziraun zuen gatibua eta psikologian aditua, trauma osteko estresaren nahasmenduan espezialista.
• Irailaren 29a - Martin Garziarena, Garziarena, nafar aizkolaria (h. 2005).
• Irailaren 30a - W S. Merwin, estatubatuar poeta eta itzultzailea (h. 2019)

Urria

• Urriaren 3a - Kenojuak Ashevak, emakume inuit margolaria, inuit arte modernoaren aitzindaritzat joa (h. 2013).
• Urriaren 6a - Paul Badura-Skoda, austriar piano-jotzailea eta musikologoa (h. 2019).
• Urriaren 7a - Juan Benet, espainiar idazlea (h. 1993).
• Urriaren 8a - César Milstein, argentinar-britainiar biokimikaria, 1984ko Medikuntzako Nobel saria (h. 2002).
• Urriaren 9a - Iker Belaustegigoitia, euskal kirolaria, belan aditua.
• Urriaren 10a - Dana Elcar, estatubatuar aktorea (h. 2005).
• Urriaren 10a - Manuel Hernández Mompó, espainiar margolaria (h. 1992).
• Urriaren 11 - Josefina Karlota Belgikakoa, Luxemburgoko dukesa handi ezkontidea (h. 2005).
• Urriaren 13a - Lee Konitz, estatubatuar musikagilea (h. 2020).
• Urriaren 13a - Turgut Özal, Turkiako presidentea (h. 1993).
• Urriaren 14a - Thomas Luckmann, batez ere Alemanian aritutako esloveniar soziologoa (h. 2016).
• Urriaren 14a - Roger Moore, britainiar aktorea (h. 2017).
• Urriaren 16a - Pedro Manuel Aristegi, gipuzkoar diplomatikaria (h. 1989).
• Urriaren 16a - Günter Grass, alemaniar idazlea, 1999ko Literaturako Nobel saria (h. 2015).
• Urriaren 17a - Friedrich Hirzebruch, alemaniar matematikaria, bere belaunaldiko figura nabarmena (h. 2012).
• Urriaren 18a - George C. Scott, estatubatuar aktorea (h. 1999).
• Urriaren 19a - Pierre Alechinsky, belgikar pintore, grabatzaile eta poeta.
• Urriaren 23a - Edward Kienholz, estatubatuar eskultorea (h. 1994).
• Urriaren 23a - Leszek Kołakowski, poloniar filosofoa (h. 2009).
• Urriaren 24a - Gilbert Bécaud, frantziar abeslari, musikagile, piano-jotzaile eta aktorea (h. 2021).
• Urriaren 25a - Jorge Batlle Ibáñez, Uruguaiko presidentea (h. 2016).
• Urriaren 25a - Lawrence Kohlberg, estatubatuar psikologoa (h. 1987).
• Urriaren 29a - Pablo Antoñana, gaztelaniazko nafar idazlea (h. 2009).

Azaroa

• Azaroaren 2a - Steve Ditko, estatubatuar komikigilea (h. 2018).
• Azaroaren 3a - Odvar Nordli, Norvegiako lehen ministroa (h. 2018).
• Azaroaren 7a - Juan Arcocha, kubatar intelektuala, abokatua, idazlea, kazetaria, itzultzailea eta interpretea (h. 2010).
• Azaroaren 8a - Patti Page, estatubatuar abeslari eta aktorea (h. 2013).
• Azaroaren 11 - Juan Maria Lekuona, euskal olerkari, irakasle eta idazlea (h. 2005).
• Azaroaren 14a - Narciso Yepes, espainiar gitarra-jotzailea (h. 1997).
• Azaroaren 15a - Bill Rowling, Zeelanda Berriko 30. lehen ministroa (h. 1995).
• Azaroaren 16a - Mercedes Luzuriaga, bizkaitar aktorea (h. 2023).
• Azaroaren 18a - Eldar Riazanov, sobietar zinemagilea (h. 2015).
• Azaroaren 20a - Andres Narbarte, Xalto, nafar bertsolaria (h. 1971).
• Azaroaren 21a - Ernesto de la Peña, mexikar itzultzailea eta akademikoa (h. 2012).
• Azaroaren 23a - Angelo Sodano, italiar kardinala (h. 2022).
• Azaroaren 24a - Ahmadou Kourouma, mandinga jatorriko bolikostar eleberrigilea (h. 2003).
• Azaroaren 24a - Alfredo Kraus, espainiar tenorra (h. 1999).
• Azaroaren 25a - Juan Artzamendi, gipuzkoar musikagilea (h. 2004).
• Azaroaren 28a - Abdul Halim Kedahkoa, Kedahko sultana eta Malaysiako erregea (h. 2017).

Abendua

• Abenduaren 4a - Gae Aulenti, italiar arkitektoa (h. 2012).
• Abenduaren 4a - Rafael Sánchez Ferlosio, espainiar idazlea (h. 2019).
• Abenduaren 5a - Bhumibol Adulyadej, Thailandiako erregea (h. 2016).
• Abenduaren 6a - Jacques Bondon, frantziar musikagilea (h. 2008).
• Abenduaren 8a - Niklas Luhmann, alemaniar soziologoa (h. 1998).
• Abenduaren 9a - Thérèse Clerc, frantziar aktibista feminista (h. 2016).
• Abenduaren 9a - Pierre Henry, frantziar musikagilea (h. 2017).
• Abenduaren 12a - Robert Norton Noyce, Fairchild Semiconductor eta Intel Corporation erakundeen sortzaileetako bat eta mikrotxiparen asmatzaileetako bat (h. 1990).
• Abenduaren 13a - Juan Alonso, gipuzkoar futbolaria (h. 1994).
• Abenduaren 13a - Genevieve Page, frantziar aktorea.
• Abenduaren 16a - Manuel Lasarte, euskal bertsolaria eta idazlea (h. 2012).
• Abenduaren 16a - Jelena Samarina, errusiar aktorea (h. 2011).
• Abenduaren 17a - Antonio Fernández Alba, espainiar arkitektoa.
• Abenduaren 18a - Ramsay Clark, estatubatuar abokatu, ekintzaile eta politikaria (h. 2021).
• Abenduaren 19a - Thomas Manterola, lapurtar errugbilaria (h. 2013).
• Abenduaren 20a - Kim Young-sam, Hego Koreako presidentea (h. 2015).
• Abenduaren 24a - Mary Higgins Clark, misteriozko eleberrien estatubatuar idazlea (h. 2020).
• Abenduaren 25a - José Luis Olaizola, gipuzkoar idazle eta gidoilaria.
• Abenduaren 28a - Edward Babiuch, Poloniako lehen ministroa (h. 2021).
• Abenduaren 30a - Robert Hossein, frantziar antzezlea eta antzerki-zuzendaria (h. 2020).
• Abenduaren 30a - Hamed Karoui, Tunisiako lehen ministroa (h. 2020).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Jose Grazenea, gipuzkoar margolaria (h. 2021).
• Jose Mari Apezetxea, nafar margolaria, Bidasoko Eskolako kidea eta Baztango Margolariak taldearen sortzaileetakoa (h. 2017).
• Juan Cordero, gipuzkoar musikagilea (h. 2014).
• Juan Jauregi, nafar txirrindulari ohia.
• Juan Cruz Gantzarain, gipuzkoar txirrindulari ohia.
• Mari Treku, Mattin Treku bertsolariaren emaztea (h. 2005).
• Maria Antonia Uzkudun, Anoetako txikita, gipuzkoar erraketista (h. 2008).
• Patxi Buldain, nafar margolaria.
• Santiago Hernández Redondo, Txantxillo, donostiar xilofono-jole eta eskalea, pertsonaia herrikoia (h. 2003).
• Ahmed Agouliz, marokoar ekintzailea, Askapen Nazionalerako Armadako kidea (h. 1964).
• Gérard Blanchard, frantziar tipografo, grafista, idazle eta marrazkilaria (h. 1998).
• Joan Jara, britainiar dantzari eta aktibista politikoa.
• Kristian Brisson, bretainierazko idazlea (h. 2013).
• Marcos Kaplan, argentinar soziologoa (h. 2004).
• María Lourdes Albertos, espainiar hizkuntzalaria, Hispaniako onomastikan aditua (h. 1985).
• Pearse Hutchinson, eskoziar-irlandar poeta, itzultzaile eta esataria (h. 2012).
• Piarre Erramuzpe, baxenafar bertsolaria.
• Rosario Ustáriz Borra, idazlea eta poeta aragoiera hizkuntzan (h. 2009).

Heriotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 5a - Salvador Azpiazu, arabar marrazkilari eta ilustratzailea (j. 1867).
• Urtarrilaren 9a - Ramon Illarramendi, gipuzkoar antzerkigilea (j. 1879).
• Urtarrilaren 19a - Karlota Belgikakoa, Mexikoko enperadorea (j. 1840).

Otsaila

• Otsailaren 6a - Sam Maguire, irlandar errepublikar eta futbol gaeliko jokalaria (j. 1887).
• Otsailaren 9a - Charles Doolittle Walcott, estatubatuar paleontologo eta naturalista, Burgess Shale aztarnategiaren aurkitzailea (j. 1850).
• Otsailaren 17a - Serafín Basterra, bizkaitar eskultorea (j. 1850).
• Otsailaren 19a - Georg Brandes, daniar filosofo, literatura-kritikari eta kazetaria (j. 1842).

Martxoa

• Martxoaren 3a - Mikhail Artsybaxev, ukrainar idazlea (j. 1878).
• Martxoaren 4a - Max Théon, poloniar kabalista eta okultista judua (j. 1848).
• Martxoaren 16a - Victoria Aguirre Anchorena, argentinar margolaria, arte bildumagilea eta Sociedad de Beneficencia elkarteko kidea (j. 1858).
• Martxoaren 23a - Paul César Helleu, frantziar margolaria (j. 1859).
• Martxoaren 25a - Marie-Alphonsine, palestinar moja, Jerusalemgo Errosario Santuko Ahizpak domingotar kongregazioaren sortzailea (j. 1843).
• Martxoaren 29a - Luigi Luzzatti, Italiako lehen ministroa (j. 1841).
• Martxoaren 31 - Kang Youwei, Txinako idazlea, filosofoa eta politikaria (j. 1858).

Apirila

• Apirilaren 1a - José Tomás Errázuriz, txiletar margolari eta diplomazialaria (j. 1856).
• Apirilaren 7a - Domingo Iturrate, Fray Domingo del Santísimo Sacramento, bizkaitar apaiz trinitarioa (j. 1901).
• Apirilaren 15a - Gaston Leroux, frantziar kazetari eta eleberrigilea (j. 1868).
• Apirilaren 18a - José Tartiere, Bilbon jaiotako asturiar enpresaburu eta ingeniari industriala (j. 1848).
• Apirilaren 20a - Enrique Simonet, espainiar margolaria (j. 1866).
• Apirilaren 21a - Hugo Schuchardt, alemaniar hizkuntzalaria (j. 1842).
• Apirilaren 28a - Li Dazhao, txinatar iraultzailea (j. 1888).

Maiatza

• Maiatzaren 7a - Ruth Prawer Jhabvala, Alemanian jaiotako britainiar estatubatuar eleberrigile eta gidoilaria (h. 2013).
• Maiatzaren 9a - Lucrecia Arana, espainiar zarzuela-abeslaria, tiple-kontraltoa (j. 1867).
• Maiatzaren 11 - Juan Gris, espainiar margolaria (j. 1887).
• Maiatzaren 12a - Louise Catherine Breslau, alemaniar-suitzar margolaria (j. 1856).
• Maiatzaren 25a - Henri Hubert, frantziar arkeologoa eta erlijio konparaketan soziologo aditua (j. 1872).
• Maiatzaren 28a - Boris Kustodiev, errusiar margolaria (j. 1878).
• Maiatzaren 29a - Georges Eekhoud, belgikar idazlea (j. 1854).

Ekaina

• Ekainaren 9a - Victoria Woodhull, emakumeek bozkatzeko eskubideraren aldeko lider bat Ameriketako Estatu Batuetan (j. 1838).
• Ekainaren 14a - Jerome K. Jerome, ingeles idazlea (j. 1859).
• Ekainaren 15a - Ottavio Bottecchia, italiar txirrindularia (j. 1894).
• Ekainaren 26a - Armand Guillaumin, frantziar margolari inpresionista (j. 1841).

Uztaila

• Uztailaren 5a - Albrecht Kossel, alemaniar biokimikaria, 1910eko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1853).
• Uztailaren 7a - Gösta Mittag-Leffler, suediar matematikaria (j. 1846).
• Uztailaren 10a - Kevin O'Higgins, irlandar politikaria, IRAk eraila (j. 1892).
• Uztailaren 15a - Constance Markievicz, irlandar nazionalista, sufragista, iraultzailea eta sozialista (j. 1868).
• Uztailaren 20a - Fernando I.a Errumaniakoa, Errumaniako erregea (j. 1865).
• Uztailaren 24a - Akutagawa Ryunosuke, japoniar idazlea (j. 1892).

Abuztua

• Abuztuaren 4a - Eugène Atget, frantziar argazkilaria (j. 1857).
• Abuztuaren 4a - John Dillon, irlandar mediku eta politikari abertzalea (j. 1851).
• Abuztuaren 13a - James Oliver Curwood, estatubatuar eleberrigile eta kazetaria (j. 1878).
• Abuztuaren 13a - Marianne Stokes, austriar margolaria, Viktoriar aroko margolaririk garrantzitsuenetarikoa (j. 1855).
• Abuztuaren 15a - Bertram Boltwood, estatubatuar fisikari eta kimikaria (j. 1870).
• Abuztuaren 23an, errugabeak izanik Sacco eta Vanzetti auzian aulki elektrikoan hiltzera zigortuak:
  • Nicola Sacco, italiar-estatubatuar anarkista (j. 1891).
  • Bartolomeo Vanzetti, italiar-estatubatuar anarkista (j. 1888).

Iraila

• Irailaren 14a - Hugo Ball, alemaniar egile eta olerkaria, Dada mugimendu artistikoaren sortzailea (j. 1886).
• Irailaren 14a - Isadora Duncan, estatubatuar dantzaria (j. 1877/78).
• Irailaren 19a - Michael Ancher, daniar margolaria (j. 1849).
• Irailaren 29a - Willem Einthoven, herbeheretar sendagilea, 1924ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1860).

Urria

• Urriaren 2a - Svante Arrhenius, suediar kimikaria, 1903ko Kimikako Nobel Saria (j. 1859).
• Urriaren 7a - Paul Sérusier, frantziar margolaria (j. 1864).
• Urriaren 8a - Ricardo Güiraldes, argentinar idazlea (j. 1886).
• Urriaren 24a - Joxe Jabier Uresberueta, Donostiako traineru patroia (j. 1850).

Azaroa

• Azaroaren 5a - Augusta Déjerine-Klumpke, frantziar medikua, neuroanatomian egin zuen lanagatik ezaguna (j. 1859).
• Azaroaren 6a - Vicente García Castañón, nafar meatz-ingeniaria.
• Azaroaren 11a - Wilhelm Johannsen, daniar botanikoa (j. 1857).
• Azaroaren 21a - Laurits Tuxen, daniar margolari eta eskultorea (j. 1853).
• Azaroaren 23a - Stanislaw Przybyszewski, poloniar idazlea (j. 1868).

Abendua

• Abenduaren 21a - Francisco Rafael Uhagon, bizkaitar legelari, historialari eta politikaria (j. 1858).
• Abenduaren 25a - Teodora Fracasso, Elia San Klementerena, italiar moja karmeldarra (j. 1901).
• Abenduaren 30a - José Salis, gipuzkoar pintorea (j. 1863).
• Abenduaren 31a - Pedro Navascues, nafar historialari eta idazlea (j. 1903).

Nobel saridunak:

• Fisika: Arthur Holly Compton, Charles Thomson Rees Wilson
• Kimika: Heinrich Otto Wieland
• Literatura: Henri Bergson
• Medikuntza: Julius Wagner-Jauregg
• Bakea: Ferdinand Buisson, Ludwig Quidde

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q18110
• Multimedia: 1927