1843

1843. urtea
Kronologia
Mendeak	XVIII.a • XIX.a • XX.a
Hamarkadak	1820(e)koa • 1830(e)koa • 1840(e)koa • 1850(e)koa • 1860(e)koa
Urteak	1840  • 1841  • 1842 • 1843 • 1844 • 1845 • 1846
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1843 MDCCCXLIII
Ab urbe condita	2596
Armeniar egutegia	1292 ԹՎ ՌՄՂԲ
Bahá'í egutegia	-1 – 0
Bengaliar egutegia	1250
Berber egutegia	2793
Egutegi budista	2387
Myanmarko egutegia	1205
Bizantziar egutegia	7351 – 7352
Koptoen egutegia	1559 – 1560
Etiopiar egutegia	1835 – 1836
Hebrear egutegia	5603 – 5604
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1899 – 1900
Shaka Samvat	1765 – 1766
Kali Yuga	4944 – 4945
Iraniar egutegia	1221 – 1222
Islamiar egutegia	1258 – 1259
Japoniar egutegia	Tenpō 14 (天保14年)
Korear egutegia	4176
Thailandiar eguzki egutegia	2386
Holozeniar egutegia	11843

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Arte eta kultura

• Urtarrilaren 3a - Don Pasquale (euskaraz: On Paskual), Gaetano Donizettiren musika eta Giovanni Ruffini eta Donizetti beraren libretoa duen opera estreinatu zen Parisko Théâtre-Italienen.

Jaiotzak

• Urtarrilaren 10a - Frank James, estatubatuar soldadu, gerrilari, lapur eta gaizkilea (h. 1915).
• Urtarrilaren 11 - José Higinio Uriarte García del Barrio, Paraguaiko presidentea (h. 1909).
• Urtarrilaren 14a - Adolfo Fernández Casanova, nafar arkitektoa (h. 1915).
• Urtarrilaren 16a - Rafaela Ibarra, bilbotar beata (h. 1900).
• Urtarrilaren 21a - Julien Vinson, frantziar hizkuntzalaria, euskara ere landu zuena (h. 1926).
• Urtarrilaren 29a - William McKinley, Ameriketako Estatu Batuetako 25. Presidentea (h. 1901).
• Otsailaren 10a edo 19a - Adelina Patti, italiar sopranoa (h. 1919).
• Otsailaren 14a - Louis Diémer, frantziar musikagile eta piano-jotzailea (h. 1919).
• Otsailaren 19a - Alvaro Sodupe, arabar militar eta kazetari karlista (h. 1889).
• Otsailaren 24a - Teófilo Braga, Portugalgo presidentea (h. 1924).
• Martxoaren 12a - Gabriel Tarde, frantziar soziologo eta kriminologoa (h. 1904).
• Martxoaren 14a - Silvestre Umerez, gipuzkoar paleontologo eta pedagogoa (h. 1922).
• Martxoaren 17a - Patricio Escobar, Paraguaiko presidentea (h. 1912).
• Martxoaren 31 - Kristian Zahrtmann, daniar margolaria (h. 1917).
• Apirilaren 4a - János Richter, hungariar orkestra-zuzendaria (h. 1916).
• Apirilaren 15a - Arnaut Abadia, euskal apaiz, irakasle eta idazlea (h. 1916).
• Apirilaren 15a - Henry James, estatubatuar-britainiar idazlea (h. 1916).
• Maiatzaren 2a - Karl Michael Ziehrer, austriar musikagile eta banda-militar zuzendaria (h. 1922).
• Maiatzaren 9a - Anton von Werner, alemaniar margolaria (h. 1915).
• Maiatzaren 10a - Benito Pérez Galdós, espainiar idazlea (h. 1920).
• Maiatzaren 21a - Charles Albert Gobat, suitzar abokatua, eskubide zibileko irakaslea eta politikaria (h. 1914).
• Maiatzaren 21a - Louis Renault, frantziar legegilea eta hezitzailea, 1907ko Bakearen Nobel Saria (h. 1918).
• Maiatzaren 28a - Jose Maria Lizana, Casa Torreko markesa, bizkaitar politikari kontserbador eta idazlea (h. 1911).
• Ekainaren 3a - Frederiko VIII.a Danimarkakoa, Danimarkako erregea (h. 1912).
• Ekainaren 9a - Bertha von Suttner, austriar bakezale eta idazlea, 1905eko Bakearen Nobel Saria (h. 1914).
• Ekainaren 10a - Antonio Arostegi, nafar ongile eta enpresaburua (h. 1920).
• Ekainaren 10a - Laureano Jado, bizkaia meategi ingeniaria eta filantropoa (h. 1926).
• Ekainaren 12a - David Gill, britainiar astronomoa (h. 1914).
• Ekainaren 15a - Edvard Grieg, norvegiar musikagilea (h. 1907).
• Uztailaren 7a - Camillo Golgi, italiar medikua (h. 1926).
• Uztailaren 18a - Virgil Earp, estatubatuar marshalla (h. 1905).
• Uztailaren 24a - Pedro Goyena, argentinar abokatu, idazle eta politikaria (h. 1892).
• Uztailaren 27a - Alfons van Pawel-Rammingen, alemaniar jatorriko britainiar aristokrata, Biarrizko urrezko aroaren protagonistetako bat (h. 1932).
• Uztailaren 31 - Peter Rosegger, alemanezko austriar idazlea(h. 1918).
• Abuztuaren 31 - Georg von Hertling, Alemaniako kantzilerra (h. 1919).
• Irailaren 9a - Oscar Montelius, suediar arkeologoa (h. 1921).
• Irailaren 13a - Louis Duchesne, Erromatar Eliza Katolikoko prelatua eta jakituna (h. 1922).
• Irailaren 14a - Lola Rodríguez de Tió, portoricar poeta, kazetaria eta iraultzailea (h. 1924).
• Irailaren 23a - Emily Warren Roebling, estatubatuar ingeniaria, Brooklyneko zubiaren amaieran egin zituen ekarpenengatik ezaguna (h. 1903).
• Irailaren 26a - Joseph Furphy, australiar idazlea (h. 1912).
• Irailaren 30a - Matilde Luisa Bavarian, bavariar printzesa (h. 1925).
• Urriaren 2a - Kaarlo Bergbom, finlandiar antzerki zuzendaria, Finlandiako Antzerki Nazionalaren sortzailea (h. 1906).
• Urriaren 4a - Marie-Alphonsine, palestinar moja, Jerusalemgo Errosario Santuko Ahizpak domingotar kongregazioaren sortzailea (h. 1927).
• Urriaren 22a - Pedro Pascual Gandarias, bizkaitar enpresaburua (h. 1901).
• Urriaren 25a - Pierre Lallement, batzuen ustez bizikletaren asmatzailea (h. 1891).
• Azaroaren 8a - Claudio Delgado, gipuzkoar zientzialaria (h. 1916).
• Azaroaren 16a - Louise Jopling, ingeles margolaria, bere belaunaldiko emakume artista nabarmenetakoa (h. 1933).
• Azaroaren 19a - Félix Léglise, lapurtar politikaria (h. 1915).
• Azaroaren 27a - Elizabeth Stride, ustez Jack Tripa-ateratzailearen hirugarren biktima (h. 1888).
• Azaroaren 29a - Gertrude Jekyll, ingeles lorezain, taxonomo, paisaia arkitekto, artista eta idazlea (h. 1932).
• Abenduaren 7a - Helena Nyblom, suediar idazlea (h. 1926).
• Abenduaren 11 - Robert Koch, alemaniar medikua (h. 1910).
• Abenduaren 19a - Nemesio Artola, gipuzkoar diplomazialari eta idazlea (h. 1909).
• Abenduaren 23a - César del Villar, bizkaitar militar eta politikaria (h. 1917).
• Abenduaren 29a - Elisabet Wiedekoa, Errumaniako erregina (h. 1916).
• Bartolomé Feliú, nafar zientzialari eta politikaria (h. 1918).
• Isidro Gil, euskal herritar margolari, marrazkilari, arkeologo eta idazlea (h. 1917).

Heriotzak

• Urtarrilaren 11 - Auguste Andrade, lapurtar abeslari eta musikagilea (j. 1793).
• Urtarrilaren 23a - Friedrich de la Motte Fouqué, alemaniar Erromantizismoaren idazlea (j. 1777).
• Otsailaren 16a - Theodoros Kolokotronis, greziar jenerala eta Greziako independentziaren aldeko borrokaren liderra (j. 1770).
• Martxoaren 4a - Francisco Javier Marietegi, nafar arkitektoa (j. 1775).
• Martxoaren 7a - Joseph Basterretxe, lapurtar politikaria (j. 1800).
• Martxoaren 21a - Robert Southey, ingeles, poeta, historialaria, biografoa eta itzultzailea (j. 1774).
• Maiatzaren 22a - Angel Sagaseta de Ilurdotz, nafar legelaria (j. 1784).
• Maiatzaren 27a - Miguel de la Torre, euskal militar eta politikaria (j. 1786).
• Maiatzaren 28a - Noah Webster, estatubatuar kazetari eta lexikografoa (j. 1758).
• Ekainaren 7a - Friedrich Hölderlin, alemaniar olerkaria (j. 1770).
• Uztailaren 2a - Samuel Hahnemann, alemaniar medikua, homeopatiaren sortzailea (j. 1755).
• Uztailaren 9a - Washington Allston, estatubatuar olerkari eta margolaria (j. 1779).
• Uztailaren 12a - Jean-Baptiste Laffitte, lapurtar bankaria (j. 1775).
• Uztailaren 14a - Miguel Ricardo Alaba, euskal militar, politikari eta diplomatikoa (j. 1772).
• Uztailaren 25a - Charles Mackinstosh, eskoziar kimikaria, ziraren asmatzailea (j. 1766).
• Abuztua - Sequoyah, txerokien hizkuntzaren idazketa-sistemaren sortzailea.
• Irailaren 19a - Gaspard-Gustav Coriolis, frantziar ingeniaria eta zientzialaria (j. 1792).
• Irailaren 21a - Jose Antonio Pikasarri, euskal jatorriko argentinar apaiza eta musikaria (j. 1769).
• Azaroaren 10a - John Trumbull, estatubatuar margolaria (j. 1756).
• Abenduaren 12a - Gilen I.a Herbehereetakoa, Herbehereetako errege eta Luxenburgoko duke-handia (j. 1772).
• Abenduaren 18a - Thomas Graham (Lynedocheko 1. baroia), eskoziar aristokrata, politikaria eta britainiar armadako ofiziala (j. 1748).
• Abenduaren 28a - Luis Rebolledo de Palafox, espainiar noble eta militarra, Nafarroako erregeordea (j. 1772).

• Piarres Ihartze, lapurtar apaiz katolikoa eta frantsesezko idazlea (j. 1765).

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q7629
• Multimedia: 1843