2024

2024a astelehenez hasitako bisurtea izango da.

2024. urtea
Kronologia
Mendeak	XX.a • XXI.a • XXII.a
Hamarkadak	2000(e)koa • 2010(e)koa • 2020(e)koa • 2030(e)koa • 2040(e)koa
Urteak	2021  • 2022  • 2023 • 2024 • 2025 • 2026 • 2027
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	2024 MMXXIV
Ab urbe condita	2777
Armeniar egutegia	1473 ԹՎ ՌՆՀԳ
Bahá'í egutegia	180 – 181
Bengaliar egutegia	1431
Berber egutegia	2974
Egutegi budista	2568
Myanmarko egutegia	1386
Bizantziar egutegia	7532 – 7533
Koptoen egutegia	1740 – 1741
Etiopiar egutegia	2016 – 2017
Hebrear egutegia	5784 – 5785
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	2080 – 2081
Shaka Samvat	1946 – 1947
Kali Yuga	5125 – 5126
Iraniar egutegia	1402 – 1403
Islamiar egutegia	1445 – 1446
Japoniar egutegia	Reiwa 6 (令和6年)
Korear egutegia	4357
Thailandiar eguzki egutegia	2567
Unix denbora	1704067200 – 1735689599
Holozeniar egutegia	12024

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

---

Aurreikuspenak

Apirila

• Apirilaren 8a – Eguzki eklipse osoa izango da, erdialdeko Ozeano Barea, Ipar Amerika eta iparraldeko Ozeano Atlantikoa zeharkatuko dituena.

Maiatza

• Maiatzaren 7, 9 eta 11 – 2024ko Eurovision Abesti Lehiaketa ospatuko da Malmöko Malmö Arena aretoan.

Ekaina

• Ekainaren 14tik uztailaren 14ra – 2024ko Europako Futbol Txapelketa ospatuko da Alemanian.
• Ekainaren 22tik irailaren 15era - ETE Ligako 2024ko denboraldia.
• Ekainaren 29tik irailaren 15era - Emakumezkoen Traineru Ligako 2024ko denboraldia.
• Ekainaren 29tik uztailaren 21era - 2024ko Frantziako Tourra izango da. Irteera nagusia eta lehen hiru etapak Italian egingo dira.

Abuztua

• Abuztuaren 2tik abuztuaren 18ra – Parisen 2024ko Udako Olinpiar Jokoak ospatuko dira.
• Abuztuaren 24a - Miss International Queen 2024, emakume transgeneroentzako edertasun-lehiaketaren 18. edizioa egingo da.

Urria

• Urriaren 20a - UCI World Tour 2024aren azken lasterketa.

---

Gertaerak

Euskal Herria

• Urtarrilaren 13a – 68.000 lagunek erantzun zioten Sarek Bilbon egindako deialdiari, euskal presoen aurkako espetxe-salbuespeneko neurrien amaiera eskatzeko.
• Apirilaren 8a – Jose Antonio Ardanza lehendakari ohia zendu zen.
• Apirilaren 11 - Athletic Clubek 2024ko Espainiako gizonezko futboleko Errege Kopa irabazi ondoren, ospakizun masiboa izan zen Bilbon.
• Apirilaren 21a 2024ko Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak egin ziren. EAJren beherakada izan zuen eserleku kopuruan, eta EH Bilduk gorakada handia, lehen aldiz historian biak berdindu baitziren. Ahal Dugu, aurreko hauteskundeetan indar handia izan arren, ordezkaritzarik gabe geratu zen; EAJk eta PSE-EEk, XII. legegintzaldian gehiengo osoa izan zuen koalizioak, gehiengoa mantendu zuen, azken horrek 12 eserleku eskuratu baitzituen.
• Maiatzaren 19 – Indusketak hasi ziren Begoñako basilikaren azpian aspaldiko Vecunia herrixkaren aztarnen bila.

Mundua

• Urtarrilaren 1a – 7,5 Mwko lurrikara batek Japoniako Noto penintsula kolpatu zuen.
• Urtarrilaren 3a – Irango Kerman hirian, Qasem Soleimaniren heriotza gogoratzeko zeremonietan Kermango erasoak izan ziren. Estatu Islamikoa talde jihadistak burututako ekintzan 84 pertsona hil ziren.
• Urtarrilaren 14a – Margarita II.a Danimarkakoa erreginaren abdikazioa eta Frederiko X.a Danimarkakoaren izendapena.
• Martxoaren 26a - Kargaontzi battek Francis Scott Key zubiarekin talka egin eta berau erorrarazi zuen.
• Apirilaren 5a –
  • Ekuadorko indar polizial eta militarrak Quitoko enbaxada mexikarrean bortizki sartu eta Jorge Glas Ekuadorko presidenteorde ohia atxilotu zuten.
  • Erdialdeko Asiako uholdeek eraginda Orskeko presa apurtu eta 11.000 biztanle hustu behar izan ziren.
• Apirilaren 13a - Iranek Israelen aurkako erasoa egin zuen 300 drone eta misil baino gehiago erabiliz.
• Maiatzaren 15a - Robert Fico, Eslovakiako lehen ministroa hiltzen saiatu eta larri zauritu zuen 71 urteko gizonezko batek.
• Maiatzaren 19a - Ebrahim Raisi Irango presidentea helikoptero istripuan hil zen Azerbaijan bisitatu ostean.
• Maiatzaren 20 - Karim Ahmad Khan Nazioarteko Zigor Auzitegiko fiskalak Benjamin Netanyahu eta Yoav Gallant israeldar liderrak, Hamaseko Ismail Haniyeh eta Yahya Sinwar, eta Al-Qassam Brigadetako Mohammed Al-Masriren aurkako atxilotze aginduak eskatu zituen.
• Maiatzaren 22 - Belgikaren, Espainiaren eta Norvegiaren mugimenduak Palestinako Estatuaren nazioarteko aintzatespenean.
• Maiatzaren 24 - Luizi erraldoi batek gutxienez 2.000 pertsona hil zituen Papua Ginea Berrian

Arte eta kultura

Euskal Herria

• Martxoaren 16a - 2024ko Arabako Bertsolari Txapelketaren finala: Aroa Arrizubieta izan zen aurrenekoz txapelduna.
• Martxoaren 14tik martxoaren 24ra 23. Korrika ospatu zen. Irunen abiatu eta Baionan amaitu zen.
• Ekainaren 20a - Juan Carlos Pérez musikariak Saturraran opera, "Libreak izaten irakatsi zigun belaunaldi galduari egindako omenaldia" Bilboko Arriaga antzokian aurkeztu zuen. Libretoa Kirmen Uriberena da.

Mundua

• Martxoaren 10a – 96. Oscar Sarien ekitaldia ospatu zen Hollywoodeko Dolby Antzokian. Oppenheimer filmak zituen izendapen gehien, hamahiru, eta Sari gehien ere film berak eskuratu zituen, zazpi.

Zientzia eta teknologia

• 2024 klima aldaketan

Kirolak

Euskal Herria

• Martxoaren 30a - 2024ko Miguel Indurain Sari Nagusia: Brandon McNulty irabazle.
• Apirilaren 6a - 2024ko Euskal Herriko Itzulia: Juan Ayuso irabazle.
• Apirilaren 6a - Athleticek bere 25. kopa lortu zuen, R.C.D. Mallorcaren aurkako finaleko luzapenean 1-1 amaitu eta penaltietan 4-2 irabazita.
• Maiatzaren 12a - 2024ko Euskal Herriko Emakumezkoen Itzulia: Garailea Demi Vollering nederlandarra izan zen; Lehenbiziko euskalduna Ane Santesteban izan zen, hamabosgarren postuan amaitu zelarik.
• Maiatzaren 26a - 2024ko Nafarroako Itzulia: Alex Díaz Álvarez gipuzkoarra irabazle.
• Maiatzaren 26a - Hamaikagarren aldiz, Kilian Jornetek Zegama-Aizkorri Maratoia irabazi zuen. Emakumezkoen artean, Sylvia Nordskar izan zen lehenengoa.

Mundua

• Martxoaren 10a - 2024ko Tirreno-Adriatiko: Jonas Vingegaard irabazle.
• Martxoaren 10a - 2024ko Paris-Niza: Matteo Jorgenson irabazle.
• Martxoaren 16a - 2024ko Sei Nazioen Txapelketa, Irlandak 16. txapelketa eskuratu zuen.
• Martxoaren 16a - 2024ko Milan-San Remo: Jasper Philipsen irabazle.
• Martxoaren 24a - 2024ko Kataluniako Volta: Tadej Pogačar irabazle.
• Martxoaren 31 - 2024ko Flandriako Tourra: Mathieu van der Poel irabazle.
• Apirilaren 6a – 2024ko emakumezkoen Paris-Roubaix: Lotte Kopecky irabazle.
• Apirilaren 7a – 2024ko Paris-Roubaix: Mathieu van der Poel irabazle.
• Apirilaren 21a – 2024ko Lieja-Bastogne-Lieja: Tadej Pogačar irabazle.
• Apirilaren 27a – 2024ko Emakumezkoen Sei Nazioen Txapelketa bukatu zen. Ingalaterra izan zen irabazlea.
• Apirilaren 28a – 2024ko Turkiako Itzulia: Frank van den Broek irabazle.
• Maiatzaren 25a – 2023–24ko Europako Errugbi Txapeldunen Koparen finala jokatu zen Londresko Tottenham Hotspur Stadiumen, Leinsterren eta Stade Toulousainen artean; Tolosarrak nagusitu ziren, 31 eta 22.
• Maiatzaren 26a – 2024ko Italiako Giroa UAE Team Emirates taldeko Tadej Pogačar esloveniarrak irabazi zuen, honekin bere hirugarren Itzuli handia lortu zuelarik.
• Ekainaren 17a – Boston Celtics saskibaloi taldeak aurtengo NBA ligako titulua irabazi zuen.

Heriotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 1a – Marcia Garbey, kubatar atleta (j. 1949).
• Urtarrilaren 1a – Basdeo Panday, Trinidad eta Tobagoko 5. lehen ministroa (j. 1933).
• Urtarrilaren 1a – Niklaus Wirth, suitzar informatikaria, hainbat programazio-lengoaiaren diseinatzailea, Pascal barne (j. 1934).
• Urtarrilaren 2a – Alberto Festa, portugaldar futbolaria (j. 1939).
• Urtarrilaren 2a – Juan Carlos Henao Pérez, kolonbiar abokatua, jurista eta konstituzionalista (h. 1959).
• Urtarrilaren 2a – Carmen Valero Omedes, espainiar atleta (j. 1955).
• Urtarrilaren 2a – Zvi Zamir, israeldar militar eta espioia, Mosadeko zuzendaria (j. 1925).
• Urtarrilaren 3a – Arévalo, espainiar umorista eta aktorea (j. 1947).
• Urtarrilaren 3a – Ana Afonso, portugaldar aktore eta modeloa (j. 1976).
• Urtarrilaren 4a – Felicia Abban, Ghanako lehen emakume argazkilari profesionala (j. 1935/36).
• Urtarrilaren 4a – Raymond Elena, frantziar txirrindularia (j. 1931).
• Urtarrilaren 4a – Glynis Johns, britainiar aktore, abeslari eta dantzaria (j. 1923).
• Urtarrilaren 4a – Christian Oliver, alemaniar aktorea (j. 1972).
• Urtarrilaren 4a – David Soul, estatubatuar-britainiar aktore eta abeslaria (j. 1943).
• Urtarrilaren 4a – Tomonobu Yokoyama, japoniar futbolaria (j. 1985).
• Urtarrilaren 5a – Patxi Iturriotz, donostiar politikari, irakasle eta ETAkidea (j. 1937).
• Urtarrilaren 5a – Mário Zagallo, brasildar futbolari eta entrenatzailea (j. 1931).
• Urtarrilaren 6a – Malcolm Price, galestar errugbilaria (j. 1937).
• Urtarrilaren 7a – Franz Beckenbauer, Kaiserra, alemaniar futbolaren historiako jokalaririk onentzat hartua (j. 1945).
• Urtarrilaren 7a – Francisca Ravestein, herbeheretar politikaria (j. 1952).
• Urtarrilaren 8a – Frans Janssens, belgikar futbolaria (j. 1945).
• Urtarrilaren 8a – Mari Carmen Montoya Azkuna, bizkaitar farmazialari, ekintzaile eta aitzindaria (j. 1926).
• Urtarrilaren 8a – Ventura Pons, kataluniar zinema zuzendaria, gidoigilea, ekoizlea eta antzerki zuzendaria (j. 1945).
• Urtarrilaren 8a – José Ignacio Vegas, arabar historialari eta arkeologoa (j. 1934).
• Urtarrilaren 8a – JPR Williams, galestar errugbilaria (j. 1949).
• Urtarrilaren 8a – Shahla Lahiji, irandar idazle, argitaratzaile, itzultzaile eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea (j. 1942).
• Urtarrilaren 9a – James Kottak, estatubatuar bateria-jotzailea, Scorpions eta Kingdom Come taldeetako kidea (j. 1962).
• Urtarrilaren 9a – Philippe Fanoko Kossi Kpodzro, togoar elizgizon eta politikaria (j. 1930).
• Urtarrilaren 10a – César Alierta, espainiar enpresaburua (j. 1945).
• Urtarrilaren 11 – Juri Solomin, errusiar aktore eta zuzendaria (j. 1935).
• Urtarrilaren 11 – Gloria Zuazola, Uruguaiko euskal komunitateko kidea (j. 1966).
• Urtarrilaren 13a – Stephen Laybutt, australiar futbolaria (j. 1977).
• Urtarrilaren 14a – Iñaki Beobide, gipuzkoar kultura-sustatzaile, telebista-ekoizle eta Euskaltzain urgazlea (j. 1934).
• Urtarrilaren 15a – Anita Sirgo, asturiar ekintzaile komunista (j. 1930).
• Urtarrilaren 18a – Trini Tinturé, kataluniar komikilari eta ilustratzailea (j. 1935).
• Urtarrilaren 19a – Jack Burke Jr., estatubatuar golflaria (j. 1923).
• Urtarrilaren 19a – Toru Kawashima, japoniar futbolaria (j. 1970).
• Urtarrilaren 19a – Ester Xargay Melero, kataluniar idazle, itzultzaile, bideoartista eta kultura ekintzailea (j. 1960).
• Urtarrilaren 20a – Maite Idirin, euskal abeslaria (j. 1943).
• Urtarrilaren 20a – Norman Jewison, kanadar zinema-zuzendaria, ekoizle eta aktorea (j. 1926).
• Urtarrilaren 20a – Germán Uribe, kolonbiar idazle, diplomazialari eta kazetaria (j. 1943).
• Urtarrilaren 21a – Patxi Buldain, nafar margolaria (j. 1927).
• Urtarrilaren 22a – Arno Allan Penzias, estatubatuar fisikaria, 1978ko Fisikako Nobel Saria (j. 1933).
• Urtarrilaren 22a – Anatoli Polyvoda, sobietar ukrainar saskibaloi-jokalaria (j. 1947).
• Urtarrilaren 22a – Luigi Riva, Rombo di Tuono, italiar futbolaria (j. 1944).
• Urtarrilaren 24a – Carl Andre, estatubatuar eskultorea (j. 1935).
• Urtarrilaren 24a – Jesse Jane, estatubatuar aktore pornografikoa eta modelo erotikoa (j. 1980).
• Urtarrilaren 24a – Navarre Scott Momaday, Kiowa nazioko estatubatuar idazlea, Pulitzer sariduna (j. 1934).
• Urtarrilaren 25a – Bhavatharini, indiar abeslaria (j. 1976).
• Urtarrilaren 26a – Aleksandr Suvorov, errusiar-sobietar psikologo eta irakaslea (j. 1953).
• Urtarrilaren 27a – Sreela Majumdar, indiar aktorea (j. 1958 edo 1959).
• Urtarrilaren 29a – Hinako Ashihara, japoniar mangaka (j. 1974).
• Urtarrilaren 29a – Jandira Martini, brasildar aktore, antzerkigile, zuzendari eta ekoizlea (j. 1945).

Otsaila

• Otsailaren 1a – Michel Jazy, frantziar atleta, distantzia ertain eta luzeko lasterketetan espezializatua (j. 1936).
• Otsailaren 1a – Carl Weathers, estatubatuar amerikar futboleko jokalari eta aktorea (j. 1948).
• Otsailaren 2a – Don Murray, estatubatuar aktorea (j. 1929).
• Otsailaren 3a – Olga Ketonen, finlandiar kazetaria (j. 1964).
• Otsailaren 3a – Márcia Marinho, brasildar politikari, mediku eta enpresaburua (j. 1963).
• Otsailaren 3a – Viktor Emanuel Savoiakoa, Italiako Erresumako azken printze oinordekoa (j. 1937).
• Otsailaren 4a – Hage Geingob, Namibiako 3. presidentea (j. 1941).
• Otsailaren 4a – Kurt Hamrin, suediar futbolaria (j. 1934).
• Otsailaren 4a – Barry John, galestar errugbilaria, inoizko galestar errugbilari hoberenetakoa (j. 1945).
• Otsailaren 5a – Dries van Agt, Herbehereetako lehen ministroa (j. 1931).
• Otsailaren 5a – Michael Jayston, ingeles aktorea (j. 1935).
• Otsailaren 5a – Jean Malaurie, frantziar antropologoa eta geografoa (j. 1922).
• Otsailaren 5a – Gorka Setien, euskal idazlea (j. 1958).
• Otsailaren 6a – John Bruton, irlandako Taoiseacha (j. 1947).
• Otsailaren 6a – Seiji Ozawa, japoniar orkestra-zuzendaria (j. 1935).
• Otsailaren 6a – Sebastián Piñera, Txileko presidentea (j. 1949).
• Otsailaren 7a – Diana Carnero, ekuadortar politikaria (j. 1995).
• Otsailaren 7a – José Luis Maiztegi, gipuzkoar futbolaria (j. 1939).
• Otsailaren 8a – Virginia Beavert, estatubatuar hizkuntzalaria (j. 1921).
• Otsailaren 9a – Robert Badinter, frantziar abokatu eta politikaria (j. 1928).
• Otsailaren 10a – Edward Lowassa, Tanzaniako lehen ministroa (j. 1953).
• Otsailaren 11 – Gabriel Ferraté Pascual, kataluniar ingeniari industrial eta nekazaritzako peritua (j. 1932).
• Otsailaren 11 – Kelvin Kiptum, kenyar atleta (j. 1999).
• Otsailaren 11 – Isabel Mijares, espainiar enologoa, kimikaria eta idazlea (j. 1942).
• Otsailaren 13a – Aletta Bezuidenhout, kenyar-hegoafrikar aktore, zinemagile eta antzerkigilea (j. 1949).
• Otsailaren 13a – Robert Varnajo, frantziar txirrindularia (j. 1929).
• Otsailaren 16a – Aleksei Navalni, errusiar politikaria eta ustelkeriaren aurkako ekintzailea (j. 1976).
• Otsailaren 17a – Anjana Bhowmik, indiar aktorea (j. 1944).
• Otsailaren 17a – Johan Galtung, norvegiar soziologo eta matematikaria (j. 1930).
• Otsailaren 17a – Manu Sagastume, nafar musikaria eta musika ikerlaria (j. 1945).
• Otsailaren 17a – Juan Maria Uriarte, bizkaitar elizgizona, Donostiako apezpiku izandakoa (j. 1933).
• Otsailaren 18a – María Eugenia Aubet, kataluniar arkeologo eta historialaria, arkeologia feniziar-punikoan espezializatua (j. 1944).
• Otsailaren 18a – Ira von Fürstenberg, italiar socialite eta antzezlea (j. 1940).
• Otsailaren 19a – Alejandro Echevarría, Mediaset Españaren exekutibo nagusia (j. 1942).
• Otsailaren 20a – Andreas Brehme, alemaniar futbolari eta entrenatzailea (j. 1960).
• Otsailaren 20a – Vasile Dîba, errumaniar kanoalaria (j. 1954).
• Otsailaren 21a – Roger Guillemin, frantziar-estatubatuar mediku endokrinologoa (j. 1924).
• Otsailaren 21a – Micheline Presle, frantziar aktorea (j. 1922).
• Otsailaren 23a – Irene Camber, italiar eskrimalaria (j. 1926).
• Otsailaren 23a – Claude Montana, frantziar jostuna eta diseinatzailea (j. 1947).
• Otsailaren 26a – Jacob Rothschild, britainiar bankari eta politikaria (j. 1936).
• Otsailaren 27a – Ellen Bernstein, estatubatuar errabino eta ekologista (j. 1953).
• Otsailaren 28a – Nikolai Ryzhkov, Sobietar Batasuneko lehen ministroa (j. 1929).
• Otsailaren 29a – Brian Mulroney, Kanadako lehen ministroa (j. 1939).
• Otsailaren 29a – Ali Hassan Mwinyi, Tanzaniako 2. presidentea (j. 1925).
• Otsailaren 29a – Paolo Taviani , italiar zinema zuzendaria (j. 1931).

Martxoa

• Martxoaren 1a – Iris Apfel, estatubatuar enpresaburu, barne-diseinatzaile eta moda ikonoa (j. 1921).
• Martxoaren 1a – Akira Toriyama, japoniar mangaka (j. 1955).
• Martxoaren 3a – Agbéyomé Kodjo, Togoko lehen ministroa (j. 1954).
• Martxoaren 4a – Barbara Balzerani, Brigada Gorriak talde armatu komunistako buruzagia eta idazlea (j. 1949).
• Martxoaren 4a – Francisco Javier Errázuriz Talavera, txiletar enpresario eta politikaria (j. 1942).
• Martxoaren 4a – Elżbieta Starosławska, poloniar medikua (j. 1952).
• Martxoaren 4a – Tarako, japoniar aktore, bikoiztaile eta abeslaria (j. 1960).
• Martxoaren 8a – José María Benavides, gipuzkoar kirolaria, belaren klase askotan aditua, eta idazlea (j. 1945).
• Martxoaren 8a – Herbert Kroemer, alemaniar-estatubatuar fisikaria, 2000ko Fisikako Nobel Saria (j. 1928).
• Martxoaren 8a – Estrela Novais, portugaldar aktorea (j. 1953).
• Martxoaren 8a – Dolly Sohi, indiar aktorea (j. 1975).
• Martxoaren 9a – Mayte Carol, mexikar aktore eta enpresaburua (j. 1941).
• Martxoaren 9a – Malcolm Holcombe, estatubatuar egile abeslaria (j. 1955).
• Martxoaren 10a – Percy Adlon, alemaniar zinema-zuzendari, gidoigile eta ekoizlea (j. 1935).
• Martxoaren 11 – Lisa Larson, suediar zeramikari eta diseinatzailea (j. 1931).
• Martxoaren 13a – Bizente Larrea, bizkaitar eskultorea (j. 1934).
• Martxoaren 13a – Sylvain Luc, lapurtar jazz gitarra-jotzailea, egungo Euskal Herriko jazz musikaririk garrantzitsuentzat joa (j. 1965).
• Martxoaren 13a – Montse Miralles i Brugués, kataluniar aktore, bikoiztaile, antzerki zuzendari eta gidoilaria (j. 1956).
• Martxoaren 13a – Neofito Bulgariakoa, Bulgariako Eliza Ortodoxoko patriarka (j. 1945).
• Martxoaren 14a – Léon Semmeling, flandriar futbolaria (j. 1940).
• Martxoaren 18a – Thomas P. Stafford, estatubatuar astronauta (j. 1930).
• Martxoaren 19a – M. Emmet Walsh, estatubatuar aktorea (j. 1935).
• Martxoaren 23a – Maurizio Pollini, italiar piano-jotzailea (j. 1942).
• Martxoaren 23a – Silvia Tortosa, kataluniar antzezle eta telebista aurkezlea (j. 1947).
• Martxoaren 24a – Julian Elorza Gorosabel, gipuzkoar matematikaria (j. 1935).
• Martxoaren 24a – Péter Eötvös, hungariar konpositore, orkestra zuzendari eta irakaslea (j. 1944).
• Martxoaren 24a – Brigitte García, ekuadortar erizain eta politikaria (j. 1997).
• Martxoaren 24a – Zoila Quiñones, mexikar aktorea (j. 1940).
• Martxoaren 25a – Elisabeth Guttenberger, Auschwitz-Birkenau-tik bizirik atera zen emakume ijitoa (j. 1926).
• Martxoaren 26a – Richard Serra, estatubatuar eskultore minimalista (j. 1938).
• Martxoaren 27a – Daniel Kahneman, estatubatuar psikologo, ekonomista eta unibertsitateko irakaslea, 2002ko Ekonomiako Nobel Saria (j. 1934).
• Martxoaren 27a – Anita Dolly Panek, poloniar-brasildar biokimikaria (j. 1930).
• Martxoaren 28a – Anna Pérez Pagès, kataluniar kazetaria (j. 1974).
• Martxoaren 29a – Jules Ajodhia, surinamdar politikaria (j. 1945).
• Martxoaren 29a – Gerry Conway, ingeles musikaria, Jethro Tull eta Fairport Convention taldeetako kidea (j. 1947).
• Martxoaren 29a – Louis Gossett Jr., estatubatuar aktorea (j. 1936).
• Martxoaren 30a – Quisqueya Henríquez, kubatar-dominikar artista eta irakaslea (j. 1966).
• Martxoaren 31 – Tadeusz Kusy, poloniar-afrikaerditar elizgizona (j. 1951).
• Martxoaren 31 – Barbara Rush, estatubatuar aktorea (j. 1927).
• Martxoaren 31 – Nijolė Sadūnaitė, lituaniar moja eta disidentea (j. 1938).

Apirila

• Apirilaren 1a – Aureli Argemi, CIEMEN erakundearen sortzaile eta lehendakaria (j. 1936).
• Apirilaren 1a – Gisela Gaytán, mexikar politikaria (j. 1986).
• Apirilaren 2a – John Barth, estatubatuar idazle postmodernista (j. 1930).
• Apirilaren 2a – Maryse Condé, idazlea, feminista eta Karibeko kultura afrikarraren zabalkundeko ekintzailea (j. 1934).
• Apirilaren 3a – Vitus Huonder, suitzar elizgizona (j. 1942).
• Apirilaren 3a – Sándor Müller, hungariar futbolaria (j. 1948).
• Apirilaren 3a – Flor Sheiza Quispe Sucapura, Muñequita Milly, perutar abeslaria (j. 2000).
• Apirilaren 3a – Vera Tschechowa, alemaniar aktorea eta zinema ekoizlea (j. 1940).
• Apirilaren 4a – Zsuzsa Ferge, hungariar soziologo eta estatistikaria (j. 1931).
• Apirilaren 4a – Adela Montes, argentinar kazetaria (j. 1928).
• Apirilaren 5a – Mahammed Dionne, Senegalgo lehen ministroa (j. 1959).
• Apirilaren 5a – Márcia Denser, brasildar idazle eta kazetaria (j. 1957).
• Apirilaren 6a – María del Carmen Farías, mexikar aktorea (j. 1944).
• Apirilaren 8a – Aderounmu Adejumoke, nigeriar aktorea (j. 1984).
• Apirilaren 8a – Lindita Ahmeti, albaniar-mazedoniar poeta eta itzultzailea (j. 1973).
• Apirilaren 8a – Jose Antonio Ardanza, Eusko Jaurlaritzako 4. lehendakaria (j. 1941).
• Apirilaren 8a – André Boniface, frantziar errugbi jokalaria (j. 1934).
• Apirilaren 8a – Peter Higgs, britainiar fisikaria, 2013ko Fisikako Nobel Saria (j. 1929).
• Apirilaren 8a – Ann Trevenen Jenkin, kornuallestar aktibista, liburuzain, irakasle eta idazlea (j. 1930).
• Apirilaren 8a – Melitha Sidabutar, indonesiar abeslaria (j. 2001).
• Apirilaren 9a – Vladimir Aksionov, sobietar kosmonauta (j. 1935).
• Apirilaren 9a – Jaime de Armiñán, espainiar antzerki idazle, gidoigile eta zinemagilea (j. 1927).
• Apirilaren 9a – Maria Aro, finlandiar aktorea (j. 1942).
• Apirilaren 9a – Saratu Gidado, nigeriar aktorea (j. 1968).
• Apirilaren 10a – Thelma Dorantes, mexikar aktorea (j. 1949).
• Apirilaren 10a – O. J. Simpson, estatubatuar futbolaria eta aktorea, emazte ohiaren eta lagunaren hilketengatik espetxeratua (j. 1947).
• Apirilaren 11 – Juan Jose Araolaza, gipuzkoar euskaltzalea eta podologoa (j. 1943).
• Apirilaren 11 – Shigeharu Ueki, japoniar futbolaria (j. 1954).
• Apirilaren 12a – Roberto Cavalli, italiar moda-diseinatzaile eta asmatzailea (j. 1940).
• Apirilaren 12a – Eleanor Coppola, estatubatuar dokumentalgile, artista eta idazlea (j. 1936).
• Apirilaren 12a – Olga Fikotová, txekiar-estatubatuar disko jaurtitzailea (j. 1932).
• Apirilaren 12a – Osvalinda Alves Pereira, brasildar ekologista (j. 1968).
• Apirilaren 13a – Joanna Dworakowska, poloniar xakelaria (j. 1978).
• Apirilaren 14a – Anna-Maria Osipow, finlandiar eskultore eta zeramikaria (j. 1935).
• Apirilaren 15a – Ricardo de Ángel, bizkaitar legelari eta abokatua (j. 1942).
• Apirilaren 15a – Bernard Goity, euskal legelaria eta apaiz katolikoa (j. 1926).
• Apirilaren 15a – Bernd Hölzenbein, alemaniar futbolaria (j. 1946).
• Apirilaren 15a – R. Indira Kumari, indiar politikaria (j. 1951).
• Apirilaren 15a – Josip Manolić, Kroaziako lehen ministroa (j. 1920).
• Apirilaren 15a – Naomi Polani, israeldar zuzendari, abeslari, ekoizle, aktore eta dantzaria (j. 1927).
• Apirilaren 18a – Dickey Betts, estatubatuar gitarra-jotzaile, abeslari eta egile abeslaria, The Allman Brothers Band sortzaileetako bat (j. 1943).
• Apirilaren 19a – Daniel Dennett, estatubatuar filosofo eta idazlea (j. 1942).
• Apirilaren 19a – Naomy, errumaniar abeslari, kantugile eta aktorea (j. 1977).
• Apirilaren 20a – Gediminas Kirkilas, Lituaniako lehen ministroa (j. 1951).
• Apirilaren 21a – Ana Estrada, perutar psikologo eta aktibista (j. 1976).
• Apirilaren 23a – Yukio Kasaya, japoniar eski-jauzilaria (j. 1943).
• Apirilaren 23a – Itxaso Mardones, arabar kazetaria (j. 1979).
• Apirilaren 23a – Ro Jai-bong, Hego Koreako lehen ministroa (j. 1936).
• Apirilaren 24a – Mike Pinder, ingeles rock musikaria, The Moody Blues taldeko kide sortzailea (j. 1941).
• Apirilaren 25a – Laurent Cantet, frantziar zinema zuzendari, argazkilari eta gidoigilea (j. 1961).
• Apirilaren 26a – Umm Fahad, irakiar Interneteko ospetsua (j. 1996).
• Apirilaren 27a – Francisco Rico Manrique, kataluniar filologoa (j. 1942).
• Apirilaren 28a – Luz Fandiño, galiziar idazle, poeta eta aktibista (j. 1931).
• Apirilaren 30a – Paul Auster, estatubatuar eleberrigilea (j. 1947).

Maiatza

• Maiatzaren 1a – Victoria Prego, espainiar kazetaria (j. 1948).
• Maiatzaren 1a – Richard Tandy, ingeles teklatu-jotzailea, Electric Light Orchestra taldeko kidea (j. 1948).
• Maiatzaren 2a – Sjoukje Dijkstra, herbeheretar izotz gaineko patinatzaile-artistikoa (j. 1942).
• Maiatzaren 2a – Eloína Suárez Suárez, espainiar politikaria (j. 1922).
• Maiatzaren 3a – Imerio Massignan, italiar txirrindularia (j. 1937).
• Maiatzaren 4a – Carola Miró i Bedós, kataluniar maistra (j. 1965).
• Maiatzaren 4a – Frank Stella, estatubatuar artista (j. 1936).
• Maiatzaren 5a – Alena Bláhová, txekiar kazetari eta itzultzailea (j. 1954).
• Maiatzaren 5a – Bernard Hill, ingeles aktorea (j. 1944).
• Maiatzaren 5a – César Luis Menotti, argentinar futbolari eta futbol entrenatzailea (j. 1938).
• Maiatzaren 6a – Kristin Hallenga, ingeles kazetari, filantropo eta aktibista (j. 1985).
• Maiatzaren 6a – Kanakalatha, indiar aktorea (j. 1960).
• Maiatzaren 6a – Bernard Pivot, frantziar literatura-kritikaria (j. 1935).
• Maiatzaren 7a – Steve Albini, estatubatuar musikaria, disko-ekoizlea, audio-ingeniaria eta musika-kazetaria (j. 1962).
• Maiatzaren 7a – Antonio Fernández Alba, espainiar arkitektoa (j. 1927).
• Maiatzaren 7a – Jan Ptaszyn Wróblewski, poloniar musikari eta musikagile, saxofoi-jotzaile eta big band zuzendaria (j. 1936).
• Maiatzaren 8a – John Barbata, estatubatuar bateria-jorzailea (j. 1945).
• Maiatzaren 9a – Roger Corman, estatubatuar kultuzko zinema ekoizle eta zuzendaria (j. 1926).
• Maiatzaren 9a – Ivan Ivanji, serbiar eleberrigilea (j. 1929).
• Maiatzaren 10a – Jim Simons, estatubatuar matematikari, akademiko, finantza-merkatari, funtsen agente, burtsa-artekari, inbertitzaile eta filantropoa (j. 1938).
• Maiatzaren 11 – Mary Wells Lawrence, estatubatuar publizista (j. 1928).
• Maiatzaren 12a – Amália Barros, brasildar kazetari eta politikaria (j. 1985).
• Maiatzaren 12a – Mark Damon, estatubatuar aktore eta zinema ekoizlea (j. 1933).
• Maiatzaren 12a – Javier Manterola, nafar ingeniari-zibila, zubiak diseinatzean aditua (j. 1936).
• Maiatzaren 13a – Birubala Rabha, indiar aktibista (j. 1954).
• Maiatzaren 13a – Lucien Mias, frantziar errugbilaria (j. 1930).
• Maiatzaren 13a – Alice Munro, kanadar idazlea, 2013ko Literaturako Nobel Saria (j. 1931).
• Maiatzaren 14a – Netiporn Sanesangkhom, thailandiar ekintzaile politikoa (j. 1995).
• Maiatzaren 16a – Montserrat Casas i Soldevila, kataluniar moja klaratarra (j. 1933).
• Maiatzaren 16a – Dabney Coleman, estatubatuar aktorea (j. 1932).
• Maiatzaren 17a – Sid Going, zeelandaberritar errugbilaria (j. 1943).
• Maiatzaren 17a – Roberta Marrero, kanariar artista plastikoa, idazlea eta abeslaria (j. 1972).
• Maiatzaren 18a – Tony O'Reilly, irlandar errugbilari eta negozio-gizona (j. 1936).
• Maiatzaren 18a – Marija Ruljancic, kroaziar-australiar ehun urteduna (j. 1913).
• Maiatzaren 19a – Kwassi Klutse, Togoko lehen ministroa (j. 1945).
• Maiatzaren 19a – Ebrahim Raisi, Irango presidentea (j. 1960).
• Maiatzaren 19a – Harrison White, estatubatuar soziologoa, gizarte-sareen analisiaren aitzindarietakoa (j. 1930).
• Maiatzaren 20a – Karl-Heinz Schnellinger, alemaniar futbolaria (j. 1939).
• Maiatzaren 21a – Jan A. P. Kaczmarek, poloniar soinu-banden musikagilea (j. 1953).
• Maiatzaren 21a – Heljä Liukko-Sundström, finlandiar zeramikari eta haur literaturako idazlea (j. 1938).
• Maiatzaren 22a – Silvia Reyes, kanariar eta kataluniar aktibista trans (j. 1949).
• Maiatzaren 22a – David Wilkie, eskoziar igerilaria (j. 1954).
• Maiatzaren 23a – Caleb Carr, estatubatuar idazlea (j. 1955).
• Maiatzaren 23a – Ángeles Flórez Peón, Asturiasko Gazte Sozialisten lehendakaria, bizirik dagoen Espainiako azken miliziano sozialistatzat joa (j. 1918).
• Maiatzaren 23a – Morgan Spurlock, estatubatuar dokumental egile, umorista, telebista ekoizle eta gidoigilea (j. 1970).
• Maiatzaren 24a – Doug Ingle, estatubatuar abeslari eta musikaria, Iron Butterfly, taldeko sortzailea (j. 1945).
• Maiatzaren 24a – Janusz Edmund Zimniak, poloniar elizgizon katolikoa (j. 1933).
• Maiatzaren 25a – Richard M. Sherman, estatubatuar abesti egilea (j. 1928).
• Maiatzaren 26a – Ludwika Wujec, poloniar fisikari, irakasle eta politikaria (j. 1941).
• Maiatzaren 28a – Naďa Hynková Dingová, txekiar interpretea (j. 1975).
• Maiatzaren 29a – Anastasia Zavorotniuk, errusiar aktore eta telebista aurkezlea (j. 1971).
• Maiatzaren 30a – Nora Cortiñas, gizarte psikologoa eta Argentinako giza eskubideen defentsaren aldeko militantea, Maiatzaren Plazako Amen sortzaileetako bat (j. 1930).
• Maiatzaren 30a – Joana Maria Escartín Bisbal, espainiar historialari eta irakaslea (j. 1968).
• Maiatzaren 31 – João Justino Amaral dos Santos, Amaral, brasildar futbolaria (j. 1954).
• Maiatzaren 31 – Berthé Aïssata Bengaly, maliar nutrizionista eta politikaria (j. 1957).

Ekaina

• Ekainaren 2a – Carl Cain, estatubatuar saskibaloi jokalaria (j. 1934).
• Ekainaren 2a – Javier Erice, nafar politikari eta medikua, Iruñeko alkatea (j. 1928).
• Ekainaren 2a – Janis Paige, estatubatuar abeslari eta aktorea (j. 1922).
• Ekainaren 3a – Erramun Baxok, baxenafar soziolinguista eta hizkuntzalaria (j. 1928).
• Ekainaren 3a – Brigitte Bierlein, Austriako kantzilerra (j. 1949).
• Ekainaren 4a – Karin Gundersen, norvegiar itzultzaile eta irakaslea (j. 1944).
• Ekainaren 5a – Ben Vautier, suitzar jatorriko frantziar artista (j. 1935).
• Ekainaren 6a – Fumihiko Maki, japoniar arkitektoa (j. 1928).
• Ekainaren 6a – Sergei Novikov, errusiar matematikaria (j. 1938).
• Ekainaren 7a – William Anders, estatubatuar pilotu militar, ingeniari elektriko, ingeniari nuklear, NASAko astronauta, hegazkinlari eta diplomazialaria (j. 1933).
• Ekainaren 7a – Hermína Franková, txekiar idazle eta gidoilaria (j. 1928).
• Ekainaren 8a – Antxon Elosegi Vitoria, gipuzkoar kultur eta jai ekintzailea (j. 1932).
• Ekainaren 9a – Lynn Conway, estatubatuar informatikari, ingeniari elektriko, asmatzaile eta pertsona transgeneroen aldeko ekintzailea (j. 1938).
• Ekainaren 9a – Yoshiko Kuga, japoniar aktorea (j. 1931).
• Ekainaren 9a – Barbara Repetto, italiar politikaria (j. 1947).
• Ekainaren 10a – Saulos Chilima, Malawiko presidenteordea (j. 1973).
• Ekainaren 10a – Patricia Shanil Muluzi, malawiar politikari eta lehen dama (j. 1964).
• Ekainaren 10a – Trinitat Neras i Plaja, kataluniar enpresaburu eta politikaria (j. 1941).
• Ekainaren 10a – Anetta Sidorova, errusiar-sobietar kazetari eta politikaria (j. 1939).
• Ekainaren 10a – Maria Josep Udina i Abelló, kataluniar pedagogo, politikari, idazle eta esperantista (j. 1940).
• Ekainaren 11 – Cristino Seriche Bioko, Ekuatore Gineako Errepublikako lehen ministroa (j. 1940).
• Ekainaren 11 – Ruth Stiles Gannett, estatubatuar idazlea (j. 1923).
• Ekainaren 11 – Françoise Hardy, frantziar abeslari eta antzezlea (j. 1944).
• Ekainaren 11 – Tony Lo Bianco, estatubatuar aktorea (j. 1936).
• Ekainaren 11 – Violet Neilson, jamaikar politikari eta irakaslea (j. 1931).
• Ekainaren 11 – Ángel Vallejo, arabar mendizalea (j. 1942).
• Ekainaren 12a – Fernando José de França Dias Van-Dúnem, Angolako lehen ministroa (j. 1934).
• Ekainaren 12a – Jerry West, NBAko estatubatuar saskibaloi-jokalaria (j. 1938).
• Ekainaren 14a – Julio Eugi, nafar apaiz katolikoa, Opus Deiko Prelaturaren partaidea, idazlea eta eliz epailea (j. 1944).
• Ekainaren 14a – Jean Succar Kuri, mexikar enpresaburua (j. 1944).
• Ekainaren 15a – Jadallah Azzuz at-Talhi, Libiako lehen ministroa (j. 1939).
• Ekainaren 15a – Maria Quintans, portugaldar poeta eta antzerkigilea (j. 1955).
• Ekainaren 16a – Paul Chemetov, frantziar arkitektoa (j. 1928).
• Ekainaren 16a – Koldobika Jauregi, gipuzkoar eskultore minimalista (j. 1959).
• Ekainaren 16a – Bob Schul, estatubatuar atleta, olinpiar txapelduna (j. 1937).
• Ekainaren 18a – Anouk Aimée, frantziar aktorea (j. 1932).
• Ekainaren 18a – Stojan Andov, Ipar Mazedoniako bitarteko presidentea (j. 1935).
• Ekainaren 18a – Sara Facio, argentinar argazkilaria (j. 1932).
• Ekainaren 18a – Willie Mays, estatubatuar beisbol jokalaria, historiako hoberenetarikoa (j. 1931).
• Ekainaren 19a – Kike Diaz de Rada, gipuzkoar aktorea (j. 1959).
• Ekainaren 20a – Donald Sutherland, kanadar aktorea (j. 1935).
• Ekainaren 20a – Margarita Voites, estoniar opera abeslaria (j. 1936).
• Ekainaren 22a – Kamala Hampana, indiar idazle eta irakaslea (j. 1935).
• Ekainaren 25a – Ana María Briongos, kataluniar idazlea (j. 1946).
• Ekainaren 25a – Mícheál Ó Muircheartaigh, irlandar Joko Gaelikoetako telebista eta irratiko esataria (j. 1930).
• Ekainaren 25a – José Antonio Urtiaga, gipuzkoar futbolaria (j. 1942).
• Ekainaren 27a – Cristina Alberdi, sevillar abokatu eta politikaria (j. 1946).
• Ekainaren 28a – Txema Blasco, arabar aktorea (j. 1941).
• Ekainaren 28a – Mohamed Osman Jawari, Somaliako bitarteko presidentea (j. 1945).
• Ekainaren 29a – Lalla Latifa Amahzoune, Marokoko printzesa ezkontidea (j. 1946).
• Ekainaren 29a – Anahit Txarents, armeniar literatura kritikaria (j. 1935).
• Ekainaren 30a – Gilbert Desmet, belgikar txirrindularia (. 1931).

Uztaila

• Uztailaren 1a – Ismail Kadare, albaniar idazlea (j. 1936).
• Uztailaren 2a – Comunardo Niccolai, italiar futbolaria (j. 1946).

---

Nobel saridunak

• Fisika:
• Kimika:
• Literatura:
• Medikuntza:
• Ekonomia:
• Bakea:

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q49619
• Multimedia: 2024 / Q49619