Abenduaren 27
data
Abenduaren 27a gregoriotar egutegiaren urteko hirurehun eta hirurogeita batgarren eguna da, 362.a bisurteetan. 4 egun falta dira urtea amaitzeko.
_(Cropped).png)
,_microbiologist_and_chemist_Wellcome_V0026980.jpg)
_Rueda_de_prensa_de_Felipe_Gonz%C3%A1lez_y_la_primera_ministra_de_Paquist%C3%A1n._Pool_Moncloa._14_de_septiembre_de_1994_(cropped).jpeg)
Gertaerak aldatu
Euskal Herria aldatu
Mundua aldatu
- 1521 - Zwickauko profetak Wittenbergera heldu ziren eta apokalipsia predikatzeari ekin zioten.
- 1831 - Darwinek HMS Beagle izeneko 235 tonako eta hamar kanoiz hornitutako bergantin sendo eta txikian bidaia hasi zuen.
- 2007 - Pakistan: Benazir Bhutto opositore eta lehen ministro ohia hil zuten Rawalpindi udalerrian beste 20 lagunekin batera.
- 2008 - Israelek Gaza erasotu zuen, 300 palestinar inguru hilez.
Arte eta kultura aldatu
Euskal Herria aldatu
Mundua aldatu
- 1991 - Fried Green Tomatoes filma estreinatu zen.
Zientzia eta teknologia aldatu
Euskal Herria aldatu
Mundua aldatu
Kirolak aldatu
Euskal Herria aldatu
Mundua aldatu
Jaiotzak aldatu
Euskal Herria aldatu
- 1756 - Juan Antonio Iza-Zamakola, euskal idazle, kazetari eta historialaria (h. 1826).
- 1819 - Juan María Gelbentzu, nafar organo-jotzaile eta pianista (h. 1886).
- 1827 - Jazinta Arruti, gipuzkoar bertsolaria (h. 1899).
- 1860 - Juan Carlos Guerra, gipuzkoar historialaria eta legegizona (h. 1941).
- 1876 - Valentin Larrea, gipuzkoar piano-jotzaile eta musikagilea (h. 1970).
- 1916 - Dora Serrano, toledoar-nafar militante komunista, Cedillo del Condadon (h. 2013).
- 1917 - Luis Egia, gipuzkoar apaiza, euskal idazlea eta itzultzailea (h. 1984).
- 1924 -
- Pedro Diez de Ultzurrun, euskal mediku eta idazlea (h. 1994).
- Luis Maria Retolaza, euskal herritar politikari jeltzalea (h. 2007).
- 1928 - Joaquín Aguinaga, euskal ingeniari industrial eta politikaria (h. 2000).
- 1933 - Ignacio Uribe, bizkaitar futbolari ohia.
- 1938 - Jon Sobrino, euskal jesuita ospetsua, Askapenaren teologiaren bultzatzaile handienetarikoa.
- 1939 - Jesus Maria Muneta, nafar musikagilea.
- 1949 -
- Kotte Ezenarro, Pirinio Atlantikoetako Kontseilu Orokorreko 1. presidenteordea eta Hendaiako auzapeza.
- Jean-Baptiste Hiriart-Urruti, lapurtar matematikaria.
- 1957 - Joseba Pagazaurtundua, ETAk eraildako Andoaingo Udaltzaingoaren burua (h. 2003).
- 1969 - África Baeta, kazetaria eta telebista aurkezlea, Bartzelonan.
- 1973 - Luis Mari Pikabea Zubieta, nafar alpinista (h. 2007).
- 1975 - Izaskun Aranburu, gipuzkoar piraguista ohia, ur lasaietako kayakean aritua.
- 1976 -
- Asier Antona, bizkaitar politikaria.
- Montxu Miranda, bizkaitar atleta, pertika jauzian aditua.
- 1979 - Txemi Talledo, bizkaitar futbolaria.
- 1983 - Josu Hernández, nafar abeslaria.
- 1984 -
- Aneguria, bizkaitar rap abeslaria.
- Irati Goikoetxea, gipuzkoar idazlea.
- Sergio Sánchez Pérez, bizkaitar saskibaloi jokalaria.
- 1990 - Maddalen Arzallus, lapurtar bertsolaria.
- 1995 - Sara Zozaya, gipuzkoar konposatzaile, musikari eta abeslaria.
- 2001 - Ander Barrenetxea Muguruza, gipuzkoar futbolaria.
Mundua aldatu
- 1350 - Joanes I.a Aragoikoa, Aragoiko erregea (h. 1396).
- 1459 - Joan I.a Alberto, Poloniako erregea (j. 1501).
- 1571 - Johannes Kepler, alemaniar matematikari eta astronomoa (h. 1630).
- 1654 - Jakob Bernoulli, suitzar matematikari eta zientzialaria (h. 1705).
- 1755 - Antonio Saxoniakoa, Saxoniako erregea (h. 1837).
- 1761 - Michael Andreas Barclay de Tolly, errusiar mariskala (h. 1818).
- 1797 -
- Mirza Ghalib, Mogol Inperioaren amaierako urdu hizkuntzaz eta persierazko poeta (h. 1869).
- Manuela Sáenz, Simon Bolivarren bikotekidea, Hego Amerikaren askatzaileetako bat (h. 1856).
- 1806 - Ramon Cabrera, kataluniar militar eta politikaria, karlisten buruzagia (h. 1877).
- 1821 - Jane Wilde, iralndar poeta (h. 1896).
- 1822 - Louis Pasteur, frantziar zientzialaria (h. 1895).
- 1829 - Jan Derk Huibers, holandar margolaria, artista grafikoa eta arte irakaslea (h. 1918).
- 1867 - Léon Delacroix, Belgikako lehen ministroa (h. 1929).
- 1879 - Sydney Greenstreet, antzerki eta zinemako ingeles aktorea (h. 1954).
- 1888 -
- Thea von Harbou, alemaniar idazle, aktore, zinemarako gidoilari eta zuzendaria (h. 1954).
- Tito Schipa, italiar tenorra (h. 1965).
- 1896 -
- Louis Bromfield, estatubatuar eleberrigilea (h. 1956).
- Maurice De Waele, belgikar txirrindularia (h. 1952).
- Carl Zuckmayer, alemaniar antzerkigileaa (h. 1977).
- 1900 - Juan de Orduña, espainiar aktorea eta zinema zuzendaria (h. 1974).
- 1901 - Marlene Dietrich, alemaniar aktore eta abeslaria (h. 1992).
- 1903 - Bogdan Suchodolski, poloniar filosofoa (h. 1992).
- 1910 - Charles Olson, abangoardiako estatubatuar olerkaria (h. 1970).
- 1911 - Juana Francisca Rubio, espainiar margolaria eta kartelgilea (h. 2008).
- 1915 -
- Lionel Cooper, hegoafrikar matematikaria (h. 1979).
- Gyula Zsengellér, hungariar futbolaria (h. 1999).
- 1922 - Juan José Gerardi, guatemalar gotzain katolikoa eta Giza eskubideen defendatzailea (h. 1998).
- 1924 - Jean Bartik, ENIAC konputagailuaren jatorrizko programatzaileetako bat (h. 2011).
- 1925 - Michel Piccoli, frantziar antzerki- eta zinema-antzezle eta ekoizlea (h. 2020).
- 1929 - Lucio Muñoz, espainiar margolaria (h. 1998).
- 1933 - Carlos Álvarez Cruz, espainiar poeta eta hizlaria (h. 2022).
- 1934 - Larisa Latynina, sobietar gimnasta ohia.
- 1936 -
- José Pérez-Francés, espainiar txirrindularia (h. 2021).
- Miguel Trovoada, São Tomé eta Príncipeko presidentea.
- 1938 - Rolf Wolfshohl, alemaniar txirrindulari ohia.
- 1941 -
- Miles Aiken, estatubatuar saskibaloi jokalari eta entrenatzaile ohia.
- Younoussi Touré, Maliko lehen ministroa (h. 2022).
- 1943 - Joan Manuel Serrat, kataluniar egile abeslaria.
- 1948 - Gérard Depardieu, frantziar aktorea.
- 1951 - Ernesto Zedillo, Mexikoko presidente ohia.
- 1955 - Miguel Ángel Gallardo, katalan marrazkilaria (h. 2022).
- 1958 - Marc-Édouard Nabe, frantziar idazlea, margolaria eta jazz gitarra-jotzailea.
- 1961 - Guido Westerwelle, alemaniar politikaria (h. 2016).
- 1963 - Gaspar Noé, argentinar zinema zuzendari, gidoilari eta produktorea.
- 1966 - Masahiro Fukuda, japoniar futbolari ohia.
- 1968 - Diego «el Cigala», espainiar flamenko abeslaria.
- 1977 - Ángel Ortiz, paraguaitar futbolari ohia.
- 1980 - Nadia Anjuman, afganistandar poeta eta kazetaria, bere senarrak eta haren senideek kolpeka hil zutena (h. 2005).
- 1981 - Emilie de Ravin, australiar aktorea.
- 1985 -
- Daiki Ito, japoniar eski jauzilaria.
- Verona van de Leur, herbeheretar gimnasta artistiko eta aktore pornografikoa.
- 1986 - Shelly-Ann Fraser-Pryce, jamaikar atleta, 100 metroko lasterketan aditua.
- 1988 -
- Hera Hilmarsdóttir, islandiar aktorea.
- David Valero, espainiar mendiko-txirrindularia.
- Hayley Williams, Paramore poprock taldeko abeslari eta konposatzailea.
- Hiroki Yamada, japoniar futbolaria.
- 1989 - Fubuki Kuno, japoniar futbolaria.
- 1991 - Sergio Gontán, espainiar futbolaria.
- 1993 - Olivia Cooke, ingeles aktorea.
- 1995 -
- Timothée Chalamet, estatubatuar-frantziar aktorea.
- Carlos Cuevas, espainiar aktorea.
- 1999 - Saori Takarada, japoniar futbolaria.
- 2004 - Patricia Arbués, espainiar haur aktorea.
Heriotzak aldatu
Euskal Herria aldatu
- 1523 - Frantzisko Garai, bizkaitar militar, esploratzaile eta konkistatzailea (j. 1475).
- 1921 - Daniel Zuloaga, gipuzkoar margolari eta zeramikaria, Segovian (j. 1852).
- 1929 - Lorenzo Fernandez de Viana, arabar eskultorea (j. 1866).
- 1934 - Mari Cruz Guruzeta, bizkaitar emagina eta Areatzako Emakume Abertzale Batza erakundearen sortzailea (j. 1871).
- 1940 - Ramón Madariaga, bizkaitar politikaria (j. 1868).
- 1953 - Romualdo Galdos, euskal elizgizon eta idazlea (j. 1885).
- 1960 - José Martínez Berasain, nafar politikari karlista eta bankaria (j. 1886).
- 1983 - Mari Karmen Alzueta, euskal irakasle eta hezkuntza-arduraduna (j. 1928).
- 1987 - Julian Ugarte, euskal aktorea (j. 1929).
- 1995 - Norberto Oiarbide, gipuzkoar trikitilaria (j. 1922).
- 2002 - Pedro Berrondo, euskal idazlea, itzultzaile eta apaiza (j. 1919).
- 2004 - Eneko Arieta, euskal herritar futbolaria (j. 1933).
- 2005 - Lourdes Iriondo, euskal kantaria (j. 1937).
- 2010 - Sabin Intxaurraga, bizkaitar politikaria (j. 1949).
Mundua aldatu
- 1585 - Pierre de Ronsard, frantziar poeta (j. 1524).
- 1663 - Kristina Frantziakoa, Frantzia eta Nafarroako infanta eta Savoiako dukesa (j. 1606).
- 1707 - Jean Mabillon, frantziar diplomatiko eta historialari beneditarra (j. 1632).
- 1771 - Henri Pitot, frantziar ingeniaria eta fisikaria (j. 1695).
- 1805 - Isabelle de Charrière, herbeheretar idazle, pentsalari eta musikagilea (j. 1740).
- 1823 - Lluís Domènech i Montaner, kataluniar arkitekto, politikari eta historialaria (j. 1850).
- 1834 - Charles Lamb, britainiar idazlea (j. 1775).
- 1876 - Frederik Paludan-Müller, daniar poeta (j. 1809).
- 1893 - Victor Considerant, frantziar ekintzaile eta idazle sozialista (j. 1808).
- 1894 - Frantzisko II.a Bi Sizilietakoa, Bi Sizilietako erregea (j. 1836).
- 1918 - Birt Acres, estatubatuar-britainiar argazkilari eta filmen aintzindaria (j. 1854).
- 1919 - Theo de Meester, Herbehereetako lehen ministroa (j. 1851).
- 1923 - Gustave Eiffel, frantziar arkitekto eta ingeniaria, Eiffel dorrearen sortzailea (j. 1832).
- 1924 - Léon Bakst, errusiar margolari eta eszenatokien eta jantzien diseinatzailea (j. 1866).
- 1936 -
- Hans von Seeckt, alemaniar militarra (j. 1866).
- Santu Casanova, korsikerazko frantziar idazlea (j. 1850).
- 1938 -
- Osip Mandelstam, errusiar eta sobietar olerkaria (j. 1891).
- Emile Vandervelde, belgikar estatu-politikaria eta frantsesezko idazlea (j. 1866).
- 1944 - Amy Beach, estatubatuar musikagile eta piano-jolea (j. 1867).
- 1944 - Sára Salkaházi, hungariar moja katolikoa, Bigarren Mundu Gerran gutxi gorabehera ehun judu salbatu zituena (j. 1899).
- 1950 - Max Beckmann, alemaniar margolaria (j. 1884).
- 1952 - Mary Engle Pennington, estatubatuar kimikari bakteriologiko, asmatzaile eta hozte-sistemaren injinerua (j. 1872).
- 1959 - Alfonso Reyes, mexikar diplomatikoa, idazlea eta literatura-kritikaria (j. 1889).
- 1962 - Olga Preobrajenska, errusiar-frantziar dantzaria (j. 1871).
- 1966 - Ernest Burgess, kanadar jatorriko estatubatuar hiri soziologoa (j. 1886).
- 1972 - Lester Bowles Pearson, Kanadako lehen ministroa eta 1957ko Bakearen Nobel Saria (j. 1897).
- 1974 - Ned Maddrell, Man uharteko arrantzalea, manxera ama hizkuntza izan zuen azken hiztuntzat jotzen dena (j. 1877).
- 1978 -
- Houari Boumediene, Aljeriako presidentea (j. 1932).
- Alexandre Deulofeu, kataluniar politikaria eta historiaren filosofoa (j. 1903).
- 1982 - Jack Swigert, estatubatuar astronauta eta militarra, Apollo 13 misioan Houston, arazo bat daukagu esaldi famatua esan zuena (j. 1931).
- 1984 - Andrés Solar, asturierazko idazlea eta asturiar ezker nazionalistako militantea, Surdimientuko egile onenetakotzat joa (j. 1955).
- 1985ean hilik aurkitua - Dian Fossey, estatubatuar zoologoa, gorilei buruz egindako ikerketengatik ezaguna (j. 1932).
- 1986 - Lars-Erik Larsson, suediar musikagilea (j. 1908).
- 1991 - Hervé Guibert, frantziar argazkilari eta idazlea (j. 1955).
- 1995 -
- Boris Gnedenko, sobietar matematikaria, probabilitate teorian egin zituen ekarpenengatik ezaguna (j. 1912).
- Guénrij Kasparián, armeniar xake-jokalaria eta xake-ikasketen sustatzailea (j. 1910).
- Shura Txerkasski, errusiar piano-jotzailea (j. 1911).
- 1996 - Mary Celine Fasenmyer, estatubatuar matematikaria (j. 1906).
- 1998 - Ricardo Tormo, espainiar moto-pilotua (j. 1952).
- 2002 - George Roy Hill, estatubatuar zinema zuzendaria (j. 1921).
- 2003 -
- Alan Bates, ingeles aktorea (j. 1934).
- Juan García Ponce, mexikar idazle, itzultzaile eta arte-kritikaria (j. 1932).
- 2007 -
- Benazir Bhutto, Pakistango lehen ministroa, atentatuan eraila (j. 1953).
- Jerzy Kawalerowicz, poloniar zinema-zuzendaria, zinemagile sozialisten lehen belaunaldikoa (j. 1922).
- Jaan Kross, estoniar idazlea (j. 1920).
- 2008 - Ja'afar Negeri Sembilangoa, Malaysiako erregea eta Negeri Sembilango monarka (j. 1922).
- 2009 - Takashi Takabayashi, japoniar futbolaria (j. 1931).
- 2010 - Luis Mariñas, espainiar kazetari eta telebista aurkezlea (j. 1947).
- 2012 - Norman Schwarzkopf, estatubatuar jenerala, Golkoko Gerrako nazioarteko gudarosteen komandantea (j. 1934).
- 2015 -
- Lacy Duarte, uruguaitar artista bisuala (j. 1937).
- Ellsworth Kelly, estatubatuar pintore eta eskultorea (j. 1923).
- 2016 -
- Carrie Fisher, estatubatuar aktorea (j. 1956).
- Hans Tietmeyer, alemaniar ekonomialaria, nazioarteko finantzetako pertsonalitaterik garrantzitsuenetakoa (j. 1931).
- Ratnasiri Wickremanayake, Sri Lankako lehen ministroa (j. 1933).
- 2017 - Ben Barres, estatubatuar neurobiologoa, Estatu Batuetako Zientzien Akademia Nazionalean sartu den lehenengo zientzialari ageriki transexuala (j. 1954).
- 2018 - Miúcha, brasildar abeslaria eta musikagilea (j. 1937).
- 2021 -
- April Ashley, britainiar modeloa (j. 1935).
- Jeanine Baude, frantziar idazle, poeta, antzerkigile eta literatura kritikoa (j. 1946).
- Keri Hulme, zeelandaberritar idazlea (j. 1947).
- Ángel Norzagaray, antzerkigile, aktore, poeta, irakasle eta zuzendari mexikarra (h. 2021).
- 2022 - Andrzej Iwan, poloniar futbolaria (j. 1959).
Jaiak eta urteurrenak aldatu
- Sehaska egutegiko izendegia: June, Junes, Joanis eta Joane.
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q2800
Multimedia: 27 December
