Apirilaren 26

Apirilaren 26a gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta hamaseigarren eguna da, 117garrena bisurteetan. 249 egun falta dira urtea amaitzeko.

Jaiotzak Euskal Herrian Pierre Garat Gouteyron Jaiotza: Bordele eta Uztaritze, 1762 eta 1754 Heriotza: Paris, 1823ko martxoaren 1a Manuel Alejandro García Jaiotza: Gasteiz, 1986 Ricardo Gartzia Villoslada Jaiotza: Los Arcos, 1900 Heriotza: Azpeitia, 1991ko urtarrilaren 7a Txema del Olmo Jaiotza: Bilbo, 1973 Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Munduan Ludwig Wittgenstein Jaiotza: Viena, 1889 Heriotza: Cambridge, 1951ko apirilaren 29a Eugène Delacroix Jaiotza: Saint-Maurice, 1798 Heriotza: Paris, 1863ko abuztuaren 13a Felix Klein Jaiotza: Düsseldorf, 1849 eta 1849 Heriotza: Göttingen, 1925eko ekainaren 22a Eskuz gaurkotu + Jaiotza gehiago... Artikulurik ez duten Apirilaren 26ko jaiotzak Jet Li • Akseli Gallen-Kallela • Ludwig Uhland • Bernard Malamud • Giorgio Moroder • Jordana Brewster • Theodor Billroth • Frederick Law Olmsted • Joan Chen • Tom Welling • Kevin James • Eskuz gaurkotu Heriotzak Euskal Herrian Conchita Montenegro Jaiotza: Donostia, 1911ko irailaren 11 eta 1912ko irailaren 11 Heriotza: Madril, 2007 Horacio Martínez Jaiotza: Bilbo, 1902ko abenduaren 29a Heriotza: Paris, 1985 Antonio Urbiztondo Jaiotza: Donostia, 1803ko urtarrilaren 17a Heriotza: Madril, 1857 Felix Markaida Jaiotza: Loiu, 1931ko azaroaren 20a Heriotza: Sondika, 2008 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Munduan Bjørnstjerne Bjørnson Jaiotza: Kvikne (en) , 1832ko abenduaren 8a Heriotza: Paris, 1910 Srinivasa Aiyangar Ramanujan Jaiotza: Erode (en) , 1887ko abenduaren 22a Heriotza: Kumbakonam (en) , 1920 Arnold Sommerfeld Jaiotza: Königsberg (en) , 1868ko abenduaren 5a Heriotza: Munich, 1951 Lucille Ball Jaiotza: Jamestown (New York), 1911ko abuztuaren 6a Heriotza: Cedars-Sinai Mediku Zentroa, 1989 Eskuz gaurkotu + Heriotza gehiago... Artikulurik ez duten Apirilaren 26ko heriotzak Count Basie • Andrei Grechko • Carl Bosch • John Wilkes Booth • John Heartfield • George Jones • Ellen Key • Gichin Funakoshi • Jan Davidsz. de Heem • Carsten Niebuhr • Bessie Love • Eskuz gaurkotu

Gertaerak 1937 - Kondor Legioa alemaniarrak, Espainiako faxisten oniritziarekin, Gernika bonbardatu zuten merkatu egunean eta 120-300 herritar hil (irudian). 1964 - Tanganika and Zanzibar batu eta Tanzania eratu zuten. 1986 - Txernobyl hirian zentral nuklearrak eztanda egin zuen, historiako istripu nuklear larriena (7. maila). + Gertaera gehiago... Egutegia << Apirila >> Al As Az Og Or Lr Ig 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 2020 Aurreko eta hurrengo urteetan 2017: asteazkena 2018: osteguna 2019: ostirala 2021: astelehena 2022: asteartea 2023: asteazkena Izendegia Santutegia: Isidoro Sibiliakoa, Kleto, Eztebe Permekoa Seaska egutegia: Gernika eta Xaho.

Daturen bat falta bada, urtearen lotura jarraitu han sartzeko.

---

Gertaerak

Euskal Herria

• 1937 - Alemaniako Kondor Legioak Gernika bonbardatu zuen.
• 2008 - Durango (Bizkaia): Herrizaingo Sailak Herri Batasunako 30. urteurrena ospatzeko debekatutako ekitaldietan, Ertzaintzak hamairu lagun atxilotu zituen izandako istiluetan parte hartu zutelakoan.
• 2014 - Espainiako Gobernuak Gipuzkoako Foru Aldundiaren jauregian Espainiako bandera jartzea inposatu ostean, Aldundiak Donostiako Gipuzkoa plazan Ikurrinari omenaldia ekitaldia egin eta Inaxio Kortabarria futbolari ohiak masta batera igoarazi zuen.
• 2018 - La Manada auziaren sententzia erabakiak amorrua eta protesta piztu zituen Iruñean, Euskal Herrian eta Espainiako hainbat tokitan.

Mundua

• 1921 - Armenian Armenia Menditsuko Errepublika aldarrikatu zuten.
• 1986 - Txernobilgo zentral nuklearren istripua.
• 2001 - Junichiro Koizumi Japoniako lehen ministro bilakatu zen.
• 2005 - Siriak Libanon zituen bere soldaduak atera zituen, nazioarteko presioa dela eta.
• 2008 - Itsas-lapurrek Somalian bahitutako Playa de Bakio euskal herritar atun-ontziko marinelak askatu zituzten.

Arte eta kultura

Euskal Herria

• 2006 - Miren Azkarate sailburuak Guernica koadroa Guggenheim Bilbao Museora aldi baterako ekartzeko eskaera egin zuen.
• 2006 - Bernardo Atxaga idazleak New Yorkeko nazioarteko literatura festibalean parte hartu zuen.

Zientzia eta teknologia

Kirolak

Euskal Herria

• 2012 - Bilboko Athletic Kluba Euskal Herriko futbol taldeak Lisboako Sporting portugaldar taldeari San Mames estadioan 3-1 irabazi ondoren Bukarest hirian UEFA Europa League txapelketako finalerdietara iragan zen.

Jaiotzak

Euskal Herria

• 1575 - Maria Medici, Nafarroako eta Frantziako erregina (h. 1642).
• 1762 - Pierre-Jean Garat, Frantziako Orfeo, Lapurdiko opera-abeslari eta musikagile ospetsua (h. 1823).
• 1781 - Juan Jose Mogel, euskal idazlea (h. 1849).
• 1814 - Jean Iribarne, zuberoar idazlea (h. 1890).
• 1823 - Pedro Prudentzio Hualde, euskal idazle, itzultzaile eta Bidankozeko erretorea (h. 1879).
• 1847 - Cleto Zabala, bizkaitar musikagilea (h. 1912).
• 1885 - Antonio Amundarain, gipuzkoar antzerkigile eta idazlea (h. 1954).
• 1900 - Ricardo Gartzia Villoslada, nafar historialaria (h. 1991).
• 1906 - Juan Thalamas Labandibar, gipuzkoar apaiza, filosofo, idazle, poeta eta soziologoa (h. 1981).
• 1919 - Xabier Alvarez de Eulate, euskal artista eta fraidea (h. 2012).
• 1925 - Angelita Alberdi, gipuzkoar erraketista.
• 1949 - Mikel Mindegia, nafar aizkolaria, Euskal Herriak eman duen onenetakoa.
• 1951 - Marisa Barrena, bizkaitar maistra, psikopedagogoa, euskaltzalea eta feminista.
• 1956 - Francisco Javier López Izkue, nafar txirrindulari ohia.
• 1973 - Txema del Olmo, bizkaitar txirrindulari ohia.
• 1975 - Iker Urreizti, gipuzkoar saskibaloi jokalaria.
• 1979 - Bea Salaberri, baxenabartar idazlea.
• 1986 - Manuel Alejandro García, arabar futbolaria.
• 1990 - Ekhi Senar, nafar futbolaria.

Mundua

• 121 - Marko Aurelio, erromatar enperadorea (h. 180).
• 1648 - Petri II.a Portugalgoa, baketsua, Portugalgo erregea (h. 1706).
• 1711 - Jeanne-Marie Leprince de Beaumont, frantziar idazlea, Ederra eta Piztia ipuinaren bertsioari esker ezaguna (h. 1780).
• 1774 - Leopold von Buch, alemaniar geologo eta paleontologoa (h. 1853).
• 1785 - John James Audubon, frantziar ornitologo, naturalista eta margolaria (h. 1851).
• 1798 - Eugène Delacroix, frantziar margolaria (h. 1863).
• 1812 - Alfred Krupp, alemaniar industria-gizona (h. 1887).
• 1822 - Francisco Coello, espainiar kartografo eta militarra (h. 1898).
• 1861 - Rudolf Stöger-Steiner von Steinstätten, Austro-Hungariako armadako koronel-jenerala eta Austria-Hungariako azken Gerra Ministroa (h. 1921).
• 1863 - Arno Holz, alemaniar idazlea (h. 1929).
• 1879 - Owen Willans Richardson, britainiar fisikaria, 1928ko Fisikako Nobel Saria (h. 1959).
• 1881 - Edmund Vansteenberghe, Baionako apezpikua (h. 1943).
• 1884 - Marcellí Domingo, kataluniar politikaria (h. 1939).
• 1889 - Ludwig Wittgenstein, austriar filosofoa (h. 1951).
• 1894 - Rudolph Hess, Alemania Naziko politikaria (h. 1987).
• 1897 - Douglas Sirk, alemaniar zinema zuzendaria (h. 1987).
• 1898 - Vicente Aleixandre, espainiar olerkaria, 1977ko Literaturako Nobel Saria (h. 1984).
• 1900 - Charles Francis Richter, estatubatuar geofisikaria, Richter eskalaren sortzailea (h. 1985).
• 1905 -
  • Raúl Leoni, Venezuelako presidentea (h. 1972).
  • Jean Vigo, frantziar zinema zuzendaria (h. 1934).
• 1912 - A. E. van Vogt, kanadar-estatubatuar zientzia-fikziozko idazlea (h. 2000).
• 1916 - Morris West, australiar idazlea (h. 1999).
• 1917 - Ieoh Ming Pei, estatubatuar arkitektoa (h. 2019).
• 1918 - Fanny Blankers-Koen, Etxekoandre hegalaria, herbehereetar atleta, 1948ko Olinpiar Jokoetan lau urrezko dominaren irabazle (h. 2004).
• 1927 - Anne McLaren, britainiar biologoa, garapen biologiaren arloan aitzindaria (h. 2007).
• 1932 -
  • Francis Lai, frantziar soinu-banda konpositorea (h. 2018).
  • Michael Smith, britainiar-kanadar kimikaria, 1993ko Kimikako Nobel Saria (h. 2000).
• 1933 -
  • Carol Burnett, estatubatuar aktore eta umorista.
  • Arno Allan Penzias, estatubatuar fisikaria, 1978ko Fisikako Nobel Saria.
• 1934 - Esteban Sánchez, espainiar piano-jotzailea (h. 1997).
• 1938 - Nino Benvenuti, italiar boxeolari ohia.
• 1940 - Margaret Cruikshank, estatubatuar idazle feminista lesbiana eta akademikoa.
• 1941 - Claudine Auger, frantziar aktore eta modeloa (h. 2019).
• 1943 - Peter Zumthor, suitzar arkitektoa.
• 1945 - Jorge Serrano Elías, Guatemalako presidente ohia.
• 1948 - Jon Ramon Aboitiz, euskal jatorriko filipinar enpresaburua (h. 2018).
• 1951 - Tito Valverde, espainiar aktorea.
• 1953 - Leonardo Dantés, espainiar abeslaria.
• 1956 - Imanol Arias, espainiar aktorea.
• 1957 - Gert Engels, alemaniar futbolari ohia eta entrenatzailea.
• 1961 - Anthony Cumia, estatubatuar irrati esatari eta umorista.
• 1970 - Melania Trump, Ameriketako Estatu Batuetako lehen dama.
• 1977 - Samantha Cristoforetti, italiar astronauta, Europako Espazio Agentziaren hirugarren eta Italiako lehen emakumezko astronauta.
• 1978 - Stana Katic, kanadar aktorea.
• 1980 - Channing Tatum, estatubatuar aktore, dantzari, ekoizle eta modeloa.
• 1982 - Joanne Gobure, nauruar poeta.
• 1988 - Macarena García, espainiar aktorea.
• 1996 - Pablo Ráez, hezur-muinaren donazioen aldeko espainiar aktibista, 20 urterekin leuzemiaren ondorioz hil zena (h. 2017).

Heriotzak

Euskal Herria

• 1718 - Mixel Xurio, euskal idazlea.
• 1857 - Antonio Urbiztondo, gipuzkoar militar eta politikaria (j. 1803).
• 1909 - Vicente Berrueta, gipuzkoar margolaria (j. 1867).
• 1960 - Fernando Alkain, gipuzkoar bertsolaria (j. 1877).
• 1963 - Paulino Gómez, euskal okina eta politikari sozialista (j. 1891).
• 1985 - Horacio Martínez Prieto, bizkaitar anarkista, Parisen (j. 1902).
• 1999 - Pio Lindegaard, Zornotzako daniarra, Danimarkako kontsula Bilbon eta jazz musikan aditua (j. 1920).
• 2004 - Iñaki Linazasoro, gipuzkoar idazlea (j. 1931).
• 2007 - Conchita Montenegro, euskal herritar aktore eta dantzaria (j. 1911).
• 2008 - Felix Markaida, Athletic Clubeko futbolaria (j. 1931).
• 2017 - Josetxo Mayor, donostiar pertsonaia, Ulia mendiko bideak garbitu eta bide berriak zabaltzeagatik ezaguna (j. 1934).

Mundua

• 757 - Eztebe II.a, Aita santua (j. c. 715).
• 1290 - Gaston VII.a Biarnokoa, Froissard, Bearnoko bizkondea (j. 1225/1226).
• 1318 - Matilda Brunswick-Lüneburgekoa, alemaniar printzesa, Welf leinukoa (j. 1276).
• 1444 - Robert Campin, flandriar pintorea.
• 1478 - Francesco de' Pazzi, italiar noblea (j. 1444).
• 1478 - Juliano Medici, Pizkunde garaiko italiar politikaria (j. 1453).
• 1489 - Ashikaga Yoshihisa, japoniar shoguna (j. 1465).
• 1558 - Jean Fernel, frantziar astronomo, matematikari eta sendagilea (j. 1497).
• 1866 - Hermann Mayer Salomon Goldschmidt, alemaniar astronomo eta margolaria (j. 1802).
• 1907 - Josef Hellmesberger, austriar musikagile, biolin-jotzaile eta orkestra-zuzendaria (j. 1855).
• 1910 - Bjørnstjerne Bjørnson, norvegiar politikari eta idazlea, 1903ko Literaturako Nobel Saria (j. 1832).
• 1914 - Eduard Suess, britaniar geologoa (j. 1831).
• 1920 - Srinivasa Aiyangar Ramanujan, indiar matematikaria (j. 1887).
• 1931 - George Herbert Mead, estatubatuar soziologo, gizarte-psikologo eta filosofoa (j. 1863).
• 1945 - John Mulgan, zeelandaberritar idazle, kazetari eta argitaratzailea (j. 1911).
• 1951 - Arnold Sommerfeld, alemaniar fisikaria eta matematikaria (j. 1868).
• 1964 - Edwin John Pratt, kanadar olerkaria (j. 1882).
• 1977 - Mwambutsa IV.a, Burundiko erregea (j. 1912).
• 1981 - Francisco Belaustegigoitia, Bilboko Athletic Klubeko jokalaria, Mexiko Hirian (j. 1897).
• 1986 - Broderick Crawford, estatubatuar aktorea (j. 1911).
• 1989 - Lucille Ball, estatubatuar aktorea (j. 1911).
• 1998 - Juan José Gerardi, guatemalar gotzain katolikoa eta Giza eskubideen defendatzailea (j. 1922).
• 2002 - Hans Heinrich von Thyssen-Bornemisza, suitzar industrialari eta arte bildumagilea (j. 1921).
• 2003 - Yun Hyon-seok, Hego Koreako giza eskubideen aldeko ekintzaile eta poeta homosexuala (j. 1984).
• 2005 -
  • Elisabeth Domitien, Afrika Erdiko Errepublikako lehen ministroa, kargu horretan aritutako emakume bakarra (j. 1925).
  • Augusto Roa Bastos, paraguaiar idazlea (j. 1917).
  • Maria Schell, suitzar-austriar aktorea (j. 1926).
• 2007 - Jack Valenti, MPAAren presidentea eta copyright aldeko lobbysta garrantzitsua.
• 2010 - Fred Halliday, irlandar historialari eta Britainiar Akademiako kidea (j. 1946).
• 2014 - Jacqueline Ferrand, frantziar matematikaria (j. 1918).
• 2017 - Jonathan Demme, estatubatuar zinema zuzendaria, ekoizlea eta gidoigilea (j. 1944).
• 2018 - Yoshinobu Ishii, japoniar futbolaria (j. 1939).
• 2020 - Georges-Jean Arnaud, frantziar idazlea (j. 1928).

Jaiak eta urteurrenak

• Sehaska egutegiko izendegia: Gernika eta Xaho.

Kanpo estekak

• Datuak: Q2532
• Multimedia: 26 April

Apirilaren 25 | Urteko egutegi | Apirilaren 27