1878

1878. urtea
Kronologia
Mendeak	XVIII.a • XIX.a • XX.a
Hamarkadak	1850(e)koa • 1860(e)koa • 1870(e)koa • 1880(e)koa • 1890(e)koa
Urteak	1875  • 1876  • 1877 • 1878 • 1879 • 1880 • 1881
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1878 MDCCCLXXVIII
Ab urbe condita	2631
Armeniar egutegia	1327 ԹՎ ՌՅԻԷ
Bahá'í egutegia	34 – 35
Bengaliar egutegia	1285
Berber egutegia	2828
Egutegi budista	2422
Myanmarko egutegia	1240
Bizantziar egutegia	7386 – 7387
Koptoen egutegia	1594 – 1595
Etiopiar egutegia	1870 – 1871
Hebrear egutegia	5638 – 5639
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1934 – 1935
Shaka Samvat	1800 – 1801
Kali Yuga	4979 – 4980
Iraniar egutegia	1256 – 1257
Islamiar egutegia	1294 – 1296
Japoniar egutegia	Meiji 11 (明治11年)
Korear egutegia	4211
Thailandiar eguzki egutegia	2421
Holozeniar egutegia	11878

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

• Otsailaren 2a - Greziak gerra deklaratu zion Turkiari.
• Apirilaren 20a - Bizkaiko Golkoa astindu zuen enbata bortitz batek 322 arrantzale hildako utzi zituen: 132 kantabriar eta 190 euskaldun.
• Maiatzaren 3a - Errusia-Turkia Gerrari amaiera eman zion San Stefanoko hitzarmena sinatu zuten.
• Ekainaren 13a–uztailaren 13a - Europan Otomandar Inperioak zituen lurraldeei buruzko Berlingo Biltzarra egin zuten.

Zientzia eta teknologia

• Otsailaren 19a- Thomas Edison asmatzaileak patentatu zuen fonografoa.
• Urriaren 14a - Thomas Edisonek argi elektrikoaren patentea eskatu zuen.

Jaiotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 4a - Augustus John, galestar margolari, marrazkilari eta grabatzailea (h. 1961).
• Urtarrilaren 6a - Carl Sandburg, estatubatuar poeta, historialari, eleberrigile eta folklorista (h. 1967).
• Urtarrilaren 8a - Baltasar Ametzola, bilbotar enpresaburu eta politikari abertzale eta jeltzalea (h. 1960).
• Urtarrilaren 9a - John Broadus Watson, estatubatuar psikologoa (h. 1958).
• Urtarrilaren 11 - Theodoros Pangalos, Greziako diktadorea (h. 1952).
• Urtarrilaren 12a - Ferenc Molnár, hungariar antzerkigile, antzerki-zuzendari, eleberrigile eta olerkaria (h. 1952).
• Urtarrilaren 13a - Vasili Xulgin, Ukrainan jaiotako errusiar identifikazioko politikari, filosofo eta kazetari kontserbakorra (h. 1976).
• Urtarrilaren 14a - Victor Segalen, frantziar itsas armadako mediku, eleberrigile, olerkari, etnografo, sinologo, esploratzaile eta arkeologoa (h. 1919).
• Urtarrilaren 15a - Pedro Gimon, bizkaitar arkitektoa (h. 1939).
• Urtarrilaren 20a - Finlay Currie, eskoziar aktorea (h. 1968).
• Urtarrilaren 23a - Oton Župančič, esloveniar poeta eta itzultzailea (h. 1949).
• Urtarrilaren 29a - Mary Jobe Akeley, estatubatuar esploratzaile, egile, alpinista eta argazkilaria (h. 1966).
• Urtarrilaren 30a - A. H. Tammsaare, estoniar idazlea (h. 1940).

Otsaila

• Otsailaren 1a - Thomas MacDonagh, irlandar ekintzaile politiko, olerkari, antzerkigile, irakasle eta errepublikar iraultzailea, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat (h. 1916).
• Otsailaren 2a - Alejandro Mallona, EAJko politikari eskuindar, katoliko eta abertzalea, Mundakako alkatea (h. 1937).
• Otsailaren 3a - Alberto Arrue, euskal margolaria (h. 1944).
• Otsailaren 3a - Gordon Coates, Zeelanda Berriko lehen ministroa (h. 1943).
• Otsailaren 5a - André Citroën, frantziar ingeniaria eta industrialaria, Citroën automobil fabrikatzailearen sortzailea (h. 1935).
• Otsailaren 7a - Ossip Gabrilovitx, errusian jaiotako pianista eta orkestra-zuzendaria (h. 1936).
• Otsailaren 8a - Martin Buber, Austrian jaiotako filosofo judua (h. 1965).
• Otsailaren 10a - Gillermo Bengoetxea, Txindurri, bizkaitar bertsolari, idazle eta pilotaria (h. 1966).
• Otsailaren 13a - Benigno Oreja, bizkaitar mediku eta politikaria (h. 1962).
• Otsailaren 14a - Viktor Nogin, errusiar militante eta sindikalista boltxebikea (h. 1924).
• Otsailaren 16a - Pamela Colman Smith, Pixie, britaniar artista, ilustratzaile, idazle, argitaratzaile eta okultista, Rider-Waite tarota ilustratzeagatik ezaguna (h. 1951).
• Otsailaren 18a - Maria Ulianova, errusiar militante boltxebikea, Vladimir Leninen arreba gazteena (h. 1937).
• Otsailaren 22a - Alistair Mackay, eskoziar mediku eta esploratzaile polarra, Hego polo magnetikora iritsi ziren hiru esploratzailetako bat (h. 1914).
• Otsailaren 24a - Felix Bernstein, alemaniar matematikaria (h. 1956).
• Otsailaren 28a - Gumersindo de Azcárate Gómez, espainiar militarra, Euzko Gudarosteko operazio-inspektorea (h. 1937).
• Otsailaren 28a - Beltran Pagola, euskal musikagile, piano-jole eta musikako irakaslea (h. 1950).

Martxoa

• Martxoaren 7a - Boris Kustodiev, errusiar margolaria (h. 1927).
• Martxoaren 10a - Karel van de Woestijne, flandriar idazlea (h. 1929).
• Martxoaren 12a - Gemma Galgani, italiar mistiko pasiotarra (h. 1903).
• Martxoaren 15a - Reza Shah Pahlavi, Irango shah edo enperadorea (h. 1944).
• Martxoaren 16a - Clemens August Graf von Galen, alemaniar kardinala (h. 1946).
• Martxoaren 23a - Franz Schreker, austriar konpositorea (h. 1934).

Apirila

• Apirilaren 1a - Carl Sternheim, alemaniar idazlea (h. 1942).
• Apirilaren 2a - Edward Kasner, estatubatuar matematikaria, googol terminoaren dibulgatzailea (h. 1955).
• Apirilaren 11 - Leopoldo Eijo, galiziar apezpiku eta idazlea, Gasteizko apezpiku izandakoa (h. 1963).
• Apirilaren 15a - Robert Walser, alemanierazko suitzar idazlea (h. 1956).
• Apirilaren 16a - Carolina Beatriz Ângelo, portugaldar medikua eta feminista, Portugalen lehen emakume zirujaua (h. 1911).
• Apirilaren 20a - José Miaja, espainiar militarra (h. 1958).
• Apirilaren 24a - Fidel Dávila, espainiar militarra (h. 1962).
• Apirilaren 28a - Lionel Barrymore, estatubatuar antzerki, zinema eta irrati aktorea (h. 1954).
• Apirilaren 30a - Paul Hazard, frantziar letragizon, historialari eta saiakera idazlea (h. 1944).
• Apirilaren 30a - Juan José Maiztegi, bizkaitar apaiza (h. 1943).

Maiatza

• Maiatzaren 1a - Enrique de Francisco, Getafen jaiotako gipuzkoar politikari sozialista (h. 1957).
• Maiatzaren 10a - Gustav Stresemann, Alemaniako kantzilerra eta 1926ko Bakearen Nobel Saria (h. 1929).
• Maiatzaren 12a - Massimo Bontempelli, italiar idazlea (h. 1960).
• Maiatzaren 16a - Alberto Pelairea, nafar olerkari eta antzerkigilea (h. 1939).
• Maiatzaren 21a - Secundino Esnaola, gipuzkoar abesbatza zuzendaria eta musikagilea (h. 1929).
• Maiatzaren 24a - Lillian Gilbreth, estatubatuar ingeniari eta kudeaketa-aditua (h. 1972).
• Maiatzaren 30a - Raymond Smith Dugan, estatubatuar astronomoa (h. 1940).
• Maiatzaren 30a - Augustin Trébuchon, Lehen Mundu Gerran hil zen azken soldadu frantsesa (h. 1918).

Ekaina

• Ekainaren 1a - John Masefield, ingeles olerkari eta idazlea (h. 1967).
• Ekainaren 5a - Bonifazio Etxegarai, gipuzkoar idazle eta legegilea (h. 1956).
• Ekainaren 5a - Willy Koch, Donostian bizi izandako alemaniar argazkilaria, Koch argazkilari dinastiaren aitzindaria (h. 1950).
• Ekainaren 5a - Santiago Meabe, bizkaitar politikaria, ezker abertzalearen aitzindaria (h. 1961).
• Ekainaren 5a - Pancho Villa, Mexikoko Iraultzaren buruzagi garrantzitsuenetako bat (h. 1923).
• Ekainaren 9a - Luis Eleizalde, Eleizalde'tar Koldo, euskal herritar politikari, idazle eta pedagogoa (h. 1923).
• Ekainaren 12a - James Oliver Curwood, estatubatuar eleberrigile eta kazetaria (h. 1927).
• Ekainaren 12a - Isabel Oyarzábal, espainiar itzultzailea, kazetaria, idazlea, aktorea eta diplomatikoa (h. 1974).
• Ekainaren 19a - Adolphe Buhl, frantziar matematikari eta astronomoa (h. 1949).
• Ekainaren 19a - Edmond Jaloux, frantziar eleberrigile eta literatura-kritikaria (h. 1949).
• Ekainaren 24a - Miguel Otamendi, gipuzkoar ingeniaria (h. 1958).
• Ekainaren 26a - Paul Guillaume, frantziar psikologoa, gestalt psikologiaren ordezkari nagusietariko bat (h. 1962).
• Ekainaren 30a - Maurice Legendre, frantziar intelektual katoliko eta hispanista (h. 1955).

Uztaila

• Uztailaren 6a - Eino Leino, finlandiar poeta, eleberrigilea eta saiakera-idazlea (h. 1926).
• Uztailaren 11 - Hjørdis Grøntoft Raknerud, norvegiar arkitektoa, Eskandinaviako lehen emakume arkitektoetako bat (h. 1918).
• Uztailaren 22a - Lucien Febvre, frantziar historialaria (h. 1956).

Abuztua

• Abuztuaren 4a - Julio Artetxe, euskal herritar bankari eta politikari liberala (h. 1960).
• Abuztuaren 9a - Eileen Gray, irlandar arkitekto, artista eta altzari diseinatzailea, arkitektura modernoaren aitzindarietako bat (h. 1976).
• Abuztuaren 9a - Juan Maria Roman Dornaku, euskal idazle eta lexikologoa (h. 1959).
• Abuztuaren 10a - Alfred Döblin, alemaniar eleberrigilea (h. 1957).
• Abuztuaren 16a - Shigeho Tanaka, japoniar iktiologoa eta zoologia irakaslea (h. 1974).
• Abuztuaren 19a - Manuel Quezón, filipinetako burujabetasunaren aldeko mugimenduaren buruzagia (h. 1944).
• Abuztuaren 26a - Lina Stern, erruso-sobietar zientzialaria, Genevako Unibertsitatean irakasle titulua jaso zuen lehen emakumea (h. 1968).
• Abuztuaren 27a - Pyotr Nikolaievitx Wrangel, errusiar jenerala (h. 1928).
• Abuztuaren 28a - George Whipple, estatubatuar medikua, 1934ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1976).
• Abuztuaren 30a - Guerau de Liost, kataluniar politikari eta poeta (h. 1933).

Iraila

• Irailaren 2a - Gabriel Roby, lapurtar margolaria (h. 1917).
• Irailaren 8a - Kepa Enbeita, Urretxindorra, muxikar idazle eta bertsolaria (h. 1942).
• Irailaren 8a - Nestor Zubeldia, nafar apaiz, idazle eta pentsalaria (h. 1963).
• Irailaren 9a - María de Echarri, espainiar zutabegile eta propagandista katolikoa, politikaria eta feminista (h. 1955).
• Irailaren 13a - Maria Unzueta, gipuzkoar pilotaria, ezagutzen den lehenengo emakume puntista (h. 1948).
• Irailaren 20a - Upton Sinclair, estatubatuar idazle eta kazetaria (h. 1968).
• Irailaren 22a - Shigeru Yoshida, Japoniako Lehen Ministroa (h. 1967).
• Irailaren 24a - Charles Ferdinand Ramuz, frantsesezko poeta, eleberrigile eta saiakera-egile suitzarra (h. 1947).
• Irailaren 25a - Holger Thiele, daniar-estatubatuar astronomoa (h. 1946).

Urria

• Urriaren 9a - Maria Gabriela Bavarian, Dukesa Bavarian (h. 1912).
• Urriaren 11 - Nicole Girard-Mangin, Frantziako armadan Lehen Mundu Gerran aritu zen emakume mediku bakarra, tuberkulosian aditua (h. 1919).
• Urriaren 12a - Karl Buresch, Austriako kantzilerra (h. 1936).
• Urriaren 13a - Eduardo Gancedo, nafar elizgizona eta idazlea (h. 1950).
• Urriaren 13a - Stepan Xaumian, Georgian jaiotako armeniar boltxebikea (h. 1818).
• Urriaren 15a - Paul Reynaud, Frantziako Hirugarren Errepublikako lehen ministroa (h. 1966).
• Urriaren 30a - Arthur Scherbius, alemaniar ingeniari elektrikoa, Enigma makinaren asmatzailea (h. 1929).

Azaroa

• Azaroaren 1a - Carlos Saavedra Lamas, argentinar politikari eta jurista, 1936ko Bakearen Nobel Saria (h. 1959).
• Azaroaren 4a - José Ángel Berraondo, gipuzkoar futbolari eta entrenatzailea (h. 1950).
• Azaroaren 5a - Mikhail Artsybaxev, ukrainar idazlea (h. 1927).
• Azaroaren 5a - Kuzma Petrov-Vodkin, errusiar margolari eta idazlea (h. 1939).
• Azaroaren 7a - Lise Meitner, austriar fisikaria, fisio nuklearraren aurkitzailea (h. 1968).
• Azaroaren 14a - Julie Manet, frantziar margolaria eta arte bildumagilea (h. 1966).
• Azaroaren 16a - Nikolai Avksentiev, errusiar eseristen buruetako bat (h. 1943).
• Azaroaren 18a - Hubert Loutsch, Luxenburgoko lehen ministroa (h. 1946).
• Azaroaren 21a - Ramon Intzagarai, Elurmendi, euskal idazlea (h. 1947).
• Azaroaren 24a - Paul J. Sachs, estatubatuar enpresaria eta museo zuzendaria (h. 1965).
• Azaroaren 27a - William Orpen, irlandar margolaria (h. 1931).

Abendua

• Abenduaren 2a - Javier Gortazar Manso de Belasko, bizkaitar politikari jeltzalea (h. 1977).
• Abenduaren 4a - Mikel Aleksandrovitx Romanov, Errusiako Duke Handia (h. 1918).
• Abenduaren 7a - Akiko Yosano, japoniar idazle, poeta, feminista pionero, bakezale eta aktibista (h. 1942).
• Abenduaren 10a - Chakravarti Rajagopalachari, azken Indiako gobernadore orokorra (h. 1972).
• Abenduaren 14a - José Franco y Ribate, Bilbon bizi izandako espainiar banda-zuzendaria eta musikagilea (h. 1951).
• Abenduaren 15a - Hans Carossa, alemaniar poeta eta eleberrigilea (h. 1956).
• Abenduaren 16a - Josep Clarà, kataluniar eskultorea (h. 1958).
• Abenduaren 18a - Josef Stalin, sobietar politikaria, SESBeko bigarren buruzagi gorena (h. 1953).
• Abenduaren 21a - Tomas Biurrun, nafar artikulugilea (h. 1941).
• Abenduaren 21a - Jan Łukasiewicz, poloniar logikaria (h. 1956).
• Abenduaren 25a - Louis Chevrolet, suitzar-estatubatuar lasterketako pilotua, “Chevrolet” automobil konpainiaren fundatzailea (h. 1941).
• Abenduaren 31 - Horacio Quiroga, uruguaiar idazlea (h. 1937).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Clement Andurain Maitie, Zibero, euskal idazlea (h. 1916).
• Luis Etxebarria, bizkaitar enpresaburu eta politikari monarkikoa (h. 1936).
• Luis Llaguno, bizkaitar politikaria (h. 1975).
• Manuel Guzmán García, gipuzkoar politikari errepublikanoa (h. 1936).
• Alice Manfield, australiar mendi-gidaria, naturalista, txaleten jabea, argazkilaria eta feminista (h. 1960).
• Josefina Blanco, espainiar aktorea (h. 1957).
• María Cambrils, valentziar idazle eta feminista (h. 1939).

Heriotzak

Urtarriletik ekainera

• Urtarrilaren 5a - Alfonso La Marmora, Italiako lehen ministroa (j. 1804).
• Urtarrilaren 8a - Nikolai Nekrasov, errusiar olerkaria eta kazetaria (j. 1821).
• Urtarrilaren 9a - Viktor Emanuel II.a Italiakoa, Sardiniako azken erregea eta Italiako lehenbizikoa (j. 1820).
• Urtarrilaren 17a - Mateo Moraza, arabar politikaria (j. 1817).
• Urtarrilaren 18a - Antoine César Becquerel, frantziar fisikaria (j. 1788).
• Urtarrilaren 19a - Henri Victor Regnault, frantziar kimikaria eta fisikaria (j. 1810).
• Urtarrilaren 24a - Pieter Bleeker, herbeheretar mediku eta zoologoa (j. 1819).
• Urtarrilaren 26a - Kirkpatrick Macmillan, eskoziar errementaria, orokorrean pedaldun bizikletaren asmatzailetzat hartua (j. 1812).
• Otsailaren 1a - George Cruikshank, britainiar karikaturagile eta liburu-ilustratzailea (j. 1792).
• Otsailaren 7a - Pio IX.a, Aita santua (j. 1792).
• Otsailaren 10a - Claude Bernard, frantziar fisiologoa (j. 1813).
• Otsailaren 19a - Charles-François Daubigny, frantziar margolari eta marrazkigilea (j. 1817).
• Otsailaren 26a - Angelo Secchi, italiar apaiz eta astronomoa (j. 1818).
• Martxoaren 8a - Frantzisko Karlos Austriakoa, austriar artxidukea (j. 1802).
• Martxoaren 20a - Julius Robert von Mayer, alemaniar fisikari eta medikua (j. 1814).
• Apirilaren 25a - Anna Sewell, ingeles eleberrigilea (j. 1820).
• Maiatzaren 4a - Julian Zulueta, arabar politikari, merkatari, esklabo-trafikatzaile eta indianoa (j. 1814).
• Maiatzaren 14a - José María Ybarra, Ybarrako kondea, bizkaitar enpresaburua (j. 1816).
• Maiatzaren 28a - John Russell (Russelleko I. kondea), Erresuma Batuko lehen ministroa (j. 1792).
• Ekainaren 12a - William Cullen Bryant, estatubatuar olerkari eta kazetaria (j. 1794).
• Ekainaren 12a - Jurgi V.a Hannoverkoa, azken Hannoverko erregea (j. 1819).
• Ekainaren 16a - Kikuchi Yōsai, japoniar margolaria (j. 1781).
• Ekainaren 26a - Maria de las Mercedes Orleanskoa, Espainiako erregina ezkontidea (j. 1860).

Uztailetik abendura

• Uztailaren 23a - Hilarion Eslaba, nafar musikagilea (j. 1807).
• Uztailaren 23a - Karl von Rokitansky, austriar sendagilea (j. 1803).
• Abuztuaren 22a - Maria Kristina Borboikoa, Espainiako erregina ezkontidea (j. 1806).
• Abuztuaren 26a - Maria Jesus Gurutzekoarena, karmeldar moja (j. 1846).
• Irailaren 8a - Jose Areso, nafar apaiza, misiolaria eta idazlea (j. 1797).
• Irailaren 27a - Paul Raymond, frantziar artxibozain eta historialaria (j. 1833).
• Urriaren 11 - Félix Dupanloup, frantziar prelatua (j. 1802).
• Urriaren 12a - Adelina Haitikoa, Haitiko enperatriz ezkontidea (j. 1820).
• Urriaren 20a - José Tomás Urmeneta, euskal jatorriko txiletar politikari eta industrialaria (j. 1808).
• Urriaren 30a - Ricardo Altzugarai, nafar politikari liberala.
• Azaroaren 1a - Valentín Berastegi, arabar militar eta politikaria (j. 1789).
• Azaroaren 16a - Đura Jakšić, Serbiar idazlea (j. 1832).
• Azaroaren 30a - Francisco Linares Alcántara, Venezuelako presidentea (j. 1825).
• Abenduaren 16a - Karl Gutzkow, alemaniar idazlea (j. 1811).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Patricio de la Escosura, espainiar politikaria eta idazlea (j. 1807).

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q7776
• Multimedia: 1878