1888

1888. urtea
Kronologia
Mendeak	XVIII.a • XIX.a • XX.a
Hamarkadak	1860(e)koa • 1870(e)koa • 1880(e)koa • 1890(e)koa • 1900(e)koa
Urteak	1885  • 1886  • 1887 • 1888 • 1889 • 1890 • 1891
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1888 MDCCCLXXXVIII
Ab urbe condita	2641
Armeniar egutegia	1337 ԹՎ ՌՅԼԷ
Bahá'í egutegia	44 – 45
Bengaliar egutegia	1295
Berber egutegia	2838
Egutegi budista	2432
Myanmarko egutegia	1250
Bizantziar egutegia	7396 – 7397
Koptoen egutegia	1604 – 1605
Etiopiar egutegia	1880 – 1881
Hebrear egutegia	5648 – 5649
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1944 – 1945
Shaka Samvat	1810 – 1811
Kali Yuga	4989 – 4990
Iraniar egutegia	1266 – 1267
Islamiar egutegia	1305 – 1306
Japoniar egutegia	Meiji 21 (明治21年)
Korear egutegia	4221
Thailandiar eguzki egutegia	2431
Holozeniar egutegia	11888

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

• Martxoaren 11-14: Elur-bisuts handia Ipar Amerikan

Arte eta kultura

• Maiatzaren 7a - Ys-eko erregea (frantsesez: Le roi d'Ys), Édouard Laloren musika eta Édouard Blaurenren libretoa duen opera estreinatu zen Parisko Théâtre Lyrique antzokian.

Zientzia eta teknologia

• Urtarrilaren 27 : National Geographic Society sortu zen, ezagutza geografikoak zabaltzeko

Jaiotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 2a - Ignacio Rotaetxe, euskal ingeniari eta politikari abertzale eta jeltzalea (h. 1951).
• Urtarrilaren 8a - Julene Azpeitia, zumaiar idazlea eta ikastolen bultzatzailea (h. 1980).
• Urtarrilaren 13a - Enrique Eguren, arabar zientzialaria (h. 1944).
• Urtarrilaren 17a - Antonio Ortega, Gerra Zibilean parte hartu zuen espainiar tenientea (h. 1939).
• Urtarrilaren 17a - Eugeni Xammar, kataluniar kazetari, diplomatikari eta itzultzaile eleanitza (h. 1973).
• Urtarrilaren 20a - Lluís Nicolau d'Olwer, kataluniar politikari eta idazlea (h. 1961).
• Urtarrilaren 24a - Vicki Baum, estatubatuar eleberrigilea (h. 1960).
• Urtarrilaren 26a - Alfonso Beorlegi, euskal militarra (h. 1936).
• Urtarrilaren 29a - Wellington Koo, txinatar diplomatikoa, herrialdearen ordezkaria 1919ko Parisko Bake Biltzarrean (h. 1985).

Otsaila

• Otsailaren 5a - Georgi Oppokov, errusiar militante boltxebikea (h. 1938).
• Otsailaren 8a - Edith Evans, britainiar aktorea, ibilbide luze eta oparoduna (h. 1976).
• Otsailaren 8a - Giuseppe Ungaretti, italiar olerkaria (h. 1970).
• Otsailaren 12a - Clara Campoamor, espainiar politikaria, emakumeen eskubideen babeslea eta sufragio unibertsalaren bultzatzailea (h. 1972).
• Otsailaren 13a - Georgios Papandreu, Greziako lehen ministroa (h. 1968).
• Otsailaren 17a - Ronald Knox, ingeles apaiz katoliko, teologo eta detektibe-eleberrien idazlea (h. 1957).
• Otsailaren 17a - Otto Stern, alemaniar fisikaria, 1943ko Fisikako Nobel Saria (h. 1969).
• Otsailaren 18a - Julien Dufau, lapurtar errugbilaria (h. 1916).
• Otsailaren 18a - Eladio Espartza, nafar kazetari, idazle eta politikari frankista (h. 1961).
• Otsailaren 19a - José Eustasio Rivera, kolonbiar poeta eta eleberrigilea (h. 1928).
• Otsailaren 20a - Georges Bernanos, frantziar idazlea (h. 1948).
• Otsailaren 20a - Marie Rambert, poloniar jatorriko ingeles dantzari eta ballet-zuzendaria (h. 1982).
• Otsailaren 21a - José Félix Estigarribia, Paraguaiko presidente eta diktadorea (h. 1940).
• Otsailaren 24a - Francisco Sagarzazu, gipuzkoar politikaria (h. 1975).
• Otsailaren 25a - John Foster Dulles, estatubatuar politikaria (h. 1959).
• Otsailaren 27a - Manuel Sodupe, Gelatxo I, gipuzkoar trikitilari soinu-jotzailea (h. 1953).

Martxoa

• Martxoaren 5a - Joseph Hiriart, lapurtar arkitektoa (h. 1946).
• Martxoaren 5a - Ramón Otero Pedrayo, galiziar idazle eta politikaria (h. 1976).
• Martxoaren 9a - Raquel Meller, espainiar zinemako-abeslari, kupletista eta aktorea (h. 1962).
• Martxoaren 10a - Barry Fitzgerald, irlandar aktorea (h. 1961).
• Martxoaren 13 - Anton Makarenko, ukrainar pedagogoa (h. 1939).
• Martxoaren 13a - Paul Morand, frantziar diplomazialari eta idazlea (h. 1976).
• Martxoaren 17a - Paul Ramadier, Frantziako lehen ministroa (h. 1961).
• Martxoaren 19a - Josef Albers, alemaniar artista eta irakaslea (h. 1976).
• Martxoaren 19a - Léon Scieur, belgikar txirrindularia (h. 1969).
• Martxoaren 20a - María Rodrigo, espainiar musikagilea, piano-jotzailea eta irakaslea (h. 1967).
• Martxoaren 31 - José María Mateos, bizkaitar kazetari eta entrenatzailea (h. 1963).
• Martxoaren 31 - Alberto Matxinbarrena, gipuzkoar futbolaria (h. 1923).

Apirila

• Apirilaren 1a - Jean Alavoine, frantziar txirrindularia (h. 1943).
• Apirilaren 7a - Jules Moulier, Oxobi, euskal idazlea (h. 1958).
• Apirilaren 10a - Élie Lambert, lapurtar arte-historialaria (h. 1961).
• Apirilaren 23a - Marcel L'Herbier, frantziar zinema zuzendaria (h. 1979).
• Apirilaren 26a - Anita Loos, estatubatuar aktore, eleberrigile, antzerkigile eta gidoilaria (h. 1981).

Maiatza

• Maiatzaren 2a - Félix Burriel, aragoiar eskultorea (h. 1976).
• Maiatzaren 10a - Max Steiner, austriar-estatubatuar zinema musikagilea (h. 1971).
• Maiatzaren 11 - Irving Berlin, estatubatuar konpositore eta kantu-idazlea, AEBko historiako kantagile handienetakoa (h. 1989).
• Maiatzaren 12a - Theodor Reik, austriar-estatubatuar psikoanalista (h. 1969).
• Maiatzaren 13a - Inge Lehmann, daniar sismologoa (h. 1993).
• Maiatzaren 24a - Tene Mujika, debar idazlea (h. 1981).
• Maiatzaren 25a - Harukichi Hyakutake japoniar jenerala (h. 1947).

Ekaina

• Ekainaren 9a - Feliciano Beobide, Lexaka, gipuzkoar musikagilea (h. 1956).
• Ekainaren 11 - Bartolomeo Vanzetti, italiar-estatubatuar anarkista (h. 1927).
• Ekainaren 13a - Fernando Pessoa, portugaldar saiakeragile eta olerkaria (h. 1935).
• Ekainaren 13a - Elisabeth Schumann, alemaniar opera abeslari soprano lirikoa eta musika-irakaslea (h. 1952).
• Ekainaren 15a - Maria Dermoût, herbeheretar idazlea (h. 1962).
• Ekainaren 17a - Heinz Guderian, alemaniar jeneral nazia (h. 1954).
• Ekainaren 18a - Victor Txabarri Anduiza, bizkaitar enpresaburu eta politikaria (h. 1923).
• Ekainaren 24a - Gerrit Rietveld, herbeheretar altzari-diseinatzaile eta arkitektoa (h. 1964).
• Ekainaren 25a - Ricardo Vinós, arabar matematikaria (h. 1957).

Uztaila

• Uztailaren 3a - Ramón Gómez de la Serna, espainiar idazle, kazetari eta itzultzailea (h. 1963).
• Uztailaren 5a - Herbert Spencer Gasser, estatubatuar fisiologoa, 1944ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1963).
• Uztailaren 6a - Marc Bloch, frantziar historialaria, Annaleen eskolaren sortzaileetako bat (h. 1944).
• Uztailaren 10a - Giorgio de Chirico, italiar margolari surrealista (h. 1978).
• Uztailaren 11 - Carl Schmitt, alemaniar legelari, filosofo politiko eta nazi alderdiko kidea (h. 1985).
• Uztailaren 13a - Isaak Xteinberg, Letonian jaiotako abokatu eta kazetari judutarra, eseristen ezker ildokoa (h. 1957).
• Uztailaren 14a - Odile Defraye, belgikar txirrindularia (h. 1965).
• Uztailaren 14a - Luther Reed, estatubatuar gidoilari eta zinema zuzendaria (h. 1961).
• Uztailaren 16a - Frits Zernike, herbeheretar fisikaria, 1953ko Fisikako Nobel Saria (h. 1966).
• Uztailaren 17a - Shmuel Yosef Agnon, israeldar eleberrigilea, 1966ko Literaturako Nobel Saria (h. 1970).
• Uztailaren 17a - Enrique Delgado, espainiar elizgizona, Iruñeko artzapezpiku eta Tuterako apezpikua (h. 1978).
• Uztailaren 18a - Margarita Xirgu, espainiar aktore eta antzerki zuzendaria (h. 1969).
• Uztailaren 21a - Jean-Pierre Calloc'h, bretainierazko eta frantsesezko idazlea (h. 1917).
• Uztailaren 22a - Selman Abraham Waksman, estatubatuar biokimikari eta mikrobiologoa, 1952ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1973).
• Uztailaren 23a - Raymond Chandler, estatubatuar eleberrigilea (h. 1959).
• Uztailaren 29a - Vladimir Zworikin, errusiar asmatzailea, ingeniaria eta telebistaren teknologiako aitzindaria (h. 1982).

Abuztua

• Abuztuaren 4a - Gabriel Saint Laurent, baionar arraunlaria (h. 1968).
• Abuztuaren 8a - Emiliano Eizagirre, gipuzkoar sendagilea eta ikerlaria, espainian tisiologiaren sortzailetzat hartua (h. 1967).
• Abuztuaren 9a - André Perchicot, lapurtar pistako txirrindulari eta abeslaria (h. 1950).
• Abuztuaren 14a - John Logie Baird, britainiar fisikaria (h. 1946).
• Abuztuaren 15a - Grigori Sokolnikov, Ukrainan jaiotako militante boltxebike judua (h. 1939).
• Abuztuaren 16a - T. E. Lawrence, Lawrence Arabiakoa, britainiar militar, arkeologo eta idazlea (h. 1935).
• Abuztuaren 20a - Louis Dassance, euskal idazlea eta euskaltzaina (h. 1976).
• Abuztuaren 24a - Sophie Drinker, estatubatuar idazlea, musikaria eta musikologoa (h. 1967).
• Abuztuaren 31 - Ramón Basterra, bizkaitar poeta, diplomatiko eta idazlea (h. 1928).

Iraila

• Irailaren 4a - Oskar Schlemmer, alemaniar margolari, eskultore, diseinatzaile eta koreografoa (h. 1943).
• Irailaren 5a - Sarvepalli Radhakrishnan, Indiako bigarren presidentea (h. 1975).
• Irailaren 10a - Odette Keun, herbeheeretar abenturari, sozialista, kazetari eta idazlea (h. 1978).
• Irailaren 12a - Maurice Chevalier, frantziar aktore eta abeslaria (h. 1972).
• Irailaren 12a - Carl Hilpert, Bigarren Mundu Gerrako alemaniar jenerala (h. 1947).
• Irailaren 12a - Leoncio Urabaien, nafar idazlea eta irakaslea (h. 1968).
• Irailaren 16a - Frans Eemil Sillanpää, finlandiar idazlea, 1939ko Literaturako Nobel Saria (h. 1964).
• Irailaren 18a - Hontz Gris, ingeles kontserbazionista, ehiztaria eta idazlea (h. 1938).
• Irailaren 21a - Mercedes Escribano Pérez, espainiar pedagogoa eta irakaslea (h. 1958).
• Irailaren 23a - Jose Domingo Ugartetxea, bizkaitar musikari eta erlijioso karmeldarra (h. 1980).
• Irailaren 26a - T. S. Eliot, estatubatuar eta ingeles poeta, antzerkigile eta literatura-kritikaria, 1948ko Literaturako Nobel Saria (h. 1965).
• Irailaren 30a - Louis Lecoin, frantziar militante anarko-sindikalista (h. 1971).

Urria

• Urriaren 6a - Roland Garros, frantziar pilotua, Mediterraneoa alderik alde zeharkatu zuen lehen pertsona (h. 1918).
• Urriaren 7a - Henry A. Wallace, Ameriketako Estatu Batuetako presidenteordea (h. 1965).
• Urriaren 8a - Ernst Kretschmer, alemaniar psikiatra (h. 1964).
• Urriaren 9a - Nikolai Bukharin, errusiar boltxebike, iraultzaile eta SESBeko politikaria (h. 1938).
• Urriaren 14a - Katherine Mansfield, zeelandaberritar idazlea (h. 1923).
• Urriaren 16a - Émile Masson, belgikar txirrindularia (h. 1973).
• Urriaren 16a - Eugene O'Neill, estatubatuar idazlea, 1936ko Literaturako Nobel Saria (h. 1953).
• Urriaren 19a - Cornelius Colbert, irlandar errepublikarra, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat (h. 1916).
• Urriaren 24a - Gabino Lizartza, euskal palankari eta atleta (h. 1938).
• Urriaren 25a - Gabino Alustiza, Aiako alkate jeltzalea, frankistek fusilatua (h. 1936).
• Urriaren 25a - Richard Evelyn Byrd, estatubatuar esploratzailea eta hegazkin pilotua (h. 1957).
• Urriaren 26a - Joseph Gregor, austriar idazle eta antzerki irakaslea (h. 1960).
• Urriaren 26a - Nestor Makhno, ukrainar iraultzaile anarkista (h. 1934).

Azaroa

• Azaroaren 7a - Chandrasekhara Venkata Raman, indiar fisikaria, 1930eko Fisikako Nobel Saria (h. 1970).
• Azaroaren 9a - Jean Monnet, frantziar ekonomialari eta diplomatikoa, Europar Batasunaren arkitekto nagusienetariko bat (h. 1979).
• Azaroaren 10a - Andrei Tupolev, errusiar hegazkin ingeniaria (h. 1972).
• Azaroaren 18a - Frances Marion, estatubatuar kazetaria, idazlea eta zinema gidogilea (h. 1973).
• Azaroaren 19a - José Raúl Capablanca, kubatar xake jokalaria (h. 1942).
• Azaroaren 21a - Esteban Ezkurra, Nafarroako erreketeen komandantea eta politikaria (h. 1964).
• Azaroaren 22a - Alberto Montaud, espainiar militarra, Euzko Gudarosteko Agintari Gorena izandakoa (h. c. 1970).
• Azaroaren 23a - Harpo Marx, estatubatuar umorista eta aktorea (h. 1964).
• Azaroaren 26a - William Lincoln Bakewell, Endurance itsasontziko estatubatuar bakarra Trans-Antartika Espedizio Inperialean (h. 1969).

Abendua

• Abenduaren 6a - Orixe, gipuzkoar idazlea (h. 1961).
• Abenduaren 6a - Emiliana Zubeldia, nafar musikagile eta piano-jotzailea (h. 1987).
• Abenduaren 7a - Joyce Cary, irlandar eleberrigilea (h. 1957).
• Abenduaren 7a - Juan Martin Pertika, euskal idazlea (h. 1971).
• Abenduaren 9a - María del Villar Berruezo, nafar dantzaria eta idazlea (h. 1977).
• Abenduaren 9a - José Rodríguez-Medel, Nafarroako Guardia Zibilaren komandantea Espainiako Bigarren Errepublikan (h. 1936).
• Abenduaren 10a - Catalina Bárcena, espainiar aktorea (h. 1978).
• Abenduaren 15a - Maxwell Anderson, estatubatuar antzerkigile, olerkari, kazetari eta abesti egilea (h. 1959).
• Abenduaren 16a - Alexandro I.a Jugoslaviakoa, Jugoslaviako erregea (h. 1934).
• Abenduaren 19a - Fritz Reiner, hungariar-estatubatuar orkesta zuzendaria (h. 1963).
• Abenduaren 27a - Thea von Harbou, alemaniar idazle, aktore, zinemarako gidoilari eta zuzendaria (h. 1954).
• Abenduaren 27a - Tito Schipa, italiar tenorra (h. 1965).
• Abenduaren 28a - F. W. Murnau, alemaniar zinema zuzendaria (h. 1931).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Martxoa - Juan Gracia, euskal herritar politikari sozialista (h. 1941).
• Angel Cábanas, gipuzkoar pintorea (h. 1964).
• Antonia Anaut, Izaba udalerrian bertako euskararen (Erronkarieraren) azken hiztuna (h. 1976).
• Christoph Dufau, euskal idazlea (h. 1922).
• Diego Perez de Arriluzea, Frai Diego Dulantzikoa, arabar historialari, irakasle eta fraide agustindarra (h. 1975).
• Ricardo Gutiérrez Abascal, Juan de la Encina, euskal arte kritikaria (h. 1963).
• Ellen West, elikadura-nahasmenduak eta beste arazo psikiatrikoak izan zituen gaixo nabarmena, psikiatriaren historiako kasu aztertuenetakoa (h. 1921).
• Galina Flakserman, militante boltxebike errusiar judua (h. 1958).
• María Martos, espainiar feminista, Lyceum Clubaren sortzaileetako bat (h. 1981).

Heriotzak

Urtarriletik ekainera

• Urtarrilaren 20a - Gustave de Ponton d'Amécourt, frantziar asmatzaile, arkeologo eta numismatikoa (j. 1825).
• Urtarrilaren 22a - Eugène Labiche, frantziar antzerkigilea (j. 1815).
• Urtarrilaren 29a - Edward Lear, ingeles artista, ilustratzaile, musikari, egile eta olerkaria (j. 1812).
• Urtarrilaren 30a - Asa Gray, estatubatuar naturalista eta medikua, XIX. mendeko estatubatuar botanikari garrantzitsuena gisa hartua (j. 1810).
• Urtarrilaren 31 - Joan Bosco, italiar apaiza, Salestarren Kongregazioaren sortzailea (j. 1815).
• Urtarrilaren 31 - Mariano Jose Ibarguengoitia Zuloaga, bizkaitar apaiza, Karitateko Jesusen Zerbitzarien sortzailetako bat (j. 1815).
• Otsailaren 2a - Félix-Auguste Clément, frantziar margolari orientalista (j. 1826).
• Otsailaren 5a - Anton Mauve, herbeheretar margolaria, Hagako Eskolako kidea (j. 1838).
• Otsailaren 14a - José Gallostra, nafar politikari eta legelaria (j. 1833).
• Otsailaren 18a- Ricardo Zamacois, bilbotar aktore eta zarzuela abeslaria (j. 1847).
• Otsailaren 22a - Jean-Delphin Alard, lapurtar biolin jotzailea eta musikagilea (j. 1815).
• Martxoaren 6a - Louisa May Alcott, estatubatuar eleberrigile, ipuin idazle eta poeta (j. 1832).
• Martxoaren 9a - Gilen I.a Alemaniakoa, Prusiako erregea eta Alemaniako enperadorea (j. 1797).
• Martxoaren 24a - Camilo Hurtado Ametzaga, Riscal de Alegreko markesa, bizkaitar enpresaburu eta saiakeragilea (j. 1827).
• Martxoaren 31 - Eduardo Alonso Colmenares, nafar abokatu eta politikaria (j. 1820).
• Apirilaren 5a - Vsevolod Garxin, errusiar idazlea (j. 1855).
• Apirilaren 15a - Matthew Arnold, ingeles olerkari eta kultura-teorialaria (j. 1822).
• Maiatzaren 6a - Raffi, armeniar idazlea (j. 1835).
• Maiatzaren 13a - Jean-François Cerquand, frantziar idazlea (j. 1816).
• Ekainaren 12a - Julian Buztintza, bizkaitar emigratzailea, lur-neurtzaile eta politikaria Argentinan (j. 1827).
• Ekainaren 15a - Frederiko III.a Alemaniakoa, Prusiako errege eta Alemaniako enperadorea (j. 1831).
• Ekainaren 20a - Johannes Zukertort, germano-poloniar xakelaria (j. 1842).

Uztailetik abendura

• Uztailaren 4a - Theodor Storm, alemaniar idazlea (j. 1817).
• Abuztuaren 5a - Anna Haining Bates, akromegaliaren ondorioz 2,41 metro garai izatera heldu zen kanadar gizasemea (j. 1846).
• Abuztuaren 5a - Philip Sheridan, estatubatuar jenerala (j. 1831).
• Abuztuaren 8a - Jørgen Roed, Danimarkako Urre Aroko erretratu egile margolaria (j. 1808).
• Abuztuaren 16a - John Pemberton, estatubatuar kimikaria, Coca-Cola edariaren asmatzailea (j. 1831).
• Abuztuaren 24a - Rudolf Clausius, alemaniar fisikaria (j. 1822).
• Abuztuaren 31 - Mary Ann Nichols, ustez Jack Tripa-ateratzailearen lehenengo biktima (j. 1845).
• Irailaren 8a - Annie Chapman, ustez Jack Tripa-ateratzailearen bigarren biktima.
• Irailaren 11 - Domingo Faustino Sarmiento, Argentinako presidentea eta idazlea (j. 1811).
• Irailaren 22a - Fernando Luis Ybarra, bizkaitar enpresaburu eta pertsona esanguratsua, Ybarra familiako kidea (j. 1844).
• Irailaren 30a - Eunice Newton Foote, estatubatuar zientzialari, asmatzaile eta emakumeen eskubideen aldeko ekintzailea (j. 1819).
• Irailaren 30a - Elizabeth Stride, ustez Jack Tripa-ateratzailearen hirugarren biktima (j. 1843).
• Irailaren 30a - Catherine Eddowes, ustez Jack Tripa-ateratzailearen laugarren biktima.
• Urriaren 11 - James Prescott Joule, ingeles fisikaria (j. 1818).
• Azaroaren 1a - Nikolai Przhevalski, errusiar geografoa (j. 1839).
• Azaroaren 9a - Mary Jane Kelly, ustez Jack Tripa-ateratzailearen bosgarren eta azken biktima.
• Azaroaren 16a - Arsène Darmesteter, frantziar hizkuntzalaria (j. 1846).
• Abenduaren 2a - Namık Kemal, turkiar idazlea (j. 1840).
• Abenduaren 3a - Karl Zeiss, alemaniar optikoa (j. 1816).
• Abenduaren 18a - Caroline de Barrau, frantziar hezitzailea, feminista, aktibista eta filantropoa (j. 1828).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Esteban Obanos, nafar apaiz katoliko eta legelaria.
• Florencio Sanz Baeza, nafar politikari karlista (j. 1800).

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q7829
• Multimedia: 1888