Ekainaren 24
data
Ekainaren 24a gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta hirurogeita hamabosgarren eguna da, 176garrena bisurteetan. 190 egun falta dira urtea amaitzeko.
Jaiotzak.jpg)
Heriotzak
.jpg)
Gertaerak 
Egutegia 
Izendegia Eduki-taula
GertaerakAldatu
Euskal HerriaAldatu
MunduaAldatu
- 1497 - Ingelesek Michael An Gof eta Thomas Flamank matxinatu kornuallestarrak urkatu zituzten.
- 1910 - Anonima Lombarda Fabbrica Automobili edo A.L.F.A. automobil etxe italiarra sortu zen, geroago Alfa Romeo izena hartuko zuena.
- 1571 - Migel Lopez Legazpikoa zumarragar esploratzailea Manila hiri filipinarra fundatu zuen.
- 1948 - Gerra hotza: Berlingo Blokeoari hasiera eman zitzaion.
- 1983 - Sally Ride, lehenengo emakume estatubatuarra espazioan, Lurrera itzuli zen.
- 1994 - Austriak, Suediak eta Finlandiak Europar Batasunean sartzeko ituna sinatu zuten.
- 2004 - New York (Estatu Batuak): heriotza zigorra konstituzioaren aurkakotzat jo zuten.
- 2010 -
- Pertsona bat hil zen Greziako barne ministerioan jarritako lehergailu baten eraginez.
- 13 pertsona hil ziren Castelldefelsen (Katalunia) tren batek harrapatuta.
Arte eta kulturaAldatu
Euskal HerriaAldatu
MunduaAldatu
- 1950 - The White Tower ("Dorre Txuria") filma estreinatu zen, Ted Tetzlaffek zuzendu eta Glenn Ford, Alida Valli, Claude Rains, Oscar Homolka, Lloyd Bridges eta Cedric Hardwicke aktoreek antzeztu zuten.
- 1954 - The Caine Mutiny ("Caine Ontziko Matxinada") filma estreinatu zen, Edward Dmytrykek zuzendu eta Humphrey Bogart, José Ferrer, Van Johnson eta Fred MacMurray aktoreek antzeztu zutelarik.
- 1964 - The Masque of the Red Death ("Heriotz Gorriaren Mozorroa") filma estreinatu zen, Roger Cormanek zuzendu eta Vincent Price, Hazel Court eta Jane Asher aktoreek antzeztu zutelarik.
- 1981 - For Your Eyes Only ("Zure Begientzako Bakarrik") filma estreinatu zen, John Glenek zuzendu eta Roger Moore, Julian Glover, Carole Bouquet, Chaim Topol eta Lynn-Holly Johnson aktoreek antzeztu zutelarik.
Zientzia eta teknologiaAldatu
KirolakAldatu
Euskal HerriaAldatu
MunduaAldatu
- 2010 - Wimbledon txapelketako Mahut-Isner partida tenisaren historiako partidarik luzeena bilakatu zen.
JaiotzakAldatu
Euskal HerriaAldatu
- 1343 - Joana Frantziakoa, Nafarroako erregina ezkontidea (h. 1373).
- 1600 - Juan Palafox, euskal apezpiku eta politikaria (h. 1659).
- 1606 - Gabriel Espartza Perez de Izurdiaga, nafar apaiza, Calahorrako eta La Calzadako apezpikua (h. 1686).
- 1682 - Juan José Bertiz, nafar funtzionarioa, Yucatángo gobernadore izandakoa (h. 1738).
- 1785 - Juan de la Granja, bizkaitar enpresaburu eta diplomazialaria (h. 1853).
- 1802 - Bruno Villarreal, arabar jeneral karlista (h. 1860).
- 1878 - Miguel Otamendi, gipuzkoar ingeniaria (h. 1958).
- 1891 - Juan Bautista Azkarate, Mondragonés, gipuzkoar pilotaria (h. 1965).
- 1894 - Bedita Larrakoetxea, bizkaitar idazlea eta itzultzailea (h. 1990).
- 1896 - Juana Tejedor Garrastazu, 108 urte eta 336 egun bizi izandako euskal herritarra (h. 2005).
- 1901 -
- Juan Antonio Ansaldo, gipuzkoar aristokrata eta militarra, Espainiako Armadako hegazkinlaria (h. 1958).
- Juan Urkizu, euskal herritar futbolaria (h. 1982).
- 1904 - Ángel Garma, bizkaitar psikiatra eta psikoanalista (h. 1993).
- 1917 - Juan Maria Araluze, bizkaitar notario eta politikaria (h. 1976).
- 1924 - Juan Bautista Adarraga, euskal atleta eta ingeniaria (h. 1996).
- 1925 - Miren Arantzazu Goñi, gipuzkoar etnografoa.
- 1950 - Teresa Toda, euskal kazetaria, Porto Alegren.
- 1951 - Evaristo De los Reyes Moreno, Euskal Herrian aritutako andaluziar musikagilea, Sanlúcar de Barramedan.
- 1957 -
- Kike Turmix, debar-bilbotar rock abeslari eta musika sustatzailea (h. 2005).
- Pilar Unzalu, arabar politikaria.
- 1962 - Javier Ubanell, nafar pilotari ohia.
- 1967 - Antonio Caballero, gipuzkoar boxeolari amateur ohia.
- 1970 - Goizalde Núñez, bizkaitar aktorea.
- 1980 -
- Jon Altuna, gipuzkoar futbolari ohia.
- Nora Arbelbide, euskal idazle eta Berria egunkariko kazetaria.
- Arantza Ezenarro, gipuzkoar opera abeslaria, sopranoa.
- 1987 - Jon Gaizka Apraiz, gipuzkoar futbolaria.
- 1992 - Joseba Zaldua, gipuzkoar futbolaria.
- 1996 - Nicolás Quijera, nafar atleta, jaurtiketan aditua.
MunduaAldatu
- 1081 - Urraka Gaztelakoa, Leon eta Gaztelako erregina (h. 1126).
- 1542 - San Joan Gurutzekoa, espainiar fraidea, Espainiako Urrezko Mendeko poeta (h. 1591).
- 1777 - Sir John Ross, eskoziar itsasgizona eta esploratzailea (h. 1856).
- 1783 - Johan Heinrich von Thünen, alemaniar ekonomialaria (h. 1850).
- 1784 - Juan Antonio Lavalleja, Uruguaiko abertzalea (h. 1853).
- 1788 - Thomas Blanchard, estatubatuar asmatzaile emankorra (h. 1864).
- 1789 - Silvio Pellico, italiar idazlea (h. 1854).
- 1803 - Juan Bravo Murillo, Espainiako Elisabet II.aren garaietan Ministro-Kontseiluaren Presidentea (h. 1873).
- 1840 - Émile Duclaux, frantziar biokimikaria (h. 1904).
- 1842 - Ambrose Bierce, estatubatuar idazlea.
- 1850 - Horatio Herbert Kitchener, Kitchenerreko 1. kondea, ingeles militar eta politikaria (h. 1916).
- 1860 - Maria de las Mercedes Orleanskoa, Espainiako erregina ezkontidea (h. 1878).
- 1870 - Edwin Foster Coddington, estatubatuar astronomoa (h. 1950).
- 1883 -
- Victor Franz Hess, austriar fisikaria, 1936ko Fisikako Nobel Saria (h. 1964).
- Jean Metzinger, frantziar margolaria eta idazlea (h. 1956).
- 1895 - Jack Dempsey, estatubatuar boxeolaria (h. 1983).
- 1904 - Tadao Takayama, japoniar futbolaria (h. 1980).
- 1911 -
- Juan Manuel Fangio, 1 Formulako argentinar gidaria, historiako onenetakoa (h. 1995).
- Ernesto Sabato, argentinar idazle, saiakeragile, fisikari eta pintorea (h. 2011).
- 1913 - Gustave Deloor, flandriar txirrindularia (h. 2002).
- 1914 - Luis Sánchez Agesta, espainiar legelaria, historialaria eta politikaria (h. 1997).
- 1915 - Fred Hoyle, ingeles astronomoa eta matematikaria (h. 2001).
- 1917 - Joan Clarke, ingeles kriptoanalista eta numismatikaria, Bigarren Mundu Gerran Bletchleyen egin zituen kode-deszifratzaile lanengatik ezaguna (h. 1996).
- 1923 - Yves Bonnefoy, frantziar poeta (h. 2016).
- 1925 - Masanori Tokita, japoniar futbolaria (h. 2004).
- 1927 - Martin Lewis Perl, estatubatuar fisikaria, 1995eko Fisikako Nobel Saria (h. 2014).
- 1929 - Oriana Fallaci, italiar kazetari eta idazlea (h. 2006).
- 1930 - Claude Chabrol, frantziar zinema zuzendaria (h. 2010).
- 1932 - David McTaggart, kanadar ekologista, Greenpeace taldearen sortzaileetako bat (h. 2001).
- 1934 - Maria Carta, sardiniar abeslari eta idazlea (h. 1994).
- 1938 -
- Lawrence Block, eleberri beltzen estatubatuar idazlea.
- Abulfaz Elxibei, Azerbaijango presidentea (h. 2000).
- 1940 -
- Vittorio Storaro, italiar zinema argazkilaria.
- Claude Vasconi, frantziar arkitektoa (h. 2009).
- 1941 - Julia Kristeva, bulgariar filosofoa.
- 1942 - Eduardo Frei Ruiz-Tagle, Txileko presidente ohia.
- 1944 - Jeff Beck, blues zein rock musikako britainiar gitarra-jotzailea.
- 1948 - Armando Calderón Sol, El Salvadorko presidentea (h. 2017).
- 1950 - Moshe Ya'alon, israeldar politikaria.
- 1953 - William E. Moerner, estatubatuar fisikari-kimikaria, 2014ko Kimikako Nobel Saria.
- 1961 - Rebecca Solnit, estatubatuar idazle, historialari eta aktibista.
- 1965 - Vladimir Luxuria, italiar emakumezko aktore, idazle, politikari eta telebista aurkezle transgeneroa.
- 1970 - Daniel Sánchez Arévalo, espainiar zinema zuzendari eta gidoigilea.
- 1972 - Robbie McEwen, australiar txirrindulari ohia.
- 1976 - Ricardinho, brasildar futbolari ohia.
- 1977 - Amir Talai, estatubatuar aktore eta umorista.
- 1978 -
- Shunsuke Nakamura, japoniar futbolaria.
- Juan Román Riquelme, argentinar futbolari ohia.
- 1986 -
- Solange Knowles, estatubatuar abeslari, modelo eta aktorea.
- Vilija Matačiūnaitė, lituaniar abeslari eta aktorea.
- 1987 - Lionel Messi, argentinar futbolaria, inoizko futbolari onenetarikoa.
- 1988 - Micheal Eric, nigeriar saskibaloi jokalaria.
- 1989 - Lorena Mateo, espainiar aktorea.
- 1992 - Stuart Hogg, eskoziar errugbilaria.
- 2003 - Amber Dútta, italiar aktore eta dantzaria.
HeriotzakAldatu
Euskal HerriaAldatu
- 1835 - Tomas Zumalakarregi, gipuzkoar militar karlista (j. 1788).
- 1883 - Santiago Arana, bizkaitar ontzigilea, Abandoko Errepublikako alkatea eta Sabin, Luis eta Paulina Arana Goiri anai-arreben aita (j. 1823).
- 1970 - Pilar Zubiaurre, gaztelaniazko idazle, feminista eta piano jotzaile bizkaitarra, Mexiko Hirian (j. 1884).
- 1983 - Jesús Prados Arrarte, bizkaitar ekonomialaria, Madrilen (j. 1909).
- 1997 - Dina Bilbao, euskal triatleta aitzindaria, Karibe itsasoan desagertua (j. 1960).
- 2015 - Periko Solabarria, bizkaitar apaiza eta ezker abertzaleko politikaria (j. 1930).
- 2017 - Alberto Zerain, euskal mendizalea, Everest mendia igo zuen lehen arabarra (j. 1961).
- 2018 - Alfredo Irusta Irusta, euskal herritar txirrindularia (j. 1934).
MunduaAldatu
- 1241 - Ivan Asen II.a Bulgariakoa, Bulgariako enperadorea (tsarra).
- 1322 - Mateo I.a Visconti, italiar aristokrata (j. 1250).
- 1497 -
- Michael An Gof, matxinatu kornuallestarra.
- Thomas Flamank, kornuallestar abokatu matxinatua.
- 1519 - Lucrezia Borgia, Borgia familia boteretsuko kidea eta Alexandro VI.a aita sainduaren alaba (j. 1480).
- 1554 - Feliciano de Silva, espainiar idazlea.
- 1615 - Katagiri Katsumoto, japoniar samuraia (j. 1556).
- 1724 - Johann Theile, alemaniar musikagilea (j. 1646).
- 1860 - Jerôme Bonaparte, Napoleon I.aren anaia, Westfaliako erregea (j. 1784).
- 1875 - Henri Labrouste, frantziar arkitektoa (j. 1801).
- 1880 - Jules Lissajous, frantziar fisikaria (j. 1822).
- 1908 - Grover Cleveland, Ameriketako Estatu Batuetako 22.Presidentea (j. 1837).
- 1922 - Walther Rathenau, alemaniar politikaria, industrialaria eta filosofoa (j. 1867).
- 1923 - Edith Södergran, suediar hiztuneko finlandiar poeta, XX. mendeko eskandinabiar poeta nagusienetakoa (j. 1892).
- 1932 - Jean-Joseph Saroïhandy, frantziar hizkuntzalaria (j. 1867).
- 1935 - Carlos Gardel, argentinar tango abeslaria (j. 1890).
- 1945 - José Gutiérrez Solana, espainiar margolaria eta idazlea (j. 1886).
- 1964 - Stuart Davis, estatubatuar margolaria eta marrazkigilea, Ameriketako arte abstraktuaren aitzindaritzat hartua (j. 1892).
- 1978 - Mstislav Keldix, matematika eta mekanikaren esparruetako sobietar zientzialaria (j. 1911).
- 1980 - Boris Kaufman, errusiar jatorriko argazki-zuzendaria (j. 1906).
- 1982 - Ángel Nicolás Acha, paraguaitar apaiza (j. 1930).
- 1987 - Jackie Gleason, estatubatuar komediantea, aktorea eta musikagilea (j. 1916).
- 1990 - Germán Suárez Flamerich, Venezuelako presidentea (j. 1907).
- 1991 - Rufino Tamayo, mexikar pintorea (j. 1899).
- 1998 - Nicanor Sagardui, Athleticeko futbolaria (j. 1931).
- 2002 - Pierre Werner, Luxenburgoko lehen ministroa eta Europar Batasunaren sorreran pertsona nabarmena (j. 1913).
- 2007 - Chris Benoit, kanadar borrokalaria, emaztea eta semea hil ondoren bere buruaz beste eginda (j. 1967).
- 2008 - Leonid Hurwicz, estatubatuar ekonomilaria, 2007ko Ekonomiako Nobel Saria (j. 1917).
- 2009 - Robèrt Lafont, okzitanierazko idazlea, antzerkigilea, poeta eta hizkuntzalaria (j. 1923).
- 2014 -
- Ramón José Velásquez, Venezuelako presidentea (j. 1916).
- Eli Wallach, estatubatuar aktorea (j. 1915).
Jaiak eta urteurrenakAldatu
- Donibane eguna edo San Joan eguna.
- Sehaska egutegiko izendegia: Jon, Jone, Joanes, Joan eta Joana.
Jaieguna ospatzen da ondoko herrietan:
- Araban: Agurain, Araia, Erriberagoitia, Laguardia, Lantziego (Viñaspre).
- Bizkaian: Aulesti, Atxondo, Bakio, Barakaldo, Barrika, Bedia, Bermeo, Ea, Errigoiti, Garai, Leioa, Larruskain-Amalloa, Mundaka, Muskiz, Santurtzi (San Juan), Sondika, Trapagaran, Ubide, Urduña, Zalla (Aranguren)
- Gipuzkoan: Abaltzisketa, Albiztur, Amezketa, Andoain, Arrasate, Belauntza, Eibar, Hernani, Itsasondo, Olaberria, Orio, Pasaia, Segura, Legazpi (Telleria), Tolosa, Urretxu.
- Nafarroan: Arbizu, Auritz, Barañain, Iruñea (Donibane)