Apirilaren 11
data
Apirilaren 11 gregoriotar egutegiaren urteko ehun eta batgarren eguna da, 102garrena bisurteetan. 264 egun falta dira urtea amaitzeko.
Gertaerak aldatu
Euskal Herria aldatu
- 1938 - Polizia militar frankistak Iruñeko Catachu tabernako sarekada burutu zuen, apirilaren 11n, 30 bat lagun atxilotuz.
- 1976 - Miguel Gordo Garcia, goardia zibila, elektrokutaturik hil zen Barakaldon.
- 2013 - Sute batek Bermeoko alde zaharreko hainbat eraikin suntsitu eta 70 lagun etxerik gabe geratu ziren.
Mundua aldatu
- 1981 - Brixtonen, XX. mendean Londresen izan zen istilu larrienetakoan, 279 polizia eta 45 lagun zaurituak izan ziren.
- 2011 - Minskeko metroan egindako atentatuan hamabi pertsona hil ziren.
- 2013 - Espainiako Legebiltzarrean ERCko hiru legebiltzarkide katalanez mintzatzeagatik kalera bota zituzten.
Arte eta kultura aldatu
Euskal Herria aldatu
Mundua aldatu
- 1986 - Stephen Herek estatubatuar zinema zuzendariaren Critters beldurrezko filma estreinatu zen.
- 1997 - Galesko Swansea hirian filmatutako Twin Town filma estreinatu zen.
- 2011 - Kenneth Branagh iparrirlandar zinema zuzendariaren Thor filma estreinatu zen.
Zientzia eta teknologia aldatu
Euskal Herria aldatu
Mundua aldatu
Kirolak aldatu
Euskal Herria aldatu
- 2003ko Euskal Herriko Itzulia: Iban Mayo garaile.
- 2011 - Miarritze Euskal Herriko errugbi taldeak Anoeta estadioan Tolosaren aurka 20-27 galdu ondoren 2011ko Heineken Kopatik kanpo gelditu zen.
Mundua aldatu
- 1999 - 1999ko Bost Nazioen Txapelketa: Eskoziak 14. txapelketa eskuratu zuen, aurrekoa irabazi eta bederatzi urtetara.
Jaiotzak aldatu
Euskal Herria aldatu
- 1492 - Margarita Nafarroakoa, Nafarroako erregina, Henrike II.a Nafarroakoaren emaztea (h. 1549).
- 1703 - Isidoro Gil de Jaz, nafar legelaria (h. 1765).
- 1788 - Pablo Mendibil, arabar idazle, irakasle eta kazetari liberala (h. 1832).
- 1853 - Remigia Etxarren, nafar funanbulista (h. 1921).
- 1879 - Ixaka Lopez, euskal idazle, kultura eragile, euskaltzale eta politikari abertzale eta jeltzalea (h. 1977).
- 1898 - Filipe Etxebarria, bizkaitar idazlea eta itzultzailea eta apaiz karmeldarra (h. 1945).
- 1910 - Maria Camino Oskoz, nafar maistra, Alderdi komunistako Idazkaria eta Nazioarteko Laguntza Gorriko kidea (h. 1936).
- 1913 - Kandido Izagirre, gipuzkoar lexikografoa (h. 1967).
- 1919 - José Luis Pinillos, bizkaitar psikologoa (h. 2013).
- 1947 - Ignacio Amestoy, bizkaitar kazetari eta antzerkigilea.
- 1950 - Allande Etxart, zuberoar idazlea, zubereraz idazten duena.
- 1962 - Maite Pérez Larunbe, gaztelaniazko idazle eta poeta nafarra.
- 1966 - Pablo Hermoso de Mendoza, nafar burtzikaria, egun zaldizko toreatzailetzat hartua.
- 1968 - Axier Intxaurraga, bizkaitar futbolari ohia eta futbol entrenatzailea.
- 1970 -
- Javier Etxaniz, gipuzkoar piraguista ohia, ur bizietako kayaken aritua.
- David García Markina, nafar txirrindulari ohia.
- 1971 - Andoni Agirregomezkorta, gipuzkoar aktorea eta telebista-aurkezlea.
- 1977 - Alain Goikoetxea, bizkaitar skater profesionala.
- 1979 -
- Antxon Iturbe, arabar saskibaloi jokalari ohia.
- Livia López, arabar saskibaloi jokalari ohi eta managerra, Araski AES taldeko presidentea.
- 1985 - Andoitz Galdós, arabar futbolari ohia.
- 1986 - Joseba Larralde, nafar txirrindularia.
- 1987 - Eneko Rubio, bizkaitar futbolaria.
- 1993 - Josu Zabala López, nafar txirrindularia.
- 2000 - Aitor Aranguren, gipuzkoar pilotaria.
- 2002 - Manex Ansorregi, gipuzkoar saskibaloi jokalaria.
Mundua aldatu
- 146 - Septimio Severo, erromatar enperadorea (h. 211).
- 1358 - Joanes I.a Portugalgoa, Portugalgo erregea (h. 1433).
- 1370 - Frederiko I.a Saxoniakoa, Saxoniako hauteslea (h. 1428).
- 1592 - John Eliot, ingeles politikaria (h. 1632).
- 1624 - Maria Miloslavskaja, Errusiar Tsarina (h. 1669).
- 1661 - Antoine Coypel, frantziar margolaria (h. 1722).
- 1667 - José Patiño, espainiar politikaria (h. 1736).
- 1749 - Adélaïde Labille-Guiard, frantziar margolaria, historia gaietan berezitua (h. 1803).
- 1765 - Gertrudis Bocanegra, Mexikoko Independentzia Gerran matxinatuen alde egin zuen emakumea (h. 1817).
- 1767 - Jean-Baptiste Isabey, frantziar margolaria (h. 1855).
- 1770 - George Canning, Erresuma Batuko lehen ministroa (h. 1827).
- 1772 - Manuel José Quintana, espainiar idazle eta politikaria, XIX. mendeko literatura espainiarraren garrantzitsuenetakoa (h. 1857).
- 1806 - Frédéric Le Play, frantziar ingeniari, ekonomialari eta soziologoa (h. 1882).
- 1825 - Ferdinand Lassalle, alemaniar politikari sozialista (h. 1864).
- 1862 - William Wallace Campbell, espektroskopian espezializatutako estatubatuar ingeniari eta astronomoa (h. 1938).
- 1869 - Gustav Vigeland, norvegiar eskultorea (h. 1943).
- 1878 - Leopoldo Eijo, galiziar apezpiku eta idazlea, Gasteizko apezpiku izandakoa (h. 1963).
- 1879 - Bernhard Schmidt, estoniar jatorriko alemaniar astronomo eta optikaria (h. 1935).
- 1884 - León Felipe, espainiar olerkaria (h. 1968).
- 1893 - Dean Acheson, estatubatuar abokatu eta politikaria, AEBetako Estatu idazkaria (h. 1971).
- 1900 - Sandor Marai, hungariar idazlea (h.1989).
- 1905 - Attila József, hungariar idazlea, XX. mendeko hungariar poeta nagusietako bat (h. 1937).
- 1907 - Henry Scheffé, estatubatuar estatistikaria (h. 1977).
- 1908 - Masaru Ibuka, japoniar industrialaria eta Sonyren sortzaileetako bat (h. 1997).
- 1910 - António de Spínola, Portugalgo 14. presidentea (h. 1996).
- 1911 - Anteo Zamboni, 15 urte zituelarik Benito Mussolini hiltzen saiatu zen italiar gaztea (h. 1926).
- 1914 - Norman McLaren, kanadar zinema-zuzendaria (h. 1987).
- 1916 -
- Alberto Ginastera, argentinar musikagilea (h. 1983).
- Hidetoki Takahashi, japoniar futbolari eta entrenatzailea (h. 2000).
- 1919 - Raymond Carr, ingeles historialaria, Espainiako, Latinoamerikako eta Suediako historian aditua (h. 2015).
- 1920 - Emilio Colombo, Italiako lehen ministroa (h. 2013).
- 1922 - Antoine Blondin, frantziar idazlea (h. 1991).
- 1930 - Anton Szandor LaVey, estatubatuar idazlea, musikaria, okultista eta Satanen Elizaren sortzailea (h. 1997).
- 1931 -
- Luís Cabral, Ginea Bissauko lehenbiziko presidentea (h. 2009).
- José María Ruiz-Mateos, espainiar enpresaburua, Rumasa enpresaren jabea (h. 2015).
- 1933 - Denis Goldberg, apartheidaren aurkako ekintzaile eta politikaria (h. 2020).
- 1935 -
- Pierre Kartner, Aita Abraham, herbeheretar musikari, egile abeslari eta disko ekoizlea (h. 2022).
- Richard Kuklinski, soldatapeko estatubatuar hiltzailea (h. 2006).
- 1940 - Hasan Muratović, Bosnia eta Herzegovinako lehen ministroa (h. 2020).
- 1944 - John Milius, estatubatuar zinema zuzendari, gidoilari eta ekoizlea.
- 1947 - María Soledad Corchón Rodríguez, espainiar arkeologoa, Historiaurrean aitzindaria.
- 1949 - Jean-Pierre Bastiat, frantziar errugbilaria (h. 2021).
- 1950 -
- Bill Irwin, estatubatuar aktore eta telebista aurkezlea.
- Ferenc Mészáros, hungariar futbolaria (h. 2023).
- 1951 - Gato Pérez, argentinar musikaria (h. 1990).
- 1953 -
- Guy Verhofstadt, Belgikako lehen ministro ohia.
- Andrew John Wiles, britainiar matematikaria.
- 1956 - Christine Hallquist, estatubatuar politikaria eta Vermont Electric Cooperativeko zuzendari exekutibo ohia.
- 1958 - Luisa Diogo, Mozambikeko lehen ministroa.
- 1960 - Jeremy Clarkson, ingeles telebista aurkezle, kazetari eta idazlea.
- 1963 - Jennifer eta June Gibbons, Biki mutuak, galestar bikiak, bakarrik oso gertuko familiakoekin komunikatzen zirelako ezagunak (Jennifer 1993an hil zen).
- 1965 -
- Jesús Calleja, espainiar mendizalea, alpinista eta abenturazalea.
- Simone Thomalla, alemaniar aktorea.
- 1966 - Lisa Stansfield, ingeles abeslari, musikagile eta aktorea.
- 1968 - Mirosław Trzeciak, poloniar futbolari ohia.
- 1969 -
- Oriol Junqueras, kataluniar historialari eta politikaria, ERC alderdiko presidentea.
- Cerys Matthews, galestar abeslaria eta musikaria.
- 1973 - Jennifer Esposito, estatubatuar aktore eta dantzaria.
- 1974 - Natacha Régnier, belgikar aktorea.
- 1976 - Saiko Takahashi, japoniar futbolari ohia.
- 1980 - Keiji Tamada, japoniar futbolaria.
- 1981 -
- Alessandra Ambrosio, brasildar modelo eta aktorea.
- Miyuki Yanagita, japoniar futbolari ohia.
- 1983 - Foxxy, estatubatuar emakumezko aktore pornografiko transexuala.
- 1985 - Yohei Toyoda, japoniar futbolaria.
- 1994 - Duncan Laurence, nederlandar egile abeslaria.
Heriotzak aldatu
Euskal Herria aldatu
- 1729 - Manuel Egueskoa, nafar apaiz eta musikagilea, Burgosen (j. 1654).
- 1784 - Juan Lezika, bizkaitar politikaria, Buenos Airesen (j. 1709).
- 1840 - Martin Laffitte, lapurtar politikaria, Parisen (j. 1773).
- 1846 - Pedro Celestino Negrete, bizkaitar militarra, Mexikoko agintaria izandakoa, Bordelen (j. 1777).
- 1915 - Victor Bernard Derrecagaix, euskaldun jatorriko frantziar militarra, Parisen (j. 1833).
- 1950 - José Ángel Berraondo, gipuzkoar futbolari eta entrenatzailea (j. 1878).
- 1960 - Luis Urteaga, gipuzkoar musikagilea eta organo-jotzailea (j. 1882).
- 1965 - Juan Bautista Azkarate, Mondragonés, gipuzkoar pilotaria (j. 1891).
- 1968 - Jose Luis Goioaga, euskal herritar politikaria, Bizkaiko Foru Aldundiaren presidentea (j. 1895).
- 1976 - Félix Valdés, bizkaintar enpresaburua, bankaria eta arte-bildumagilea (j. 1895).
- 1984 - Pedro Armillas, Donostian jaiotako espainiar antropologo eta arkeologoa, kolonaurreko kulturak ikertu zituena, Chicagon (j. 1914).
- 1997 - José Agüero, bizkaitar toreatzailea, Madrilen (j. 1913).
- 2008 - María Puy Uitzi, euskal irakasle eta historialaria, Nafarroako historian aditua (j. 1915).
- 2014 - Antonio Aldonza, euskal herritar futbolaria (j. 1926).
- 2016 - Antxon Mendizabal, EHUko irakasle eta militantea (j. 1946).
- 2017 - José Ramón Gurrutxaga, bizkaitar apaiz salestarra, Perun apezpiku izandakoa, Liman (j. 1931).
- 2023 - Maritxu Errazkin, gipuzkoar autobus-gidari aitzindaria eta enpresaburua.
Mundua aldatu
- 678 - Dono, Aita santua.
- 1034 - Erroman III.a, Bizantziar Inperioko enperadorea (j. 968).
- 1240 - Llywelyn Handia, Galesko iparraldeko Gwynedd Erresumako erregea (j. c. 1172).
- 1313 - Gilen Nogaretekoa, frantziar legegizon eta politikaria.
- 1512 - Gaston Foixkoa, Nemoursko eta Narbonako dukea, frantziar noble eta militarra (j. 1489).
- 1578 - Joana Habsburgo-Jagellon, Austriako artxidukesa (j. 1547).
- 1652 - Antonio Ruiz de Montoya, perutar jesuita (h. 1652).
- 1783 - Nikita Ivanovitx Panin, errusiar politikaria (j. 1718).
- 1842 - Sándor Kőrösi Csoma, hungariar esploratzailea, tibetologiaren sortzailetzat hartua (j. 1784).
- 1851 - Mikhail Lazarev, Errusiako flota komandantea eta esploratzailea (j. 1788).
- 1884 - Charles Reade, ingeles eleberrigilea (j. 1814).
- 1890 - Joseph Merrick, Elefante gizona, ingeles hiritarra, jasan zuen gorputz desitxuraketatik famatua (j. 1862).
- 1891 - Nicasio Landa, nafar medikua (j. 1830).
- 1903 - Gemma Galgani, italiar mistiko pasiotarra (j. 1878).
- 1914 - Carl Chun, alemaniar biologoa eta itsaso eta toki abisopelagikoen esploratzailea (j. 1852).
- 1918 - Otto Wagner, austriar arkitektoa (j. 1841).
- 1921 - Augusta Viktoria Schleswig-Holsteingoa, Alemaniako azken enperatriza (j. 1858).
- 1925 - Hermann Paasche, alemaniar ekonomialari eta estatistikaria (j. 1851).
- 1931 - Teresa Claramunt i Creus, kataluniar buruzagi anarkosindikalista (j. 1862).
- 1934 - John Collier, ingeles idazle eta margolaria (j. 1850).
- 1945 - Alfons Sala, kataluniar industrialari, abokatu eta politikaria, Kataluniako Mankomunitatearen presidentea (j. 1863).
- 1970 - John O'Hara, estatubatuar idazlea (j. 1905).
- 1977 - Jacques Prévert, frantziar olerkaria eta zinema-idazlea (j. 1900).
- 1983 - Dolores del Río, mexikar antzezlea, Mexikoko Zinemaren Urrezko Aroan izarra (j. 1904).
- 1985 - Enver Hoxha, Albaniako lehen ministroa (j. 1908).
- 1987 -
- Erskine Caldwell, estatubatuar eleberrigilea (j. 1903).
- Primo Levi, italiar idazlea (j. 1919).
- Kent Taylor, estatubatuar aktorea (j. 1906).
- 1990 - Nina Kulagina, ustez ahalmen paranormal oso bereziak zituen errusiar etxekoandrea (j. 1926).
- 1993 - Guillem Agulló i Salvador, valentziar gaztea, eskuin muturreko militante talde batek eraila (j. 1974).
- 2005 - Lucien Laurent, frantziar futbolaria, munduko futbol txapelketen historiako lehen golaren egilea (j. 1907).
- 2007 - Kurt Vonnegut, estatubatuar eleberrigilea (j. 1922).
- 2009 - Corín Tellado, espainiar idazlea (j. 1927).
- 2012 - Ahmed Ben Bella, lehendabiziko Aljeriako presidentea (j. 1916).
- 2013 -
- Maria Tallchief, estatubatuar dantzaria (j. 1925).
- Clorindo Testa, italiar-argentinar arkitektoa eta margolaria (j. 1923).
- Jonathan Winters, estatubatuar aktore eta umorista (j. 1925).
- 2015 - Adelina Gutiérrez, irakasle, zientifiko eta akademikoa , Txileko astrofisikari aitzindaria (j. 1925).
- 2020 -
- John Horton Conway, ingeles matematikaria (j. 1937).
- Edem Kodjo, Togoko lehen ministroa (j. 1938).
Jaiak eta urteurrenak aldatu
- Sehaska egutegiko izendegia: Hanot/Anikon.
