1916

1916. urtea
Kronologia
Mendeak	XIX.a • XX.a • XXI.a
Hamarkadak	1890(e)koa • 1900(e)koa • 1910(e)koa • 1920(e)koa • 1930(e)koa
Urteak	1913  • 1914  • 1915 • 1916 • 1917 • 1918 • 1919
Beste egutegi batzuetan
Gregoriotar egutegia	1916 MCMXVI
Ab urbe condita	2669
Armeniar egutegia	1365 ԹՎ ՌՅԿԵ
Bahá'í egutegia	72 – 73
Bengaliar egutegia	1323
Berber egutegia	2866
Egutegi budista	2460
Myanmarko egutegia	1278
Bizantziar egutegia	7424 – 7425
Koptoen egutegia	1632 – 1633
Etiopiar egutegia	1908 – 1909
Hebrear egutegia	5676 – 5677
Egutegi hinduak
Bikram Samwat	1972 – 1973
Shaka Samvat	1838 – 1839
Kali Yuga	5017 – 5018
Iraniar egutegia	1294 – 1295
Islamiar egutegia	1334 – 1335
Japoniar egutegia	Taishō 5 (大正5年)
Korear egutegia	4249
Thailandiar eguzki egutegia	2459
Holozeniar egutegia	11916

Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!

---

Gertaerak

Mundua

• Otsailaren 21a – Verdungo gudua hasi zen, Lehen Mundu Gerrako luzeena eta historiako gogorrenetakoa.
• Apirilaren 24 eta 29 artean – Irlandan Pazko matxinada.
• Uztailaren 1a – Ameriketako Estatu Batuetan lege lehorra indarrean jartzen da.
• Abuztuaren 28a – Lehen Mundu Gerran, Alemaniak gerra deklaratu zion Errumaniari eta, bere aldetik, Italiak Alemaniari.
• Azaroaren 26a – Greziak Alemaniaren aurkako gerra hasi zuen.

Arte eta kultura

• Urtarrilaren 28a – Goyescas (euskaraz: Goiatarrak), Enrique Granadosen musika eta Fernando Periqueten libretoa duen opera estreinatu zen New Yorkeko Metropolitan Operan.

Zientzia eta teknologia

• Martxoaren 20a – Albert Einsteinek erlatibitatearen teoria argitaratu zuen.

Kirolak

• Lehen Mundu Gerra zela eta, Berlinen ospatu beharreko 1916ko Olinpiar Jokoak ez ziren ospatu.

Jaiotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 3a – Keith James Laidler, britainiar kimikaria (h. 2003).
• Urtarrilaren 6a – Màrius Cabré i Esteve, kataluniar toreatzaile eta antzezlea (h. 1990).
• Urtarrilaren 7a - María Josefa Jiménez Cisneros, espainiar arkeologoa, Cádizko lehen arkeologotzat joa (h. 2002).
• Urtarrilaren 10a – Sune Bergström, suediar biokimikaria, 1982ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2004).
• Urtarrilaren 11 – Francisco Garate Bergaretxe, bizkaitar futbolaria (h. 1986).
• Urtarrilaren 12a – Ruth R. Benerito, estatubatuar kimikari eta asmatzailea, ehungintzan egindako lanagatik ezaguna (h. 2013).
• Urtarrilaren 12a – Pieter Willem Botha, Hegoafrikako azken lehen ministroa eta lehendabiziko estatu presidentea, apartheid sistemaren sustatzailea (h. 2006).
• Urtarrilaren 13a – Senedu Gebru, etiopiar irakasle, idazle eta politikaria, Etiopiako lehen emakume parlamentaria (h. 2009).
• Urtarrilaren 13a – Federico Zabala, gipuzkoar historialaria eta politikaria (h. 1993).
• Urtarrilaren 22a – Henri Dutilleux, frantziar musikagilea (h. 2013).
• Urtarrilaren 22a – Edmundo Suárez, Mundo, euskal herritar futbolari eta entrenatzailea (h. 1978).
• Urtarrilaren 24a – Rafael Caldera, Venezuelako presidentea (h. 2009).
• Urtarrilaren 27a – Stjepan Filipović, kroaziar partisanoa, Jugoslaviako heroi nazional izendatua (h. 1942).
• Urtarrilaren 28a – Vergílio Ferreira, portugaldar idazlea (h. 1996).
• Urtarrilaren 31 – Sangoulé Lamizana, Volta Garaiako presidentea (h. 2005).

Otsaila

• Otsailaren 1a – Maria Elena Arizmendi, gipuzkoar idazle, etnografo eta koreografoa (h. 2000).
• Otsailaren 6a – John Crank, ingeles matematikaria (h. 2006).
• Otsailaren 11 – Dionys Mascolo, frantziar idazle eta filosofoa (h. 1997).
• Otsailaren 14a – Maruchi Fresno, espainiar aktorea (h. 2003).
• Otsailaren 14a – Martin Ugarte, Saletxe, euskal idazlea (h. 1996).
• Otsailaren 15a – Lise London, Frantziako Erresistentziako aktibista, nazien kontzentrazio-eremuetatik bizirik atera zena (h. 2012).
• Otsailaren 17a – Alexander Obolensky, anglo-errusiar printze, militar eta errugbi jokalaria (h. 1940).
• Otsailaren 17a – Raf Vallone, italiar antzezlea (h. 2002).
• Otsailaren 18a – Paulino Garagorri, gipuzkoar filosofo eta kritikaria (h. 2007).
• Otsailaren 26a – Jackie Gleason, estatubatuar komediante, aktore eta musikaria (h. 1987).
• Otsailaren 29a – Dinah Shore, estatubatuar jazz eta herri-musikako abeslaria (h. 1994).

Martxoa

• Martxoaren 3a – Gaizka Barandiaran, oñatiar idazle eta musikaria (h. 2006).
• Martxoaren 3a – Paul Halmos, hungariar-estatubatuar matematikaria (h. 2006).
• Martxoaren 4a – Giorgio Bassani, italiar idazlea (h. 2000).
• Martxoaren 4a – Hans Jurgen Eysenck, alemaniar jatorriko britainiar psikologoa (h. 1997).
• Martxoaren 8a – Jeannette Campbell, lapurtar-argentinar igerilaria (h. 2003).
• Martxoaren 11 – Harold Wilson, Erresuma Batuko lehen ministroa (h. 1995).
• Martxoaren 15a – Blas Otero, gaztelaniaz idatzi zuen bilbotar olerkaria (h. 1979).
• Martxoaren 16a – Mercedes McCambridge, estatubatuar aktorea (h. 2004).
• Martxoaren 19a – Irving Wallace, estatubatuar idazle eta gidoigilea (h. 1990).
• Martxoaren 20a – Pierre Messmer, Frantziako lehen ministroa (h. 2007).
• Martxoaren 24a – Harry B. Whittington, "Trilobiteen aita", britainiar paleontologoa (h. 2010).
• Martxoaren 26a – Christian Boehmer Anfinsen, estatubatuar biokimikaria, 1972ko Kimikako Nobel Saria (h. 1995).
• Martxoaren 26a – Sterling Hayden, estatubatuar aktore eta idazlea (h. 1986).
• Martxoaren 30a – Patxi Lazkano, Otxoki, gipuzkoar bertsolaria eta baserritarra (h. 1994).

Apirila

• Apirilaren 1a – Julia Hermosilla Sagredo, bizkaitar anarko-sindikalista, milizianoa eta frankismoaren aurkako erresistentea (h. 2009).
• Apirilaren 2a – Felipe Ugarte, espainiar militarra, Donostiako alkatea frankismo garaian (h. 1988).
• Apirilaren 5a – Gregory Peck, estatubatuar aktorea (h. 2003).
• Apirilaren 11 – Alberto Ginastera, argentinar musikagilea (h. 1983).
• Apirilaren 11 – Hidetoki Takahashi, japoniar futbolari eta entrenatzailea (h. 2000).
• Apirilaren 12a – Peter Newmark, britainiar itzulpengintza-akademikoa eta Surreyko Unibertsitateko irakaslea (h. 2011).
• Apirilaren 14a – Vicente Lozano López, espainiar ekonomialaria, Bilboko Unibertsitatearen bigarren errektorea (h. 2000).
• Apirilaren 17a – Sirimavo Bandaranaike, Zeilango eta Sri Lankako lehen ministroa (h. 2000).
• Apirilaren 18a – José Joaquín Trejos Fernández, Costa Ricako presidentea (h. 2010).
• Apirilaren 19a – Delio Rodríguez, galiziar txirrindularia (h. 1994).
• Apirilaren 22a – Yehudi Menuhin, estatu batuetan jaiotako biolinista eta orkestra zuzendaria, XX. mendeko biolinista ospetsuenetako bat (h. 1999).
• Apirilaren 26a – Morris West, australiar idazlea (h. 1999).
• Apirilaren 28a – Ferruccio Lamborghini, italiar industria gizona, Lamborghini automobil-enpresaren sortzailea (h. 1993).
• Apirilaren 29a – Lars Korvald, Norvegiako lehen ministroa (h. 2006).
• Apirilaren 30a – Phil Brown, estatubatuar aktorea (h. 2006).
• Apirilaren 30a – Claude Shannon, estatubatuar matematikaria, informazioaren teoriaren aitatzat hartua (h. 2001).

Maiatza

• Maiatzaren 1a – Glenn Ford, estatubatuar aktorea (h. 2006).
• Maiatzaren 3a – Pierre Emmanuel, frantziar poeta (h. 1984).
• Maiatzaren 4a – Jane Jacobs, estatubatuar-kanadiar zientzia dibulgatzailea, hirigintzaren teorikoa eta ekintzaile soziopolitikoa (h. 2006).
• Maiatzaren 5a – Zail Singh, Indiako 7. presidentea (h. 1994).
• Maiatzaren 6a – Adriana Caselotti, estatubatuar aktorea, ahots aktorea eta kantaria (h. 1997).
• Maiatzaren 8a – João Havelange, brasildar kirolari eta kirol-buruzagia, FIFAko presidentea (h. 2016).
• Maiatzaren 10a – Milton Babbitt, estatubatuar musikagilea, musika elektronikoan aitzindaria (h. 2011).
• Maiatzaren 11 – Camilo Jose Cela, galiziar idazlea, gaztelaniazko idazlerik garrantzitsuenetarikoa eta 1989ko Literaturako Nobel Saria (h. 2002).
• Maiatzaren 16a – Hernando Espinosa de los Monteros, euskal militar eta zaldizkoa (h. 1991).
• Maiatzaren 16a – Ephraim Katzir, Israelgo 4. presidentea (h. 2009).
• Maiatzaren 21a – Harold Robbins, estatubatuar eleberrigilea (h. 1997).
• Maiatzaren 24a – Juanito Valderrama, espainiar flamenko kantaria, Espainiako kopla-abeslari nagusietako bat (h. 2004).
• Maiatzaren 29a – Jose Manuel Estonba, euskal idazlea (h. 1982).
• Maiatzaren 29a – Miren Maortua, bizkaitar idazlea eta irakaslea (h. 1971).

Ekaina

• Ekainaren 4a – Robert F. Furchgott, estatubatuar biokimikaria, 1998ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2009).
• Ekainaren 6a – Hamani Diori, Nigeriako presidentea (h. 1989).
• Ekainaren 8a – Luigi Comencini, italiar zinemagilea (h. 2007).
• Ekainaren 8a – Francis Crick, britainiar biologo eta irakaslea, 1962ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2004).
• Ekainaren 9a – Robert McNamara, estatubatuar politikaria (h. 2009).
• Ekainaren 14a – Dorothy McGuire, estatubatuar aktorea (h. 2001).
• Ekainaren 14a – Georg Henrik von Wright, finlandiar filosofo eta idazlea (h. 2003).
• Ekainaren 15a – Francis Lopez, hendaiar musikagilea (h. 1995).
• Ekainaren 15a – Herbert Simon, estatubatuar ekonomista eta zientzialaria, 1978ko Ekonomiako Nobel Saria (h. 2001).
• Ekainaren 21a – Zoltán Pál Dienes, hungariar matematikaria, matematikaren didaktikan egindako ekarpenengatik ezaguna (h. 2014).
• Ekainaren 29a – Ľudmila Pajdušáková, eslovakiar astronomo eta fisikaria (h. 1979).
• Ekainaren 30a – Manuel Oñatibia, gipuzkoar idazlea (h. 1997).

Uztaila

• Uztailaren 1a – Olivia de Havilland, estatubatuar aktorea (h. 2020).
• Uztailaren 9a – Edward Heath, Erresuma Batuko lehen ministroa (h. 2005).
• Uztailaren 9a – Félix Padín, bilbotar anarkista, Euzko Gudarostearen eta CNTren batailoietako tenientea (h. 2014).
• Uztailaren 10a – Martin Provensen, umeentzako liburuen estatubatuar ilustratzailea (h. 1987).
• Uztailaren 11 – Alexander Prokhorov, sobietar fisikaria, 1964ko Fisikako Nobel Saria (h. 2002).
• Uztailaren 11 – Gough Whitlam, Australiako lehen ministroa (h. 2014).
• Uztailaren 12a – Liudmila Pavlitxenko, Bigarren Mundu Gerran parte hartu zuen sobietar frankotiratzailea, historiako emakume frankotiratzaile arrakastatsuena (h. 1974).
• Uztailaren 13a – Luis Díez Espadas, bizkaitar toreatzailea (h. 1949).
• Uztailaren 14a – Natalia Ginzburg, italiar idazlea (h. 1991).
• Uztailaren 27a – Alfred Jost, frantziar biologoa, endokrinologian aditua (h. 1991).
• Uztailaren 27a – Amha Selassie, Etiopiako enperadorea (h. 1997).

Abuztua

• Abuztuaren 1a – Olimpio Bizzi, italiar txirrindularia (h. 1976).
• Abuztuaren 6a – Dom Mintoff, Maltako lehen ministroa (h. 2012).
• Abuztuaren 10a – Hubert Maga, Dahomeyko lehen presidentea (h. 2000).
• Abuztuaren 17a – Pino Ojeda, espainiar idazle eta artista plastikoa (h. 2002).
• Abuztuaren 19a – Mariano Aguilar Navarro, espainiar legelari, irakasle eta politikaria (h. 1992).
• Abuztuaren 21a – Consuelo Velázquez Torres, mexikar piano-jotzailea eta musikagilea (h. 2005).
• Abuztuaren 22a – Jose Antonio Loidi, gipuzkoar idazlea, euskarazko lehen polizia eleberria idatzi zuena (h. 1999).
• Abuztuaren 24a – Léo Ferré, chanson estilo barruan Frantziako kantagintzaren izen handienetarikoa (h. 1993).
• Abuztuaren 25a – Frederick Chapman Robbins, estatubatuar sendagilea, 1954ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2003).
• Abuztuaren 27a – Halet Çambel, turkiar arkeologo eta esgrimalaria (h. 2014).
• Abuztuaren 28a – Isabel Vicente García, espainiar ekintzailea eta militante komunista (h. 2000).
• Abuztuaren 28a – Charles Wright Mills, estatubatuar soziologoa (h. 1962).
• Abuztuaren 28a – Jack Vance, estatubatuar misteriozko, fantasiazko eta zientzia-fikziozko idazlea (h. 2013).
• Abuztuaren 31 – Ramón Salas, burgostar hegazkinlaria, Gerra Zibil garaian matxinoen alde izandakoa (h. 1993).

Iraila

• Irailaren 2a – Ömer Lütfi Akad, turkiar zinema zuzendaria (h. 2011).
• Irailaren 5a – Isidoro Urra, euskal herritar futbolaria (h. 2006).
• Irailaren 6a – José María Busca Isusi, gaztelaniaz idatzi zuen gipuzkoar idazlea (h. 1986).
• Irailaren 11 – Faustino Azpiazu, Sakabi , euskal trikilaria, Sakabi eta Egañazpi bikoteko kidea (h. 1995).
• Irailaren 12a – Jesús Romeo, nafar politikari eta enpresaria (h. 2001).
• Irailaren 13a – Roald Dahl, eleberri eta ipuin laburren galestar idazlea (h. 1990).
• Irailaren 14a – Luis Corvalán, txiletar politikaria (h. 2010).
• Irailaren 17a – Francisco Bueno, El León Guipuzcoano, gipuzkoar boxeolaria (h. 1995).
• Irailaren 17a – Yumjaagiin Tsedenbal, Mongoliako Herri Errepublikako estatuburua (h. 1991).
• Irailaren 18a – Mercedes Salisachs, espainiar eleberrigilea (h. 2014).
• Irailaren 21a – Françoise Giroud, frantziar kazetari, idazle eta gidoilaria (h. 2003).
• Irailaren 22a – Elisa García Sáez, kataluniar sindikalista, erizaina eta milizianoa (h. 1936).
• Irailaren 23a – Aldo Moro, Italiako lehen ministroa (h. 1978).
• Irailaren 25a – Jessica Anderson, australiar nobelagile eta idazlea (h. 2010).
• Irailaren 28a – Peter Finch, australiar aktorea (h. 1977).
• Irailaren 29a – Antonio Buero Vallejo, espainiar antzerkigilea (h. 2000).

Urria

• Urriaren 2a – Angel Sukia, euskal apaiz, artzapezpiku eta kardinala (h. 2006).
• Urriaren 3a – Ángeles Alvariño, galiziar ozeanografoa, itsasontzi ozeanografiko britainiar bateko lehen emakume zientifikoa (h. 2005).
• Urriaren 3a – James Herriot, eskoziar albaitari eta idazlea (h. 1995).
• Urriaren 4a – Vitali Ginzburg, errusiar fisikaria, 2003ko Fisikako Nobel Saria (h. 2009).
• Urriaren 4a – George Sidney, estatubatuar zinema zuzendari eta ekoizlea (h. 2002).
• Urriaren 6a – Pablo Palazuelo, espainiar margolari, eskultore eta grabatzailea, abstrakzio geometrikoaren ordezkari nagusietako bat (h. 2007).
• Urriaren 7a – Juan Manuel Azcárate Diz, espainiar politikaria (h. 1998).
• Urriaren 13a – Manuel Matxain, gipuzkoar bertso-jartzailea (h. 1999).
• Urriaren 13a – Luis Ortiz Alfau, Errepublikaren aldeko eta frankismoaren kontrako bizkaitar milizianoa (h. 2019).
• Urriaren 15a – Hassan Gouled Aptidon, Djibutiko lehenbiziko presidentea (h. 2006).
• Urriaren 16a – Luisa Berrondo Iartzabal, Oiartzuar maistra (h. 2014).
• Urriaren 19a – Jean Dausset, frantziar sendagile eta immunologoa, 1980ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2009).
• Urriaren 25a – Libe Asua, bizkaitar euskaltzalea (h. 2019).
• Urriaren 26a – François Mitterrand, Frantziako Presidentea (h. 1996).
• Urriaren 29a – Jose Mari Azkarraga Mozo, Lurgorri, euskal herritar politikaria (h. 1937).
• Urriaren 30a – Marcelo Usabiaga, Francoren diktaduraren aurka borrokatu zen gipuzkoar militante komunista (h. 2015).
• Urriaren 31 – Manuel Markinez, bizkaitar futbolari ohia.

Azaroa

• Azaroaren 4a – Walter Cronkite, estatubatuar kazetaria eta telebistako aurkezlea (h. 2009).
• Azaroaren 4a – Ruth Handler, estatubatuar enpresaburua, Barbie panpinaren marketinean izan zuen paperagatik gogoratua (h. 2002).
• Azaroaren 8a – Peter Weiss, alemaniar-suediar idazlea, margolaria eta zinemagilea (h. 1982).
• Azaroaren 10a – Louis le Brocquy, irlandar margolaria (h. 2012).
• Azaroaren 11 – Mattin Treku, euskal idazle eta bertsolaria (h. 1981).
• Azaroaren 12a – Libe Altuna, bizkaitar irakaslea eta euskaltzalea, Bizkaiko ikastolen mugimenduaren bultzatzailea (h. 1993).
• Azaroaren 20a – Albert Hyzler, Maltako jarduneko presidentea (h. 1993).
• Azaroaren 24a – Concha Liaño, anarkista eta Mujeres Libres mugimenduaren sortzaileetako bat (h. 2014).
• Azaroaren 26a – Jacques Andurain, nazi baten kontrako erresistentziako lehen ekintza armatuaren egiletzat joa (h. 2016).
• Azaroaren 28a – Lilian Baels, Belgikako printzesa (h. 2002).
• Azaroaren 28a – Ramón José Velásquez, Venezuelako presidentea (h. 2014).
• Azaroaren 30a – Andrée de Jongh, belgikar erresistentziako erizaina, II. Mundu Gerran soldadu aliatuen iheserako Comète sarearen antolatzailea (h. 2007).

Abendua

• Abenduaren 3a – Seán Ó Ríordáin, irlanderaz idatzi zuen irlandar olerkaria (h. 1977).
• Abenduaren 5a – Anastasio Zubia, gipuzkoar saltzaile ibiltari eta mugalaria (h. 1983).
• Abenduaren 6a – Kristján Eldjárn, Islandiako 3. presidentea (h. 1982).
• Abenduaren 8a – Richard Fleischer, estatubatuar zinema-zuzendaria (h. 2006).
• Abenduaren 9a – Kirk Douglas, estatubatuar zinema aktore, ekoizle eta zuzendaria (h. 2020).
• Abenduaren 9a – Wolfgang Hildesheimer, alemaniar idazlea (h. 1991).
• Abenduaren 11 – Elena Garro, mexikar gidoilaria, kazetaria eta idazlea (h. 1998).
• Abenduaren 13a – Archie Moore, estatubatuar boxeolaria, 131 K.O.rekin irabazitako borroken errekorraren jabe (h. 1998).
• Abenduaren 13a – Líber Seregni, uruguaitar militarra eta politikaria (h. 2004).
• Abenduaren 14 – Jose Maria Knörr, arabar enpresaburua, Kas freskagarri konpainiaren sortzailea (h. 2012).
• Abenduaren 15a – Maurice Wilkins, zeelandaberritar-britainiar biofisikaria, 1962ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 2004).
• Abenduaren 17a – Penelope Fitzgerald, ingeles eleberrigile, olerkari, saiakeragile eta biografoa (h. 2000).
• Abenduaren 18a – Betty Grable, estatubatuar aktore, pin-up, dantzari, modelo eta abeslaria (h. 1973).
• Abenduaren 18a – Anselm Strauss, estatubatuar soziologoa (h. 1996).
• Abenduaren 19a – Leon Bilbao, euskal albokaria (h. 1990).
• Abenduaren 19a – Jose Lorenzo-Solís, bilbotar margolaria (h. 1981).
• Abenduaren 19a – Elisabeth Noelle-Neumann, alemaniar politologo eta soziologoa (h. 2010).
• Abenduaren 21a – Maurice Chappaz, suitzar idazle eta itzultzailea (h. 2009).
• Abenduaren 23a – Dino Risi, italiar zinemagilea (h. 2008).
• Abenduaren 25a – Ahmed Ben Bella, Aljeriako lehendabiziko presidentea (h. 2012).
• Abenduaren 27a – Dora Serrano, toledoar-nafar militante komunista (h. 2013).
• Abenduaren 31 – Carlos Gurméndez, uruguaiar jatorriko espainiar filosofoa (h. 1997).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Antonio Fernández de Trocóniz, euskal herritar matematikari, ingeniari, irakasle eta katedraduna (h. 2006).
• Antonio Martín Cárdenas, bizkaitar miliziano anarkista (h. 2015).
• Bienvenida Agirrezabala Esnaola, gerra garaiko tolosar emakume errepresaliatua (h. 1938).
• Julia Lazaro, nafar miliziakidea (h. 1940).
• Karmele Urresti Iturrioz, bizkaitar erizaina eta Eresoinkako kidea (h. 2010).
• Manuel Aznar Acedo, bizkaitar kazetaria, irratian lan egin zuena (h. 2001).
• Neus Bouza Gil, kataluniar milizianoa (h. 1939).
• Petra Azpiroz, nafar irakaslea (h. 1995).
• Abdullah Afeef, Suvadivako Errepublikako presidentea (h. 1993).
• Bruce Cork, estatubatuar fisikaria (h. 1994).
• Carmen Salinas Alfonso de Villagómez, espainiar legelaria (h. 2012).
• Joaquina López Laffite, 13 arrosak taldeko emakumea (h. 1939).
• Jorge Jobet, txiletar poeta eta kazetaria (h. 1998).
• Mitka Grbtxeva, bulgariar politikari komunista, bulgariar partisanoen talka-ekintza taldeko kidea (h. 1993).

Heriotzak

Urtarrila

• Urtarrilaren 2a – Robert Mitchell, lapurtar kazetari eta politikaria (j. 1839).
• Urtarrilaren 10a – Guido Baccelli, Italiako sendagile eta politikaria (j. 1830).
• Urtarrilaren 16a – Juan Bautista Bilbao, bizkaitar idazlea (j. 1887).
• Urtarrilaren 26a – Manuel Diaz de Arkaia, arabar idazlea (j. 1841).

Otsaila

• Otsailaren 6a – Ruben Dario, nikaraguar poeta (j. 1867).
• Otsailaren 12a – Richard Dedekind, alemaniar matematikaria (j. 1831).
• Otsailaren 13a – Vilhelm Hammershøi, daniar margolaria (j. 1864).
• Otsailaren 19a – Ernst Mach, austriar filosofoa eta fisikaria (j. 1838).
• Otsailaren 20 – Klas Pontus Arnoldson, suediar egile, kazetari, politikari eta bakezalea, 1908ko Bakearen Nobel Saria (j. 1844).
• Otsailaren 23a – Jose Antonio Iturriotz, eibartar politikari eta armagilea (j. 1856).
• Otsailaren 28a – Henry James, estatubatuar-britainiar idazlea (j. 1843).

Martxoa

• Martxoaren 2a – Arnaut Abadia, euskal apaiz, irakasle eta idazlea (j. 1843).
• Martxoaren 2a – Elisabet Wiedekoa, Errumaniako erregina (j. 1843).
• Martxoaren 4a – Amelia Bauerle, britainiar margolaria, diseinatzaile apaintzailea, haurren liburuen ilustratzailea eta grabatzailea (j. 1873).
• Martxoaren 4a – Franz Marc, alemaniar margolaria eta marrazlea, alemaniako espresionismoko artista garrantzitsua (j. 1880).
• Martxoaren 8a – Adolfo Guiard, euskal herritar margolari inpresionista (j. 1860).
• Martxoaren 12a – Hyacinthe de Charencey, frantziar hizkuntzalaria (j. 1832).
• Martxoaren 12a – Marie von Ebner-Eschenbach, austriar idazlea (j. 1830).
• Martxoaren 19a – Vasili Surikov, errusiar margolaria (j. 1848).
• Martxoaren 24a – Enrique Granados, kataluniar musikagilea (j. 1867).
• Martxoaren 25a – Ishi, AEBetako Kaliforniako Yahi tribuko azkenengo gizakia (j. c. 1861).
• Martxoaren 27 – Victor Emmanuel Largeau, frantziar militarra (j. 1867).

Apirila

• Apirilaren 5a – Maxim Kovaliewski, errusiar historialaria (j. 1851).
• Apirilaren 9a – Bixente Goikoetxea Errasti, arabar musikagilea (j. 1854).
• Apirilaren 12a – Francisco Iturribarria, bizkaitar olerkaria (j. 1863).
• Apirilaren 23a – Battista Ugo, akromegaliaren ondorioz 2,30 metro garai izatera heldu zen alpetar erraldoi anaietako bat (j. 1876).
• Apirilaren 26a – Juan Cancio Mena, nafar idazle, kazetari, politikari eta legelaria (j. 1834).
• Apirilaren 27a – Mariano Zuaznabar, gipuzkoar meatze-ingeniaria, La Robla trenbidearen sortzailea (j. 1841).

Maiatza

• Maiatzaren 3an Kilmainham Gaolen (Dublin) fusilatuak:
  • Thomas J. Clarke, irlandar iraultzailea, ziurrenik 1916ko Pazko matxinadaren arduradun nagusia (j. 1858).
  • Thomas MacDonagh, irlandar ekintzaile politiko, olerkari, antzerkigile, irakasle eta errepublikar iraultzailea, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat (j. 1878).
  • Patrick Pearse, irlandar maisu, olerkari, idazle, nazionalista eta ekintzaile politikoa, 1916ko Bazko Altxamenduaren buru nagusietako bat (j. 1879).
• Maiatzaren 4an Kilmainham Gaolen (Dublin) fusilatuak:
  • Edward Daly, irlandar errepublikarra, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat (j. 1891).
  • Michael O'Hanrahan, irlandar errepublikarra, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat (j. 1877).
  • William Pearse, irlandar errepublikarra, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat (j. 1881).
  • Joseph Plunkett, irlandar nazionalista, olerkaria, kazetaria eta 1916ko Pazko Matxinadako buruetako bat (j. 1887).
• Maiatzaren 5a – John MacBride, irlandar errepublikarra, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat, Kilmainham Gaolen (Dublin) fusilatua (j. 1868).
• Maiatzaren 8a – Aeneas Mackintosh, britainiar esploratzaile eta nabigatzailea (j. 1879).
• Maiatzaren 8an Kilmainham Gaolen (Dublin) fusilatuak:
  • Éamonn Ceannt, irlandar errepublikarra, 1916ko Pazko matxinadan Irlandako Errepublikaren Aldarrikapena sinatu zuten buruzagietako bat (j. 1881).
  • Cornelius Colbert, irlandar errepublikarra, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat (j. 1888).
  • Seán Heuston, irlandar errepublikarra, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat (j. 1891).
  • Michael Mallin, irlandar errepublikar eta sozialista, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat (j. 1874).
• Maiatzaren 9a – Thomas Kent, irlandar errepublikarra, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat, fusilatua (j. 1865).
• Maiatzaren 11 – Max Reger, alemaniar musikagile, organista eta musika-irakaslea (j. 1873).
• Maiatzaren 11 – Karl Schwarzschild, alemaniar fisikari eta astronomialaria (j. 1873).
• Maiatzaren 12an Kilmainham Gaolen (Dublin) fusilatuak:
  • Séamus Ó Conghaile (ingeleraz James Connolly), irlandar lider abertzale sozialista, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat eta Irlandako Errepublikaren Aldarrikapenaren sinatzaileetako bat (j. 1868).
  • Seán Mac Diarmada, irlandar errepublikarra, 1916ko Pazko Matxinadako buruzagietako bat eta Irlandako Errepublikaren Aldarrikapenaren zazpi sinatzaileetako bat (j. 1883).
• Maiatzaren 13a – Sholem Aleijem, yiddishazko idazlea eta antzerkigilea (j. 1859).
• Maiatzaren 21a – Artúr Görgei, hungariar militar eta politikaria (j. 1818).
• Maiatzaren 25a – Jane Dieulafoy, frantziar arkeologo, esploratzaile, eleberrigile eta kazetaria (j. 1851).
• Maiatzaren 27a – Joseph Gallieni, frantziar militarra (j. 1849).
• Maiatzaren 28a – Ivan Franko, ukrainiar poeta eta literatur-kritikaria (j. 1857).
• Maiatzaren 31 – Harry Pennell, britainiar militar eta esploratzailea (j. 1882).

Ekaina

• Ekainaren 5a – Horatio Herbert Kitchener, Kitchenerreko 1. kondea, ingeles militar eta politikaria (j. 1850).
• Ekainaren 6a – Yuan Shikai, Txinako presidentea (j. 1859).
• Ekainaren 7a – Émile Faguet, frantziar idazlea, saiakeragilea eta literatura kritikaria (j. 1847).
• Ekainaren 10a – Jose Ramon Astibia, euskal idazlea (j. 1881).
• Ekainaren 18a – Helmuth Johannes Ludwig von Moltke, alemaniar jenerala (j. 1848).
• Ekainaren 25a – Thomas Eakins, estatubatuar errealismoko margolaria (j. 1844).
• Ekainaren 30a – Gaston Maspero, frantziar egiptologoa (j. 1846).

Uztaila

• Uztailaren 2a – Mikhail Pomortsev, errusiar geografoa, meteorologoa, klimatologia, asmatzailea eta ingeniaria (j. 1851).
• Uztailaren 6a – Odilon Redon, frantziar marrazkilaria eta pintorea (j. 1840).
• Uztailaren 13a – Claudio Delgado, gipuzkoar zientzialaria (j. 1843).
• Uztailaren 15a – Élie Metchnikoff, errusiar-frantziar mikrobiologoa, 1908ko Medikuntzako Nobel Saria (j. 1845).
• Uztailaren 23a – William Ramsay, gas nobleak aurkitu zituen eskoziar kimikaria, 1904ko Kimikako Nobel Saria (j. 1852).
• Uztailaren 25a – Maria Aleksandrovna Blank, Vladimir Leninen ama (j. 1835).
• Uztailaren 28a – Heraclio Fournier González, espainiar kartagilea, Naipes Heraclio Fournier enpresa Gasteiztarraren sortzailea (j. 1849).
• Uztailaren 31 – Mariano Mendigatxa, Bidankozeko nekazaria, Bonaparteren eta Azkueren berriemailea (j. 1832).

Abuztua

• Abuztuaren 6a – Roger Casement, irlandar olerkari, iraultzaile eta nazionalista, heriotza zigorrez urkatua (j. 1864).
• Abuztuaren 10a – Balbino Garitaonaindia, bizkaitar idazlea (j. 1857).
• Abuztuaren 17a – Umberto Boccioni, italiar margolari eta eskultorea (j. 1882).
• Abuztuaren 24a – Kaietano Sanchez Irure, euskal idazlea (j. 1856).
• Abuztuaren 28a – Henri Harpignies, frantziar Barbizongo eskolako paisaien margolaria (j. 1819).

Iraila

• Irailaren 14a – José Echegaray, espainiar ingeniari, matematikari, antzerkigile eta idazlea (j. 1832).
• Irailaren 14a – Josiah Royce, estatubatuar filosofoa (j. 1855).
• Irailaren 14a – Pierre Duhem, frantziar fisikaria eta filosofoa (j. 1861).
• Irailaren 15a – Gabriel Deluc, lapurtar margolaria (j. 1883).

Urria

• Urriaren 11 – Oton Bavariakoa, Bavariako erregea (j. 1848).
• Urriaren 12a – Gabino Ezeiza, argentinar musikaria eta paialaria (j. 1858).
• Urriaren 25a – William Merritt Chase, estatubatuar margolari inpresionista (j. 1849).

Azaroa

• Azaroaren 12a – Percival Lowell, estatubatuar astronomoa (j. 1855).
• Azaroaren 14a – Pedro Arriola Bengoa, esploratzaile, konkistatzaile, merkatari eta ehiztaria.
• Azaroaren 14a – Hector Hugh Munro, britainiar idazlea eta antzerkigilea (j. 1870).
• Azaroaren 15a – Henryk Sienkiewicz, poloniar idazlea, 1905eko Literaturako Nobel Saria (j. 1846).
• Azaroaren 21a – Frantzisko Josef I.a Austriakoa, Austriako enperadorea eta Hungariako erregea (j. 1830).
• Azaroaren 22a – Jack London, estatubatuar idazlea, kazetaria eta gizarte ekintzailea (j. 1876).
• Azaroaren 23a – Charles Booth, britainiar gizarte-ikertzailea, positibista eta erreformatzailea (j. 1840).
• Azaroaren 24a – Hiram Stevens Maxim, estatubatuar asmatzailea (j. 1840).
• Azaroaren 27a – Emile Verhaeren, belgikar poeta (j. 1855).

Abendua

• Abenduaren 1a – Charles de Foucauld, frantses esploratzaile eta misiolaria (j. 1858).
• Abenduaren 5a – János Richter, hungariar orkestra-zuzendaria (j. 1843).
• Abenduaren 9a – Söseki Natsume, japoniar idazlea (j. 1867).
• Abenduaren 9a – Théodule-Armand Ribot, frantziar psikologoa (j. 1839).
• Abenduaren 21a – Florencio Ansoleaga, iruindar arkitektoa eta arkeologoa (j. 1846).
• Abenduaren 28a – Julien Dufau, lapurtar errugbilaria (j. 1888).
• Abenduaren 28a – Eduard Strauss, austriar musikagilea (j. 1835).
• Abenduaren 30a – Grigori Rasputin, errusiar mistikoa (j. 1869).
• Abenduaren 31 – Alice Ball, estatubatuar zientzilari eta kimikaria, lepraren aurkako garaiko tratamendu eraginkorrenaren garatzailea (j. 1892).
• Abenduaren 31 – Léon Larribau, euskal herritar errugbilaria (j. 1889).

Egun ezezaguna edo zehaztugabea

• Clement Andurain Maitie, Zibero, euskal idazlea (j. 1878).
• Manuela Zubiaurre, Doña Manuela Bertsolari, gipuzkoar bertsolaria (j. 1837).

Nobel saridunak:

• Fisika: Eman gabe.
• Kimika: Eman gabe.
• Literatura: Verner von Heidenstam
• Medikuntza: Eman gabe.
• Bakea: Eman gabe.

---

Kanpo estekak

• Datuak: Q2087
• Multimedia: 1916 / Q2087