Bedia
Bedia Bizkaiko erdialdean dagoen udalerri txikia da, Arratia eskualdean. 2016. urtean 1.026 biztanle zituen.
| Bedia | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Bizkaia, Euskal Herria | |||||||||||
 Bediako udaletxea | |||||||||||
| |||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua | Espainia | ||||||||||
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
| Lurraldea | Bizkaia | ||||||||||
| Eskualdea | Arratia | ||||||||||
| Izen ofiziala |  Bedia | ||||||||||
| Alkatea | Aitor Sorriketa Larrea (EAJ) | ||||||||||
| Posta kodea | 48390 | ||||||||||
| INE kodea | 48092 | ||||||||||
| Herritarra | bediar, bediaztar[1] | ||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Koordenatuak | 43°12′30″N 2°48′07″W / 43.2084°N 2.802°W | ||||||||||
 | |||||||||||
| Azalera | 16,5 km² | ||||||||||
| Garaiera | 62 metro | ||||||||||
| Distantzia | 14 km Bilbora | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 1.102 (2022) 26 (2021) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 66,79 bizt/km² | ||||||||||
| Hazkundea (2003-2013)[2] | % 3,55 | ||||||||||
| Zahartze tasa[2] | % 21,17 | ||||||||||
| Ugalkortasun tasa[2] | ‰ 52,63 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera tasa[2] | % 79,69 (2011) | ||||||||||
| Genero desoreka[2] | % 7,16 (2011) | ||||||||||
| Langabezia erregistratua[2] | % 11,65 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak[2] | % 54,93 (2010) | ||||||||||
| Kaleko erabilera [3] | % (2016) | ||||||||||
| Etxeko erabilera [4] | % 40.57 (2016) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
| Webgunea | http://www.bedia.biz/ | ||||||||||
Geografia aldatu
Ingurune naturala aldatu
Ibaizabal ibaia udalerriko lurretatik igarotzen da.
Auzoak aldatu
Bediak honako auzo hauek ditu:
Udalerri mugakideak aldatu
Historia aldatu
- Herriaren sorrera XI. mendean izan omen zen, orduan Jauregizuria, Barroeta, Tosubando, Hutxarain eta Gortazar izeneko oinetxe eta arma-etxeak biltzen zituela.
- San Joan Bataiatzailearen eliza, herriko nagusia, 1742an egin zuten.
- Herriari 1858an eman zioten elizate titulua, eserlekua eta botoa lortuz Gernikako Batzar Nagusietan.
Demografia aldatu
| Bediako biztanleria |
|---|
 |
Politika aldatu
2015eko maiatzaren 24ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz Aitor Sorriketa Larrea (EAJ) da Bediako alkatea, karguan 2003tik. Sorriketak alkatetza berritu zuen bere taldearen baiezko botoei esker, gehiengo osoaz.
2015eko udal hauteskundeak aldatu
Bediako udalbatza | |||||
Alderdia |
2015eko maiatzaren 24a |
2011ko maiatzaren 22a | |||
| Zinegotziak | Boto kopurua | Zinegotziak | Boto kopurua | ||
| Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ-PNV) | 6 / 9 |
5 / 7 |
|||
| Euskal Herria Bildu (EH BILDU)* | 3 / 9 |
2 / 7 |
|||
| * 2011n Bildu koalizioa aurkeztu zen. | |||||
| Datuen iturria: 2015eko Udal hauteskundeak. Behin-behineko emaitzak euskadi.eus webgunean | |||||
Euskara aldatu
Bediako euskara Arratiako euskaran[5][6] dago katalogaturik, era berean, mendebaldeko sartaldeko euskaran. Arratia eskualde guztiz euskalduna da, biztanleria osoaren %75 baino gehiagok euskara erabiltzen baitu egunerokoan. Hala ere, alde handiak daude herri batzuen eta besteen artean. Gauzak horrela, esan ohi da Zeanuri dela udalerririk euskaldunena, eta Areatza erdaldunena. Euskal hiztunen portzentajeagatik, UEMAko kideak dira, Arratian, lau udalerri: Arteaga, Dima, Zeanuri eta Areatza. Oro har, Mendebaleko euskararen aldaera bat dute jatorrizko euskalkia eskualdean.
Arratia eskualdeko euskara gorde eta berreskuratzeko helburuarekin sortu zen duela urte batzuk Geure Berbategie programa. Programa horrek bertoko euskararen irautea bideratu nahi du, eta horretarako kanta herrikoiak, esaerak, aditzak, lexikologia, toponimia etab. aztertu eta ikasi dira, betiko gordetzeko asmotan. Etengabeko lana da, egunero-egunero berriztu beharrekoa. Aipatutako kantak ezagutarazteko asmotan, AK-37 taldea sortu da, Igorreko Institutuko ikasleek osatuta. Talde horrek gerra zibilaren garaiko kantak moldatu eta musikaz nahastu ostean, disko bat argitaratu dute, bai eta Bizkaia osotik kontzertuak eskaini ere.
Garraioa aldatu
Arratia eskualdea gurutzatzen duen N-240 errepidea herrigunetik igarotzen da. Era berean, Bilbo eta Donostia arteko eta Urdaibaiko EuskoTren lineetako Bediako geltokia dauka herriak.4
Bediar ospetsuak aldatu
- Anton Bedia Zirarruista (XVI. mendea), kronikagilea.
- Iñaki Garai (1952-), futbolaria.
Erreferentziak aldatu
- ↑ Bizkaiko herri izendegia
- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ a b «Bedia - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-06-27).
- ↑ a b «Arratiakoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-06-27).
Ikus, gainera aldatu
Kanpo estekak aldatu
| Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |
Datuak: Q1242425
Multimedia: Bedia
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Bedia
