1884
urte
1884. urtea | |
---|---|
Kronologia | |
Mendeak | XVIII.a • XIX.a • XX.a |
Hamarkadak | 1860(e)koa • 1870(e)koa • 1880(e)koa • 1890(e)koa • 1900(e)koa |
Urteak | 1881 • 1882 • 1883 • 1884 • 1885 • 1886 • 1887 |
Beste egutegi batzuetan | |
Gregoriotar egutegia | 1884 MDCCCLXXXIV |
Ab urbe condita | 2637 |
Armeniar egutegia | 1333 ԹՎ ՌՅԼԳ |
Bahá'í egutegia | 40 – 41 |
Bengaliar egutegia | 1291 |
Berber egutegia | 2834 |
Egutegi budista | 2428 |
Myanmarko egutegia | 1246 |
Bizantziar egutegia | 7392 – 7393 |
Koptoen egutegia | 1600 – 1601 |
Etiopiar egutegia | 1876 – 1877 |
Hebrear egutegia | 5644 – 5645 |
Egutegi hinduak | |
Bikram Samwat | 1940 – 1941 |
Shaka Samvat | 1806 – 1807 |
Kali Yuga | 4985 – 4986 |
Iraniar egutegia | 1262 – 1263 |
Islamiar egutegia | 1301 – 1302 |
Japoniar egutegia | Meiji 17 (明治17年) |
Korear egutegia | 4217 |
Thailandiar eguzki egutegia | 2427 |
Holozeniar egutegia | 11884 |
Daturen bat gaineratzen baduzu, egunaren lotura segi dezakezu han ere sartzeko. Eskerrik asko!
Gertaerak aldatu
- Azaroaren 22a - Atondoko krimena: Toribio Egiak Manuel Martiarena Atondoko apaiza eta Martina serora erail zituen
Arte eta kultura aldatu
- Otsailaren 25a - Pudente, José Antonio Santestebanen musika eta Serafin Barojaren libretoa duen opera estreinatu zen Donostian.
Zientzia eta teknologia aldatu
Kirolak aldatu
- Apirilaren 12a - 1884ko Home Nations Txapelketa bukatu zen. Ingalaterra izan zen bigarren aldiz txapelduna.
Jaiotzak aldatu
Urtarrila aldatu
- Urtarrilaren 1a - Manuel Egileor, euskal herritar politikari abertzale eta jeltzalea (h. 1970).
- Urtarrilaren 2a - María Consuelo Cuñado, euskal moja karmeldarra (h. 1936).
- Urtarrilaren 16a - Jules Supervielle, uruguaiar frantziar olerkaria (h. 1960).
- Urtarrilaren 18a - Jean Saint-Pierre, euskal apezpiku eta idazlea (h. 1951).
- Urtarrilaren 21a - Martina Castells Ballespí, kataluniar medikua, Espainian medikuntzan doktoratu zen lehenengo emakumea (j. 1852).
- Urtarrilaren 26a - Edward Sapir, estatubatuar hizkuntzalari eta antropologoa (h. 1939).
- Urtarrilaren 28a - Auguste Piccard, suitzar asmatzaile, fisikari eta esploratzailea (h. 1962).
- Urtarrilaren 31 - Theodor Heuss, Alemaniako Errepublika Federaleko lehenengo lehendakaria (h. 1963).
- Urtarrilaren 31 - Mammad Amin Rasulzadeh, Azerbaijango Errepublika Demokratikoko lehen lehendakaria eta bakarra (h. 1955).
Otsaila aldatu
- Otsailaren 1a - Yevgeny Zamyatin, errusiar idazlea (h. 1937).
- Otsailaren 7a - Joseph Alexander Gray, australiar fisikaria (h. 1966).
- Otsailaren 7a - José Fernández Zabala, espainiar alpinista, idazle, argitaratzaile eta liburu saltzailea (h. 1923).
- Otsailaren 8a - Snowy Baker, australiar kirolari eta aktorea (h. 1953).
- Otsailaren 9a - Josep Carner, poeta katalanen printzea, kataluniar poeta, kazetari, antzerkigile eta itzultzailea (h. 1970).
- Otsailaren 12a - Max Beckmann, alemaniar margolaria (h. 1950).
- Otsailaren 12a - Marie Vassilieff, errusiar-frantziar pintore eta eskultorea, kubismoaren lehen sustatzaileetako bat (h. 1957).
- Otsailaren 13a - Henriette Charasson, inspirazio katolikodun frantziar idazlea (h. 1972).
- Otsailaren 16a - Robert J. Flaherty, estatubatuar zinemagilea (h. 1951).
- Otsailaren 19a - John King Davis, australiar esploratzaile eta nabigatzailea (h. 1967).
- Otsailaren 22a - Pedro Aguado Bleye, espainiar historialaria, Sociedad Bilbaínaren liburuzaina (h. 1953/1954).
- Otsailaren 23a - Casimir Funk, poloniar biokimikoa (h. 1967).
- Otsailaren 25a - Juan Zuloaga, gipuzkoar zeramikaria (h. 1968).
- Otsailaren 28a - Ants Piip, Estoniako estatuburu eta lehen ministroa (h. 1942).
Martxoa aldatu
- Martxoaren 6a - María Collazo, uruguaiar hezitzaile eta kazetaria, feminista, sindikalista eta anarkista (h. 1942).
- Martxoaren 13a - Hugh Walpole, ingeles idazlea (h. 1941).
- Martxoaren 14a - Matilde de la Torre, espainiar kazetaria, idazle pedagogoa eta politikari sozialista (h. 1946).
- Martxoaren 15a - Vicente Blanco, euskal txirrindularia, Frantzia Tourrean parte hartu zuen lehendabiziko euskalduna (h. 1957).
- Martxoaren 15a - Raimundo García García, Iruñean bizi izandako espainiar kazetari eta politikaria (h. 1962).
- Martxoaren 17a - José Adriano Lizarralde, euskal elizgizon frantziskotarra, idazle eta historialaria (h. 1935).
- Martxoaren 18a - Camino Garrigó, nafar aktorea (h. 1954).
- Martxoaren 24a - Petrus Josephus Wilhelmus Debye, holandar fisikaria, 1936ko Kimikako Nobel Saria (h. 1966).
- Martxoaren 24a - Eugène Tisserant, frantziar kardinala (h. 1972).
- Martxoaren 25a - Ignasi Barraquer, kataluniar mediku oftalmologoa (h. 1965).
- Martxoaren 25a - Alejandro Bilbao, Erramun Maruri, euskal idazlea (h. 1966).
- Martxoaren 26a - Florence Ethel Johnson, australiar feminista, sindikalista eta hezitzailea (h. 1934).
- Martxoaren 28a - Angelos Sikelianos, greziar olerkaria (h. 1951).
- Martxoaren 31 - Henri Queuille, Frantziako lehen ministroa (h. 1970).
Apirila aldatu
- Apirilaren 4a - Isoroku Yamamoto, japoniar militarra (h. 1943).
- Apirilaren 7a - Bronislaw Malinowski, poloniar antropologo, etnologo eta soziologoa (h. 1942).
- Apirilaren 8a - Blanche Stuart Scott, Estatu Batuetako lehen emakume hegazkinlaria (h. 1970).
- Apirilaren 9a - Atala Apodaca, mexikar irakasle, feminista eta iraultzailea (h. 1977).
- Apirilaren 11 - León Felipe, espainiar olerkaria (h. 1968).
- Apirilaren 12a - Otto Fritz Meyerhof, alemaniar sendagile eta biokimikaria, 1922ko Medikuntzako Nobel Saria (h. 1951).
- Apirilaren 22a - Otto Rank, austriar psikiatra (h. 1939).
- Apirilaren 23a - Rosa Spottorno Topete, espainiar itzultzailea eta feminista (h. 1980).
- Apirilaren 26a - Marcellí Domingo, kataluniar politikaria (h. 1939).
Maiatza aldatu
- Maiatzaren 5a - Alice Milliat, Frantziako eta mundu osoko emakumezkoen kirolaren aitzindaria (h. 1957).
- Maiatzaren 8a - Emilia Bernal, kubatar poeta eta idazlea (h. 1964).
- Maiatzaren 8a - Santiago Casares, Espainiako Bigarren Errepublikako gobernuburua (h. 1950).
- Maiatzaren 8a - Harry S. Truman, Ameriketako Estatu Batuetako 33. Presidentea (h. 1972).
- Maiatzaren 10a - Justo Etxeguren, arabar apaiza (h. 1937).
- Maiatzaren 16a - Juan Irigoien, gipuzkoar idazle eta artxibozaina, pelotaren munduan oso ezaguna (h. 1964).
- Maiatzaren 20a - Dinuzulu kaCetshwayo, Zululandiako azken erregea (h. 1913).
- Maiatzaren 23a - Corrado Gini, italiar estatitikari, ekonomialari eta demografoa (h. 1965).
- Maiatzaren 27a - Max Brod, alemaniar idazle eta filosofoa (h. 1968).
- Maiatzaren 28a - Edvard Beneš, Txekoslovakiako presidentea (h. 1948).
Ekaina aldatu
- Ekainaren 1a - Francisco Cotarelo, arabar pianista eta musikagilea (h. 1943).
- Ekainaren 9a - Jon Andoni Irazusta, euskal idazle eta politikaria (h. 1952).
- Ekainaren 13a - Étienne Gilson, frantziar filosofo eta filosofiaren historialaria (h. 1978).
- Ekainaren 18a - Édouard Daladier, Frantziako lehen ministroa (h. 1970).
- Ekainaren 21a - Claude Auchinleck, britainiar militarra (h. 1981).
- Ekainaren 27a - Gaston Bachelard, frantziar filosofoa (h. 1962).
- Ekainaren 30a - Georges Duhamel, frantziar idazlea (h. 1966).
Uztaila aldatu
- Uztailaren 2a - Maria Baldó, espainiar maistra, feminista, folklorista eta politikaria (h. 1964).
- Uztailaren 3a - Inocencia Arangoa, gipuzkoar margolaria (h. 1935).
- Uztailaren 4a - Pauline Carton, euskal antzezlea (h. 1974).
- Uztailaren 7a - Lion Feuchtwanger, alemaniar idazlea (h. 1958).
- Uztailaren 12a - Amedeo Modigliani, italiar margolari eta eskultorea (h. 1920).
- Uztailaren 12a - Louis B. Mayer, estatubatuar zinema enpresaria (h. 1957).
- Uztailaren 14a - Emilio Cecchi, italiar idazle eta kritikoa (h. 1966).
- Uztailaren 23a - Emil Jannings, alemaniar antzezlea, 1920ko hamarkadan zinema mutuko izar handienetako bat (h. 1950).
- Uztailaren 24a - Pilar Zubiaurre, gaztelaniazko idazle, feminista eta piano jotzaile bizkaitarra (h. 1970).
- Uztailaren 25a - Margarita López Maturana, klausurako moja eta Berrizko Mesedeetako Misiolarien sortzailea (h. 1934).
- Uztailaren 28a - Nazario Oleaga, euskal legegile eta euskaltzalea (h. 1961).
Abuztua aldatu
- Abuztuaren 2a - Rómulo Gallegos, Venezuelako presidentea eta idazlea (h. 1969).
- Abuztuaren 4a - Henri Cornet, frantziar txirrindularia (h. 1941).
- Abuztuaren 8a - Louis Mardochée Lévy, lehen mundu gerran armada uzteaz akusatuta fusilatutako euskalduna (h. 1915).
- Abuztuaren 10a - Panait Istrati, errumaniar idazlea (h. 1935).
- Abenduaren 19a - Antonín Zápotocký, Txekoslovakiako lehen ministro eta presidentea (h. 1957).
- Abuztuaren 20a - Rudolf Bultmann, alemaniar teologo protestantea (h. 1976).
- Abuztuaren 25a - Manu Robles-Arangiz, euskal herritar politikari eta sindikalista (h. 1982).
- Abuztuaren 27a - Vincent Auriol, Frantziako presidentea (h. 1966).
- Abuztuaren 28a - Peter Fraser, Zeelanda Berriko lehen ministroa (h. 1950).
- Abuztuaren 30a - Theodor Svedberg, suediar kimikaria, 1926ko Kimikako Nobel Saria (h. 1971).
Iraila aldatu
- Irailaren 12a - Fernando Espinosa de los Monteros, gipuzkoar politikari eta diplomazialaria (h. 1937).
- Irailaren 24a - Gustave Garrigou, frantziar txirrindularia (h. 1963).
- Irailaren 24a - İsmet İnönü, Turkiako presidentea (h. 1973).
- Irailaren 27a - Delia del Carril, La Hormiguita, argentinar grabatzailea, margolaria eta marrazkilaria (h. 1989).
Urria aldatu
- Urriaren 1a - Vicente Risco, galiziar politikari eta idazlea (h. 1963).
- Urriaren 4a - Félix Gouin, Frantziako Estatuburua (h. 1977).
- Urriaren 8a - Walther von Reichenau, alemaniar militarra (h. 1942).
- Urriaren 11 - Friedrich Bergius, alemaniar kimikaria, 1931ko Kimikako Nobel Saria (h. 1949).
- Urriaren 11 - German Landazabal, arabar musikagilea (h. 1953).
- Urriaren 11 - Anna Eleanor Roosevelt, Ameriketako Estatu Batuetako Lehen Dama eta feminista aktibista (h. 1962).
- Urriaren 12a - Louis Alibèrt, frantziar hizkuntzalari eta gramatikalaria, okzitanieraren normalkuntzan garrantzi handia izan zuena (h. 1959).
- Urriaren 13a - Madalena Jauregiberri, euskal idazlea eta euskaltzalea (h. 1977).
- Urriaren 19a - Virxinia Pereira Renda, galiziar idazlea (h. 1969).
- Urriaren 26a - Domingo Epaltza, bizkaitar politikaria (h. 1956).
Azaroa aldatu
- Azaroaren 2a - Carlos Eraña, gipuzkoar fraide marianista (h. 1936).
- Azaroaren 5a - Vladimir Miliutin, sobietar politikaria (h. 1937).
- Azaroaren 6a - Miguel Sena, gipuzkoar futbolaria (h. 1969).
- Azaroaren 8a - Hermann Rorschach, suitzar psikiatra eta psikoanalista (h. 1922).
- Azaroaren 14a - Lorenzo Aguirre, espainiar margolari eta polizia (h. 1942).
- Azaroaren 21a - Eugeniusz Frankowski, poloniar arkeologoa, etnografoa, iberista, euskalaria eta museologoa (h. 1962).
- Azaroaren 30a - Eduardo Eskartzaga, euskal apaiza (h. 1954).
- Azaroaren 30a - Fernand Forgues, frantziar arraunlari, pilotari eta errugbi jokalaria (h. 1973).
- Azaroaren 30a - Julian Tellaetxe, gipuzkoar margolaria (h. 1957).
Abendua aldatu
- Abenduaren 1a - Ignazio Maria Etxaide, euskarazko eta gaztelaniazko idazlea, ingeniaria eta euskaltzalea (h. 1962).
- Abenduaren 1a - Karl Schmidt-Rottluff, alemaniar margolari espresionista eta marrazkilaria, Die Brücke artista taldearen lau sortzaileetako bat (h. 1976).
- Abenduaren 2a - Jean Paulhan, frantziar idazlea (h. 1968).
- Abenduaren 2a - Johannes Popitz, nazismoaren aurkako alemaniar erresistentziaren partaidea (h. 1945).
- Abenduaren 3a - Rajendra Prasad, Indiako lehen lehendakaria (h. 1963).
- Abenduaren 8a - Ascensio Martiarena, euskal margolaria (h. 1966).
- Abenduaren 12a - Zinaida Serebriakova, errusiar margolaria (h. 1967).
- Abenduaren 16a - Edward Thomas, Lehen Mundu Gerrako britainiar lehen tiroa egin zuen soldadua (h. 1939).
- Abenduaren 19a - Juan Bautista Gesalaga, euskal idazle eta bertsolaria (h. 1957).
- Abenduaren 28a - Joseph Pholien, Belgikako lehen ministroa (h. 1968).
- Abenduaren 30a - Hideki Tōjō, Japoniako lehen ministroa eta militarra (h. 1948).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea aldatu
- Agustin Telleria, gipuzkoar politikari tradizionalista eta erreketea (h. 1939).
- Antonio Elizalde, nafar txistularia eta folklore biltzailea (h. 1956).
- Blaise Gueraçague Soules, baxenafar abokatu eta politikaria (h. 1918).
- Francisco Basarte Alvero, nafar organista eta musikagilea.
- Guillermo Antón, euskal txirrindularia.
- Jose Iarnotz, nafar arkitektoa (h. 1966).
- Juan Estefanía, bizkaitar enpresaburua, Atlético de Madrideko eta Recreativo de Huelvako presidentea izandakoa (h. 1943).
- Pedro Kareaga Garagartza, gipuzkoar ingeniari eta armagilea (h. 1964).
- Ralph Kirby, ingeles futbolaria eta entrenatzailea, Athletic Clubeko entrenatzailea (h. 1946).
- Varvara Jakovleva, errusiar boltxebikea (h. 1941/1944).
Heriotzak aldatu
Urtarriletik ekainera aldatu
- Urtarrila - Nazario Karrikiri, nafar bankari eta enpresaburua (j. 1805).
- Urtarrilaren 6a - Gregor Mendel, austriar abade eta zientzialaria (j. 1822).
- Urtarrilaren 13a - Jose Juan Santesteban, euskal musikagilea (j. 1809).
- Urtarrilaren 15a - Serafin Olabe, nafar militar, politiko eta idazlea (j. 1831).
- Otsailaren 3a - Eugène Rouher, frantziar politikaria (j. 1814).
- Otsailaren 29a - Jose Manterola, donostiar kantugile eta idazlea (j. 1849).
- Martxoaren 4a - Francisco Dueñas, El Salvadorko presidentea (j. 1810).
- Martxoaren 19a - Elias Lönnrot, finlandiar olerkigilea (j. 1802).
- Apirilaren 4a - Alfred Francis Russell, Liberiako presidentea (j. 1817).
- Apirilaren 10a - Jean Baptiste Dumas, frantziar kimikaria (j. 1800).
- Apirilaren 11a - Charles Reade, ingeles eleberrigilea (j. 1814).
- Apirilaren 22a - Maria Taglioni, suediar-italiar dantzaria (j. 1804).
- Maiatzaren 11 - Canuto Ignacio Muñoz, gipuzkoar enpresaburu eta kultura ekintzailea, bertsolaritza babestu zuena (j. 1835).
- Maiatzaren 12a - Bedrich Smetana, txekiar musikagilea (j. 1824).
- Maiatzaren 12a - Charles Adolphe Wurtz, frantziar kimikaria (j. 1817).
- Ekainaren 9a - Antonio Kortazar, gipuzkoar arkitekto eta hirigilea(j. 1823).
- Ekainaren 19a - Johann Gustav Droysen, alemaniar filologoa, historialaria eta politikaria (j. 1808).
- Ekainaren 19a - Philippe Langlois, normandiar idazlea (j. 1817).
- Ekainaren 19a - Ludwig Richter, alemaniar margolaria (j. 1803).
- Ekainaren 27a - Joseph Smith, estatubatuar buruzagi erlijiosoa, Azken Egunetako Santuen Mugimenduaren sortzailea (j. 1805).
Uztailetik abendura aldatu
- Uztailaren 10a - Paul Morphy, estatubatuar xakelaria, garai guztietako onenetakotzat joa (j. 1837).
- Uztailaren 16a - Manuel Milà i Fontanals, kataluniar jakintsua (j. 1818).
- Abuztuaren 21a - Giuseppe De Nittis, italiar margolaria (j. 1846).
- Irailaren 6a - Pierre de Laussat, euskal politikaria (j. 1795).
- Irailaren 27a - Toribio Aiertza, euskal kardiologoa (j. 1815).
- Urriaren 3a - Hans Makart, austriar margolaria (j. 1840).
- Urriaren 19a - Nikolas Soraluze, euskal historialari, politikari eta enpresaburua (j. 1820).
- Urriaren 31 - Marie Bashkirtseff, errusiar idazlea, margolaria eta eskultorea (j. 1858).
- Azaroaren 10a - José María Goizueta, gipuzkoar erdal idazlea eta musika-kritikaria (j. 1816).
- Azaroaren 25a - Adolf Wilhelm Herman Kolbe, alemaniar kimikaria (j. 1818).
- Abenduaren 10a - Jules Bastien-Lepage, frantziar margolari naturalista (j. 1848).
Egun ezezaguna edo zehaztugabea aldatu
- Torcuato Mendiri, nafar jeneral karlista (j. 1813).
- Georgiana Houghton, britainiar artista eta mediuma (j. 1814).