Belauntza
Belauntza Gipuzkoako ekialdean eta Tolosaldean dagoen herri euskalduna da.
Belauntza | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||||
![]() Belauntza udalerriaren ikuspegia. | |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
Lurraldea | Gipuzkoa | ||||||||||
Eskualdea | Tolosaldea | ||||||||||
Izen ofiziala | Belauntza | ||||||||||
Alkatea | Iñaki Telleria Bengoetxea | ||||||||||
Posta kodea | 20491 | ||||||||||
INE kodea | 20021 | ||||||||||
Herritarra | belauntzar | ||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Koordenatuak | 43°08′06″N 2°03′01″W / 43.135°N 2.0503°W | ||||||||||
![]() | |||||||||||
Azalera | 3 km² | ||||||||||
Garaiera | 209 m | ||||||||||
Distantzia | 28 km Donostiara | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 288 (2024)![]() | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 96 bizt/km² | ||||||||||
Hazkundea (2003-2013)[1] | ![]() | ||||||||||
Zahartze tasa[1] | % 18,57 | ||||||||||
Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 16,95 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera tasa[1] | % 86,84 (2011) | ||||||||||
Genero desoreka[1] | % 1,67 (2011) | ||||||||||
Langabezia erregistratua[1] | % 12,77 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[2] | % 83.4 + % 9.27 hartzaile (2021) | ||||||||||
Etxeko erabilera[3] | % 72.97 (2021) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Sorrera | 1802 (juliotar egutegia) | ||||||||||
Webgunea | http://www.belauntza.eus |
3,4 km² ditu eta 255 biztanle zituen 2016. urtean.
Mugakideak
aldatuHistoria
aldatu1321ean, bertan borrokatu zen Beotibarko gudua nafarren eta gipuzkoar oinaztarren artean. 1374an Tolosarekin bat egin zuen, inguruan ahaide nagusiek zuten indarrari aurre egiteko.
Demografia
aldatu2019an herriak 258 biztanle zituen. Horietatik %26,36ak 65 urte edo gehiago zituen. Eta atzerrian jaiotakoak %6,59 ziren.[6]
Belauntzako biztanleria |
---|
![]() |
Datu-iturria: www.ine.es |
Politika
aldatu2015eko udal hauteskundeetan Denok Bat plataformak 88 boto lortu zituen, eta Gazteak Aurrera plataformak 68 boto[7][8]. Mariano Lazkano izendatu zuten alkate, hirugarren aldiz. Baina 2016ko abenduan hil egin zen bihotzekoak jota.[9][10] Ondorioz, Silvia Moneo izendatu zuten alkate.[11]
2019ko udal hauteskundeetan Denok Bat plataformak 82 boto lortu zituen, Belauntzako Herritarrek 46, eta PSEk 3.[12][13] Silvia Moneo izendatu zuten berriro alkate.[14]
2023ko udal hauteskundeetan Denok Bat plataformak 107 boto lortu zituen, eta PSE-EEk 6.[15]
Azpiegiturak
aldatuIbiurreko urtegiak ur hornidura ematen dio herriari.
Kirola
aldatu- Frontoia[16]
Hezkuntza
aldatu- KZ gunea[17]
Ekonomia
aldatu2017an honela banatzen ziren sektore ekonomikoak herrian: Lehen sektorea BEGaren %1,2. Bigarren sektore %74,1. Hirugarren sektorea %19,7. Eraikuntza %5.[6]
Euskara
aldatuBelauntzako euskara[21] gipuzkeran[22] katalogaturik dago, zehatzago, erdiguneko gipuzkeraren[23] parte den Tolosaldeko euskaran. Erdiguneko azpieuskalki hau Beterriko hizkerek[24] eta Tolosaldekoek osatzen dute. 2016an herritarren %84,65 euskalduna zen.[6]
Ondasun nabarmenak
aldatuEraikin erlijiosoak
aldatu- San Joan Bataiatzailearen eliza: Herriko eliza nagusia.
- San Jose baseliza: Ibarrako irteeran dago, Berrobirako bidean, eta Belauntzako igoera hasten den bidegurutzean.
Baserriak
aldatu- Galarraga baserria. Fatxadan armarria du.[25]
- Artabe Auzkoa baserria. 1805ekoa.[25]
- Egoskozabal baserria. XVI. mendean eraikia.[25] Eusko Jaurlaritzak Kultura Interesdun Ondaretzat izendatu du.
San Juan Batailatzailearen eliza
Argazki galeria
aldatu-
Belauntza udalerria Uzturre mendiaren magaletik ikusita.
Erreferentziak
aldatu- ↑ a b c d e f Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ Euskararen Adierazle Sistema. Euskara-gaitasuna adinaren eta sexuaren arabera. EAE (eskualdeka/udalerrika). Eusko Jaurlaritza.
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Historia» Belauntza (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ «BELAUNTZA - Auñamendi Eusko Entziklopedia» aunamendi.eusko-ikaskuntza.eus (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ a b c «Web Eustat. Belauntzako datu estatistikoak» eu.eustat.eus (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ «Udal hauteskundeak 2015 - Belauntza - Tolosaldeko ataria» ataria.eus (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ https://www.euskadi.eus/ab12aAREWar/resultado/maint
- ↑ Berria. «Mariano Lazkano Belauntzako alkatea hil da» Berria (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ «Mariano Lazkano Belauntzako alkatea hil da - Belauntza» Tolosaldeko ataria (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Silvia Moneo Belauntzako alkate berria» El Diario Vasco 2016-12-24 (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ «Udal hauteskundeak 2019 - Belauntza - Tolosaldeko ataria» ataria.eus (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ www.euskadi.eus (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ «Silvia Moneo, Belauntzako alkateari elkarrizketa - Belauntza» Tolosaldeko ataria (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ «Udal hauteskundeak 2023 - Belauntza - Tolosaldeko ataria» ataria.eus (kontsulta data: 2024-03-17).
- ↑ «Frontoia» Belauntza (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ «KZgunea» Belauntza (kontsulta data: 2020-04-07).
- ↑ «Arruabarrena Otaegi, Joxe Mari - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (kontsulta data: 2018-09-24).
- ↑ «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» www.ahotsak.eus (kontsulta data: 2018-09-24).
- ↑ «Eskolara eguraldi txarra egiten zuenetan - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (kontsulta data: 2018-09-24).
- ↑ «Belauntza - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (kontsulta data: 2018-09-03).
- ↑ «Erdialdekoa - Gipuzkera - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (kontsulta data: 2018-09-03).
- ↑ «Erdigunekoa (G) - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (kontsulta data: 2018-09-03).
- ↑ «Beterrikoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (kontsulta data: 2018-09-03).
- ↑ a b c d «Ondare kulturala/Monumentuak» Belauntza (kontsulta data: 2020-04-07).
Ikus, gainera
aldatuKanpo estekak
aldatuEuskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Gipuzkoa |