Kanbo
Kanbo Lapurdi barnealdeko udalerria da, Ezpeletako Kantonamenduan kokatua eta Errobi ibaiak zeharkatua. Auzo nagusiak Eliza, Behereko Kanbo, Olhassoure, Termak eta Basaburu dira. Bertako euskara nafar-lapurtera da.
| Kanbo | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Lapurdi, Euskal Herria | |||||||||||
 San Laurendi elizaren ikuspegia. | |||||||||||
| |||||||||||
 | |||||||||||
| Kokapena | |||||||||||
| Herrialdea |  Euskal Herria | ||||||||||
| Lurraldea | Lapurdi | ||||||||||
| Administrazioa | |||||||||||
| Estatua |  Frantzia | ||||||||||
| Eskualdea |  Akitania Berria | ||||||||||
| Departamendua |  Pirinio Atlantikoak | ||||||||||
| Elkargoa | Euskal Hirigune Elkargoa | ||||||||||
| Barrutia | Baiona | ||||||||||
| Kantonamendua | Baigura eta Mondarrain | ||||||||||
| Izen ofiziala | .svg){kind=small} Cambo-les-Bains | ||||||||||
| Auzapeza | Christian Deveze ( DVC) | ||||||||||
| Posta kodea | 64250 | ||||||||||
| INSEE kodea | 64160 | ||||||||||
| Herritarra | kanboar | ||||||||||
| Geografia | |||||||||||
| Azalera | 22,49 km² | ||||||||||
| Garaiera | 0-400 metro | ||||||||||
| Distantzia | - km (Baionatik) | ||||||||||
| Demografia | |||||||||||
| Biztanleria | 6.609 (2018:  1) | ||||||||||
| |||||||||||
| Dentsitatea | 296,67 biztanle/km² | ||||||||||
| Zahartzea[1] | % 17,35 | ||||||||||
| Ugalkortasuna[1] | ‰ 52,55 | ||||||||||
| Ekonomia | |||||||||||
| Jarduera[1] | % 73,33 (2011) | ||||||||||
| Desberdintasuna[1] | % 4,63 (2011) | ||||||||||
| Langabezia[1] | % 6,27 (2013) | ||||||||||
| Euskara | |||||||||||
| Euskaldunak | % 22,12 (2010) | ||||||||||
| Erabilera | % 2,98 (2011) | ||||||||||
| Datu gehigarriak | |||||||||||
| Sorrera | 1790. urtea | ||||||||||
| Webgunea | http://www.cambo-les-bains.net/ | ||||||||||
Dituen iturburuak ezagunak dira, bertan bainuetxe edo termak baitaude. Badira hamabi bainuetxe, 1.300 ohe eta zortzi hotel guztira. Beraz, zerbitzuen alorrean oinarritzen da ekonomia jarduera nagusia.
GeografiaAldatu
Udalerri mugakideakAldatu
Etxeak eta auzoakAldatu
- Behereko Kanbo
- Basaburu
- Garaiko Kanbo
HistoriaAldatu
Olha-ko bizilekuan eginiko aurkikuntzek erakusten dutenez, historiaurreko garaietan baziren biztanleak Kanbon. Bertako urek dituzten berezitasunak ezagunak dira erromatarren garaitik. 1199ko dokumentu batean aipatzen da lehen aldiz Kanboko herria Sansa izenez (Azantzako jauretxetik ziurrenik). 1244an Tibalt I.a Nafarroako erregearen armadak oinetxe ugari suntsitu zituen herrian.
XVII. mendean Kanbo Beherea auzoan agoten kolonia bat bazen. Kanboraino artekoa zen aspaldidanik Errobi ibaiko ontzitarako tartea eta XIX. mendearen erdialdera arte erabili zen ibai-portua. XVII. mendeaz geroztik ospe handia izan dute Kanboko bainuetxeek eta errege-erreginak eta pertsona garrantzitsuak hurbildu ziren bertara XIX. eta XX. mendeetan. Kanbo 1940ko Frantzia okupatuaren eta Vichyko Frantziaren arteko banaketa lerroan kokatu zen.
BiztanleriaAldatu
XIX. mendean zehar 1.200 biztanle inguruko kopuruetan mantendu zen, goranzko joerarekin, eta mende bukaerarako 2.000 biztanle zituen. 1920ko eta 1930eko hamarkadetan aurrera hazkunde esanguratsua izan zuen, eta 3.500 biztanleren bueltan geratu zen XX. mendearen bigarren erdian. XXI. mendearen lehen hamarkadan, berriz, hazkunde handia izan zuen Kanbok eta 6.000 biztanleen langa gainditu zuen.
| Kanboko biztanleria |
|---|
 |
| Datuen iturburua: INSEE |
AlkateakAldatu
| Alkatea | Agintaldia | Alderdia |
|---|---|---|
| Vincent Bru | 1995-2001 | UDF |
| Vincent Bru | 2001-2008 | UDF |
| Vincent Bru | 2008-2014 | DVD |
KulturaAldatu
EuskaraAldatu
Gaur egun ikastola ("Errobi") eta bertso-eskola bana ditu herriak. Berezko euskalkia lapurtera da, eta Sara-Ainhoa inguruko hizkera[4] mintzatzen da Kanbon[5].
Ondasun nabarmenakAldatu
- Arnaga etxea: Edmond Rostand frantses antzerki idazleak eraikiarazi zuen etxe ikusgarria. Bertan 1906-1918 artean bizi izan zen eta Chantecler antzezlana idatzi. 1958. urtean Kanboko udalak erosi zuen Edmond Rostand museoa egiteko.
- San Laurendi eliza: XVII. mendean eraikia eta 2012an Monumentu Historiko izendatua.
- Bainuetxea eta termak: estilo neoklasikoan eraikiak.
Argazki galeriaAldatu
Edmond Rostanden omenezko monumentua.
Pilotalekua.
Termetako eraikin nagusia.
Kanboar ospetsuakAldatu
- Isaac Albeniz (1860-1909), musikagile kataluniarra bertan hil zen.
- Mixel Labéguerie iparraldeko politikari ezaguna, bertako auzapez izan zen aunitz urtez.
- Edmond Rostand idazle frantziarra.
- Pablo Tillac margolaria.
ErreferentziakAldatu
- ↑ a b c d e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Echavarria, Maielen - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2019-01-03).
- ↑ «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2019-01-03).
- ↑ «Sara-Ainhoa ingurukoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-15).
- ↑ «Kanbo - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-15).
Kanpo estekakAldatu
| Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Lapurdi |
- (Frantsesez) Kanboko webgune ez-ofiziala
- (Frantsesez)Errobi ikastola
Datuak: Q197014
Multimedia: Cambo-les-Bains
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Kanbo
