Frantziako lehen ministro
Frantziako Lehen Ministroa (frantsesez: Premier ministre Français), ofizialki Frantziako Errepublikako Lehen Ministroa, Frantziako Gobernuko burua da. Hirugarren eta Laugarren Errepubliken garaian, gobernuburutza Ministro Kontseiluko Presidentearen (frantsesez: Président du Conseil des Ministres) esku zegoen. Bosgarren Errepublikaren ezarpenarekin, Ministro Kontseiluko Presidentetza abolitu zen Lehen Ministroaren kargua ezarriz.
| Frantziako Lehen Ministroa | |
|---|---|
| Premier Ministre de la République Française | |
 | |
| Orain karguan | |
 | |
| Titularra | Élisabeth Borne |
| Hasiera | 2022ko maiatzaren 16a |
| Karguduna | |
| Trataera | Lehen Ministro (informala) Beroren Gorentasun (dipl.) |
| Honen kide | Ministro Kontseilua Estatu Kontseilua Defentsa eta Segurtasun Kontseilu Nazionala |
| Egoitza | Hôtel de Matignon |
| Izendatzailea | Frantziako Presidentea |
| Kargualdia | Limite gabea |
| Lehen titularra | Michel Debré |
| Sorrera | 1958ko urriaren 4a |
| Webgunea | gouvernement.fr |
Frantziako Presidentearen atzetik, Lehen Ministroaren kargua Frantziako bigarren kargurik garrantsitzuena da. Presidenteak izendatzen du Lehen Ministroa eta beraren dimisioa eska dezake. Frantziako Biltzar Nazionalak Lehen Ministroa eta Gobernuko kideak kaleratu ditzake. Izendatu izan ostean, Lehen Ministroak Ministro Kontseiluaren konposaketa proposatzen dio Presidenteari.
Gaur egun, Élisabeth Borne da Frantziako Lehen Ministro, 2022ko maiatzaren 16an Emmanuel Macron Presidenteak izendatu ostean. Borne lehen ministro kargua izaten bigarren emakumea da.
IzendapenaAldatu
Lehen Ministroa Frantziako Presidenteak izendatzen du, eta teorian, presidenteak nahiko lukeen edonor aukera dezake. Praktikan, berriz, Biltzar Nazionalak gobernuko kideak kalera ditzakeenez zentsura-mozio baten bidez, lehen ministroaren izendapenak Biltzarreko gehiengoaren babesa izan behar du. Hori dela eta, 1986. urteko hauteskundeak ospatu ostean, François Mitterrand Presidenteak Jacques Chirac izendatu behar izan zuen lehen ministro, nahiz eta biak alderdi politiko desberdinetakoak izan.
Normalean lehen ministroak Biltzar Nazionaleko kideak izan ohi dira, baina gertatu izan da biltzarkideak ez ziren pertsonak lehen ministro bezala izendatu izana, eduki zezaketen esperientzia delarik, burokrazian, atzerriko harremanetan eta abar.
Nahiz eta lehen ministroaren izendapena praktikoki Biltzar Nazionaleko gehiengoaren araberakoa den, gobernua eratzerakoan ez da beharrezkoa lehen ministroak konfiantza-mozio bat gainditzea eta hortaz posiblea izango litzateke parlamentuko gehiengoen aurkako gobernu bat eratzea. Dena dela, tradizionalki, lehen ministroak konfiantza-mozio bat eskatzen du gobernua eratzerakoan.
Lehen Ministroen zerrendaAldatu
V. ErrepublikaAldatu
- 2022 - . Élisabeth Borne
- 2020 - 2022. Jean Castex
- 2017 - 2020 . Édouard Philippe
- 2016 - 2017 . Bernard Cazeneuve
- 2014 - 2016 . Manuel Valls
- 2012 - 2014 . Jean-Marc Ayrault
- 2007 - 2012 . François Fillon
- 2005 - 2007 . Dominique de Villepin
- 2002 - 2005. Jean-Pierre Raffarin
- 1997 - 2002. Lionel Jospin
- 1995 - 1997. Alain Juppé
- 1993 - 1995. Edouard Balladur
- 1992 - 1993. Pierre Bérégovoy
- 1991 - 1992. Édith Cresson
- 1988 - 1991. Michel Rocard
- 1986 - 1988. Jacques Chirac
- 1984 - 1986. Laurent Fabius
- 1981 - 1984. Pierre Mauroy
- 1976 - 1981. Raymond Barre
- 1974 - 1976. Jacques Chirac
- 1972 - 1974. Pierre Messmer
- 1969 - 1972. Jacques Chaban-Delmas
- 1968 - 1969. Maurice Couve de Murville
- 1962 - 1968. Georges Pompidou
- 1959 - 1962. Michel Debré
IV. ErrepublikaAldatu
- 1958 - 1959. Charles de Gaulle
- 1958 - 1958. Pierre Pflimlin
- 1957 - 1958. Félix Gaillard
- 1957 - 1957. Maurice Bourgès-Maunoury
- 1956 - 1957. Guy Mollet
- 1955 - 1956. Edgar Faure
- 1954 - 1955. Pierre Mendès-France
- 1953 - 1954. Joseph Laniel
- 1953 - 1953. René Mayer
- 1952 - 1953. Antoine Pinay
- 1952 - 1952. Edgar Faure
- 1951 - 1952. René Pleven
- 1951 - 1951. Henri Queuille
- 1950 - 1951. René Pleven
- 1950 - 1950. Henri Queuille
- 1949 - 1950. Georges Bidault
- 1948 - 1949. Henri Queuille
- 1948 - 1948. Robert Schuman
- 1948 - 1948. André Marie
- 1947 - 1948. Robert Schuman
- 1947 - 1947. Paul Ramadier
Behin-behineko gobernuaAldatu
- 1946 - 1947. Léon Blum
- 1946 - 1946. Georges Bidault
- 1946 - 1946. Félix Gouin
- 1944 - 1946. Charles de Gaulle
Vichyko GobernuaAldatu
- 1942 - 1944. Pierre Laval
- 1941 - 1942. François Darlan
- 1940 - 1941. Pierre-Étienne Flandin
- 1940 - 1940. Pierre Laval
III. ErrepublikaAldatu
- 1940 - 1940. Henri Philippe Pétain
- 1940 - 1940. Paul Reynaud
- 1938 - 1940. Edouard Daladier
- 1938 - 1938. Léon Blum
- 1937 - 1938. Camille Chautemps
- 1936 - 1937. Léon Blum
- 1936 - 1936. Albert Sarraut
- 1935 - 1936. Pierre Laval
- 1935 - 1935. Fernand Bouisson
- 1934 - 1935. Pierre-Étienne Flandin
- 1934 - 1934. Gaston Doumergue
- 1934 - 1934. Edouard Daladier
- 1933 - 1934. Camille Chautemps
- 1933 - 1933. Albert Sarraut
- 1933 - 1933. Edouard Daladier
- 1932 - 1933. Joseph Paul-Boncour
- 1932 - 1932. Edouard Herriot
- 1932 - 1932. André Tardieu
- 1931 - 1932. Pierre Laval
- 1930 - 1931. Théodore Steeg
- 1930 - 1930. André Tardieu
- 1930 - 1930. Camille Chautemps
- 1929 - 1930. André Tardieu
- 1929 - 1929. Aristide Briand
- 1926 - 1929. Raymond Poincaré
- 1926 - 1926. Edouard Herriot
- 1925 - 1926. Aristide Briand
- 1925 - 1925. Paul Painlevé
- 1924 - 1925. Edouard Herriot
- 1924 - 1924. Frédéric François-Marsal
- 1922 - 1924. Raymond Poincaré
- 1921 - 1922. Aristide Briand
- 1920 - 1921. Georges Leygues
- 1920 - 1920. Alexandre Millerand
- 1917 - 1920. Georges Clemenceau
- 1917 - 1917. Paul Painlevé
- 1917 - 1917. Alexandre Ribot
- 1915 - 1917. Aristide Briand
- 1914 - 1915. René Viviani
- 1914 - 1914. Alexandre Ribot
- 1913 - 1914. Gaston Doumergue
- 1913 - 1913. Louis Barthou
- 1913 - 1913. Aristide Briand
- 1912 - 1913. Raymond Poincaré
- 1911 - 1912. Joseph Caillaux
- 1911 - 1911. Ernest Monis
- 1909 - 1911. Aristide Briand
- 1906 - 1909. Georges Clemenceau
- 1906 - 1906. Ferdinand Sarrien
- 1905 - 1906. Maurice Rouvier
- 1902 - 1905. Emile Combes
- 1899 - 1902. Pierre Waldeck-Rousseau
- 1898 - 1899. Charles Dupuy
- 1898 - 1898. Henri Brisson
- 1896 - 1898. Jules Méline
- 1895 - 1896. Léon Bourgeois
- 1895 - 1895. Alexandre Ribot
- 1894 - 1895. Charles Dupuy
- 1893 - 1894. Jean Casimir-Périer
- 1893 - 1893. Charles Dupuy
- 1892 - 1893. Alexandre Ribot
- 1892 - 1892. Emile Loubet
- 1890 - 1892. Charles de Freycinet
- 1889 - 1890. Pierre Tirard
- 1888 - 1889. Charles Floquet
- 1887 - 1888. Pierre Tirard
- 1887 - 1887. Maurice Rouvier
- 1886 - 1887. René Goblet
- 1886 - 1886. Charles de Freycinet
- 1885 - 1886. Henri Brisson
- 1883 - 1885. Jules Ferry
- 1883 - 1883. Armand Fallières
- 1882 - 1883. Charles Duclerc
- 1882 - 1882. Charles de Freycinet
- 1881 - 1882. Léon Gambetta
- 1880 - 1881. Jules Ferry
- 1879 - 1880. Charles de Freycinet
- 1879 - 1879. William Waddington
- 1877 - 1879. Jules Dufaure
- 1877 - 1877. Caietan de Grimaudet de Rochebouet
- 1877 - 1877. Jacques Albert, Duc de Broglie
- 1876 - 1877. Jules Simon
- 1876 - 1876. Jules Dufaure
- 1875 - 1876. Louis Buffet
- 1874 - 1875. Ernest Courtot de Cissey
- 1873 - 1874. Jacques Albert, Duc de Broglie
- 1871 - 1873. Jules Dufaure
Behin-behineko gobernuaAldatu
- 1870 - 1871. Jules Trochu
II. InperioAldatu
- 1870 - 1870. Charles Cousin-Montauban, Comte de Palikao
- 1870 - 1870. Emile Ollivier
- 1851 - 1870. Inor
II. ErrepublikaAldatu
- 1849 - 1851. Hautpoulko konde
- 1848 - 1849. Odilon Barrot
- 1848 - 1848. Louis-Eugène Cavaignac
- 1848 - 1848. François Arago
- 1848 - 1848. Jacques-Charles Dupont de l'Eure
Monarchie de JuilletAldatu
- 1848 - 1848. Adolphe Thiers
- 1848 - 1848. Louis-Mathieu Molé
- 1847 - 1848. François Guizot
- 1840 - 1847. Nicolas Jean de Dieu Soult, Duc de Dalmatie
- 1840 - 1840. Adolphe Thiers
- 1839 - 1840. Nicolas Jean de Dieu Soult, Duc de Dalmatie
- 1836 - 1839. Louis-Mathieu Molé
- 1836 - 1836. Adolphe Thiers
- 1835 - 1836. Achille-Charles, Duc de Broglie
- 1834 - 1835. Edouard Mortier, Duc de Treviso
- 1834 - 1834. Hugues Maret, Duc de Bassano
- 1834 - 1834. Etienne-Maurice, Comte Gérard
- 1832 - 1834. Nicolas Jean de Dieu Soult, Duc de Dalmatie
- 1831 - 1832. Casimir Perier
- 1830 - 1831. Jacques Laffitte
- 1830 - 1830. Achille-Charles, Duc de Broglie
Borboien berrezarpenaAldatu
- 1829 - 1830. Jules de Polignac
- 1828 - 1829. Jean-Baptiste Gaye de Martignac
- 1821 - 1828. Jean-Baptiste de Villèle
- 1820 - 1821. Armand-Emmanuel du Plessis, Duc de Richelieu
- 1819 - 1820. Élie Decazes
- 1818 - 1819. Jean-Joseph Dessolles
- 1815 - 1818. Armand-Emmanuel du Plessis, Duc de Richelieu
- 1815 - 1815. Charles-Maurice de Talleyrand-Périgord, Prince de Benevente
Ikus, gaineraAldatu
Kanpo estekakAldatu
Datuak: Q1587677
Multimedia: Prime ministers of France
