Panait Istrati

idazle errumaniarra

Panait Istrati (Brăila, 1884ko abuztuaren 10a - Bukarest, 1935eko apirilaren 16a) errumaniar idazlea izan zen. Errumanieraz eta frantsesez idatzi zuen, eta "Balkanetako Maxim Gorki" deitu zioten.

Panait Istrati

Bizitza
JaiotzaBrăila1884ko abuztuaren 10a
Herrialdea Errumania
HeriotzaBukarest1935eko apirilaren 16a (50 urte)
Hobiratze lekuaBelluko hilerria
Central cemetery of Chișinău (en) Itzuli
Heriotza moduaberezko heriotza: tuberkulosia
Hezkuntza
Hizkuntzakfrantsesa
errumaniera
Jarduerak
Jarduerakidazlea, kazetaria, eleberrigilea, argazkilaria, pintorea eta valet (en) Itzuli
InfluentziakRomain Rolland eta Nikos Kazantzakis
Izengoitia(k)Marele Gorki din Balcani
Genero artistikoaeleberria
Prosa
Sinesmenak eta ideologia
ErlijioaEliza ortodoxoa
ateismoa
Alderdi politikoa Errumaniako Alderdi Komunista

IMDB: nm0411588 Discogs: 4511351 Find a Grave: 21390149 Edit the value on Wikidata

1907an Errumaniako egunkari sozialistetara artikuluak bidaltzen hasi zen eta ondoren ipuinak argitaratu zizkioten. 1910ean greba baten antolaketan parte hartu zuen eta 1913-14an bidaiatzen egon zen eta bere tuberkulosia sendatzen saiatzeko Suitzan bizitzen jarri zen. Errumaniara itzultzean, arlote aldiak eta erietxean egonaldiak tartekatu zituen. Miserian bizi eta deprimituta bere buruaz beste egiten saiatu zen 1921ean.

Romain Rolland idazle frantsesak lehen eleberriak argitaratzen lagundu zion. Istratik Rollanden ideia ezkertiarrak partekatu zituen eta boltxebismoarekin ilusionatu zen. 1927an Sobietar Batasuna bisitatu zuen eta Stalin goraipatu zuen, baina gero estalinismoarekin ilusioa galdu zuen. Gaixorik eta atsekabetuta Errumaniara itzuli eta erietxe batean hil zen.

Literatura lana aldatu

Eleberriak aldatu

  • Les Récits d'Adrien Zograffi : Kyra Kyralina (Rieder, 1924), Gallimard
  • Les Récits d'Adrien Zograffi : Oncle Anghel (Rieder 1924)
  • Les Récits d'Adrien Zograffi : Présentation des haïdoucs, Rieder, 1925, 1930
  • Les Récits d'Adrien Zograffi : Domnitza de Snagov (Rieder 1926)
  • Kir Nicolas (version première de Codine) Eds du Sablier 1926
  • Le Refrain de la fosse. Nerrantsoula Éditions de France, 1927
  • Les Chardons du Baragan, Bernard Grasset, coll. « Les écrits », 1928
  • La Jeunesse d'Adrien Zograffi : Codine (Rieder 1926) - Mikhaïl (Rieder 1927) - Mes départs - Le Pêcheur d'éponges (Rieder 1930)
  • Vie d'Adrien Zograffi : La maison Thüringer - Le bureau de placement (Rieder 1933)
  • Vie d'Adrien Zograffi : Méditerranée (Lever de soleil) (Rieder 1934) - Méditerranée (Coucher de soleil), Gallimard
  • Nerrantsoula. Tsatsa Minka. La famille Perlmutter. (en collaboration avec Josué Jéhouda) Pour avoir aimé la terre, Gallimard
  • Codine, Libertalia

Lekukotza lana aldatu

  • Vers l'autre flamme : Après seize mois dans l'U.R.S.S. (premier volume) ; Soviets 1929 (deuxième volume) ; La Russie nue (troisième volume), éditions Rieder, 1929

Lanen argitalpenak aldatu

  • Œuvres complètes, éditions Gallimard, 4 tomes, 1977
  • Panaït Istrati, Le Pélerin du cœur, éditions Gallimard, 1984
  • Kyra Kyralina, Oncle Anghel, Domnitza de Snagov, Le Livre moderne illustré
  • Œuvres, 2005, 2006 et 2015 Éditions Phébus

Kanpo estekak aldatu