Georgiana Houghton
Georgiana Houghton (Kanaria Handiko Las Palmas, 1814ko apirilaren 20a – Londres, 1884) artista britainiarra eta mediuma izan zen, Kanariar Uharteetan jaioa.[1]
| Georgiana Houghton | |
|---|---|
.png) | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | Las Palmas Kanaria Handikoa, 1814ko apirilaren 20a |
| Herrialdea |  Espainia  Erresuma Batua |
| Heriotza | Londres, 1884 (69/70 urte) |
| Hobiratze lekua | Highgate Cemetery (en)  |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | ingelesa |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | artista eta marrazkilaria |
  | |
2016. urtean egindako erakusketa baten ondorioz, arte-kritikari batzuek uste dute margolari viktoriar hori dela lehen artista abstraktua; hala ere, bere garaian ez zuen onarpen handirik izan emakume izateagatik, baita bizitza espiritismoan eman zuelako eta bere lanaren publizitaterik egin ez zuelako ere.[2][3]
Ibilbidea aldatu
Kanaria Handiko Las Palmasen jaio zen (Kanaria Handia, Kanariar Uharteak). Geroago Londresera joan zen merkatari-familia baten seme-alabetan zazpigarrena izan zen Georgiana. Londresen egin zituen ikasketak.
1851n, oso elkartuta sentitzen zen ahizpa bat hil zitzaion, eta hildakoaren espirituarekin komunikatzen saiatu zen. Espiritismoak, espirituek gidatutako marrazkiak egitera eraman zuen Georgiana 1861ean.[1]
Autodidakta zen eta 1859an hasi zen bere marrazki espiritualak ekoizten, saio pribatuetan. Honako hau idatzi zuen Georgianak. [1]
Espirituak gidatzen du nire eskua pintatzen dudanean, eta nik ezin dut ezer egin hori kontrolatzeko
1860 eta 70 urteen artean, akuarela abstraktuen serie harrigarri bat egin zuen, zenbait espirituk gidatua zegoela ziurtatuz; besteak beste, Errenazimentuko zenbait artista eta izaki angeliarrek.[4]
Frederick Hudson iruzurrezko espirituen argazkilariarekin elkartu zen Houghton, bere argazkien erreprodukzioak saltzeko.
1871n, 150 obraren ekoizpenarekin, New British Galleryn, Bond Streeten, Londresko ikusleen aurrean azaldu zen. Erakusketak ez zuen arrakastarik izan eta porrot egin zuen. Gero pintatzen jarraitu zuen, baina bere lanak ez zuen ia oihartzun publikorik izan.
Geroago, argazkilari egin zen Londresko estudio batean, argazki-kamerarekin bereak ez ziren beste bizitza batzuen ikurrak eta itzalak harrapatzeko.
Bere lan gehienak Melbourneko (Australia) Espiritista Viktoriarren Batasunean bidali zituzten azkenean egin ez zen erakusketa baterako.
1882an, Houghtonek Begi materialari ikusezin zaizkion fenomeno eta izaki espiritualen argazkien kronikak argitaratu zituen. Hudson-en espirituen argazkiak eta Agnes Guppy-Volckman, Stainton Moisés eta Alfred Russel Wallace eta William Howitt bezalako baliabide espiritualak aurkezten dituzten beste argazkilari batzuen argazkiak jaso zituen liburuak. Albert Un azti historialariak kritikatu zituen liburuko argazkiak. Hopkins argazkiek ikuspegi zalantzagarria zutela eta iruzurrezko metodoen sortuak izan zitekeela aipatu zuen.
2015eko apirilean, Monasheko Unibertsitateko Arte Museoak Believe not every spirit, but try the spirits erakusketa antolatu zuen, Victorian Spiritualist Union bildumako Houghtonen akuarela abstraktuetako 25 jaso zituena.[5] 2016ko ekainean, Courtauld Arte Institutuak Marrazki espiritualak izeneko erakusketa bat antolatu zuen, biziraun zuten Houghtonen lanak aurkezteko.[4]
2021ean Bilboko Guggenheim Museoak Emakumeak abstrakziogile erakusketa antolatu zuen[6], guztira, 110 artistaren 400 obra, haien artean Georgiana Houghtonek 1860ko hamarkadan sortutako margolan esoterikoak: Jainkoaren indarra. Jainkoaren noranahikotasuna. Bakearen espiritua. Artistak berak onartzen zuenez, aingeruek eta hildako zenbait artistek eskatuta sortzen zituen lan horietako asko, eta, Antonio Allegri da Correggio pintoreak eskatuta sortu zuen, Jainkoaren begia lana.
Lehenengo artista abstraktua aldatu
Kritikari batzuek uste dute bere pintura, ezaguna eta zabaldua izan balitz, Wassily Kandinskyri eta 1910eko arte abstraktuaren teoriei aurrea hartuko ziela, eta Georgiana izan zela arte horren sortzailea artista errusiarraren ordez. Georgianak desordenaren ordena nagusi zen mundu kosmikoak islatzen zituen. Baina, Kandinsky ez bezala, Kanariarra espiritualismoaren iluntasunean bizi izan zen Londresko garai viktoriarrean.[1]
2016. urtean, Courtauld galeriak Houghtonen pintura atera zuen ahanzturatik. 1871n egin zuen bezala, galeriak ere lupak eskaini zizkion jendeari, pinturak arreta handiagoz aztertzeko.
Waldemar Jannuszczak arte-kritikari beteranoak Houghtonen pinturari buruz esan zuen: "Oso gutxitan geratu naiz arte-kritikari lanetan, Georgiana Houghtonen akuarelen aurrean bezala. Bere marrazkien daten ondorioz, begiak sinesgaitz bihurtu zizkidan...] Artista bat agertu da Historia berridazten duen artean" eta Jonathan Jonesek The Guardian lanean idatzi zuen: "Lehen artista abstraktua da [...] Emakume hau jenio bat izan zen, eta bere artea sortu eta erakutsi ahal izan zuen, hildako gizon zuriei egotzita".[1][3]
Bere obra batzuek honako izenburu hauek dituzte: Warrand Houghtonen Lorea, Trinitate Sakratua, 1861eko azaroaren 29koa, Cromwell Varleyren monograma, 1869an, edo Jainkoaren begia.
Heriotza aldatu
Pobrezian hil zen 1884an Londresen.
Idatziak aldatu
- Chronicles of the Photographs of Spiritual Beings and Phenomena Invisible to the Material Eye (1882)
- Evenings at Home in Spiritual Séance (1882)
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b c d e La primera artista abstracta de la Historia fue canaria y veía fantasmas. .
- ↑ Primo. ¿Y si el arte abstracto lo inventaron dos mujeres espiritistas?. .
- ↑ a b Jones. Georgiana Houghton: Spirit Drawings review – awe-inspiring visions of a Victorian medium. ISSN 0261-3077..
- ↑ a b Georgiana Houghton: Spirit Drawings. .
- ↑ Believe not every spirit, but try the spirits. .
- ↑ Astiz, Iñigo. «Emakumezko artista abstraktuak bistaratu ditu Guggenheimek» Berria (Noiz kontsultatua: 2021-11-20).
Ikus, gainera aldatu
- Hilma af Klint
- Emma Kunz
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q23613943
Multimedia: Georgiana Houghton / Q23613943
