Lola Rodríguez de Tió
Dolores Rodríguez de Astudillo y Ponce de León edo Lola Rodríguez de Tió (San German, Puerto Rico, 1843ko irailaren 14a – Habana, 1924ko azaroaren 10a) poeta, kazetaria eta iraultzailea izan zen Puerto Ricon.[1] Puerto Ricoko literaturaren eta bizitza politikoaren irudi esanguratsua da. Bere inspiraziorik handiena aberriaren askatasuna izan zen.[2]
| Lola Rodríguez de Tió | |
|---|---|
 | |
| Bizitza | |
| Jaiotza | San Germán (en)  , 1843ko irailaren 14a |
| Herrialdea |  Puerto Rico |
| Heriotza | Habana, 1924ko azaroaren 10a (81 urte) |
| Hezkuntza | |
| Hizkuntzak | gaztelania |
| Jarduerak | |
| Jarduerak | poeta eta idazlea |
Biografia aldatu
Lola Rodríguez de Tió, Sebastián Rodríguez de Astudilloren eta Carmen Ponce de Leónen alaba izan zen. Lehen ikasketak San Germanen eta Mayaguezen egin zituen. 1863an, Bonocio Tió Segarra kazetariarekin ezkondu zen hogeita bi urterekin. Bonociok bere kezka kultural eta politikoak partekatu zituen, eta harekin bi alaba izan zituen: Patria Tió (1865–1943) eta Mercedes Tió (1870–1873). Azken hori garaiz aurretik hil zen.
Rodríguez de Tiók, 1868an, La Borinqueñaren letra abertzalea idatzi zuen. [3]Espainiako erregimenaren aurkako jarrera irmoagatik, Segundo Portilla gobernadoreak Caracasera (Venezuela) erbesteratu zuen, senarrarekin batera. Bigarren erbesteratzeak, 1889an, Pedro Ruiz Danak aginduta, Habanara (Kubara) eraman zuen. 1895ean Hispanoamerikako Gerraren ondorioz utzi egin behar izan zuten. Urte horretan bertan New Yorkera joan zen, Kubako eta Puertorricako mugimendu independentisten partaide izan zen hirira. Horregatik, Rius Rivera Elkarte Politikoaren ohorezko presidente izendatu zuten (1895). Kubako independentzia-gerran, Club Caridad (1895-1898) elkarteko idazkaria izan zen, Espainiako erregimenaren aurka borrokatzen ziren borrokalari kubatarrei laguntzera eta Gurutze Gorriaren kapitulu bat antolatzera bideratua.
Kubaren independentziaren ondoren, 1899an, Habanara itzuli zen eta eskola publikoetako ikuskatzaile izendatu zuten.
Hasieran prentsan argitaratu ziren olerkiak hainbat liburutan jaso ziren gerora.
1905ean alargun geratu zen. 1910ean Kubako Arte eta Letren Akademiako kide izendatu zuten.[4] 1911n, Habanako Galiziako Natur Ongintzako Elkarteko bazkide egin zen. 1915ean, Puerto Ricora joan zen, eta Jubilo handiarekin hartu zuen, nazio mailako gertakari gisa.
1924ko azaroaren 10ean hil zen, Habanan, eta haren hondakinak hiri horretako Kristobal Kolon hilerrian daude. arrazoi naturalengatik hiltzen da
Lanak aldatu
- Mis Cantares (1876)
- Mi Ofrenda (1880)
- Trabajos literarios (1882)
- Claros, Nieblas y Congojas (1885)
- A mi patria a la muerte de Corchado (1885)
- Nochebuena (1887)
- Mi libro de Cuba (1895)
- Obras completas (1968)
Erreferentziak aldatu
- ↑ «Lola Rodríguez de Tió | Real Academia de la Historia» dbe.rah.es (Noiz kontsultatua: 2021-12-17).
- ↑ Lola Rodríguez de Tió - Biografía
- ↑ Hernández, Publicado por Hortensia. Dolores Rodríguez de Tió escritora puertorriqueña. (Noiz kontsultatua: 2021-12-17).
- ↑ Damas de social : intelectuales cubanas en la revista Social. (© Sobre la presente edición: Ediciones Boloña, 2018. argitaraldia) 2018 ISBN 978-959-294-170-0. PMC 1042243325. (Noiz kontsultatua: 2021-12-18).
Kanpo estekak aldatu
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Lola Rodríguez de Tió  |
Datuak: Q274202
Multimedia: Lola Rodríguez de Tió / Q274202
