Urrezko Baloia (frantsesez: Ballon d'Or) 1956 eta 2009 artean France Football aldizkari frantziarrak Europako futbolari onenari eman izan zion bakarkako saria da. 2010etik aurrera FIFAren Urteko Munduko Futbolariaren Sariarekin bat egin eta FIFA Urrezko Baloia eman zen, harik eta 2016an berriz banatu ziren arte. 2016ko ekitaldia beraz "Urrezko Baloiaren" 61. ekitadia kontsideratzen da.

Saiak aldatu

Saria hirutan lortu duten jokalari bakarrak Johan Cruyff eta Marco Van Basten holandarrak eta Michel Platini frantziarra izan dira, azkenak jarraian lortu zituelarik.

Epaimahaia Europako herrialde ezberdinetako kazetari espezializatu batzuek osatzen dute, eta hauek bost jokalari hautatu behar dituzte aldizkarikoek aurrez prestatu duten berrogeita hamarreko zerrenda batetik. Kazetari bakoitzak hautaturiko lehen jokalariak bost puntu jasotzen ditu, bigarrenak lau, eta horrela jarraian. Hautapena egiterakoan urtean zehar izandako arrakasta izaten da kontuan, bai taldearekin eta baita selekzioarekin ere.

Saria banatzeko ez da ospakizunik egiten. Azaro amaieran irabazleari deitzen zaio argazki saio batetara azaltzeko, eta France Football aldizkariaren abenduko alean argitaratzen da honen berri, irabazlea azalean Urrezko Baloiarekin agertzen delarik. Bitartean, jokalariak sekretuan mantendu behar du berria.

Urteetan zehar sari honek aldaketa batzuk izan ditu. Hasiera batean jokalari europarrak baino ez ziren saritzen, eta 1995etik aurrera Europako talde batean jokatzen duen edozein futbolarik irabaz dezake. Urte hartan AC Milan taldeko George Weah liberiarra izan zen garailea, europarra ez zen lehen irabazlea bihurtuz.

1970 eta 1994 urte bitartean France Football aldizkariak Urrezko Baloi afrikarra ere banatu zuen, Afrikako jokalari onenari hain zuzen.

2007az geroztik saria munduko jokalaririk onenari emango zaio, eta ez du Europako ligaren batean jokatu beharrik izango.

Irabazleak aldatu

Urtea Urrezko Baloia Zilarrezko Baloia Brontzezko Baloia
1956   Stanley Matthews (Blackpool FC) 47     Alfredo Di Stéfano (Real Madrid) 44   Raymond Kopa (Real Madrid) 33
1957     Alfredo Di Stéfano (Real Madrid) 72   Billy Wright (Wolverhampton FC) 19   Raymond Kopa (Real Madrid) 16
1958   Raymond Kopa (Real Madrid) 71   Helmut Rahn (Rot-Weiss Essen) 40   Just Fontaine (Stade de Reims) 23
1959     Alfredo Di Stéfano (Real Madrid) 80   Raymond Kopa (Real Madrid) 42   John Charles (Juventus FC) 24
1960   Luis Suárez (FC Barcelona) 54     Ferenc Puskás (Real Madrid) 37   Uwe Seeler (Hamburger SV) 33
1961     Omar Sivori (Juventus FC) 46   Luis Suárez (Milango Inter) 40   Johnny Haynes (Fulham FC) 22
1962   Josef Masopust (Dukla Praga) 65   Eusebio (SL Benfica) 53   Karl-Heinz Schnellinger (1. FC Köln) 33
1963   Lev Yashin (FC Dinamo Mosku) 73   Gianni Rivera (AC Milan) 55   Jimmy Greaves (Tottenham Hotspur FC) 50
1964   Denis Law (Manchester United) 61   Luis Suárez (Milango Inter) 43   Amancio (Real Madrid) 38
1965   Eusebio (SL Benfica) 65   Giacinto Facchetti (Milango Inter) 59   Luis Suárez (Milango Inter) 45
1966   Bobby Charlton (Manchester United) 81   Eusebio (SL Benfica) 80   Franz Beckenbauer (FC Bayern München) 59
1967   Flórián Albert (Ferencváros TC) 68   Bobby Charlton (Manchester United) 40   Jimmy Johnstone (Celtic FC) 39
1968   George Best (Manchester United) 61   Bobby Charlton (Manchester United) 53   Dragan Džajić (Izar Gorria) 46
1969   Gianni Rivera (AC Milan) 83   Luigi Riva (Cagliari Calcio) 79   Gerd Müller (FC Bayern München) 38
1970   Gerd Müller (FC Bayern München) 77   Bobby Moore (West Ham United F.C.) 70   Luigi Riva (Cagliari Calcio) 65
1971   Johan Cruyff (Ajax) 116   Sandro Mazzola (Milango Inter) 57   George Best (Manchester United) 56
1972   Franz Beckenbauer (FC Bayern Munich) 81   Gerd Müller (FC Bayern München) 79   Günter Netzer (Borussia Mönchengladbach) 79
1973   Johan Cruyff (FC Barcelona) 96   Dino Zoff (Juventus FC) 47   Gerd Müller (FC Bayern München) 44
1974   Johan Cruyff (FC Barcelona) 116   Franz Beckenbauer (FC Bayern München) 105   Kazimierz Deyna (Legia Varsovia) 35
1975   Oleg Blokhin (Dinamo Kiev) 122   Franz Beckenbauer (FC Bayern München) 42   Johan Cruyff (FC Barcelona) 27
1976   Franz Beckenbauer (FC Bayern München) 91   Rob Rensenbrink (RSC Anderlecht) 75   Ivo Viktor (Dukla Praga) 52
1977   Allan Simonsen (Borussia Mönchengladbach) 74   Kevin Keegan (Hamburger SV) 71   Michel Platini (FC Nantes) 70
1978   Kevin Keegan (Hamburger SV) 87   Hans Krankl (FC Barcelona) 81   Rob Rensenbrink (RSC Anderlecht) 50
1979   Kevin Keegan (Hamburger SV) 118   Karl-Heinz Rummenigge (FC Bayern München) 52   Ruud Krol (Ajax) 41
1980   Karl-Heinz Rummenigge (FC Bayern München) 122   Bernd Schuster (FC Barcelona) 34   Michel Platini (AS Saint-Etienne) 33
1981   Karl-Heinz Rummenigge (FC Bayern München) 106   Paul Breitner (FC Bayern München) 64   Bernd Schuster (FC Barcelona) 39
1982   Paolo Rossi (Juventus FC) 115   Alain Giresse (Girondins) 64   Zbigniew Boniek (Juventus FC) 53
1983   Michel Platini (Juventus FC) 110   Kenny Dalglish (Liverpool FC) 26   Allan Simonsen (Vejle BK) 25
1984   Michel Platini (Juventus) 128   Jean Tigana (Girondins) 57   Preben Elkjær (Hellas Verona) 48
1985   Michel Platini (Juventus) 127   Preben Elkjær (Hellas Verona) 71   Bernd Schuster (FC Barcelona) 46
1986   Igor Belanov (Dinamo Kiev) 84   Gary Lineker (FC Barcelona) 62   Emilio Butragueño (Real Madrid) 59
1987   Ruud Gullit (AC Milan) 106   Paulo Futre (Atlético de Madrid) 91   Emilio Butragueño (Real Madrid) 61
1988   Marco Van Basten (AC Milan) 129   Ruud Gullit (AC Milan) 88   Frank Rijkaard (AC Milan) 45
1989   Marco Van Basten (AC Milan) 119   Franco Baresi (AC Milan) 80   Frank Rijkaard (AC Milan) 43
1990   Lothar Matthäus (Milango Inter) 137   Salvatore Schillaci (Juventus FC) 84   Andreas Brehme (Milango Inter) 68
1991   Jean Pierre Papin (Olympique de Marseille) 141   Lothar Matthäus (Milango Inter) 42   Darko Pancev (Izar Gorria) 42
1992   Marco Van Basten (AC Milan) 98   Hristo Stoichkov (FC Barcelona) 80   Dennis Bergkamp (Milango Inter) 53
1993   Roberto Baggio (Juventus FC) 142   Dennis Bergkamp (Milango Inter) 83   Eric Cantona (Manchester United) 34
1994   Hristo Stoichkov (FC Barcelona) 210   Roberto Baggio (Juventus FC) 136   Paolo Maldini (AC Milan) 109
1995   George Weah (AC Milan) 144   Jürgen Klinsmann (FC Bayern München) 108   Jari Litmanen (Ajax) 67
1996   Matthias Sammer (Borussia Dortmund) 144   Ronaldo (FC Barcelona) 143   Alan Shearer (Newcastle United) 107
1997   Ronaldo (Milango Inter) 222   Predrag Mijatović (Real Madrid) 68   Zinedine Zidane (Juventus FC) 63
1998   Zinedine Zidane (Juventus FC) 244   Davor Šuker (Real Madrid) 68   Ronaldo (Milango Inter) 66
1999   Rivaldo (FC Barcelona) 219   David Beckham (Manchester United) 154   Andrii Xevtxenko (AC Milan) 64
2000   Luís Figo (Real Madrid) 197   Zinedine Zidane (Juventus FC) 181   Andrii Xevtxenko (AC Milan) 85
2001   Michael Owen (Liverpool FC) 176   Raúl González (Real Madrid) 140   Oliver Kahn (FC Bayern München) 114
2002   Ronaldo (Real Madrid) 169   Roberto Carlos (Real Madrid) 145   Oliver Kahn (FC Bayern München) 110
2003   Pavel Nedved (Juventus FC) 190   Thierry Henry (Arsenal FC) 128   Paolo Maldini (AC Milan) 123
2004   Andrii Xevtxenko (AC Milan) 175     Deco (FC Barcelona) 139   Ronaldinho (FC Barcelona) 133
2005   Ronaldinho (FC Barcelona) 225   Frank Lampard (Chelsea FC) 148   Steven Gerrard (Liverpool FC) 142
2006   Fabio Cannavaro (Real Madrid) 173   Gianluigi Buffon (Juventus FC) 124   Thierry Henry (Arsenal FC) 121
2007   Kaká (AC Milan) 444   Cristiano Ronaldo (Manchester United) 277   Lionel Messi (FC Barcelona) 255
2008   Cristiano Ronaldo (Manchester United) 446   Lionel Messi (FC Barcelona) 281   Fernando Torres (Liverpool FC) 179
2009   Lionel Messi (FC Barcelona) 473   Cristiano Ronaldo (Real Madrid) 233   Xavi Hernandez (FC Barcelona) 170
2010-2015 ikus FIFA Urrezko Baloia
2016   Cristiano Ronaldo (Real Madrid) 745   Lionel Messi (FC Barcelona) 316   Antoine Griezmann (Atletico Madrid) 198
2017   Cristiano Ronaldo (Real Madril) 946   Lionel Messi (Bartzelona) 670   Neymar (Bartzelona) 361
2018   Luka Modrić (Real Madril) 753   Cristiano Ronaldo (Juventus) 476   Antoine Griezmann (Atletico) 414
2019   Lionel Messi (Bartzelona) 686   Virgil van Dijk (Liverpool) 679   Cristiano Ronaldo (Juventus) 476

Jokalarien arabera aldatu

Zenbat aldiz Jokalaria Taldea
7
  Lionel Messi (2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2021)   FC Barcelona,   Paris Saint Germain FC
4
  Cristiano Ronaldo (2008, 2013, 2014, 2016)   Manchester United,   Real Madrid
3
  Johan Cruyff (1971, 1973, 1974)   Ajax,   FC Barcelona
3
  Michel Platini (1983, 1984, 1985)   Juventus FC
3
  Marco van Basten (1988, 1989, 1992)   AC Milan
2
    Alfredo Di Stéfano (1957, 1959)   Real Madrid
2
  Franz Beckenbauer (1972, 1976)   FC Bayern München
2
  Kevin Keegan (1978, 1979)   Hamburger SV
2
  Karl-Heinz Rummenigge (1980, 1981)   FC Bayern München
2
  Ronaldo (1997, 2002)   Milango Inter,   Real Madrid

Herrialdeen arabera aldatu

Herrialdea Sariak Zenbat jok. Jokalariak
  Argentina
10
8
Alfredo Di Stéfano* (1957, 1959)
Omar Sivori* (1961)
Lionel Messi (2009, 2010, 2011, 2012, 2015, 2019, 2021)
  Alemania
7
5
Gerd Müller (1970)
Franz Beckenbauer (1972, 1976)
Karl-Heinz Rummenigge (1980, 1981)
Lothar Matthäus (1990)
Matthias Sammer (1996)
  Herbehereak
7
3
Johan Cruyff (1971, 1973, 1974)
Ruud Gullit (1987)
Marco van Basten (1988, 1989, 1992)
  Frantzia
6
4
Raymond Kopa (1958)
Michel Platini (1983, 1984, 1985)
Jean-Pierre Papin (1991)
Zinedine Zidane (1998)
  Italia
5
5
Omar Sivori* (1961)
Gianni Rivera (1969)
Paolo Rossi (1982)
Roberto Baggio (1993)
Fabio Cannavaro (2006)
  Ingalaterra
5
4
Stanley Matthews (1956)
Bobby Charlton (1966)
Kevin Keegan (1978, 1979)
Michael Owen (2001)
  Brasil
5
4
Ronaldo (1997, 2002)
Rivaldo (1999)
Ronaldinho (2005)
Kaká (2007)
  Portugal
4
3
Eusébio (1965)
Luís Figo (2000)
Cristiano Ronaldo (2008, 2016)
  Espainia
3
2
Alfredo Di Stéfano* (1957, 1959)
Luis Suárez (1960)
  Ukraina
3
3
Oleg Blokhin (1975)
Igor Belanov (1986)

* Di Stefano eta Sivori jokalari argentinarrak ziren, baina nazionalitate espainiarra eta italiarra hartu zuten, hurrenez hurren.

Taldeen arabera aldatu

Urrezko Baloia irabazi zuten jokalariek urte horretako lehen zatian bakarrik jokatu zuten taldeak ez dira kontuan hartzen.

Taldea Sariak Zenbat jok. Jokalariak
  AC Milan
8
6
  Gianni Rivera (1969)
  Ruud Gullit (1987*)
  Marco van Basten (1988, 1989, 1992)
  George Weah (1995*)
  Andrii Xevtxenko (2004)
  Kaká (2007)
  Juventus FC
8
6
    Omar Sivori (1961)
  Paolo Rossi (1982)
  Michel Platini (1983, 1984, 1985)
  Roberto Baggio (1993)
  Zinedine Zidane (1998)
  Pavel Nedvěd (2003)
  FC Barcelona
8
6
  Luis Suárez (1960)
  Johan Cruyff (1973*, 1974)
  Hristo Stoichkov (1994)
  Rivaldo (1999)
  Ronaldinho (2005)
  Lionel Messi (2009, 2019)
  Real Madrid
7
6
    Alfredo Di Stéfano (1957, 1959)
  Raymond Kopa (1958)
  Luís Figo (2000*)
  Ronaldo (2002*)
  Fabio Cannavaro (2006*)
  Cristiano Ronaldo (2016)
  FC Bayern München
5
3
  Gerd Müller (1970)
  Franz Beckenbauer (1972, 1976)
  Karl-Heinz Rummenigge (1980, 1981)
  Manchester United
4
4
  Denis Law (1964)
  Bobby Charlton (1966)
  George Best (1968)
  Cristiano Ronaldo (2008)
  Dinamo Kiev
2
2
  Oleg Blokhin (1975)
  Igor Belanov (1986)
  Milango Inter
2
2
  Lothar Matthäus (1990)
  Ronaldo (1997*)
  Hamburger SV
2
1
  Kevin Keegan (1978, 1979)

* Jokalaria urte horretako bigarren zatian soilik egon zen talde horretan.

Ligen arabera aldatu

Liga Sariak Zenbat talde Taldeak
  Serie A
18
3
Juventus FC (1961, 1982, 1983, 1984, 1985, 1993, 1998, 2003)
AC Milan (1969, 1987, 1988, 1989, 1992, 1995, 2004, 2007)
Milango Inter (1990, 1997)
  La Liga
14
2
FC Barcelona (1960, 1973, 1974, 1994, 1999, 2005, 2009)
Real Madrid (1957, 1958, 1959, 2000, 2002, 2006, 2016)
  Bundesliga
9
4
FC Bayern München (1970, 1972, 1976, 1980, 1981)
Hamburger SV (1978, 1979)
Borussia Mönchengladbach (1977)
Borussia Dortmund (1996)
  Premier League
5
3
Manchester United (1964, 1966, 1968)
Blackpool FC (1956)
Liverpool FC (2001)
  Ukrainako Premier Liga
3
2
Dinamo Kiev (1975, 1986)

Erreferentziak aldatu

Ikus, gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu