Wikipedia

Zuhaitz aparteko

Lipka ezkia, 800 urteko zuhaitza (Txekia).

Zuhaitz apartekoa dendrologiaren, historiaren, kulturaren edo paisaiaren aldetik nabarmena den zuhaitza da. Hego Euskal Herrian, halako zuhaitzek babes berezia dute legearen aldetik, kalterik gabe iraun dezaten.

Euskal Autonomia Erkidegoko zuhaitz apartekoakAldatu

Euskal Autonomia Erkidegoan, zuhaitz apartekoa da Eusko Jaurlaritzak zuhaitz apartekoei emandako izendapen juridikoa. Neurriagatik, adinagatik, historiagatik, edertasunagatik edo kokapenagatik ezohiko ezaugarriak dituzten zuhaitz aleak babesteko helburua du izendapen horrek. Zuhaitz apartekoen izendapena Euskal Autonomia Erkidegoko Natura Babesteko Legean arautu zen, 1994an.[1]

Guztira 26 arbola izendatu dira zuhaitz apartekotzat, Eusko Jaurlaritzaren 265/1994 Dekretuaren eta 23/1997 Dekretuaren bitartez.

Euskal Autonomia Erkidegoko zuhaitz apartekoen zerrendaAldatu

Hona hemen zuhaitz apartekoen zerrenda osoa, izendatzeko dekretuan emandako xehetasunekin.[2][1]

Zenbakia Espeziea Probintzia Udalerria Kokalekua UTM Ezaugarri aipagarriak
1. zuhaitz apartekoa Quercus robur (haritz kanduduna) Araba Zuia Altubeko mendatetik hurbil dago, herri onurako 734. basoan, «El Fresnal» izenaz ezaguna den alderdian. 30 T-WN-087.628 Tamaina eta edertasuna.
2. zuhaitz apartekoa Fraxinus excelsior (lizar arrunta) Araba Harana Entziako partzuergoko Done Bikendi Haranan, herri onurako 640. basoan, La Dehesa izenekoan, Santa Teodosiako baselizaren ondoan dago. Baselizaren ipar-mendebaldeko muturretik hurbilen dagoen zuhaitza aukeratu da. 30 T-WN-526.351 Neurriak.
3. zuhaitz apartekoa Pinus pinea (pinazi-pinua) Araba Lantaron Ebro ibaiaren ezkerreko urbazterrean dago, 122. eskualde errepideko 38. km-an, lursailak banatzeko 19 eta 20. mugarrien artean. 30 T-VN-994.306 Espezie honetako berezko baso bakarra da Euskal Herrian.
4. zuhaitz apartekoa Sequoiadendron giganteum (sekuoia erraldoia) Araba Gasteiz Gasteizko Magdalena kaleko 12. zenbakiko etxearen lorategian dago, ursulinen ikastetxearen ondoan. 30 T-WN-264.439 Tamaina eta edertasuna.
5. zuhaitz apartekoa Quercus ilex ilex (artea) Araba Artziniega Arteko Andre Mariaren santutegiko lorategietan dago. 30 T-VN-890.752 Tamaina eta historia.
6. zuhaitz apartekoa Quercus ilex ilex (artea) Bizkaia Garai Etxeita baserriaren lurretan dago, Santa Kataliñeko baselizaren parean. 30 T-WN-306.833 Simetria, edertasuna, hostailaren trinkotasuna eta hazkuntzaren ondoriozko morfologia berezia.
7. zuhaitz apartekoa Quercus ilex ilex (artea) Bizkaia Muxika San Roman auzoan dago. 30 T-WN-236.923 Tamaina, edertasuna, hostailaren trinkotasuna eta hazkuntzaren ondoriozko morfologia berezia.
8. zuhaitz apartekoa Quercus x andegavensis (Q. roburren eta Q. pyrenaicaren hibridoa, hau da, haritz kandudunaren eta ametz arruntaren arteko hibridoa) Bizkaia Artzentales San Migel auzoko La Zarzuela finkaren lurretan dago. 30 T-VN-822.891 Tamaina eta taxua.
9. zuhaitz apartekoa Taxus baccata (hagina) Bizkaia Zeanuri Arimekortako larre-tokietan dago. 30 T-WN-192.657 Tamaina eta edertasuna.
10. zuhaitz apartekoa Taxus baccata (hagina) Bizkaia Zeanuri Arimekortako larre-tokietan dago. 30 T-WN-191.662 Tamaina eta edertasuna.
11. zuhaitz apartekoa Quercus ilex ilex (artea) Gipuzkoa Aizarnazabal Aspiazu baserritik hurbil dago, Begosastia izeneko lekuan. 30 T-WN-612.907 Neurri apartekoak eta tankera.
12. zuhaitz apartekoa Quercus ilex ilex (artea) Gipuzkoa Mutriku Olatz auzoan dago, Abeletxe baserritik hurbil. 30 T-WN-474.931 Tamaina eta kokalekua.
13. zuhaitz apartekoa Quercus suber (artelatza) Gipuzkoa Getaria Garateko mendatean dago, Kajuategi baserrirako hegalean. 30 T-WN-649.931 Diametroa 1,5 m-koa du, Gipuzkoako handiena alegia.
14. zuhaitz apartekoa Pseudotsuga menziesii (Douglas izeia) Gipuzkoa Albiztur Bidausoro mendiaren ipar-ekialdeko hegalean dago, Tolosako udal mugartean. 30 T-WN-711.747 55 m-ko altuera eta 18 m3 erreal.
15. zuhaitz apartekoa Magnolia grandiflora (magnolia lorandia) Gipuzkoa Bergara Monzon jauregiko

lorategian dago.

30 T-WN-477.742 Tamaina eta edertasuna.
16. zuhaitz apartekoa Quercus ilex (artea) Araba Gaubea Angostoko Amaren Monasterioaren inguruan, Villanañen. 30 T-VN-4942.47438 Antzina, haren adaburuaren azpian egiten ziren Gaubea haraneko zaldun aitoren semeen bilkurak.
17. zuhaitz apartekoa Quercus robur (haritz kanduduna) Araba Zigoitia Ondategi herrian dago. 30 T-WN-5217.47560 Tamaina eta edertasuna.
18. zuhaitz apartekoa Taxus baccata (hagina) Araba Urkabustaiz Izarran, museoaren ondoan, aisia- eta olgeta-eremuan dago. 30 T-WN-5080.47560 Edertasuna.
19. zuhaitz apartekoa Taxus baccata (hagina) Araba Kanpezu Soila mendiaren ekialdeko hegiko amilburu harritsuan dago, Antoñanan. 30 T-WN-5479.47270 Aparteko neurriak eta itxura.
20. zuhaitz apartekoa Tilia platyphyllos (ezki hostozabala) Araba Kanpezu Soila mendiaren ekialdeko hegiko amilburu harritsuan dago, Antoñanan. 30 T-WN-5479.47272 Aparteko neurriak eta itxura.
21. zuhaitz apartekoa Quercus ilex (artea) Gipuzkoa Donostia Ibaeta auzoan dago, Zarautz hiribidean unibertsitate fakultateetako bidea hartu eta Berio pasealekuan gora jota. 30 T-WN-5800.47955 Oso tamaina handikoa da, eta ingurua guztiz hirituta dago.
22. zuhaitz apartekoa Quercus robur (haritz kanduduna) Gipuzkoa Donostia Beriotik behera Igarako industrialdera jaisten den hegiaren goiko aldean dago, Unión Farmacéutica Guipuzcoanaren pabilioiaren ostean. 30 T-WN-5801.47950 Tamaina.
23. zuhaitz apartekoa Ginkgo biloba (ginkgoa) Gipuzkoa Hernani Eguzki parkean dago, jubilatuen etxearen ondoan. 30 T-WN-5833.47909 Tamaina eta edertasuna.
24. zuhaitz apartekoa Fagus sylvatica (pagoa)
Altzoko pagoa 		Gipuzkoa Altzo Oiarbide baserritik 150 metrora. 30 T-WN-5760.47726 Tamaina eta edertasuna.
25. zuhaitz apartekoa Taxus baccata (hagina) Gipuzkoa Aia Pagoetako parkean, Sagastizabal baserriaren inguruan. 30 T-WN-5671.47874 Tamaina eta adaburuaren itxura.
26. zuhaitz apartekoa Sequoiadendron giganteum (sekuoia) Gipuzkoa Arrasate Monterron parkean dago, Arrasaten. 30 T-WN-5414.47685 Tamaina eta edertasuna.

Nafarroa Garaiko zuhaitz apartekoakAldatu

Nafarroako Foru Erkidegoan, monumentu natural da Nafarroako Gobernuak zuhaitz apartekoei emandako izendapen juridikoa. Dendrologiaren, historiako nabarmentasunaren, zientzia nahiz kultura arloko interesaren edo paisaia kalitatearen aldetik duten berezitasuna dela kausa dagoeneko gizartearen jokabidean babes birtuala baduten eta mendian nahiz hiri inguruneetan errespetatuak diren zuhaitz ale edo talde jakin batzuk babestea du helburu izendapen horrek.[3]

Monumentu natural izendapenak, zuhaitzak ez ezik, izadiko beste edozein elementu aparteko —berezia, bakana edo ederra delako, babes berezia merezi duena— babesteko ere balio du. Espainiako Gobernuak 1991an arautu zuen monumentu natural izendapena, Landaredia, Basa Fauna eta Habitat Naturalak Kontserbatzearen gaineko Legean.[4]

Nafarroa Garaiko zuhaitz apartekoen zerrendaAldatu

Hona hemen Nafarroa Garaian monumentu natural izendatuta dauden 31 zuhaitz apartekoen zerrenda osoa.[3][5]

  1.  
    Eraulgo artea
    Eraulgo artea
  2. Hiru Hankako artea
  3. Cabregako arteak
  4. Corellako arteak
  5. El Centinela
  6. Arralako ametza
  7. Leartzako ametzak
  8. Jauntsarasko haritza
  9. Jauntsarasko haritza
  10. Eltzaburuko haritza
  11. El Bocaleko haritza
  12. Garaioako haritza
  13. Hiru Besangako pagoa
  14. Nabalako pagoa
  15. Paraguardasol
  16. Oriongo hurritzak
  17. Lodosako zurzuriak
  18. Errotako Presako sahatsa
  19. Oriongo astigarra
  20. Erriberriko Gazteluko marugatzea
  21. Azparrengo elorria
  22. Gardeko intxaurrondoa
  23. Auztegiko izeia
  24. Leitzalarreko izeiak
  25. Diputazio Jauregiko sekuoia
  26. Magisterio Eskolako sekuoia
  27. Bertizko zedroa
  28. Ekiza Etxaldeko ipurua
  29. Surioko pinuak
  30. Otsaportilloko hagina
  31. Auztegiko hagina

ErreferentziakAldatu

  1. ↑ a b Eusko Jaurlaritzaren 23/1997 Dekretua, 1997ko otsailaren 11koa, Euskal Autonomi Erkidegoko zuhaitz apartekoen bigarren izendapena egiteko dena. Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria, 38. zenbakia, 1997-02-25.
  2. ↑ Eusko Jaurlaritzaren 265/1994 Dekretua, 1994ko maiatzaren 16koa, Euskal Autonomia Erkidegoko zuhaitz batzuk zuhaitz apartekotzat jotzen dituena. Euskal Herriko Agintaritzaren Aldizkaria, 108. zenbakia, 1995-06-08.
  3. ↑ a b Nafarroako Gobernuaren 165/1991 Foru Dekretua, 1991eko apirilaren 25ekoa, Nafarroako zenbait zuhaitz aparteko monumentu naturalizendatzekoa. Nafarroako Aldizkari Ofiziala, 6. zenbakia, 1991-05-17.
  4. ↑ Espainiako Gobernuaren 4/1989 Legea, 1989ko martxoaren 27koa, Landaredia, Basa Fauna eta Habitat Naturalak Kontserbatzearen gainekoa. Espainiako Aldizkari Ofiziala, 1989-03-28.
  5. ↑ Nafarroako Gobernuaren 926/1996 Foru Agindua, 1996ko irailaren 6koa, Ingurugiro, Lurraldearen Antolamendu eta Etxebizitza kontseilariak emana, Nafarroako naturagune, habitat eta erabilera publikoko mendien lehen inbentarioa onesten duena. Nafarroako Aldizkari Ofiziala, 147. zenbakia, 1996-12-04.

Kanpo estekakAldatu

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Zuhaitz_aparteko&oldid=7258587"(e)tik eskuratuta