Tantalo

Tantaloa elementu kimiko bat da, Ta ikurra eta 73 zenbaki atomikoa duena, taula periodikoaren bosgarren taldean aurkitzen da. Lehen tantalium bezala ezagutzen zen, Tantalus izenetik eratorria; hots, greziako mitologiako pertsonaia.Trantsizio-metal bakan, gogor, urdin-gris eta lustreduna da. Korrosioarekiko oso erresistentea da eta naturan tantalita izeneko mineralean ageri da. Tantaloa inertea denez, oso erabilia da laborategiko tresnerian, platinoa ordezkatuz.

Tantaloa
73 Hafnioa ← Tantaloa → Wolframioa
73 Ta                                                                                                                                                                                                                                           Taula periodikoa
Ezaugarri orokorrak
Izena, ikurra, zenbakia	Tantaloa, Ta, 73
Serie kimikoa	metaloideak
Taldea, periodoa, orbitala	5, 6, d
Masa atomikoa	180,94788(2) g/mol
Konfigurazio elektronikoa	[Xe] 4f14 5d3 6s2
Elektroiak orbitaleko	2, 8, 18, 32, 11, 2
Propietate fisikoak
Egoera	solidoa
Dentsitatea	(0 °C, 101,325 kPa) 16,69 g/L
Urtze-puntua	3.290 K (3.017 °C, 5.463 °F)
Irakite-puntua	5.731 K (5.458 °C, 9.856 °F)
Urtze-entalpia	36,57 kJ·mol−1
Irakite-entalpia	732,8 kJ·mol−1
Bero espezifikoa	(25 °C) 25,36 J·mol−1·K−1
Lurrun-presioa P/Pa 1 10 100 1 k 10 k 100 k T/K 3.297 2.597 3.957 4.395 4.939 5.634
Propietate atomikoak
Kristal-egitura	kubikoa, gorputzean zentratua
Oxidazio-zenbakia(k)	5, 4, 3 (oxido azido ahula)
Elektronegatibotasuna	1,5 (Paulingen eskala)
Ionizazio-potentziala	1.a: 761 kJ/mol 2.a: 1.500 kJ/mol
Erradio atomikoa (batezbestekoa)	145 pm
Erradio atomikoa (kalkulatua)	200 pm
Erradio kobalentea	138 pm
Datu gehiago
Eroankortasun termikoa	(300 K) 57,5
Soinuaren abiadura	3.400 m/s
Isotopo egonkorrenak
Tantaloaren isotopoak iso UN Sd-P D DE (MeV) DP 177Ta Sintetikoa 56,56 o ε 1,166 177Hf 178Ta Sintetikoa 2,36 o ε 1,910 178Hf 179Ta Sintetikoa 1,82 u ε ε 0,110 179Hf 180Ta Sintetikoa 8,125 o ε 0,854 180Hf 180mTa %0,012 >1,2x1015 u ε 0,929 180Hf β- 0,783 180W IT 0,075 180Ta 181Ta %99,988 Ta egonkorra da 108 neutroirekin 182Ta Sintetikoa 114,43 e β- 1,814 182W 183Ta Sintetikoa 5,1 e β- 1,070 183W

Ezaugarri nagusiak

Tantaloa iluna, dentsoa, xaflakorra, oso gogorra, erraz lantzen dena eta bero- eta elektrizitate eroale ona da. Oso ezaguna da azidoek eragindako korrosioa bikain jasaten duelako; izatez, 150 °C azpiko tenperaturetan, normalean oso erasokorra den aqua regia-ren erasoa ere aldaketarik gabe jasaten du. Azido fluorhidrikoz edo fluor-ioia eta sufre trioxidoa daukaten disoluzioz disolbatu daiteke, bai eta potasio hidroxidoz ere. Tantaloak urtze-puntu oso altua dauka, 3.017 °C-ekoa, solik wolframioak eta renioak (metalen artean), eta karbonoak baino baxuagoa.

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Tantalo