Estrasburgo

Estrasburgo
	Grand Est
Administrazioa
Estatua	Frantzia
Eskualdea	Grand Est
Departamendua	Bas-Rhin (67) - (hiriburua)
Barrutia	Estrasburgoko barrutia (hiriburua)
Izen ofiziala	Strasbourg
Alkatea	Roland RIES (2014-2020)
INSEE kodea	67482
Postakodea	67000, 67100, 67200
Demografia
Biztanleria	279.284
	% 47 % 53
Aglomerazioa	Strasbourg (CUS)
Eremua	78,26 km2
Dentsitatea	3.477,17 bizt/km2
Kokapena
Koordenatuak	48° 34′ 24″ N, 7° 45′ 08″ E / 48.573333333333°N,7.7522222222222°EKoordenatuak: 48° 34′ 24″ N, 7° 45′ 08″ E / 48.573333333333°N,7.7522222222222°E
	Estrasburgo Estrasburgo (Frantzia)
	Estrasburgo Estrasburgo (Bas-Rhin)
Altuera	143 m
Mugakideak	Bischheim, Eckbolsheim, Eschau, Illkirch-Graffenstaden, Lingolsheim, Oberhausbergen, Ostwald, Schiltigheim eta La Wantzenau
Informazio gehigarria
Sorrera	K. a. 12 Argentoratum erromatar herria
Telefono aurrizkia	388, 390, 368
Ordu eremua	Europa Erdialdeko Udako Ordua, UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Boston, Dresden, Jidda, Ramat Gan , Oran, Vilnius, Istanbul, Stuttgart, Vologda, Betleem eta Fez
	http://www.strasbourg.fr/

Estrasburgo, Strasbourg edo Strassbourg^[2] (frantsesez Strasbourg, alemanez Straßburg, alsazieraz Strossburi) Frantziako ipar-ekialdeko Bas-Rhin departamenduko udalerri bat da, Grand Est eskualdeko hiriburua. Ill ibaiaren ertzean dago, Rhinen ondoan. Marne eta Rhône ubideek Rhin ibaiarekin lotzen dute, ibai-portu handi batean.

Zubi estaliak.

Estrasburgoko hirigune metropolitarrak 650.000 biztanle zituen 1999an, bere eragina Alemaniako eskualde askotara luzatzen delarik. Frantziako zazpigarren metropolirik handiena da, eta bere kokapenari esker, komunikazio-gune paregabe bat da (nabigazioa batez ere, Rhin ibaian).

Frantzia eta Alemania arteko borroken kausa izan da historikoki Estrasburgo, bi herrialdeek nahi baitzuten. Frantziarrak 1633an jabetu ziren hiriaz. Bigarren Mundu Gerraren ondoren, hiri frantses hau batasunaren elementu eta ikur bihurtu zen, eta horregatik kokatu ziren hiri honetan Europako Kontseiluaren egoitza, baita Europar Legebiltzarra eta Giza Eskubideen Europako Auzitegia ere.

Europar Batasunak Estrasburgo aukeratu zuen Europako Legebiltzarraren egoitza izateko, Bruselarekin batera konpartitzen duen funtzioa. Era berean, Rhin ibaian nabigazioa sustatzeko komisioaren egoitza ere bada hiria.

KlimaAldatu

Datu klimatikoak (Estrasburgo)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C)	17.5	21.1	25.7	29.7	33.3	37.0	37.4	38.5	33.4	29.1	22.1	18.3	38.5
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	4.2	6.2	11.1	14.9	19.6	22.4	25.1	25.0	20.7	14.6	8.3	5.3	14.8
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-1.0	-0.7	2.2	4.6	9.0	12.1	13.9	13.6	10.3	6.6	2.3	0.3	6.1
Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C)	-23.2	-22.3	-16.7	-5.6	-2.4	1.0	4.9	3.2	-0.6	-7.6	-10.8	-23.4	-23.4
Pilatutako prezipitazioa (mm)	30	35	36	43	78	77	66	58	62	53	50	45	631.4
Eguzki orduak	54	83	132	170	206	206	224	232	157	84	51	35	1633
Iturria (1): L'internaute: Villes ^[3]
Iturria (2): Météo-France ^[4]

HistoriaAldatu

842. urtean Karlos Burusoilak eta Luis germaniarrak bertan egin zuten Estrasburgoko zin ospetsua, Lotario I.aren aurka. Idazki hori frantsesaren lehen lekukotzat hartzen da. 855etik aurrera Germaniako Erromatar Inperio Santuan sartu ziren Estrasburgo eta Alsazia. Estrasburgon bizi izan zen Gutenberg 1434-1447 urteetan eta bertan asmatu zuen inprenta. 1681ean Frantziaren eskuetara igaro zen Estrasburgo eta Vaubanek gotorlekua eraiki zuen 1687an. Goethek eta Metternichek bertako Unibertsitatean ikasi zuten.

1792an Rouget de Lislek Estrasburgon kantatu zuen lehen aldiz Rhineko armadaren kanta (La Marseillaise). 1870ko irailaren 28an alemaniarrek setiatu eta beretu zuten hiria. 1918 arte Alemaniarren mende geratu zen. Bigarren Mundu Gerran kalte handiak jasan zituen, eta Leclerc jeneralak hartu zuen 1944ko azaroaren 23an.

BiztanleriaAldatu

1684	1789	1851	1871	1910	1921	1936	1946
22.000	49.943	75.565	85.654	178.891	166.767	193.119	175.515
1954	1962	1968	1975	1982	1990	1999	2006
200.921	228.971	249.396	253.384	248.712	252.338	263.941	272.975

Ill ibaia Rohan jauregitik ikusia

EkonomiaAldatu

Estrasburgoko industriak garrantzia handia du Alsazian. Ibai-portu garrantzitsua (9.439.000 tona urtean). Bi petrolio findegi.

OndareaAldatu

Katedrala XI. eta XIV. mendeen artean eraikia da, eta gezi-dorre bakarra du; eskultura, beirategi eta tapiz gotiko ugariz apaindua dago. Beste monumentu batzuk: apezpikuaren etxea (udal museoa egun), Santo Tomasen eliza (XIII-XIV. m.) eta Unibertsitatea, 1567an eraikia. San Pedro Gaztea (XIII. m.) eta San Gilen (XV. m.) elizak. San Pedro Zaharra (XV. m.). Rohan familiaren gazteluak hiru museo ditu. Petite France izeneko auzo ikusgarria. Europako Kontseiluko jauregia (1950).

Bere gune historikoa Gizateriaren Ondare izendatu zuen UNESCOk 1998an.

Herri eta hiri senidetuakAldatu

Boston (Ameriketako Estatu Batuak), 1960
Leicester (Ingalaterra), 1960
Stuttgart (Alemania), 1962
Dresden (Alemania), 1990
Ramat Gan (Israel), 1991
Jacmel (Haiti), 1996
Veliky Novgorod (Errusia), 1997
Fes (Maroko)
Douala (Kamerun)
Bamako (Mali)

ErreferentziakAldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ (Frantsesez) Liste des maires au 25 avril 2014 Frantziako Gobernua.
↑ Euskaltzaindia - Exonimia zerrenda
↑ L'internaute Climat, Strasbourg - Bas-Rhin.
↑ Météo-France Normales, Strasbourg-Entzheim.

Ikus, gaineraAldatu

Frantziako hiri nagusien zerrenda

Kanpo loturakAldatu

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Estrasburgo

(Frantsesez) (Alemanez) (Ingelesez) Hiriaren webgune ofiziala

[1] (Frantsesez) Liste des maires au 25 avril 2014 Frantziako Gobernua.

[2] Euskaltzaindia - Exonimia zerrenda

[TWC-3] L'internaute Climat, Strasbourg - Bas-Rhin.

[MSN-4] Météo-France Normales, Strasbourg-Entzheim.

[2]

[1]

[3]

[4]