Irungo geltokia

Irun
	Hurrengo trenak
	Geltokiko ikuspegia
Lineak
Kokapena
Helbidea	Geltoki kalea, z/g; 20301
Udalerria	Irun, Gipuzkoa
Geltokiaren datuak
Kodea	11600
Irekiera	1864ko abuztuaren 15a
Irisgarria
Zerbitzuak
Aldageltokia
Nasak	2
Trenbideak	49
Jabea	Trenbide Azpiegituren Administratzailea
Eragilea	Renfe Operadora
Garraio zerbitzuak
Renfe Aldiriak	Irun ↔ Brinkola
Irunbus	L1 Ospitalea ↔ Zaisa; G2 Irun ↔ Bentak
Bestelakoak	Kolongo geltokia; Vélibleu

Irun Euskal Herriko Gipuzkoako tren eta autobus geltoki bat da, Irun udalerrian kokatuta dagoena.

Geltokia 1864ko abuztuaren 15an ireki zen.

EgoeraAldatu

Geltokia honako burdinbide hauen ibilbidearen zati da:^[1]

Madril — Hendaia: 639,400 kilometro-puntua
Bordele — Irun: 235,063 kilometro-puntua

SarbideakAldatu

Geltokiak sarbide bakarra du, kaleko kotan. Nasa aldaketa trenbideak behetik zeharkatzen dituen pasabidearen bidez egiten da, eskailera zein igogailuz hornitutakoa.

Geltoki kalea, z/g

IrisgarritasunaAldatu

Geltokia irisgarria den arren, nasa eta trenen arteko tarteak handiak izan daitezke mugikortasun urriko pertsona talde batuzek laguntzarik gabe erabili ahal izateko.

HistoriaAldatu

1863ko urriaren 18an burdinbidea Irunera heldu zen, Norteko Konpainiak Madril eta Frantziako muga lotuko zituen trenbidearen Donostia eta Irun arteko tartea eraikitzearekin batera. Hurrengo urteko abuztuan trazadura Hendaiara heldu zen, Bidasoa gaineko zubia eraiki ondoren. Espainiar eta frantziar trenbide sareak lehenengo aldiz lotu ziren.

Jatorrizko instalazioak 1881an ordeztu ziren, eta behin-betiko geltokia eraiki zen, Avillume ingeniariaren planoei jarraiki. Geltokia bi eraikinetan banatu zen: bata, solairu bakarrekoa, trafiko nazionalerako, eta bestea, bi solairukoa, nazioarteko trafikorako.

1941an RENFE enpresa publikoa sortzearekin batera trenbidea eta geltokia bere esku gelditu ziren.

2005eko urtarrilaren 1.tik trenbidea eta geltokiaren jabea ADIF enpresa publikoa da.

2010ean Euskal Y-a geltokira heltzeko proiektua aurkeztu zen, zeinaren arabera trenbide berria geldialdia izango duen Irungo geltokian.

2017 eta 2018an bitartean nazioarteko eraikinean zaharberritze lanak egin ziren, maiatzaren 30ean amaitu zirenak. Estalkia berritu, egitura birgaitu eta leihoak aldatu ziren. Gainera, lehenengo solairua ere birgaitu zen, komunak, instalazio elektrikoa, argiztapena, suteen kontrako babes sistema, klimatizazioa eta aireztapen sitemak ere berrituz.^[2]

2016ko apirilaren 1.an Espainiako Sustapen Ministerioak Euskal Y-aren Donostia-Irun tartea esleitu zuen, 20,43 milioi euroko aurrekontuarekin. Tarte honetan egiten ari den lana hirugarren erraila ezartzean datza, zabalera iberiarreko trenbidea eta nazioarteko zabalerako ibilbideak bateragarri egiteko.^[3] Lan horiek direla eta, 2017ko apirilaren 18tik eta 2018ko uztailaren 10era arte, Lezo-Errenteria eta Irungo geltokien arteko zerbitzuak mugatuta daude. Bi trenbideetariko bat zerbitzuz kanpo dago 10 kilometroko luzeran, eta horren eraginez aldirikoen zerbitzu askok Lezo-Errenteriako geltokia dute geltoki-buru. Gainera, 22:30etatik 6:30etara trenbidea moztuta mantentzen da. Egoerari aurre egiteko, hurrengo baliabideak jarri zaizkie bidaiariei lanak irauten duten bitartean:^[4]^[5]

Renfe Operadora eta Eusko Trenbideak sozietateen arteko hitzarmenari esker Irun eta Bentak geltokietako bidaiariek Euskotrenen Topo zerbitzua erabil dezakete, Irun Colón eta Pasaiako geltokien artean, Renfeko Aldirien bidaia-txartela erabiliz.
Topo zerbitzuarekin loturarik ez dagoen kasuetan, bidaiariek autobusa izango dute Irungo geltokitik Lezo-Errenteriakora.
Aldirikoen bidaia-txartelarekin Regional Exprés eta Renfe Distantzia Ertaina zerbitzuak erabil daitezke, Donostiako Renfeko Aldirien sarearen barruan.
Renfe Alvia eta Renfe Distantzia Ertaina zerbitzu guztiek Donostiako Norteko geltokian dute geltoki-burua.

ZerbitzuakAldatu

Distantzia luzeaAldatu

Renfe Operadora

Zerbitzua	Hasiera	Ibilbidea	Amaiera ⁠
Alvia	Madril Chamartin	Segovia–Guiomar • Valladolid–Campo Grande • Burgos–Rosa Manzano • Miranda Ebro • Gasteiz • Altsasu • Donostia	Irun⁠
Alvia	Bartzelona Sants	Camp de Tarragona • Lleida–Pirineus • Zaragoza–Delicias • Tutera • Castejon • Tafalla • Iruña • Altsasu • Zumarraga • Donostia	Irun

Distantzia ertainaAldatu

Renfe Operadora

Zerbitzua	Hasiera	Ibilbidea	Amaiera ⁠
25	Miranda Ebro	Manzanos • Argantzon • Langraiz • Gasteiz • Estibalitz–Oreitia • Dulantzi • Agurain • Araia • Altsasu • Legazpi • Zumarraga • Beasain • Ordizia • Tolosa • Donostia • Pasaia • Lezo–Errenteria	Irun

Aldiriko trenAldatu

Donostiako Renfe Aldiriak

Zerbitzua	Hasiera	Ibilbidea	Amaiera ⁠
C-1	Irun	Irungo Bentak • Lezo–Errenteria • Pasaia • Herrera • Intxaurrondo • Ategorrieta • Gros • Donostia • Loiola • Martutene • Hernani • Hernani–Erdia • Urnieta • Andoain • Andoain–Erdia • Billabona–Zizurkil • Anoeta • Tolosa–Erdia • Tolosa • Alegia • Ikaztegieta • Legorreta • Itsasondo • Ordizia • Beasain • Ormaiztegi • Zumarraga • Legazpi	Brinkola