Donostiako Renfe Aldiriak

Gipuzkoako aldiriko trenen sarea

Donostiako Renfe Aldiriak Euskal Herriko Gipuzkoa lurraldean dagoen aldiriko tren sarea da. Sarea line bakarrak osatzen du. Aldiriko trena izan arren, toki askotan linearen maiztasun handiak metropolitar burdinbidea batekin parekatzea ahalbidetzen du.

Donostiako Renfe Aldiriak

Sareko bi trenak Irungo geltokian
Datu orokorrak
Garraio motaAldiriko trena
EskualdeakGipuzkoa,  Euskal Herria
Lineak
Geltokiak30
Bidaiariak6 150 000 (2017)[1]
JabeaGipuzkoako Foru Aldundia
Webguneawww.renfe.com
Ustiapena
Hasiera1989[2]
EragileaRenfe Operadora
Ibilgailuak13
Datu teknikoak
Luzera80,5 km
Abiadura maximoa120 km/h
 Mapa
Map

Aldiriko trena 1989. urtean inauguratu zen linearekin, egungoaren antzeko egoeran.[3]

Renfe Aldiriak eta marka komertzialan pean jarduten du, Iberiar Penintsulako hiri nagusietako garraiobide guztiak biltzen dituen Renfe Operadoraren barruan.

Historia

aldatu

1980an, "Trenbide Aldirien Plana" onartu zen, Renfe Aldiriaken lehen 12 sareak garatzeko, horien artean Donostia dagoelarik. 1989an, Javier Bustinduy RENFEko "aldiriko" unitate operatiboko lehen zuzendari bihurtu zen, sare horien sorrera sustatuz. Asmoa zen egungo trenbide-zerbitzuak birmoldatzea eta hiri handien inguruan beste zerbitzu berri batzuk sortzea, metropoli-garraio erakargarri eta moderno bat sortuz. Beste helburu bat zen herritarrek autoa etxean uztea eta, horren ordez, trenez joatea. Izan ere, lehen uste zen trenak erdiguneraino baino ez zirela iritsi behar, eta asmoa zen erabiltzaileek "nahierara" aukeratu ahal izatea trenetik jaitsiko ziren tokia, haien helmugaren arabera, eta beste garraiobide batzuk hartu ahal izatea, hala nola metroa.[4]

Orduan, line bat inauguratu ziren:   linea. Linea hori Brinkola eta Irun arteko geltokien artean zihoan, orain gertatzen den bezala.

2004ko abenduaren 31tik Renfe Operadorak linea ustiatzen du, Adif trenbide-instalazioen titularra den bitartean.[5]

2011ko maiatzaren 12an, Intxaurrondoko geralekua martxan jarri zen, aurretik Herrera eta Ategorrieta zeuden geralekuan artean.[6]

Euskal Y-aren eraikuntza

aldatu

2017ko apirilaren 18tik eta 2018ko uztailaren 10era arte, Euskal Y-a eraikitzeko lanak direla eta, ADIFek Lezo–Errenteria eta Irungo geltokien arteko zerbitzuak mugatu ditu. Hirugarren erraila ezartzeko, bi trenbideetariko bat zerbitzuz kanpo dago 10 kilometroko luzeran, eta horren eraginez aldirikoen zerbitzu askok Lezo–Errenteriako geltokia dute geltoki-buru. Gainera, 22:30etatik 6:30etara trenbidea moztuta mantentzen da. Egoerari aurre egiteko, hurrengo baliabideak jarri zaizkie bidaiariei lanak irauten duten bitartean:[7]

    Geltokia Udalerria Gunea Konexioak
  Irun Irun 2    
  L1 L2 L4 G1 G2
   
  Irungo Bentak Irun 2    
  E22 E24 E26 E27 E28 E77
  L2 G2
  Lezo–Errenteria Errenteria 2   U-22
   
  Pasaia Pasaia 1-2   E01 E02 E05 E06 E07 E20 E26 E27 E71 E72 E75 E77
   
  Herrera Donostia 1      
  E01 E02 E05 E07 E20 E26 E27 E71 E72 E75 E77
  13 24 27 38 B6 B10
  Intxaurrondo Donostia 1   8 9 14 29 31 B3 B10
  Ategorrieta Donostia 1   8 9 14 29 31 B3 B10
  Gros Donostia 1   E01 E02 E05 E07 E20 E26 E27 E71 E72 E75 E77 E79
  13 14 27 29 31 33 36 37 46 B6 B10
  Donostia Donostia 1   DB02 DB03 DG07 DO01 DO02 DO03 DO04 E21 GO07 UK01 UK09 UK10 DB43G DG47G DO44G UK41G
  17 24 37 45
     
  Loiola Donostia 1   BU12 BU40G
  21 26 31 41 B4
  Martutene Donostia 1   BU12 BU40G
  26 41 B4
  Hernani Hernani 1
  Hernani–Erdia Hernani 1   BU12 BU13 BU40G
  Urnieta Urnieta 1-2
  Andoain Andoain 2   BU05 BU06 BU40G
  Andoain–Erdia Andoain 2   BU03 BU04 BU07 TO23E BU47G
  Billabona–Zizurkil Billabona-Amasa 2-3   TO27E
  Anoeta Anoeta 3   TO20E
  Tolosa–Erdia Tolosa 3   BU07 BU08 BU09 DO03 GO07 TO07 UK02 BU47G TO47G
  Tolosa Tolosa 3   TO01 TO05 TO06 UK02 TO41G
   
  Alegia Alegia 3-4   DO03 TO01 TO24E TO25E TO26E TO41G
  Ikaztegieta Ikaztegieta 4   DO03 TO26E
  Legorreta Legorreta 4   DO03 GO04 GO41G
  Itsasondo Itsasondo 4   DO03 GO04 GO41G
  Ordizia Ordizia 4   DO03 GO01 GO04 GO05 GO07 GO21E GO23E GO41G
   
  Beasain Beasain 4   DO03 GO01 GO03 GO04 GO05 GO07 GO41G
   
  Ormaiztegi Ormaiztegi 5
  Zumarraga Zumarraga 5   DG03 DG04 DG09 DO03 GO05 GO06 GO07 UK06 DG43G DG44G
   
  Legazpi Legazpi 5-6    
  Brinkola Legazpi 6

Geltokiak

aldatu

Dauden 30 geltokiak hurbileko erreferentzia herri edo auzo baten izena jasotzen dute. Hala, Legazpi udalerrian ondoan dagoen geltokiak Legazpi du izena, eta Martutene auzoan dagoen tokian dagoenak, Martutene.

Ustiapena

aldatu

Sarea Renfe Operadorak ustiatzen du ADIFek kudeatutako trenbide eta geltokietan.

Maiztasunak

aldatu

Batez besteko denborak

aldatu

Ibilbideko batez besteko denborak adierazgarriak dira, eta trafikoaren edo beste ezusteko batzuen arabera alda daitezke.

  Irun Donostia Tolosa Beasain Zumarraga Brinkola
Irun 0:25 0:56 1:12 1:27 1:37
Donostia 0:25 0:30 0:46 1:01 1:11
Tolosa 0:56 0:30 0:16 0:28 0:38
Beasain 1:12 0:46 0:16 0:15 0:22
Zumarraga 1:27 1:01 0:30 0:15 0:08
Brinkola 1:37 1:11 0:38 0:22 0:08

Sarean 13 ibilgailuk egiten dute lan guztira.[8][9]

Eraikitzailea Eredua Zenbakia Urtea Luzera (m) Garaiera (m) Edukiera Ateak Lineak
CAF Renfe 446 4 1989 75,93 4,185 759 9  
CAF Renfe 447 9 2001 75,93 4,185 702 9  

Tarifikazioa

aldatu

Sareak tarifa propioak ditu,   lineari aplikatzekoak.[10]

2020ko Donostiako Renfe Aldirietako tarifak
Txartela 1 gune 2 gune 3 gune 4 gune 5 gune 6 gune
Joango txartela 1,70€ 1,90€ 2,60€ 3,35€ 3,80€ 5,00€
Joan-etorri txartela 2,60€ 2,75€ 4,10€ 5,50€ 6,40€ 8,00€
Hileko abonamendu mugatua 34,45€ 43,95€ 58,65€ 73,30€ 85,80€ 91,00€
Hileko abonamendu mugagabea 45,60€ 51,70€ 73,00€ 95,98€ 109,55€ 144,60€
Deskontuak:
  • haurrak (6 urtetik beherakoak, plaza bete gabe) – doan
  • taldeak (10 pertsona baino gehiago, ibilbide bera) – 30% (joan) / 40% (joan-etorri)
  • Dorada Txartela – 40%
  • Familia ugaria – 20% (kategoria orokorra) / 50% (kategoria berezia)

Guneak

aldatu

Lineak Donostiako Renfe Aldiriaren 6 gune zeharkatzen ditu:

Bidaiariak

aldatu
Grafiko hau ezin da une honetan ikusi, software arazo bat dela eta. Lanean ari gara ahalik eta lasterren grafikoak berriro erakutsi ahal izateko.

2007an, Donostiako Renfe Aldiriak sareak 6 milioi bidaiari izan zituen, eta hurrengo urtean% 18 baino gehiago jaitsi zen. 2011. urtean, zerbitzuak gora egin zuen berriro, 7 milioi bidaien muga gaindituz.[11]

Etorkizuna

aldatu

Geltoki berriak sortzea

aldatu

Loiolako Erriberak

aldatu

Donostiako Renfe Aldiriak, Topoarekin batera, Gipuzkoako garraiobide nagusia da. Honako geltoki hauek partekatzen dituzte: Irun (Kolon Euskotrenentzat), Irungo Bentak (Bentak Euskotrenentzat), eta Herrera (Herrera Euskotrenentzat). Hala ere, guztiak Donostia ekialdean daude, eta Errenteriatik kanpo ez dago bakar bat ere. Beraz, gaur egun, Gipuzkoatik etorri eta Donostiako mendebaldera joan nahi duten bidaiariek Errenteriatik igaro behar dute. Hori konpontzeko, Eusko Jaurlaritzak, ADIF -ekin batera, Loiolako Erriberak auzoan trukagailu bat sortzea bultzatu zuen,   eta   lineen artean. Gaur egun azterketa-fasean dago.[12]

Astigarraga

aldatu

Astigarraga sareko bi geltokiren inguruan dago, Martutene eta Hernanin. Egia da ez duela geltoki propiorik, eta hori trena udalerritik igarotzen dela. Hasiera batean, Euskal-Y eraiki zenean, Donostiako abiadura handiko geltokia udalerri horretan kokatzea erabaki zen, baina azkenean proiektua baztertu egin zen, Donostiako geltokiaren kaltetan. Hala ere, Eusko Jaurlaritzak udalerrian geltoki bat eraikitzeko konpromisoa hartu zuen, nahiz eta Madril—Hendaia burdinbidean izan, azkenean gertatuko den bezala. Donostiatik gertu geltoki bat egongo da, baina abiadura handiko trenbideak ere izango ditu, trenak Euskal Y-tik Donostiako geltokiraino eta alderantziz sartu ahal izateko.[13]

Geltokiak egokitzea

aldatu

Sareko geltoki askoren antzinatasuna dela eta (XIX. mendearen amaiera), geltoki batzuk ez daude mugikortasun urriko pertsonentzat egokituta edo ez dute lurpeko pasabiderik trenbideak gainditzeko. Hori dela eta, ADIF sareko geltokiak prestatzen ari da, egungo beharretara egokitzeko.[14][15]

Trenak ordeztea

aldatu

Gaur egun sarean dauden trenak Renfe 447 dira, nahiz eta unean-unean Renfe 446 trenak erabiltzen diren. Hala ere, RENFEk Renfe Civia trenekin lan egin nahi du. Horretarako, geltoki batzuetako nasak egokitu behar dira. Behin egokiak direnean, apurka-apurka Renfe 447 -en ordez Renfe Civiak jarriko dira.[16]

Erreferentziak

aldatu
  1. Aragoiko heraldoa. «Aldiriko trenak ia hutsik daude, eta duela hamar urteko erabiltzaile-kopurua baino ia ez dute gainditzen» (Noiz kontsultatua: 2021-05-21).
  2. Javier Bustinduy hil da
  3. 22/2012 Errege Lege Dekretua
  4. (Gaztelaniaz) País, El. (1980-01-17). «Trena eta metroa lotzen dituen aldiriko trena» El País ISSN 1134-6582. (Noiz kontsultatua: 2020-04-19).
  5. https://web.archive.org/web/20160702083546/http://www.spanishrailway.com/2012/02/20/caminos-de-hierro-del-norte-de-espana/
  6. Intxaurrondoko geralekua martxan jarri da
  7. (Gaztelaniaz) «Renfek 15 hilabetez aldatu du Lezo-Errenteria eta Irun arteko zerbitzua, AHTrako hirugarren erreiko obrengatik» diariovasco.com 2017-04-18 (Noiz kontsultatua: 2018-05-31).
  8. «Trenen zerrenda (I)» www.listadotren.es (Noiz kontsultatua: 2020-05-02).
  9. «Trenen zerrenda (II)» www.listadotren.es (Noiz kontsultatua: 2020-05-02).
  10. «Donostia – Tarifak» www.renfe.com (Noiz kontsultatua: 2020-05-25).
  11. Renfe Aldirien 2012. urteko bidaiarien estatistikak
  12. (Gaztelaniaz) «El Gobierno Vasco aprueba 34,7 millones de euros para el intercambiador de Riberas y el BEI de Donostia» El Diario Vasco 2019-04-16 (Noiz kontsultatua: 2020-05-02).
  13. «El municipio guipuzcoano de Astigarraga contará con una estación de ferrocarril sobre las vías» www.vialibre-ffe.com (Noiz kontsultatua: 2020-05-02).
  14. (Gaztelaniaz) «Legazpi contará con una nueva estación de tren» El Diario Vasco 2019-12-02 (Noiz kontsultatua: 2020-05-02).
  15. (Gaztelaniaz) 20minutos. (2019-12-12). «Adif invertirá casi 3,7 millones en la segunda fase de las obras de accesibilidad en la estación de Ordizia» www.20minutos.es - Últimas Noticias (Noiz kontsultatua: 2020-05-02).
  16. (Gaztelaniaz) «La renovación de los Cercanías de Renfe en Gipuzkoa se retrasa» El Diario Vasco 2010-02-08 (Noiz kontsultatua: 2020-05-02).

Ikus, gainera

aldatu

Kanpo estekak

aldatu