Euro


Euro
ευρώ (greziera)

Euroaren sinboloa
ISO kodea:	EUR
Estatua(k): Eurogunea: Alemania, Austria, Belgika, Zipre, Eslovenia, Eslovakia, Espainia, Estonia, Finlandia, Frantzia, Grezia, Irlanda, Italia, Malta, Letonia, Lituania Luxenburgo, Herbehereak eta Portugal. Besteak: Andorra, Vatikano Hiria, Kosovo, Monako, Montenegro eta San Marino. Lurraldeak: Guiana, Saint Pierre eta Mikelune, Guadalupe, Martinika, Mayotte, Reunion eta Akrotiri eta Dhekelia
Ikurra:	€
Frakzioa:	100 cent
Txanponak:	1, 2, 5, 10, 20, 50 cent eta 1€, 2€
Billeteak:	5€, 10€, 20€, 50€, 100€, 200€, 500€
Truke tasa: 2008-07-19	1 EUR = 1.58474 USD
Bankua:	Europako Banku Zentrala



Aldaketa

Euroa (EUR edo €) Europar Batasuneko hogeitazazpiko, hamasei estatuen diru ofiziala da. EBko estatu ez diren Andorra, San Marino, Vatikano Hiria, Monako eta Montenegron ere diru ofiziala da euroa. Bosnia eta Bulgarian ere, ofiziala ez bada ere, euroa erabiltzen da.

Europar Batasuneko herrialde guztietan ez da ezarri euroa legezko erabilerako monetatzat; batzuetan, nahi izan ez dutelako, eta, beste batzuetan, ezarritako baldintzak betetzen ez dituztelako.

Euroa duten estatuen guneari "Eurogunea" deritzo, hau da, Alemania, Austria, Belgika, Eslovakia, Eslovenia, Espainia, Estonia, Finlandia, Frantzia, Grezia, Irlanda, Italia, Malta, Letonia, Lituania, Luxenburgo, Herbehereak, Portugal eta Zipre osatzen duten eremua.

EzaugarriakAldatu

Euroa 100 ehunetakotan zatitzen da. Europar Batasuneko agiri ofizialetan euro eta cent erabiltzen da, beti singularran.

Billeteak (5, 10, 20, 50, 100, 200 eta 500) hamabietako herrientzat berdinak dira. Txanponak ordea (1, 2, 5, 10, 20 eta 50 ehunetakoak eta 1 eta 2 eurokoak) aurrealde berdina dute baina atzealdea herrialde bakoitzean berezia da.

Txanponak, Estatu bakoitzean atzealde ezberdina du.

Billeten disenua Robert Kalinarena da, Austriako Banketxe Nagusikoa. Txanponen aurrealde arruntaren disenua Luc Luycxren lana da, Belgikako Errege Txanpon Fabrikakoa.

Euroa ECUren ondorengoa da, Europako Diru Unitatea (European Currency Unit).

IkurrakAldatu

Euro ikurra, Europako Batzordeak disenatua, epsilon (ε) greko hitzaren arabera eginda dago. E Europako iniziala zelako aukeratu zen. Bi marrak, euroko egonkortasunari buruz dio.

Euroko nazioarteko txikigarria EUR da, eta Normalizaziorako Nazioarteko Organizazioak erregeistratu du ISO;

HistoriaAldatu

1 Euro (€)	Lehen Txanpona
13,7603	Txelin austriar (ATS)
40,3399	Belgikar libera (BEF)
0,585274	Zipretar libera (CYP)
1,95583	Marko alemaniar (DEM)
15,6466	Estoniar koroa (EEK)
166,386	Espainiar pezeta (ESP)
5,94573	Marko finlandiar (FIM)
6,55957	Frantziar libera (FRF)
340,750	Greziar drakma (GRD)
0,787564	Irlandar libra (IEP)
1936,27	Italiar lira (ITL)
0,702804	Lituaniar litas (LTL)
0,702804	Letoniar lats (LVL)
40,3399	Luxenburgotar libera (LUF)
0,429300	Maltar lira (MTL)
2,20371	Florin herbeheretar (NLG)
200,482	Ezkutu portugaldar (PTE)
239,640	Tolar esloveniar (SIT)
30,1260	Eslovakiar koroa (SKK)

Dibisa hasi zen ofizialez 1999ko urtarrilaren 1ean, hamaika herrialdeen artean, euro-gunea: Alemania, Austria, Belgika, Espainia, Finlandia, Frantzia, Irlanda, Italia, Luxenburgo, Herbehereak eta Portugal. 2001eko urtarrilaren 1an Grezia erantsi zen euro-gunera eta 2007ko data berean, Eslovenia. Hala ere, txanponak eta billeteak egiteko denbora behar zen eta lehenagoko txanponak bizi ziren beren herrietan, beren kotizazioa galduta, ordaintzeko modura 2002ko urtarrilaren 1era, eurokoak aldatu zirenean. Euro eta lehenagoko dirua elkarrekin bizi izan ziren hilabete batzuk, aurreko dirua betiko desagertu arte.

Danimarka, Erresuma Batua, Errumania, Bulgaria, Polonia eta Suediak ez zuten euroa onartu.

2002ko uztailan, euroak estatubatuar dolarra gainditu zuen dibisa merkatuan.

2004eko maiatzean EBean sartu ziren Estatu berriak ez zuten berehalakoan euroa onartu, baina beharrezko baldintza ekonomikoak betetzeko asmoa zuten.

Herri batzuetan 1 zentimo eta 2 zentimoko txanponak kendu nahi dituzte, bere egin-prezioa bere balio-prezioa baino handiagoa delako. Susmatu den irtenbidea: prezioak ez aldatzea baina ordaintzeko unean, prezioak biribiltzea.

2011ko urtarrilaren 1ean Estoniak ere txanpon ofizialtzat hartu zuen. 2014ko urtarrilaren 1ean: Letonia. 2015ko urtarrilaren 1ean: Lituania.

Ikus, gaineraAldatu

Kanpo loturakAldatu

(Ingelesez) (Alemanez) Euro - diru paper