Wikipedia

Sundarbans Parke Nazionala

Sundarbans Parke Nazionala Indiako Mendebaldeko Bengalako parke nazionala, tigre-erreserba eta biosfera erreserba bat da. Gangesen deltako Sundarbans-en parte da, eta Bangladesheko Sundarban Erreserba Basoaren ondoan dago. Delta mangladi-basoek oso estalita dute, eta Bengalako tigrearen erreserba handienetako bat da.[1] Gainera, hainbat hegazti, narrasti eta ornogabe espezie bizi dira, ur gaziko krokodiloa barne. Gaur egungo Sundarban Parke Nazionala 1973an Sundarban Tiger Erreserbaren gune nagusitzat eta 1977an faunaren santutegi gisa izendatu zuten. Bestalde, 1984ko maiatzean parke nazional izendatu zuten. Eta 1987tik, inskribatutako UNESCOren Gizateriaren Ondare bat da.[2] Ramsar gune bezala izendatua dago 2019az geroztik. Halaber, Biosfera Erreserbaren (Giza eta Biosfera Erreserba) Munduko Sarean dago 1989tik.[3]

Sundarbans Parke Nazionala
KokalekuaSouth 24 Parganas barrutia, India
Koordenatuak21°43′59″N 88°52′08″E / 21.73318765°N 88.86896612°E / 21.73318765; 88.86896612
Sundarbans Parke Nazionala is located in India
Sundarbans Parke Nazionala
Sundarbans Parke Nazionala
Sundarbans Parke Nazionala (India)
Azalera1.330,12 km² eta 133.010 ha
IzendapenaParke nazional
IUCNren babesaII. maila: parke nazional
Sorrera1984
Bengalako tigrea.

Sundarbans-en gaineko eskumena izan zuen baso-kudeaketako lehen dibisioa 1869an ezarri zen. 1875ean mangladi basoen zati handi bat baso erreserba bezala izendatu zuten 1865eko Basoen Legearen arabera (1865eko VIII. Legea). Gainerako baso zatiak hurrengo urtean erreserba baso izendatu ziren, eta ordura arte administrazio zibileko barrutiak kudeatzen zuen basoa Baso Zuzendaritzaren menpe jarri zen. Baso dibisioa, baso kudeaketako eta administrazioko oinarrizko unitatea dena, 1879an sortu zen Khulnan, Bangladeshen egoitza zuela. Lehen kudeaketa plana 1893-1898 aldirako idatzi zen.[4]

1911n, aztertu gabeko hondakin lurralde bezala deskribatu eta gero, erroldatik kanpo geratu zen. Ondoren, 266 kilometro inguru luzatu zen Hugliren bokaletik Meghna ibaiaren bokalera, eta barnealdean 24 parganetako barruti finkatuek mugatzen zuten, Khulna eta Bakerganj. Azalera osoa (ura barne) 16.900 kilometro koadrokoa zen. Urez betetako oihana izanik, bertan tigreak zein beste basapiztiak ugariak ziren. Berreskuratzeko saiakerek ez zuten arrakasta handirik izan. Sundarbans ibaien ubide eta errekek gurutzatzen zuten nonahi, eta haietako batzuk Bengala eskualdean zehar urez komunikatuta zeuden, bai baporeentzat zein bertako ontzientzat. Deltaren gehieneko zatia Bangladeshen dago.[5]

Administrazioa aldatu

Baso Zuzendaritzak du Sundarbans-en administrazio eta kudeaketaren ardura. Basoen Kontserbatzaile Nagusia (PCCF), Fauna eta Biodibertsitatea zaintzailea, Mendebaldeko Bengala, parkearen administrazioa zaintzen duen goi kargudun nagusia da. Sundarban Biosfera Erreserbako Basoen Kontserbatzaile Nagusia (Hegoaldea) eta Zuzendaria tokiko mailan parkearen arduradun administratiboa da, eta eremuko zuzendariorde batek laguntzen dio. Parke eremua bi barrutietan banatzen da, baso arduradunek gainbegiratuta. Barruti bakoitza beats-etan banatzen da. Parkeak zaintza estazio flotagarriak eta kanpamenduak ere baditu, jabetza ehiztariengandik babesteko.

Parkeak estatuko gobernuaren eta Ingurumen eta Basoen Ministerioaren diru-laguntzak jasotzen ditu hainbat planen aurrekontuen arabera. Finantzaketa gehigarria Gobernu Zentralaren Tigre Proiektuaren baitan jasotzen du. 2001ean, Munduko Ondare Funtsaren eskutik, prestatzeko laguntza bezala 20.000 dolarreko diru-laguntza jaso zuen, Indian eta Bangladeshen sustatzeko.[6]

Geografia aldatu

Sundarban Parke Nazionala 21° 432′ – 21° 55′ N latitude eta 88° 42′ – 89° 04′ E longitude artean dago. Parkearen batez besteko altuera itsas mailatik 7,5 m-koa da. Parkea 54 uharte txikiz osatuta dago, eta Ganges ibaiaren hainbat banatzailek gurutzatuta.

Klima aldatu

Batez besteko tenperatura minimoa eta maximoa 20 °C eta 48 °C dira, hurrenez hurren. Prezipitazioak ugariak dira, hezetasuna % 80rainokoa baita, Bengalako Golkotik gertu dagoelako. Montzoiak ekainaren erdialdetik irailaren erdialdera irauten du. Ipar eta ipar-ekialdeko haizea nagusitzen da urritik martxoaren erdialdera, eta hego-mendebaldeko eta mendebaldekoa martxoaren erdialdetik irailera bitartean. Batzuetan zikloi bihurtzen diren ekaitzak ohikoak dira maiatzetik urrira bitartean.[7]

 
Indiako Sunderban-eko eremu babestuen mapa, tigre-erreserbaren, parke nazionalaren eta hiru fauna-santutegien mugak erakutsiz.

Ekogeografia, ibaiak eta ur-ibilguak aldatu

Zazpi ibai nagusi eta kontaezinezko ur-ibilguek ubide sarea osatzen dute estuario delta honetan. Ibai guztiek hegoalderantz ibilgua dute itsasorantz. Eremu honetako ekogeografia 24 orduko epean 3-5 m-ko marea tartearekin, eta 8 m-ra arteko udaberriko marea arruntean bi marea-efektuaren eta bi itsasbeheraren eraginaren menpe dago, Sundarban osoa gainezka eginez. Marearen ekintzak limoak ubideetara itzultzen ditu ohantzea altxatuz, eta uharte zein erreka berriak eratzen ditu, geomorfologia ziurgabeari lagunduz. Bengalako Golkoan 21°00'-tik 21°22'-ko latitudeen artean dagoen depresio natural handi bat dago, non uraren sakonera bat-batean aldatzen da 20 m-tik 500 m-ra. Depresio misteriotsu honek limoak atzeratzen ditu, hegoalderantz edo/eta ekialderago, uharte berriak sortzeko.[8]

Lohi-lautadak aldatu

Sunderbaneko lohi-lautadak estuarioan eta deltako uharteetan aurkitzen dira, ibaiaren abiadura txikia eta marea-korrontea gertatzen direlako. Lauak itsasbeheretan azaltzen dira eta itsasgoretan urpean daude, eta horrela morfologikoki aldatzen dira marea-ziklo batean ere. Lohitzaren barnealdeko zatiak mangladietarako ingurune egokiak dira.

Sundarbans Parke Nazionalaren kanpoaldean lokatz ugari daude, Sundarbans-en leku turistikoak izateko ahalmena dutenak. Horiek bisitatu eta itsasbeheran lekuaren edertasunaz gozatu daiteke. Zortea izanik, itsas anemonak, ferra karramarroa (desagertzear dagoena), eta olagarro txikiak ikus daitezke.[9]

 
Tigre bat mangladi-datil palmondoen basotik begira.

Flora eta fauna aldatu

Bangladesheko Bengalako Golkoaren bokalean dagoen Sundarban kostaldeko delta aktiboa, arrisku klimatikoekin izaera geomorfologiko eta hidrologiko konplexua du. Mangladi-basoen eremu zabala du, flora eta fauna anitza dituena ekosistema berezi batean. Biosfera Erreserba eta Gizateriaren Ondare honetako ingurune naturala eta kostaldeko ekosistema, hondamendi fisikoaren mehatxupean daude giza interferentzia zientifiko eta gehiegizkoen ondorioz. Kostaldeko ekologia eta ekosistema berezi hau zaintzeko, kontserbazio eta ingurumena kudeatzeko plana premiazkoa da.[10]

Flora aldatu

Sundarban-ek Sundari zuhaitzetik hartu du izena. Inguru honetan aurkitzen den zuhaitz barietaterik bikainena da, mangladi mota berezi bat. Neumatoforo izeneko sustrai espezializatuak ditu, lurretik ateratzen direnak gas-trukean, hau da, arnasketa laguntzen dutenak. Euri sasoian, baso osoa urez beteta dagoenean, lurretik altxatzen diren puntek airean izaten dute gailurra eta arnasketa prozesuan laguntzen dute.

Fauna aldatu

Sundarbans basoan 400 tigre baino gehiago bizi dira. Bengalako errege tigreek ur gazietan igeri egiteko ezaugarri berezia garatu dute, eta gizakiak jateko joeragatik dira ezagunak. Ibai ertzetan tigreak ikus daitezke azaroa eta otsaila bitartean, eguzkia hartzen. Bengalako tigreaz gain, arrantza-katuak, lehoinabar-katuak, makakoak, basurdeak, indiar mangosta grisak, azeriak, oihaneko katuak, azeri hegalariak, eta chitala ere ugariak dira Sundarbanetan.

Hegaztifauna aldatu

Honakoak dira eskualde honetan ohikoak diren hegazti batzuk: zikoina irekia, martin arrantzale beltza, ibis buru beltza, uroiloa, kotsala, faisai-buztan jakana, miru paria, miru brahminy, mirotza, zingira eperra, oihan-hegazti gorria, uso orbana, mina arrunta, oihaneko belea, kotoizko zertza, sardinzar-kaioa, kasioko kaioa, lertxun grisa, txinga arrunta, egur-pikataria, uso berdea, arrosa eraztundun perikitoa, paradisu-euli-harrapalea, ubarroia, buru grisa, arrano sabel zuria, kaioa, martin arrantzale arrunta, belatz haundia, okila, eurasiar txirrintxoa, buztanbeltza, ekialdeko korapiloa, kirrina, txirritxoa, iparraldeko pintaila, begi zuria eta txistukaria.

Uretako fauna aldatu

Parkean aurkitzen diren uretako animalia batzuk honakoak dira: zerra arraina, gurin arraina, izpi elektrikoa, zilar-karpa, itsas izarra, karpa arrunta, karramarro ferra, otarrainxka, ganba, gangetiko izurdea, igel saltatzailea, apo arrunta eta zuhaitz-igela.

 
Ur gazietako krokodiloa Sundarbans-en.
Narrastiak aldatu

Sundarbans Parke Nazionalak narrasti ugari biltzen ditu, besteak beste, estuarioko krokodiloa, kameleoia, monitore sugandila, dortoka, oliba txondorra, karei eta dortoka berdea. Eta sugeen artean, pitoia, kobra erregea, arratoi sugea, Russellen sugegorria, txakur aurpegia duen ur-sugea, koadrodun giltza, buztan gorriko banbuzko sugegorria eta krait arrunta.

Arriskuan dauden espezieak aldatu

Sundarbans-en barnean bizi diren desagertzeko arriskuan dauden espezieak honakoak dira: Bengalako errege-tigrea, ur gazietako krokodiloa, ibaiko lurreta, oliba dortoka, Ganges ibaiko izurdea, dortoka eta mangladi ferra karramarroa.

Itsas ugaztunak aldatu

Proposatutako Sundarbans Zetazeoen Aniztasun Babestutako Eremuak, galzorian dauden zetazeoentzako habitat kritikoak Sundarbans-eko kostaldeko urak barne hartzen ditu:[11] Bryde-ko baleen talde egoiliarrak, Irrawaddyko izurdeak,[12] Ganges ibaiko izurdeak, eta Txinako izurde zurien populazio kritiko berri aurkitu berri bat. Era berean, hegatsik gabeko izurdeak,[13] Indo-Ozeano Bareko izurdeak, izurde biratzaileak eta izurde orban pantropikalak,[14] orka faltsuak, eta hortz zakarragoak diren izurdeak.[15]

Kudeaketa eta proiektu bereziak aldatu

Bengalako tigrea parkean aurkitzen den ohiko espeziea da. Sortu zenetik babesa izan du, eta muina eremuan giza nahasmendu guztietatik libre dago, hala nola, egurra, eztia, arrantza eta basoko beste produktu batzuk biltzen dituztenengatik. Dena den, buffer eremuan jarduera hauek forma mugatuan onartzen dira. Basoko poliziek, motordun txalupak erabiliz, parkea babesten dute legez kanpoko harrapatzetik eta lapurretatik. Baso bulegoak eta kanpamenduak parkeko hainbat leku garrantzitsutan daude. Barrutiko ofizial baten zaintzapean, bizpahiru langilek lapurren aurkako kanpamenduak kudeatzen dituzte.[13]

 
Sundarbanseko poliziaren patruila-ontzia.

Faunaren habitata eko-kontserbazioaren, eko-garapenaren, prestakuntzaren, hezkuntzaren eta ikerketaren bidez mantentzen da. Horretan laguntzeko hamar Baso Babeserako Batzorde eta hamalau Eko-garapenerako Batzorde sortu dira Sundarbans Tigre Erreserbaren ertzean. Mintegiak, tailerrak eta sentsibilizazio kanpamenduak antolatzen dira parkearen inguruan, jendea eko-kontserbazioa, eko-garapena eta bestelako gaietan hezteko. Mangladiak eta beste landare batzuk landatzen dira ertz eremuan, 1000 herri ingururen tokiko egur-beharra asetzeko eta buffer-eremua kontserbatzeko. Lurzoruaren kontserbazioa oreka ekologikoa mantentzeko egiten da. Bestalde, ur gozoko hainbat putzu zulatu dira parkearen barruan, animalia basatiek ura edateko.[14]

Pertsonak jaten duten tigreak kontrolatzea da beste jarduera garrantzitsu bat. Hildakoen kopurua urtean 40tik 10era murriztu da. Biktima kopurua murriztea tigre erreserba barruan dauden pertsonen mugimenduaren kontrol zorrotzaren, diru-sarrera alternatiboak sortzearen eta pertsonen artean sentsibilizazioaren ondorioa da. Gainera, uste da giza maskarak eta giza maniki elektrikoak erabiltzeagatik tigreak jendearengandik urrun egoten direla. Tigreak inguruko herrietara urruntzea saihesten da baita nylonezko sareko hesiak erabiliz, eta herrietako eguzki argiztapena bezalako neurrien bidez. Halaber, gazteei tigreak herrietara joaten direnean kontrolatzeko trebakuntza ematen zaie.

Mangladien Interpretazio Zentroa Sajnekhalin ezarri da, bertako jendea eta turistak naturaren kontserbazioaren garrantziaz, oro har, eta bereziki mangladien ekosistemen garrantziaz jabetzeko.[15]

Murrizketak aldatu

Parkean babesa dagoen arren, hutsune batzuk ere badaude. Hainbat ibaik eta haien ibaiadarrek zeharkatzen dituzten lur etsaiak dituen topografia geografikoak, Bangladesh-ekin nazioarteko muga luzea, arrantza itsasontziek ehiza egurra moztea ahalbidetzen dute, mangladietako basoei eraginez. Langile faltak, azpiegiturak eta funts faltak, areagotu egiten dute egoera.[16]

Parkeko informazioa aldatu

Parkean ibiltzeko bide bakarra itsasontziz da, ibai ugariek osatzen dituzten bide ezberdinetatik abiatuta. Mendebaldeko Bengalako Turismo Garapenerako Korporazioak, M.V. Chitrarekha eta M.V. Sarbajaya-k kudeatzen dituzte itsasontziak. Lehorreko ostatua eta safarietako bidaiak Sunderban Tiger Camp-ek eskaintzen ditu, eskualdeko gobernuak onartutako estazio bakarra izanik. Urtean zehar, irteera finkoak eta bisita pribatuak egiten dituzte Kolkatatik aterata.[16]

Sunderban Tigre Erreserba aldatu

 
Dobanki eremurako sarrera.

Aurrekariak aldatu

Sunderban Tigre Erreserba Indiako Mendebaldeko Bengala estatuko Hego 24 Parganas barrutian dago, eta guztira 2585 km2-ko eremu geografikoa du. Hortik, 1437,4 km2 biztanleria-eremuak dira, eta basoak gainontzeko 1474 km2 hartzen ditu. Sunderban paisaia Bangladesheko mangladesen habitatarekin bat dator.

Sunderban-eko mangladiak Indiako azpikontinenteko mangladi sistema handienaren parte dira, tigre populazioarekin ingurune ekologikoarekin batera. Baso hauetan ur gaziko krokodiloak, estuario eta itsas dortokak, eta hegazti espezie ugari daude. Erreserbak katu arrantzale, orein orban, tximino rhesus eta basa-txerri espezieak ere baditu.[17]

Sunderban isolatuta dago tigreek okupatutako beste lurralde batzuetatik, baso-loturarik gabe. Hori dela eta, presio biotiko handia dago basoko baliabideentzat. Batez beste, 50 tona metriko ezti eta 3 tona metriko argizari biltzen dituzte bertako biztanleek Indiako Baso Zerbitzuaren lizentziapean. Habitata marea-kanal estu ugarik zeharkatzen dute, uharte txikiak eta handiak osatuz. Tigreek erraz gurutzatzen dituzte uharte hauek, eta gizakiaren eta tigreen arteko elkarrekintzak ohikoak dira.

Sunderban-en tigre-populazioaren estimazioa, Indiako tigreen estimazioaren zati gisa, ezin izan da egin habitat berezia eta marea altua eta behearen ondoriozko ebidentziak ezabatu direlako. Lehen faseko datu-bilketa amaitu da, eta tigreen estimaziorako prozesua abian da, tigre ezagunen irrati-telemetria eta pugmark-en deposizio-tasa konbinatuz.[17]

Erronkak aldatu

Sunderban Tigre Erreserbak hainbat erronka ditu etorkizuneko eragiketetarako. Tigre ibiltariak direla eta, giza-tigreen gatazkak arazo izaten jarraitzen du. Sunderbaneko tigreek gizakiak ehizatzen dituzte, eta azken lau hamarkadetan tigreek bertako milatik gora pertsona hil dituztela kalkulatzen da. Bestalde, oraindik ez da amaitu metodo findua erabiliz, erreserban dauden tigre kopuruaren estimazioa. Tigrea kontserbatzeko plan bat zain dago, eta baita Estatu mailako Zuzendaritza Batzordearen konstituzioa, eta baita Ministro Nagusiaren eta erreserbarako Tigrea Kontserbatzeko Fundazioa.[18]

 
Aila Ekaitz Zikloikoa 2009ko maiatzaren 24an (NASAren irudia).

Garraioa aldatu

Airez: Sundarban Parke Nazionala, mundu osoko nazioarteko hegaldiak egiten dituen Netaji Subhas Chandra Bose Nazioarteko Aireportutik 140 kilometrora dago.

Trenez: Sundarbans Parke Nazionaletik hurbilen dagoen tren geltokia Canning-ekoa da, Sundarban-eko Gate bidetik 29 km-ra.

Errepidez: parke nazionalera Kolkatatik sar daiteke, Mendebaldeko Bengalako Estatuko 3. errepidetik.[19]

Ekosistemen balorazioa aldatu

Sundarbans-en 2015eko ebaluazio ekonomikoaren azterketa batek kalkulatu zuen parke nazionalak 12.800 mila milioi indiar rupia (₹) (50.000 ₹ inguru lur hektareako) balio duen emari onurak ematen dituela urtero.[20]

Ekosistema zerbitzu garrantzitsuak eta haien urteko balorazioak honako hauek dira: haztegi funtzioa (5.170 mila milioi ₹, gene-poolen babesa (2.870 mila milioi ₹), arrainen hornidura (1.600 mila milioi ₹) eta hondakinak asimilatzeko zerbitzuak (1.500 mila milioi ₹). Ikerketak tokiko komunitateentzat enplegua sortzen bezalako zerbitzuak ere aipatzen ditu (36 milioi ₹), ekaitz ziklonikoen moderazioa (275 milioi ₹), faunarako habitata eta aterpea hornitzea (360 milioi ₹) eta karbonoa bahitzea (462 milioi ₹).[20]

Erreferentziak aldatu

  1. ↑ (Ingelesez) "Sundarban Wetland".. Ramsar Sites Information Service.
  2. ↑ (Ingelesez) "Sundarbans National Park". World Heritage: Unesco.org.
  3. ↑ (Ingelesez) "Sundarbans National Park" (PDF). Unesco.
  4. ↑ (Ingelesez) Hussain, Z.; Acharya, G.. (1994). Mangroves of the Sundarbans. Vol. 2.. Bangkok: International Union for Conservation of Nature and Natural Resources ISBN OCLC 773534471..
  5. ↑ (Ingelesez) UNDP. (1998). Integrated resource development of the Sundarbans Reserved Forests, Bangladesh. Volume I Project BGD/84/056. United Nations Development Programme, Food and Agriculture Organization of the United Nations, Dhaka, The People's Republic of Bangladesh..
  6. ↑ (Ingelesez) Ghosh R. K. and Mandal A. K.. (1989). Sunderban – a socio bio-ecological study. 1st edition.. Bookland Pvt. Ltd. Calcutta.
  7. ↑ (Ingelesez) Banerjee A.. (1998). Environment, population and human settlements of Sunderban Delta. 1st edition. Concept Publishing Company, New Delhi.
  8. ↑ (Ingelesez) Bhattacharya A.K.. (1989). "Coastal geomorphology, processes and hazards: a note on management measures". Proc. Coast zone management of West Bengal, Sea Explorers' Institute, Calcutta., 49-61 or..
  9. ↑ (Ingelesez) Fergusson J.. (1963). "Delta of the Ganges". . Quarterly Journal of the Geological Society of India. Vol. XIII. Part-1..
  10. ↑ (Ingelesez) Sundarbans, Bay Of Bengal. whales.org.
  11. ↑ (Ingelesez) Sundarbans, Bay Of Bengal.. whales.org.
  12. ↑ (Ingelesez) Whale and Dolphins Of Sundarban. youtube.com.
  13. ↑ a b (Ingelesez) Lawson, Alastair. (2009). "Bangladesh dolphins 'back from dead". BBC.
  14. ↑ a b (Ingelesez) Hoyt, Erich. (2012). Marine Protected Areas for Whales, Dolphins and Porpoises: A World Handbook for Cetacean Habitat Conservation and Planning. Routledge, 278– or. ISBN 978-1-136-53830-8...
  15. ↑ a b (Ingelesez) Proposal to establish a marine protected area in the Swatch-of-No-Ground submarine canyon and surrounding coastal waters in the Bay of Bengal (pdf).. Bangladesh Cetacean Diversity Project of the Wildlife Conservation Society.
  16. ↑ a b (Ingelesez) Singh, Shiv Sahay; Barik, Satyasundar. (2020). "Cyclone Amphan batters West Bengal, Odisha". The Hindu ISBN ISSN 0971-751X..
  17. ↑ a b (Ingelesez) "Cyclone Amphan rips off tiger fence in Sunderbans". www.telegraphindia.com.
  18. ↑ (Ingelesez) "Forest dept happy to see Sundarbans tigers unharmed post Amphan". Deccan Herald.
  19. ↑ (Ingelesez) https://www.youtube.com/watch?v=zHfSTt1tcj0. .
  20. ↑ a b (Ingelesez) "IIFM NTCA REPORT" (PDF). .

Ikus gainera aldatu

Kanpo estekak aldatu

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Sundarbans_Parke_Nazionala&oldid=8920968"(e)tik eskuratuta