Sardinzar
Sardinzarrak (Clupea spp.) ur gazian bizi den, arrain generoa da. Ozeano Atlantikoan, Ozeano Barean eta Itsaso Baltikoan bizi dena. Sarda handiak osatzen ditu. Arrain urdina da
| Sardinzar | |
|---|---|
| 55 Ma-0 Ma Eozeno goiztiar-egun[1] | |
 | |
| Sailkapen zientifikoa | |
| Erreinua | Animalia |
| Filuma | Chordata |
| Klasea | Actinopteri |
| Ordena | Clupeiformes |
| Familia | Clupeidae |
| Subfamilia | Clupeinae |
| Generoa | Clupea Linnaeus, 1758
|
Taxonomia
aldatu5 espezie, edo azpiespezie, dira:
- Clupea harengus harengus (Linnaeus, 1758) - sardinzar arrunta, Ozeano Atlantikoan
- Clupea harengus membras (Linnaeus, 1761) - Itsaso Baltikoan
- Clupea pallasii marisalbi (Berg, 1923) - Ozeano Artikoan
- Clupea pallasii pallasii (Valenciennes, 1847) - Ozeano Barean
- Clupea pallasii suworowi (Rabinerson, 1927) -
-Ozeano Barean
Deskribapena
aldatuSardinzar arruntak 45 cm inguruko luzera har dezake baina batazbesteko luzeza 30 cm-koa da. Aurkitu den sardinzar handienak 1'1 kg-tako pisua hartu zuen. 22 urte arteraino bizi daiteke. Ozeano Bareko sardinzarra txikiagoa izan ohi da, 25 cm batazbeste.
Zilar koloreko arrain luzeak dira eta hegats bakarra dute bizkarraldean. Hegats hori biguna da eta ez du arantzarik. Ez du albo-lerrorik erakusten eta buruan aipagarriena gorantz luzatzen den baraila da.
Ekologia
aldatu
Sardinzar gazteak planktonaz elikatzen dira eta heltzen doazen heinean ur azaleko animalia txikiak eta arrain txikiak harrapatzen dituzte. Egunez itsasoaren hondoan egoten dira ur azalean egon daitezkeen harraparietatik urruti, eta gauez igotzen dira azalera elikatzera.
Sardinzarren harrapari nagusia gizakia da baina harrapari natural ugari ere baditu; itsas hegaztiak, izurdeak, arrain handiagoak (hegaluzeak, bakailaoak, izokinak, halibutak...), fokak, baleak, marrazoak...
Erabilera
aldatuAurrehistoriatik arrantzatu izan da Europa iparraldean, arrain kontsumituetako bat izan da. XX. mendean asko harrapatu zen eta populazioak nabarmen jaitsi ziren. "Itsasoko zilarra" ezizenaz ezagutu izan zen sardinzarra eta hainbat herrialdetan jarduera ekonomiko garrantzitsua izan da[2].
Arrain handiagoak harrapatzeko amuzki gisa erabiltzeko helburuaz ere arrantzatzen da.
Erreferentziak
aldatu- ↑ Sepkoski, Jack. (2002). «A compendium of fossil marine animal genera» Bulletins of American Paleontology 364: 560..
- ↑ «World's most important commercial fishery: Historical Discovery: Discovery Showcase: Marine Life Discoveries, Census of Marine Life» web.archive.org 2010-08-14 (Noiz kontsultatua: 2023-10-01).
Kanpo estekak
aldatu
