Kripan
Kripan Arabako hego-ekialdeko udalerria da, Arabar Errioxako Kuadrillakoa. Gasteiztik 45 bat kilometrora dago. Herri bakarrak osatzen du udalerria.
| Kripan | ||
|---|---|---|
 Araba, Euskal Herria | ||
 Kripanen ikuspegia. | ||
|
| ||
| Administrazioa | ||
| Estatua | Espainia | |
| Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | |
| Lurraldea | Araba | |
| Eskualdea | Arabako Errioxa | |
| Izen ofiziala |
 Kripan | |
| Alkatea | Luis Agustín Loero Marañón (EAJ) | |
| Posta kodea |
01308 | |
| INE kodea |
01019 | |
| Herritarra | kripandar | |
| Kokapena | ||
| Koordenatuak | 42° 35′ 30″ N, 2° 30′ 58″ W / 42.591666666667°N,2.5161111111111°WKoordenatuak: 42° 35′ 30″ N, 2° 30′ 58″ W / 42.591666666667°N,2.5161111111111°W | |
  Kripan Kripan (Araba) | ||
 Ikusi OpenStreetMapen | ||
| Azalera | 12,52 km2 | |
| Garaiera | 690 metro | |
| Distantzia | 45 km Gasteiza | |
| Demografia | ||
| Biztanleria |
187 biztanle (2016) (  5) | |
|
% 53,85   % 46,15 | ||
| Dentsitatea | 14,94 biztanle/km² | |
| Hazkundea (2003-2013)[1] |
% 3,66 | |
| Zahartze tasa[1] | % 24,05 | |
| Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 73,17 | |
| Ekonomia | ||
| Jarduera tasa[1] | % 78,26 (2011) | |
| Genero desoreka[1] | % 10,61 (2011) | |
| Langabezia erregistratua[1] | % 3,51 (2013) | |
| Kultura | ||
| Euskaldunak | % 17,62 (2010) | |
| Euskararen erabilera | % 1,8 (2011) | |
| Datu gehigarriak | ||
| Sorrera | 1669. urtea | |
| Webgunea | http://www.kripan.net/ | |
EtimologiaAldatu
Kripanen antzinako izena Quirpán omen zen.[2]
GeografiaAldatu
Ingurune naturalaAldatu
Hiribildua San Tirso mendiaren magalean dagoen muino batean kokatzen da, 690 metro inguruko garaieran. Udalerria Ebro ibaiaren adar batzuek zeharkatzen dute, besteak beste, Pilas, Karralegi eta Karraladera errekek.
Udalerri mugakideakAldatu
HistoriaAldatu
Kripango inguruetan aztarnategi zaharrak aurkitu dira, Los Husosko leizekoa edo Los Llanoseko trikuharria kasu, antzinako giza-agerpena -Neolito garaikoa- agerian uzten dituztenak.
Herriaren lehen aipamen idatzia Donemiliaga Kukulako kartulariokoa dugu, 1088koa.
Kripan Guardiaren menpeko herria izan zen 1669an Karlos II.a Espainiakoak hiri titulua eman zion arte.
DemografiaAldatu
| Kripango biztanleria |
|---|
 |
PolitikaAldatu
2011ko udal hauteskundeakAldatu
2011ko udal hauteskundeetan, udalerrian hiru zerrenda aurkeztu ziren: Euzko Alderdi Jeltzalea, Euskadiko Alderdi Sozialista - Euskadiko Ezkerra eta Alderdi Popularra. Abstentzioa %18,71koa izan zen eta bi boto nulu egon ziren. Hauek izan ziren emaitzak:
- Eusko Alderdi Jeltzalea: 89 boto (5 zinegotzi)
- Alderdi Popularra: 7 boto (zinegotzirik ez)
- Euskadiko Alderdi Sozialista - Euskadiko Ezkerra: 2 boto (zinegotzirik ez)
Era honetan, Euzko Alderdi Jeltzaleak eskuratu zituen udalbatzako zinegotzi guztiak.
KulturaAldatu
2008ko irailaren 14an Arabako Errioxako mahats-bilketaren festa bertan ospatu zen.
Ondasun nabarmenakAldatu
- San Juan Bautista eliza: XVII. mendean eraikitzen hasia eta 1788ko irailaren 6an inauguratua izan zen.
- Santa Maria eliza: XII. mendeko aurrealde erromanikoa.
- San Martin baseliza.
- San Sebastian baseliza.
Kripandar ezagunakAldatu
- Zoilo Calleja (1940), apaiza eta antropologiako irakaslea. Arabako Arte Sakratuko museoaren arduraduna da[3].
ErreferentziakAldatu
- ↑ a b c d e f Euskal Herriari Begira Udalbiltza.
- ↑ (Gaztelaniaz) «Kripan: Historia», Auñamendi Eusko Entziklopedia.
- ↑ (Gaztelaniaz) Zoilo Calleja El Correo egunkarian
Ikus, gaineraAldatu
Kanpo loturakAldatu
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Kripan  |
| Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |
- (Gaztelaniaz) Kripan Auñamendi entziklopedian