Zortzimilako

Wikimediako zerrenda artikulua

Zortzimilakoak 8.000 metrotik gorako 14 mendi dira, guztiak Himalaia mendilerroan kokatuak. Hamalauak igo zituen lehen gizakia Reinhold Messner italiarra izan zen, 1986ko urriaren 16an; seigarrena, Juanito Oiarzabal euskal hiritarra; eta hamargarrena, Alberto Iñurrategi.

Hamalauak mapan kokatuta.

Historian estraineko aldiz igo zuten lehena Annapurna izan zen, 1950ean; 1964an, lehen aldiz zapaldu zen azkena zortzimilako gailurra: Shishapangmakoa.

Zortzimilako guztiak igo dituen lehen emakumea Edurne Pasaban euskalduna izan zen; lehia hartan, Wanda Rutkiewicz poloniar-lituaniarrak eta ea Oh Eun-Sun hegokorearrak parte hartu zuten.

Mendebaldetik ekialdera, hauek dira: Nanga Parbat, K2, Broad Peak, Gasherbrum II, Gasherbrum I, Dhaulagiri, Annapurna, Manaslu, Shisha Pangma, Cho Oyu, Everest, Lhotse, Makalu eta Kanchenjunga.

Mendien zerrendaAldatu

Hona hemen zortzimilakoak, altueraren arabera ordenatuta, eta bakoitzaren aurreneko igoera:

# Mendia Altuera Kokapena Lehen igoera Mendizaleak
1 Everest 8.848 m   Nepal /   Txina 1953ko maiatzaren 29a   Edmund Hillary eta   Tenzing Norgay
2 K2 8.611 m   Pakistan /   Txina 1954ko uztailaren 31   Achille Compagnoni eta   Lino Lacedelli
3 Kanchenjunga 8.586 m   Nepal /   India 1955eko maiatzaren 25a   George Band eta   Joe Brown
4 Lhotse 8.516 m   Nepal /   Txina 1956ko maiatzaren 18a   Fritz Luchsinger eta   Ernst Reiss
5 Makalu 8.463 m   Nepal /   Txina 1955eko maiatzaren 15a   Jean Couzy eta   Lionel Terray
6 Cho Oyu 8.201 m   Nepal /   Txina 1954ko urriaren 19a   Joseph Joechler,   Pasang Dawa Lama eta   Herbert Tichy
7 Dhaulagiri 8.167 m   Nepal 1960ko maiatzaren 13a   Kurt Diemberger,   Peter Diener,   Nawang Dorje,
  Nima Dorje,   Ernst Forrer eta   Albin Schelbert
8 Manaslu 8.163 m   Nepal 1956ko maiatzaren 9a   Toshia Imanishi eta   Gyalzen Norbu
9 Nanga Parbat 8.125 m   Pakistan 1953ko uztailaren 3a   Hermann Buhl
10 Annapurna 8.091 m   Nepal 1950eko ekainaren 3a   Maurice Herzog eta   Louis Lachenal
11 Gasherbrum I 8.068 m   Pakistan /   Txina 1958ko uztailaren 5a   Andrew Kauffman eta   Pete Schoening
12 Broad Peak 8.047 m   Pakistan /   Txina 1957ko ekainaren 9a   Hermann Buhl,   Kurt Diemberger,   Marcus Schmuck
eta   Fritz Wintersteller
13 Gasherbrum II 8.035 m   Pakistan /   Txina 1956ko uztailaren 7a   Josef Larch,   Fritz Moravec eta   Hans Willenpart
14 Shishapangma 8.027 m   Txina 1964ko maiatzaren 2a   Hsu Ching,   Chang Chun-yen,   Wang Fu-zhou,
  Chen San,   Cheng Tien-liang,   Wu Tsung-yue,
  Sodnam Doji,   Migmar Trashi,   Doji
eta   Yonten

Zortzimilako guztiak igo dituzten mendizaleen zerrendaAldatu

GizonezkoakAldatu

Izena Urteak Herrialdea
1 Reinhold Messner 1970-1986   Italia
2 Jerzy Kukuczka 1979-1987   Polonia
3 Erhard Loretan 1982-1995   Suitza
4 Carlos Carsolio 1985-1996   Mexiko
5 Krzysztof Wielicki 1980-1996   Polonia
6 Juanito Oiarzabal 1985-1999   Euskal Herria
7 Sergio Martini 1976-2000   Italia
8 Park Young Seok 1993-2000   Hego Korea
9 Hong-Gil Um 1993-2001   Hego Korea
10 Alberto Iñurrategi 1991-2002   Euskal Herria
11 Hang Wang Yong 1994-2003   Hego Korea
12 Vladislav Terzyul 1993-2004   Ukraina
13 Ed Viesturs 1989-2005  
14 Alan Hinkes 1987-2005   Erresuma Batua
15 Silvio Mondinelli 1993-2007   Italia
16 Ivan Vallejo 1999-2008   Ekuador
17 Denis Urubko 2000-2009   Kazakhstan
18 Ralph Dujmovits 1990-2009   Alemania
19 Veikka Gustafsson 1993-2009   Finlandia
20 Andrew Lock 1993-2009   Australia
21 João Garcia 1993-2010   Portugal
22 Piotr Pustelnik 1990-2010   Polonia

EmakumezkoakAldatu

Izena Urteak Herrialdea
1 Edurne Pasaban 2001-2010   Euskal Herria
2 Oh Eun-sun 1997-2010   Hego Korea
3 Gerlinde Kaltenbrunner 1998-2011   Austria

HildakoakAldatu

 
Hainbat zortzimilako, espaziotik ikusita.

2013ko datuen arabera, horrela geratu ziren ordenatuta zortzimilakoak, heriotza tasari eta hildako pertsonen kopuruari dagokienez:

  1. Annapurna: % 33,5 (191 igoera / 61 hildako).
  2. K2: % 29,5 (306 / 81).
  3. Nanga Parbat: % 20,7 (335 / 68).
  4. Dhaulagiri: % 15,7 (448 / 69).
  5. Kangchenjunga: % 14,5 (283 / 40).
  6. Manaslu: % 9,9 (661 / 65).
  7. Makalu: % 8,9 (361 / 31).
  8. Gasherbrum I: % 8,9 (334 / 29).
  9. Shishapangma: % 8,4 (302 / 25).
  10. Broad Peak: % 5,3 (404 / 21).
  11. Everest: % 4,0 (5.656 / 223).
  12. Lhotse: % 2,8 (461 / 13).
  13. Gasherbrum II: % 2,3 (930 / 21).
  14. Cho Oyu: % 1,4 (3.138 / 44).

IruditegiaAldatu

Ikus, gaineraAldatu

Kanpo estekakAldatu

"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Zortzimilako&oldid=8343821"(e)tik eskuratuta