Steven Allan Spielberg (1946ko abenduaren 18a, Cincinnati, Ohio) Ameriketako Estatu Batuetako film zuzendari eta ekoizlea da. Hollywood Berria aroaren sortzaileetako bat dela esan ohi da, eta zinemaren historian egondako film zuzendari eta produktore ezagunenetako bat da[1].

Steven Spielberg

(2023)

Epaimahaiko presidentea Cannesko Zinemaldian


Nanni Moretti - Jane Campion
Bizitza
Jaiotzako izen-deiturakSteven Allan Spielberg
JaiotzaCincinnati1946ko abenduaren 18a (77 urte)
Herrialdea Ameriketako Estatu Batuak
Lehen hizkuntzaingelesa
Familia
AitaArnold Spielberg
Ezkontidea(k)Amy Irving  (1985 -  1989)
Kate Capshaw  (1991 -
Seme-alabak
Haurrideak
Hezkuntza
HeziketaCalifornia State University, Long Beach (en) Itzuli 2002)
Saratoga High School (en) Itzuli 1965)
Arcadia High School (en) Itzuli
Hizkuntzakingelesa
Jarduerak
Jarduerakfilm-zuzendaria, gidoilaria, zinema ekoizlea, aktorea, arte bildumagilea, enpresaburua, zientzia-fikzio idazlea, zinema aktorea, ekoizle exekutiboa, film-muntatzailea, telebista-ekoizlea, errealizadorea, produktorea, idazlea, ekintzailea eta zinema gidoilaria
Altuera170 zentimetro
Lantokia(k)Hollywood
Jasotako sariak
KidetzaWriters Guild of America, West (en) Itzuli
Directors Guild of America (en) Itzuli
Genero artistikoathrillerra
film dramatikoa
zientzia-fikziozko filma
beldurrezko zinema
ekintza-filma
abenturazko filma
psychological horror film (en) Itzuli
gerra-filma
krimenezko filma
psychological thriller film (en) Itzuli
fantasiazko filma
film komikoa
natural horror film (en) Itzuli
science fiction horror film (en) Itzuli
misteriozko zinema
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioajudaismoa
Alderdi politikoa Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Demokrata

amblin.com…
IMDB: nm0000229 Allocine: 471 Rottentomatoes: celebrity/steve_spielberg Allmovie: an3386 0 Metacritic: person/steven-spielberg TV.com: people/steven-spielberg IBDB: 82244
Last fm: Steven+Spielberg Musicbrainz: b3721f66-4379-44d1-947a-79d1c95b6b9f Discogs: 918431 Allmusic: mn0001018438 Edit the value on Wikidata

Spielberg Hollywoodenn telebista eta antzerki obra txikiak zuzentzen hasi zen lanean. Jaws (1975) zuzendu zuenean ezagun bihurtu zen, kritikak eta publikoak txalotu zuen filma eta historiako lehenengo udako arrakastatzat hartzen dena[2]. Bere ondorengo filmetan zientzia-fikzioa eta abentura landu zituen, Close Encounters of the Third Kind, Indiana Jones, E.T. the Extra-Terrestrial edo Jurassic Park filmekin. Hauek Hollywoodeko genero eskapista modernoaren arketipoak dira[3].

Spielbergek gai serioak landu zituen bere lanetan ondoren, adibidez The Color Purple (1985), Empire of the Sun (1987), Schindler's List (1993), Amistad (1997), eta Saving Private Ryan (1998). Praktika honekin bereziki lotu zen XXI. mendean zehar Munich (2005), Lincoln (2012), Bridge of Spies (2015), eta The Post (2017) lanekin. Amblin Entertainment eta DreamWorks Studiosen sortzaileetako bat da, filme arrakastatsu ugari produzitu dituzten estudioak, tartean Gremlins, Back to the Future, Men in Black eta Transformers serieak. Azke urteotan bideo-joko industriako hainbat jokoren produktore ere izan da.

Bi Oscar irabazi ditu, Schindler's List eta Saving Private Ryan filmengatik. Kritikariek zein ikusle arruntek zuzendari arrakastatsutzat jotzen dute, bere talentu eta aldakortasunagatik[4][5]. 2005ean, Empire aldizkariak historia osoko zuzendari handiena izendatu zuen. Bere filmeek lortutako diru-sarrerak historiako zinema-zuzendaririk arrakastatsuena egin dute[6]. 3.000 milioi dolar irabazi dituela kalkulatzen da[7].

Filmografia

aldatu
Sakontzeko, irakurri: «Steven Spielbergen filmografia»

Zuzendari gisa

aldatu
Urtea Filma Banatzailea
1971 Duel Universal Pictures / CIC
1974 The Sugarland Express Universal Pictures
1975 Jaws Universal Pictures
1977 Close Encounters of the Third Kind Columbia Pictures
1979 1941 Universal Pictures / Columbia Pictures
1981 Raiders of the Lost Ark Paramount Pictures
1982 E.T. the Extra-Terrestrial Universal Pictures
1983 Twilight Zone: The Movie Warner Bros.
1984 Indiana Jones and the Temple of Doom Paramount Pictures
1985 The Color Purple Warner Bros.
1987 Empire of the Sun Warner Bros.
1989 Always Universal Pictures/United Artists
1989 Indiana Jones and the Last Crusade Paramount Pictures
1991 Hook TriStar Pictures
1993 Jurassic Park Universal Pictures
1993 Schindler's List Universal Pictures
1997 The Lost World: Jurassic Park Universal Pictures
1997 Amistad DreamWorks Pictures
1998 Saving Private Ryan DreamWorks Pictures / Paramount Pictures
2001 A.I. Artificial Intelligence Warner Bros. / DreamWorks Pictures
2002 Minority Report 20th Century Fox / DreamWorks Pictures
2002 Catch Me If You Can DreamWorks Pictures
2004 The Terminal DreamWorks Pictures
2005 War of the Worlds Paramount Pictures / DreamWorks Pictures
2005 Munich Universal Pictures / DreamWorks Pictures
2008 Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull Paramount Pictures
2011 The Adventures of Tintin Paramount Pictures / Columbia Pictures
2011 War Horse Walt Disney Studios
2012 Lincoln Walt Disney Studios / 20th Century Fox
2015 Bridge of Spies Walt Disney Studios / 20th Century Fox
2016 The BFG Walt Disney Studios
2017 The Post 20th Century Fox
2018 Ready Player One Warner Bros.
2021 West Side Story 20th Century Studios

Ekoizle gisa

aldatu
Urtea Filma Oharrak Ref.
1991 An American Tail: Fievel Goes West
2005 Memoirs of a Geisha
2006 Flags of Our Fathers
Letters from Iwo Jima
2011 Super 8
2014 The Hundred-Foot Journey
2015 Auschwitz Film laburra [8]

Ekoizle eragile gisa

aldatu
Urtea Filmea Oharrak Erref.
1978 I Wanna Hold Your Hand
1980 Used Cars
1981 Continental Divide
1984 Gremlins
1985 Back to the Future
Young Sherlock Holmes
1986 An American Tail
The Money Pit
1987 Batteries Not Included
Innerspace
1988 Who Framed Roger Rabbit
The Land Before Time
1989 Back to the Future Part II
Tummy Trouble Film laburra
Dad
1990 Arachnophobia
Dreams
Back to the Future Part III
Roller Coaster Rabbit Film laburra
Gremlins 2: The New Batch
Joe Versus the Volcano
1992 Tiny Toon Adventures: How I Spent My Vacation Bideoan argitaratua
1993 Trail Mix-Up Film laburra
The Citizens Of Los Angeles
We're Back! A Dinosaur's Story
1994 The Flintstones krediturik gabe
1995 Casper
Balto
1996 Twister
1997 Men in Black
1998 The Last Days Dokumentala
The Mask of Zorro
Deep Impact
1999 Wakko's Wish
2001 Jurassic Park III
2002 Men in Black II
2005 The Legend of Zorro
2006 Monster House
2007 Transformers
2008 Eagle Eye
2009 Transformers: Revenge of the Fallen
The Lovely Bones
2010 Hereafter
True Grit
2011 Transformers: Dark of the Moon
Cowboys & Aliens
Real Steel
2012 Men in Black 3
2014 Transformers: Age of Extinction
2015 Jurassic World
2017 Transformers: The Last Knight [9]
2018 Jurassic World: Fallen Kingdom
First Man
Bumblebee
2019 Men in Black: International [10]
Cats [11]
2020 The Turning [12]

Zuzendutako filmen aktoreak, ekoizlea eta izenburuak

aldatu

Taula honetan ikus daitezke filmaren bi aktore, enpresa ekoizlea eta beste izenburuak beste hizkuntza batera itzuli bada (gaztelania, frantsesa, euskara, katalana edo galiziera):

Urtea Filma Antzezleak Ekoizlea Hizkuntzak
1961 Escape to Nowhere
1964 Firelight
1967 Slipstream
1968 Amblin'
1971 Murder by the Book Peter Falk , Jack Cassidy Universal Pictures gaztelaniaz: Homicidio de acuerdo con el libro frantsesez: Le Livre témoin
1971 Duel Dennis Weaver , Carey Loftin Universal Pictures
1972 Something Evil Sandy Dennis , Ralph Bellamy frantsesez: La Chose katalanez: Influència diabòlica galizieraz: O influxo do mal
1973 Watch Dog Martin Landau , Barbara Bain frantsesez: Chantage à Washington galizieraz: Savage
1974 The Sugarland Express Goldie Hawn , Ben Johnson Universal Pictures frantsesez: Sugarland Express galizieraz: Viaxe a Sugarland
1975 Jaws Roy Scheider , Robert Shaw Universal Pictures gaztelaniaz: Tiburón frantsesez: Les Dents de la mer katalanez: Tauró galizieraz: Tiburón
1977 Close Encounters of the Third Kind Richard Dreyfuss , Melinda Dillon EMI Films frantsesez: Rencontres du troisième type katalanez: Encontres a la tercera fase galizieraz: Encontros na terceira fase
1979 1941 Dan Aykroyd , Ned Beatty Columbia Pictures
1981 Raiders of the Lost Ark John Rhys-Davies , Harrison Ford Lucasfilm frantsesez: Les Aventuriers de l'arche perdue katalanez: A la recerca de l'arca perduda galizieraz: Na busca da arca perdida
1982 E.T. the Extra-Terrestrial Dee Wallace , Peter Coyote Amblin Entertainment gaztelaniaz: E.T., el extraterrestre frantsesez: E.T., l'extra-terrestre katalanez: ET, l'extraterrestre
1983 Twilight Zone: The Movie Burgess Meredith , Dan Aykroyd Warner Bros. frantsesez: La Quatrième Dimension
1984 Indiana Jones and the Temple of Doom Harrison Ford , Kate Capshaw Lucasfilm frantsesez: Indiana Jones et le Temple maudit katalanez: Indiana Jones i el temple maleït galizieraz: Indiana Jones e o templo maldito
1985 The Color Purple Danny Glover , Whoopi Goldberg Amblin Entertainment gaztelaniaz: El color púrpura frantsesez: La Couleur pourpre katalanez: El color púrpura galizieraz: A cor púrpura
1987 Empire of the Sun Christian Bale , John Malkovich Amblin Entertainment gaztelaniaz: El imperio del sol frantsesez: Empire du soleil katalanez: L'imperi del Sol
1989 Always Richard Dreyfuss , Holly Hunter Amblin Entertainment katalanez: Per sempre galizieraz: Always, para sempre
1989 Indiana Jones and the Last Crusade Sean Connery , John Rhys-Davies Lucasfilm gaztelaniaz: Indiana Jones y la última cruzada frantsesez: Indiana Jones et la Dernière Croisade katalanez: Indiana Jones i l'última croada galizieraz: Indiana Jones e a última cruzada
1991 Hook Dustin Hoffman , Robin Williams Amblin Entertainment frantsesez: Hook ou la Revanche du capitaine Crochet galizieraz: Hook, o capitán Garfo
1993 Schindler's List Ralph Fiennes , Liam Neeson Amblin Entertainment gaztelaniaz: La lista de Schindler frantsesez: La Liste de Schindler katalanez: La llista de Schindler galizieraz: A lista de Schindler
1993 Jurassic Park Richard Attenborough , Jeff Goldblum Amblin Entertainment gaztelaniaz: Parque Jurásico katalanez: Parc Juràssic galizieraz: Parque Xurásico
1997 Amistad Anthony Hopkins , Morgan Freeman HBO Films
1997 The Lost World: Jurassic Park Jeff Goldblum , Julianne Moore Universal Pictures frantsesez: Le Monde perdu : Jurassic Park katalanez: El món perdut: Jurassic Park
1998 Saving Private Ryan Tom Hanks , Matt Damon Amblin Entertainment gaztelaniaz: Salvar al soldado Ryan frantsesez: Il faut sauver le soldat Ryan katalanez: Salvem el soldat Ryan
1999 The Unfinished Journey
2001 A.I. Artificial Intelligence Haley Joel Osment , Jude Law Amblin Entertainment gaztelaniaz: Inteligencia artificial frantsesez: A.I. Intelligence artificielle
2002 Catch Me If You Can Leonardo DiCaprio , Tom Hanks Amblin Entertainment gaztelaniaz: Atrápame si puedes frantsesez: Arrête-moi si tu peux
2002 Minority Report Tom Cruise , Colin Farrell 20th Century Studios
2004 The Terminal Tom Hanks , Catherine Zeta-Jones Amblin Entertainment gaztelaniaz: La terminal frantsesez: Le Terminal
2005 Munich Eric Bana , Daniel Craig Amblin Entertainment gaztelaniaz: Múnich
2005 War of the Worlds Tom Cruise , Dakota Fanning Paramount Pictures gaztelaniaz: La guerra de los mundos frantsesez: La Guerre des mondes katalanez: La guerra dels mons
2008 Indiana Jones and the Kingdom of the Crystal Skull Harrison Ford , Shia LaBeouf Lucasfilm gaztelaniaz: Indiana Jones y el reino de la calavera de cristal frantsesez: Indiana Jones et le Royaume du crâne de cristal katalanez: Indiana Jones i el regne de la calavera de cristall
2011 War Horse Jeremy Irvine , Emily Watson DreamWorks frantsesez: Cheval de guerre katalanez: Cavall de guerra
2011 The Adventures of Tintin: The Secret of the Unicorn Amblin Entertainment gaztelaniaz: Las aventuras de Tintín frantsesez: Les Aventures de Tintin : Le Secret de La Licorne euskaraz: « Tintinen Abenturak » katalanez: Les aventures de Tintín: El secret de l'Unicorn galizieraz: The Adventures of Tintin
2012 Lincoln Daniel Day-Lewis , Sally Field 20th Century Studios
2013 Jurassic Park 3D
2015 Bridge of Spies Tom Hanks , Mark Rylance Touchstone Pictures frantsesez: Le Pont des espions katalanez: El pont dels espies
2016 The BFG Mark Rylance , Ruby Barnhill Walt Disney Pictures frantsesez: Le Bon Gros Géant katalanez: El meu amic el gegant
2017 The Post Tom Hanks , Meryl Streep Amblin Entertainment frantsesez: Pentagon Papers galizieraz: Os arquivos do Pentágono
2018 Ready Player One Olivia Cooke , Ben Mendelsohn Warner Bros.
2018 Living Space Georgia Chara , Andy McPhee gaztelaniaz: Espacio vital
2021 West Side Story Ansel Elgort , Rachel Anne Zegler Amblin Entertainment
2022 The Fabelmans Michelle Williams , Seth Rogen Amblin Partners

Erreferentziak

aldatu
  1. Morris, Nigel, 1955-. (2007). The cinema of Steven Spielberg : empire of light. Wallflower ISBN 1904764886. PMC 70987629. (Noiz kontsultatua: 2019-04-20).
  2. (Ingelesez) «'Jaws': Revisiting Hollywood's First Summer Blockbuster» The Hollywood Reporter (Noiz kontsultatua: 2019-04-20).
  3. «Steven Spielberg to Harvard grads: Be the movie heroes of real life» The Economic Times 2016-05-27 (Noiz kontsultatua: 2019-04-20).
  4. (Ingelesez) «Steven Spielberg» IndieWire (Noiz kontsultatua: 2019-04-20).
  5. (Ingelesez) «The 25 Best Films of the 21st Century So Far.» The New York Times 2017-06-09 ISSN 0362-4331. (Noiz kontsultatua: 2019-04-20).
  6. (Ingelesez) «Box-Office Milestone: Steven Spielberg Is First Member of $10B Directors' Club» The Hollywood Reporter (Noiz kontsultatua: 2019-04-20).
  7. (Ingelesez) «Steven Spielberg» Forbes (Noiz kontsultatua: 2019-04-20).
  8. Auschwitz (2015) - Full Cast & Crew - IMDb
  9. (Ingelesez) Berney, Paul. (2016-06-01). «Guess Who’s Back for ‘Transformers: The Last Knight’!» Action A Go Go, LLC (Noiz kontsultatua: 2019-04-20).
  10. «Variety Insight - Home» www.varietyinsight.com (Noiz kontsultatua: 2019-04-20).
  11. (Ingelesez) D'Alessandro, Anthony; D'Alessandro, Anthony. (2018-08-31). «‘Cats’ Will Pounce During Christmas 2019 Frame; ‘Wicked’ Moves» Deadline (Noiz kontsultatua: 2019-04-20).
  12. (Ingelesez) «Steven Spielberg begins filming new horror movie The Turning in Wicklow» The Irish Sun 2018-02-21 (Noiz kontsultatua: 2019-04-20).

Kanpo estekak

aldatu
Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Steven Spielberg