Antzinaroko filosofia
Antzinaroko filosofia Antzinaroan zeuden pentsamoldeei deritze.
Txina
aldatuTxinatar filosofiak, Txinan nagusi zen pentsamendu filosofikoari egiten dio erreferentzia; ostera, kulturalki erlazionaturiko eta hizkuntza familia bereko ekialdeko Asiako herrialdeetara (Japon, Korea, Vietnam, adibidez) zabaldua.
Filosofoak
aldatu- Taoismoa. Lao Tzuren idazkietatik sortutako mugimendu erlijiosoa da. Taoisten funtsezko helburua hilezkortasunera heltzea da, horretarako naturarekin harmonian dagoen bizitza luze eta osoa eskuratzea bilatzen dutelarik.[1]
- Konfuzianismoa. Konfuzio jakintsu eta filosofo txinatarren irakaspenetatik garatua eta kosmogonia, gizartearen ordena, aginte, moral eta metafisikari buruzkoa.[7]
- Mohismoa. Bere kontzeptu garrantzitsuenak altruismoa eta mundu guztiarekiko errespetu eta kezka dira; haien ideologiak apaindura eza eta utilitarismoa gorentzen ditu.[18]
- Izenen eskola. Erresuma Borrokalarien garaian eskola mohistatik garatu zen korronte filosofikoa da, aditu ezberdinek sofista eta dialektikoekin harremandu da.[20]
Grezia eta Erroma
aldatuGrezia eta Erromako Antzinaroko filosofiak, mediterraneo itsasoko lurraldeetan (non, antzinako greziako kultura eta erromatar kultura gailentzen ziren) K.a. VII. mendetik VI. mendera arte (mundu zaharraren amaierarekin) eman ziren iritzi, pentsamendu eta sistema filosofikoak biltzen ditu.
Greziako filosofia
aldatuPresokratikoak (K.a. VI. mendea - K.a. IV. mendea)
aldatuPresokratikoak Antzinako Greziako (K.a. VI. mendea - K.a. IV. mendea) pentsalari multzo bat dira, greziar filosofiaren aitzindaritzat jotzen direnak. Filosofo hauen ekarpen garrantzitsuena unibertsoaren eta munduaren ikuspegi mitologikoa alde batera utzi eta horiei buruz emandako azalpen arrazionala izan zen, mitotik logos delakora aldatuz. Presokratikoetan pentsalari heterogeneoak biltzen dira, ordea, eta horregatik askotan eskola ezberdinetan sailkatzen dira.
- Miletoko eskola. Unibertsoa osatzen duen arkhe printzipioa bilatu zuten, aldatzen ez den printzipioa.[25]
- Tales Miletokoa (ca. K.a. 624 - ca. K.a. 546).[26]
- Anaximandro (K.a. 610 – ca. K.a. 546).[27]
- Anaximenes (K.a. 585 – ca. K.a. 528).[28][29]
- Eskola pitagorikoa. Beren ekarpenen artean Pitagorasen teorema, musikaren harmonia, zenbaki primoak, eta lurra esferikoa zelaren sinesmena daude.[30]
- Heraklito (K.a. 535 - K.a. 475).[36][37]
- Eskola eleatikoa. Eskola eleatikoa monista da eta logikaz eta abstrakzioz heldu nahi du errealitatearen muinera.[38]
- Parmenides (K.a. 515- K.a. 450).[39]
- Xenofanes (ca. K.a. 570 – ca. K.a. 475).[40]
- Zenon Eleakoa (ca. K.a. 490 - ca. K.a. 430).[41]
- Melisos Samoskoa (K.a. 470 - K.a. 430).[42]
- Pluralisten eskola. Parmenidesen munduaren aldaketaren ideia baztertzen zuten eta monismoaren aurkakoak ziren, ezin zutelarik naturaren dibertsitatea printzipio bakar batera mugatu.[43][44]
- Enpedokles (K.a. 490 - K.a. 430).[45][46]
- Anaxagoras (ca. K.a. 500 - K.a. 428).[47]
- Eskola atomista. Natura zatiezinezko partikulak diren atomoz eta hutsez osaturik dagola uste duen eskola presokratikoa zen.[48][49][50]
- Siroseko Ferekides (fl. K.a. VI. mendea).[26][56]
- Eskola sofista. Jatorrian hiritarren iritziz jakintsuak ziren, baino geroago terminoa maila altuko ikasleen maisu lanetan ibiltzen ziren haiek izendatzeko erabili zen. Pentsalari moduan euren ekarpena nabaria da etika, politika eta orohar gizarte eta giza-arazoetan. Literatura alorrean, prosa eta erretorikaren sortzaileak dira eta gramatika eta semantika alorretan aitzindariak. [57][58]
- Protagoras (ca. K.a. 490 - ca. K.a. 410).[59][60]
- Gorgias (K.a. 485 - K.a. 380).[61]
- Antifon (K.a. 480 – K.a. 411).[62][63]
- Prodiko Keakoa (ca. K.a. 465 - ca. K.a. 395) .[64][65]
- Hipias Elidekoa (K.a. V. mendea).[66]
- Trasimako (K.a. 459 - K.a. 400).[67]
- Kalikles (K.a. V. mendea).[68]
- Kritias (K.a. 460 - K.a. 403).[69]
- Likofron (K.a. III. mendeko ).[70]
- Diogenes Apoloniakoa (K.a. V. mendea).[71]
Grezia Klasikoa (K.a. VI. mendea - K.a. IV. mendea)
aldatu- Sokrates (K.a. 470 - K.a. 399).[72][73]
- Megarako Euklides (ca. K.a. 435 - ca. K.a. 365).[74]
- Antistenes ( K.a. 446 - K.a. 366).[75]
- Aristipo (ca. K.a. 435 - ca. K.a. 356).[76]
- Platon (ca. K.a. 427 - ca. K.a. 347)).[77][78]
- Espeusipo (ca. K.a. 408 – K.a. 339/8).[79]
- Diogenes of Sinope (ca. K.a. 412 – K.a. 323).[80][81]
- Xenokrates (K.a. 396/5 – K.a. 314/3).[82]
- Aristoteles (K. a. 384 – K. a. 322).[83][84]
- Estilpo (K.a. 360 - K.a. 280).
- Teofrasto (ca. K.a. 371 – ca. K.a. 287).[85][86]
Garai helenistikoa (K.a. IV. mendea - K.a. II. mendea)
aldatu- Estoizismoa. Estoizismoak historian zehar izan zuen sei mendeko hedadura dela-eta, oso irakaspen, ideia eta korronte ezberdinak bildu ditu; baina sistema filosofiko bateratua bezala, filosofia bizimodu edo praktika bat (askesis) zela uste zuten, zorion-bizitzarako jarduera alegia, zientziak berez baliorik ez duela baieztatuz.[87]
- Eszeptizismoa. Oro har onartutako baieztapenen aurrean zalantza eta sinesgaiztasuna izan behar direla aldarrikatzen duen jarrera filosofikoa da, jatorrian egiazko ezagutza ezinezkoa dela aldezten zuen.[92]
- Pirron (K.a. 365 – K.a. 275).[93]
- Agripa (I. mendea).
- Aenesidemo (K.a. I. mendea).[94]
- Fliunteko Timon (ca. K.a. 320 - K.a. 230).[95][96]
- Artzesilao (K.a. 315-K.a. 240).[97]
- Karneades (ca. K.a. 214 - K.a. 129).[98]
- Klitomako (K.a. 187/6 - K.a. 110/9).[99]
- Larisako Filo (K.a. 159/8 – K.a. 84/3).[100]
- Zinismoa. Bizitzaren helburua modu bertutetsuan bizitzea da, eta horrek naturarekin bat bizitzea esan nahi du. Haien oinarrizko interesak etikoak dira, baina ulertzen dute etika bizitzeko modu gisa, azalpena behar duen doktrina gisa baino.[101]
- Menipo (fl. K.a. III. mendea).[102]
- Zirenaikoak. Zirenaikoak hedonistak ziren, eta plazera bizitzako ongi gorena zela zioten, batez ere plazer fisikoa, beste plazer mota batzuk baino biziagoa eta desiragarriagoa zela uste baitzuten. Atsegina da bizitzako on bakarra eta mina gaitz bakarra.[103]
- Epikureismoa. Zoriona oinaze ezan, atseginean eta espirituaren lasaitasuna lortzen dela defendatzen duen korrontea.[104]
- Eklektizismoa. Mugimendu, eskola, estilo eta pentsaera ezberdineko elementuak era malguan bateratzeko joerari deitzen zaio.[108]
- Erdiplatonismoa.[109]
- Neoplatonismoa. Platonen filosofiatik abiatu bazen ere, sinkretismoan garatutako gnostizismo eta hermetismoko elementuak ere bereganatu zituen korronte helenistikoa da.[111]
- Neopitagorismoa. Pitagorismoa berpiztu zuen eskola filosofikoa izan zen.[112]
- Eskola peripatetikoa. Aristotelesen Antzinako Greziako jarraitzaileek, peripatetikoek alegia, osatu zuten eskola filosofikoa da.[113]
- Arkimedes (K.a. 287 - K.a. 212).[114]
Filosofia kristaua.
aldatu- Klemente Alexandriakoa (ca. 150 – ca. 215).[115]
- San Agustin Hiponakoa (354 - 430).[116]
Filosofia erromatarra
aldatuGarai goiztiarra (K.a. VIII. mendea - )
aldatu- Sextioen eskola (K.a. 50 - 19). Erroman sorturiko korronte filosofikoa da (zentzu klasikoan), aszetismoan eta bizitzarako praktika moralak erakusten dituena; korronte honen oinarri filosofikoak estoizismoaren eta neopitagorismoaren nahaste bat dira, erromatar izaerara moldatuak.[117][118]
- Sozion (K.o. I. mendea).
- Papirio Fabiano (K.o. I. mendea).[119]
- Aulo Kornelio Zeltso (ca. K.a. 25—ca. 50).[120]
Erromatar inperioaren garaia (K.a. VIII. mendea - K. o. V. mendea)
aldatuEgipto
aldatuIran
aldatu- Zoroastrismoa. Zoroastrismoak henoteismoa, nolabaiteko monoteismoa, aldarrikatu zuen; gainera aditzera eman zuen Ongiaren eta Gaizkiaren arteko borroka eta dualismoa, Argia eta Iluntasunarena, batak bizitza eta besteak heriotza irudikatzen dutenak. Bi espiritu hauek elkarrekin bizi dira gizaki bakoitzaren baitan.[127]
- Zurvanismoa. Zurvan jainko infinitu, transzendental eta neutrala jarraitzen duen korronte filosofikoa da.[130]
- Mazdakismoa. Erlijio dualista zen, argia (ongia) eta iluna (gaizkia) munduaren oinarrizko hastapenak bezala onartzen zituena. Bi osagai horiek elkarrekin topo egitean sortu zen unibertsoa. Argia da bizitzeko behar dena eta argia izateko gizonak bizitza aszetikoa eta zintzoa izan behar du, ez du inor edo ezer hil behar eta ezta haragirik jan behar ere.[132]
- Bardaisan (K.o. 154 – K.o. 222). Filosofo pre-manikeista zen.[134]
- Manikeismoa. Arima jainkoarena eta gorputza deabruarena dela aldarrikatzen zuen erlijio dualista izan zen, ongiaren eta Gaizkiaren arteko betiereko borrokan sinisten zuten manikeoek.[135][136]
India
aldatuFilosofia Vedikoa
aldatuSramana filosofia
aldatuFilosofoak
aldatuSaptarishi (Garai vediko goiztiarra, K.a.1500-K.a. 800)
aldatu- Parashara (K.a. 1000).[139]
- Vasishtha.[140][141]
- Atri.[142]
- Vishvamitra.
- Agastya.[143]
- Gautama Maharishi.[144]
- Jamadagni.[145]
- Bharadwaja.[146]
- Dirghatamas.[147]
- Lopamudra (K.a. VI. mendea).[148]
- Rishi Narayana.
- Seven Rishis.[149]
- Other Vedic Rishis – Gritsamada, Sandilya, Kanva etca.
- Rishaba.
- Yajnavalkya (ca. K.a. 700).[150]
- Gargi Vachaknavi (ca. K. a. VII. mendea).[151]
- Maitreii (ca. V. mendea).[150]
- Parshvanatha.
- Ghosha.
- Angira.[152]
- Uddalaka Aruni (fl. ca. K.a. VIII. mendea).[153]
- Ashvapati.
- Ashtavakra.[154]
Sektarianismoa edo Filosofoen Garai Axiala (Garai vediko berantiarra, K.a. 800 - K.a. 400)
aldatu- Parshvanatha Parshvanatha (K.a. 872 - K.a. 772).
- Aruni (K.a. 750 - K.a. 650).
- Yajnavalkya (K.a. 700 - K.a. 600).
- Makkhali Gosala (K.a. 600 - K.a. 500).
- Pāṇini (K.a. 600 - K.a. 500).
- Siddhartha Gautama (ca. K.a. 563 – K.a. 483).
- Mahākāśyapa.
- Bṛhaspati.
- Mahavira (K.a. 599 – K.a. 527).
- Badarayana (K.a. 500 - K.a. 400).
- Kapila (ca. K.a. 500).
- Gotama (ca. K.a. 600).
- Kanada (ca. K.a. 600).
- Mahavira (K.a. 599 – K.a. 527).
- Purana Kassapa
- Ajita Kesakambali
- Payasi
- Makkhali Gośāla
- Sañjaya Belaṭṭhiputta
- Mahavira
- Dandamis
- Nagasena
- Lakulisha
- Pakudha Kaccayana
- Pāṇini (K.a. 520 – K.a. 460).
- Kapila (ca. K.a. 500).
- Badarayana (K.a. 500 - K.a. 400).
- Jaimini (ca. K.a. 400).
- Pingala (ca. K.a. 500).
- Gautama Buddha (ca. 480 – ca. 400 K.a.).
- Śāriputra.
- Chanakya (ca. K.a. 350 – ca. K.a. 275).
- Patañjali (ca. K.a. 200).
- Shvetashvatara.
Urrezko Aroko filosofoak (K.a. 184 – 600)
aldatu- Valluvar (ca. K.a. 31).[155]
- Aśvaghoṣa..
- Vatsyayana (IV. mendea - VI mendetan) - Gupta Inperioko erlijioso eta idazle indiarra zen, Kama Sutraren egilea.[156]
- Samantabhadra.
- Isvarakrsna,
- Aryadeva.
- Dharmakirti
- Haribhadra
- Pujyapada
- Buddhaghosa
- Kamandaka.
- Maticandra.
- Prashastapada.
- Bhāviveka.
- Dharmapala.
- Udyotakara.
- Gaudapada.
- Siddhasena.
- Dignāga (ca. K.o. 500).
- Asanga (ca. K.o. 300).
- Bhartrihari (ca. K.o. 450 – K.o. 510),
- Bodhidharma (ca. K.o. 440 – K.o. 528).
- Siddhasena Divākara (V. mendea).
- Vasubandhu (ca. K.o. 300),
- Kundakunda (II. mendea).
- Nagarjuna (ca. K.o. 150 – K.o. 250).
- Umāsvāti or Umasvami (II. mendea).
- Adi Shankara.
Maurya Inperioa (K.a. 321 – K.a. 184)
aldatu- Shvetashvatara.
- Chanakya (ca. K.a. 350 – K.a. 275).
- Jaimini (ca. K.a. 300 – K.a. 200).
- Aksapada Gautama (ca. K.a. II. mendea).
- Kanada.
- Pingala.
Urrezko Aroa (K.a. 184 – K.o. 100)
aldatu- Patanjali.
- Thiruvalluvar (ca. K.a. I. mendea – K.o. II. mendea).
- Nagarjuna (ca. 150–250).
- Kundakunda (ca. II. mendea).
- Umasvati (ca. II. mendea).
Gupta Inperioa (300–550)
aldatu- Vasubandhu (ca. IV. mendea).[157]
- Asanga (ca. IV. mendea).
- Bodhidharma (ca. 440–528).
- Vatsyayana (ca. 450–500).
- Bhartrhari (450–510).
- Buddhaghosa (ca. V. mendea).
- Siddhasena Divākara (ca. V. mendea).
- Dignāga (ca. V. mendea).
- Śīlabhadra (ca. 529–645).
- Udyotakara Udyotakara(ca. VI. mendea - VII. mendea).
Erreferentziak
aldatu- ↑ Komjathy, Louis. (2013). The Daoist tradition : an introduction. ISBN 1-4411-1669-9. PMC 819275585. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ «Lao-tzu -- Founder of Taoism» web.archive.org 2019-07-20 (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Hansen, Chad. (2014-12-17). Zhuangzi. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Ancient civilizations : the illustrated guide to belief, mythology, and art. Barnes & Noble 2007 ISBN 1-59223-489-5. PMC 191823585. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ The History of China.. Britannica Educational Pub 2011 ISBN 978-1-61530-181-2. PMC 630537538. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Wells, Matthew. (2003-06). «Self as Historical Artifact: Ge Hong and Early Chinese Autobiographical Writing» Early Medieval China 2003 (1): 71–103. doi: . ISSN 1529-9104. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Nylan, Michael. (2001). The five "confucian" classics. Yale University Press ISBN 978-0-300-13033-1. PMC 191928905. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ «The Life and Significance of Confucius» web.archive.org 2019-12-27 (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Hutton, Eric L.. (2015-08-31). Confucius. , 9780195396577–0290 or. doi: . (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Richey, Jeffrey L.. (2003-05). «Mencius: Contexts and Interpretations. Edited by Alan K. L. Chan. Honolulu: University of Hawai'i Press, 2002. vii, 328 pp. $51.00 (cloth).» The Journal of Asian Studies 62 (2): 580–581. doi: . ISSN 0021-9118. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Goldin, Paul R.. (2018). Zalta, Edward N. ed. «Xunzi» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Chen, Jianfu. (2015). Chinese Law : Revised and Expanded Edition.. (2nd ed. argitaraldia) BRILL ISBN 978-90-04-22889-4. PMC 952247865. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Goldin, Paul Rakita. (2005). After Confucius : studies in early Chinese philosophy. University of Hawai'i Press ISBN 978-0-8248-7399-8. PMC 680230441. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ a b «中國大百科智慧藏» web.archive.org 2007-09-29 (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Han, Fei, B.C.. (2003). Han Feizi : basic writings. Columbia University Press ISBN 978-0-231-52132-1. PMC 796815905. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ (Ingelesez) Fu, Zhengyuan. (2016-09-16). China's Legalists: The Early Totalitarians: The Early Totalitarians. Routledge ISBN 978-1-315-28523-8. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Ancient and early medieval Chinese literature. Part two : a reference guide. 2014 ISBN 978-90-04-20164-4. PMC 868971326. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Fraser, Chris. (2016). The philosophy of the Mòzĭ : the First Consequentialists.. Columbia University Press ISBN 978-0-231-52059-1. PMC 956139403. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Ancient and early medieval Chinese literature : a reference guide. Brill 2010-<2014> ISBN 978-90-04-19127-3. PMC 649419201. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Solomon, Bernard S.. (2013). On the school of names in ancient China. ISBN 978-3-8050-0610-1. PMC 868558122. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ (Ingelesez) He, Peng. (2013-09-30). Chinese Lawmaking: From Non-communicative to Communicative. Springer Science & Business Media ISBN 978-3-642-39507-9. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Lucas Thierry. "Hui Shih and Kung Sun Lung: an approach from contemporary logic", Journal of Chinese Philosophy, 20 (1993): 211-255.
- ↑ Deutsch, Eliot; Bontekoe, Ronald. (1999). A companion to world philosophies. Malden, Mass. : Blackwell ISBN 978-0-631-21327-7. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ (Ingelesez) Geaham, A. C.. (1979-02). «The Nung-chia ‘School of the Tillers’ and the origins of peasant Utopianism in China» Bulletin of the School of Oriental and African Studies 42 (1): 66–100. doi: . ISSN 0041-977X. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ The Oxford companion to philosophy. (2nd ed. argitaraldia) Oxford University Press 2005 ISBN 978-0-19-153265-8. PMC 62563098. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ a b Smith, William. (1870). Dictionary of Greek and Roman biography and mythology. Boston, Little (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Anaximander | Internet Encyclopedia of Philosophy. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Biographical encyclopedia of astronomers. (Second edition. argitaraldia) 2014 ISBN 978-1-4419-9917-7. PMC 890601542. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Guthrie, W. K. C.. (1962-1981). A history of Greek philosophy. Cambridge University Press ISBN 978-0-521-05160-6. PMC 22488892. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Zhmudʹ, L. I︠A︡.. (2012). Pythagoras and the early Pythagoreans. (1st ed. argitaraldia) Oxford University Press ISBN 978-0-19-928931-8. PMC 764348689. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Kahn, Charles H.. (2001). Pythagoras and the Pythagoreans : a brief history. Hackett Pub ISBN 0-87220-575-4. PMC 46394974. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Kenny, Anthony. (2004). Ancient philosophy. Clarendon Press ISBN 978-0-19-152497-4. PMC 171039729. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Huffman, Carl. (2003-09-15). Philolaus. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Huffman, Carl. (2003-04-10). Alcmaeon. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Grove Music Online.. Oxford University Press ISBN 1-56159-263-3. PMC 1243111567. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Winters, Andrew M.. (2017). Natural processes : understanding metaphysics without substance. ISBN 978-3-319-67570-1. PMC 1004757920. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Graham, Daniel W.. (2021). Zalta, Edward N. ed. «Heraclitus» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Curd, Patricia. (2004). The legacy of Parmenides : Eleatic monism and later presocratic thought. Parmenides Pub ISBN 978-1-930972-42-1. PMC 823170672. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Palmer, John. (2020). Zalta, Edward N. ed. «Parmenides» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Guthrie, W. K. C.. (1984-). Historia de la filosofía griega. Gredos ISBN 84-249-0947-X. PMC 37684268. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) «Zeno of Elea | Greek philosopher and mathematician | Britannica» www.britannica.com (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Henderson, Jeffrey. «On Melissus: Chapter 1» Loeb Classical Library (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Warren, James. (2007). Presocratics. Acumen ISBN 978-1-84465-391-1. PMC 715185131. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Gaztelaniaz) «The Pluralist School of Thought | PDF | Ancient Greek Philosophy | Metaphysics» Scribd (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ A. amp C. Black, Ltd London. (1930). Early Greek Philosophy. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Barnes, Jonathan. (1982). Empedocles ed. «Empedocles» The Classical Review 32 (2): 191–196. ISSN 0009-840X. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Curd, Patricia. (2019). Zalta, Edward N. ed. «Anaxagoras» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ «Henry George Liddell, Robert Scott, A Greek-English Lexicon, ἄτομος» www.perseus.tufts.edu (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) «atom | Etymology, origin and meaning of atom by etymonline» www.etymonline.com (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Berryman, Sylvia. «Ancient Atomism» plato.stanford.edu (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ The Cambridge companion to early Greek philosophy. (1st ed. argitaraldia) 1999 ISBN 0-521-44122-6. PMC 39654703. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Berryman, Sylvia. (2016). Zalta, Edward N. ed. «Leucippus» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Berryman, Sylvia. (2016). Zalta, Edward N. ed. «Democritus» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Williams, Matt. (2015-12-11). «Who Was Democritus?» Universe Today (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ The encyclopedia of ancient natural scientists : the Greek tradition and its many heirs. Routledge 2008 ISBN 978-0-415-34020-5. PMC 213110650. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Granger, Herbert. (2007). «The Theologian Pherecydes of Syros and the Early Days of Natural Philosophy» Harvard Studies in Classical Philology 103: 135–163. ISSN 0073-0688. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Herrick, James A.. (2005). The history and theory of rhetoric : an introduction. (3rd ed. argitaraldia) Allyn and Beacon ISBN 0-205-41492-3. PMC 54446536. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Sophists | Internet Encyclopedia of Philosophy. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ The Sophists and their legacy : proceedings of the Fourth International Colloquium on Ancient Philosophy held in cooperation with Projektgruppe Altertumswissenschaften der Thyssen Stiftung at Bad Homburg, 29th August - 1st September 1979. Steiner 1981 ISBN 3-515-03427-7. PMC 9133431. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Silvermintz, Daniel. (2015). Protagoras. (1 [edition]. argitaraldia) Bloomsbury Academic ISBN 978-1-4742-5618-6. PMC 919459737. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Gorgias | Internet Encyclopedia of Philosophy. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Antiphon, approximately B.C.-411 B.C.. (2003-2004). Discursos. Fundació Bernat Metge ISBN 84-7225-824-6. PMC 246998935. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Dictionary of scientific biography. [1970-1990] ISBN 0-684-10114-9. PMC 89822. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Guthrie, W. K. C.. (1971). The Sophists. ISBN 978-1-139-93911-9. PMC 890382867. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Smith, William. (1870). Dictionary of Greek and Roman biography and mythology.. Little (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) «Hippias - Biography» Maths History (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ «J.F. Dobson, The Greek Orators, Thrasymachus, Andocides, Life and work of Thrasymachus» www.perseus.tufts.edu (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Barney, Rachel. (2017). Zalta, Edward N. ed. «Callicles and Thrasymachus» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Critias | Internet Encyclopedia of Philosophy. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Callimachus. (1921). Hymns and epigrams. (Rev. argitaraldia) Harvard University Press ISBN 0-674-99143-5. PMC 903198840. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Diogenes of Apollonia | Internet Encyclopedia of Philosophy. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Taylor, C. C. W.. (2019). Socrates : a very short introduction. (Second edition. argitaraldia) ISBN 978-0-19-883598-1. PMC 1104600541. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Nails, Debra. (2020). Zalta, Edward N. ed. «Socrates» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ a b «Diogenes Laertius, Lives of Eminent Philosophers, BOOK I, Prologue» www.perseus.tufts.edu (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Brill's companion to the reception of Socrates. 2019 ISBN 978-90-04-39675-3. PMC 1089840254. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) «Aristippus | Greek philosopher | Britannica» www.britannica.com (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Benson, Hugh H.. (2007). A Companion to Plato.. John Wiley & Sons ISBN 978-1-4051-7842-6. PMC 437178899. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) «Plato | Life, Philosophy, & Works | Britannica» www.britannica.com (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Dancy, Russell. (2021). Zalta, Edward N. ed. «Speusippus» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Diogenes of Sinope | Internet Encyclopedia of Philosophy. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ .
- ↑ Dancy, Russell. (2021). Zalta, Edward N. ed. «Xenocrates» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ McLeish, Kenneth. (1999). Aristotle. Routledge ISBN 0-415-92392-1. PMC 40912642. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Aristotle. (1996). Aristotle : introductory readings. Hackett Pub ISBN 0-87220-340-9. PMC 34951385. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Ierodiakonou, Katerina. (2020). Zalta, Edward N. ed. «Theophrastus» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).[Betiko hautsitako esteka]
- ↑ «Diogenes Laertius, Lives of Eminent Philosophers, BOOK I, Prologue» www.perseus.tufts.edu (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Baltzly, Dirk. (2019). Zalta, Edward N. ed. «Stoicism» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ «Zeno of Cittium: founder of Stoicism.» web.archive.org 2009-06-28 (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Jedan, Christoph. (2009). Stoic virtues : Chrysippus and the religious character of stoic ethics. Continuum ISBN 978-1-4411-1252-1. PMC 610204097. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Chrysippus | Internet Encyclopedia of Philosophy. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Kidd, I. G.. (2016-03-07). «Posidonius (2), Stoic philosopher, c. 135–c. 51 BCE» Oxford Research Encyclopedia of Classics (Oxford University Press) doi: . ISBN 978-0-19-938113-5. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ The Oxford handbook of skepticism. Oxford University Press 2008 ISBN 978-0-19-518321-4. PMC 180204838. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Bett, Richard. (2000). Pyrrho, his antecedents, and his legacy. ISBN 0-19-825065-7. PMC 43615424. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Caizzi, Fernanda Decleva. (1992-05). «Aenesidemus and the Academy» The Classical Quarterly 42 (1): 176–189. doi: . ISSN 0009-8388. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Bett, Richard. (2012). «Dee L. Clayman: Timon of Phlius: Pyrrhonism into Poetry» Gnomon 84 (2): 107–112. doi: . ISSN 0017-1417. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Bett, Richard. (2018). Zalta, Edward N. ed. «Timon of Phlius» The Stanford Encyclopedia of Philosophy (Metaphysics Research Lab, Stanford University) (kontsulta data: 2022-04-26).[Betiko hautsitako esteka]
- ↑ Vezzoli, Simone. (2013). Arcesilao di Pitane. L'origine del Platonismo neoaccademico. Analisi e fonti.. Brepols ISBN 978-2-503-55029-9. PMC 862111542. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) «Carneades | Greek philosopher | Britannica» www.britannica.com (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ «A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology, Cleito'machus» www.perseus.tufts.edu (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Brittain, Charles. (2001). Philo of Larissa : the last of the academic sceptics. Oxford University Press ISBN 0-19-815298-1. PMC 44915721. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ The Cynics : the cynic movement in antiquity and its legacy. University of California Press 1996 ISBN 0-520-20449-2. PMC 34705026. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) «Menippus | Greek philosopher | Britannica» www.britannica.com (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Zilioli, Ugo. (2012). The cyrenaics. Acumen ISBN 1-84465-290-4. PMC 743202642. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Wilson, Catherine. (2015). Epicureanism : a very short introduction. (First edition. argitaraldia) ISBN 978-0-19-968832-6. PMC 917374685. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Epicurus and the Epicurean tradition. Cambridge University Press 2011 ISBN 978-0-511-92170-4. PMC 733045881. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Frantsesez) Lévy, Carlos. (2018-02-14). Les scepticismes: « Que sais-je ? » n° 2829. Que sais-je ISBN 978-2-13-080855-8. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ «Cicero: Academica, Book 2 (a)» attalus.org (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Zeller, Eduard. (2014). Outlines of the history of Greek philosophy. (13th ed., rev.. argitaraldia) Routledge ISBN 978-1-315-82297-6. PMC 958100622. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Bonazzi, Mauro. (2015-03-30). «Middle Platonism» Classics (Oxford University Press) doi: . ISBN 978-0-19-538966-1. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Philosophia togata : essays on philosophy and Roman society. Clarendon Press 1989 ISBN 0-19-814884-4. PMC 18325814. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Neo-Platonism | Internet Encyclopedia of Philosophy. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) «Definition of NEO-PYTHAGOREANISM» www.merriam-webster.com (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ The Oxford classical dictionary. (Second edition. argitaraldia) 1970 ISBN 0-19-869117-3. PMC 102949. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) «BBC - History - Archimedes» www.bbc.co.uk (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ The Wiley Blackwell companion to patristics. 2015 ISBN 978-1-118-43870-1. PMC 903812765. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Brown, Peter; Brown, Professor Peter. (2000-11-24). Augustine of Hippo: A Biography, Revised Edition with a New Epilogue. University of California Press ISBN 978-0-520-22757-6. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Routledge encyclopedia of philosophy. Routledge 1998 ISBN 0-415-07310-3. PMC 38096851. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Paola, Omar Di. (2014-06-13). «Philosophical thought of the School of the Sextii» EPEKEINA. International Journal of Ontology. History and Critics 4 (1-2) doi: . ISSN 2281-3209. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Donne, William Bodham (1870). "Faberius". In Smith, William (ed.). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. Vol. 2. p. 130.
- ↑ (Ingelesez) Rosenthal, Theodore. (1961-10-01). «Aulus Cornelius Celsus: His Contributions to Dermatology» Archives of Dermatology 84 (4): 613. doi: . ISSN 0003-987X. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Griffin, Miriam Tamara. (1992). Seneca: A Philosopher in Politics. Clarendon Press ISBN 978-0-19-814774-9. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ McLynn, Frank. (2009). Marcus Aurelius : warrior, philosopher, emperor. Bodley Head ISBN 978-0-224-07292-2. PMC 276647695. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Everitt, Anthony. (2001). Cicero : the life and times of Rome's greatest politician. (1st U.S. ed. argitaraldia) Random House ISBN 0-375-50746-9. PMC 48014396. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) König, Jason. (2001). «Favorinus' Corinthian Oration in its Corinthian context» Proceedings of the Cambridge Philological Society 47: 141–171. doi: . ISSN 0068-6735. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Lucretius Carus, Titus. (1984). De rerum natura. Book III. (1st pbk. ed., repr. with corrections. argitaraldia) Cambridge University Press ISBN 0-521-29177-1. PMC 16810706. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ (Ingelesez) Fontaine, Carole R.. (1981-07). «A Modern Look at Ancient Wisdom: The Instruction of Ptahhotep Revisited» The Biblical Archaeologist 44 (3): 155–160. doi: . ISSN 0006-0895. (kontsulta data: 2022-04-26).
- ↑ Boyce, Mary. (2001). Zoroastrians : their religious beliefs and practices. Routledge ISBN 0-415-23902-8. PMC 45438877. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ The Wiley Blackwell companion to Zoroastrianism. 2015 ISBN 978-1-118-78550-8. PMC 897510782. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ The Hymns of Zoroaster : a New Translation of the Most Ancient Sacred Texts of Iran.. I.B. Tauris 2010 ISBN 1-283-04838-8. PMC 816830360. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ a b c (Ingelesez) Foundation, Encyclopaedia Iranica. «Welcome to Encyclopaedia Iranica» iranicaonline.org (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ (Ingelesez) Zaehner, Robert Charles. (1955). Zurvan: a Zoroastrian Dilemma: By R.C. Zaehner. Clarendon Press (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ The Oxford dictionary of Islam. Oxford University Press 2003 ISBN 0-19-512558-4. PMC 50280143. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ The Oxford handbook of ancient Iran. 2017 ISBN 0-19-066866-0. PMC 959592961. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ (Ingelesez) «Bardaisan» Grove Music Online doi: . (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Gnosis and hermeticism from antiquity to modern times. State University of New York Press 1998 ISBN 0-585-04363-9. PMC 42854800. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ «CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Manichaeism» www.newadvent.org (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ «J.R. Ritman Library - Bibliotheca Philosophica Hermetica» web.archive.org 2005-10-18 (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Mani, the Angel and the Column of Glory : an anthology of Manichaean texts. Floris 1998 ISBN 0-86315-274-0. PMC 40840991. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ (Ingelesez) Parashara – Vyasa Mahabharata. (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ Lochtefeld, James G.. (2002). The illustrated encyclopedia of Hinduism. (1st ed. argitaraldia) Rosen ISBN 0-8239-2287-1. PMC 41612317. (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ Dhavamony, Mariasusai. (1999). Hindu spirituality. Pontificia università gregoriana ISBN 88-7652-818-0. PMC 54823168. (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ Rigopoulos, Antonio. (1998). Dattātreya : the immortal guru, yogin, and avatāra : a study of the tranformative and inclusive character of a multi-faceted Hindo deity. State University of New York Press ISBN 0-585-06876-3. PMC 42855811. (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ The Rig Veda : an anthology : one hundred and eight hymns. 1981 ISBN 0-14-044402-5. PMC 10072448. (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ Mani, Vettam. (1975). Puranic encyclopaedia : a comprehensive dictionary with special reference to the epic and Puranic literature. Delhi : Motilal Banarsidass ISBN 978-0-8426-0822-0. (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ Tantra of the great liberation = Mahānirvāna tantra : a translation from the Sanskrit, with introduction and commentary. Dover Publications [1972?] ISBN 0-486-20150-3. PMC 20593486. (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ (Ingelesez) Sanjana, Darab Dastur Peshotan. (1898-04). «17. Gotama in the Avesta» Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain & Ireland 30 (2): 391–394. doi: . ISSN 0035-869X. (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ Johnson, Willard. (1976-04). «On the ṚG Vedic Riddle of the Two Birds in the Fig Tree (RV 1.164.20-22), and the Discovery of the Vedic Speculative Symposium» Journal of the American Oriental Society 96 (2): 248. doi: . (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ Garg, Gaṅgā Rām. (1992-). Encyclopaedia of the Hindu world. Concept Pub. Co ISBN 81-7022-373-3. PMC 25019512. (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ «The Significance of the Purusha Sukta - Daily Invocations» www.swami-krishnananda.org (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ a b Staal, Frits. (2008). Discovering the Vedas : origins, mantras, rituals, insights. Penguin Books ISBN 978-0-14-309986-4. PMC 244833956. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Veṭṭaṃmāṇi. (1975). Purāṇic encyclopaedia : a comprehensive dictionary with special reference to the epic and Purāṇic literature. (1st ed. in English. argitaraldia) Motilal Banarsidass ISBN 0-8426-0822-2. PMC 2198347. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Shah, Natubhai. (2004). Jainism : the world of conquerors. (1st Indian ed. argitaraldia) Motilal Banarsidass Publishers ISBN 81-208-1940-3. PMC 56904817. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Lochtefeld, James G.. (2002). The illustrated encyclopedia of Hinduism. (1st ed. argitaraldia) Rosen ISBN 0-8239-2287-1. PMC 41612317. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ The heart of awareness : a translation of the Ashtavakra Gita. (1st ed. argitaraldia) 1990 ISBN 0-87773-574-3. PMC 20759077. (kontsulta data: 2022-04-27).
- ↑ Zvelebil, Kamil. (1975). Tamil literature. Brill ISBN 90-04-04190-7. PMC 1734772. (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ Vātsyāyana. (2012). Kama sutra : a guide to the art of pleasure. (Penguin classics deluxe ed. argitaraldia) Penguin Books ISBN 978-0-14-310659-3. PMC 757718151. (kontsulta data: 2022-04-25).
- ↑ Gold, Jonathan C.. (2011-04-22). Vasubandhu. (kontsulta data: 2022-04-28).