Viggo Mortensen
Viggo Peter Mortensen, Jr. (New York, 1958ko urriaren 20 - ), daniar-estatubatuar[1] aktore, poeta, musikari eta argazkilaria da[2]. The Lord of the Rings (Eraztunen jauna) trilogian[3], Aragorn-en pertsonaia antzezteagatik ezaguna da baina, horrez gain, hirutan ere izendatu dute Oscar sarietarako, film hauetan egindako lanagatik: Eastern Promises (Ekialdeko promesak, David Cronenberg, 2007)[4], Captain Fantastic (Matt Ross, 2016)[5] eta Green Book (Peter Farrelly, 2018).
Viggo Mortensen | |
---|---|
(2020) | |
Bizitza | |
Jaiotzako izen-deiturak | Viggo Peter Mortensen |
Jaiotza | Watertown, 1958ko urriaren 20a (65 urte) |
Herrialdea | Ameriketako Estatu Batuak Danimarka |
Bizilekua | Espainia Danimarka Ameriketako Estatu Batuak Esbjerg Kopenhage New York Venezuela Argentina |
Lehen hizkuntza | ingelesa gaztelania |
Familia | |
Aita | Viggo Peter Mortensen |
Ama | Grace Gamble Atkinson |
Ezkontidea(k) | Exene Cervenka (1987 - 1998) |
Bikotekidea(k) | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | St. Lawrence University (en) |
Hizkuntzak | ingelesa gaztelania italiera daniera frantsesa |
Jarduerak | |
Jarduerak | zinema aktorea, argazkilaria, poeta, idazlea, abeslaria, musikagilea, margolaria, telebista-aktorea, zinema ekoizlea, jazz musikaria, film-zuzendaria eta gidoilaria |
Lan nabarmenak | ikusi
|
Jasotako sariak | ikusi
|
Kidetza | Òmnium Cultural |
Genero artistikoa | Westerna |
Musika instrumentua | ahotsa giltzadia |
Sinesmenak eta ideologia | |
Alderdi politikoa | Ameriketako Estatu Batuetako Alderdi Demokrata |
|
2020an, Donostia saria jaso zuen Donostia Zinemaldiaren 68. edizioan[6], bere ibilbidearen aitorpen gisa, eta Falling filma aurkeztu zuen, zuzendari gisa duen lehen lana.[7]
Biografia
aldatuViggo Mortensen New Yorken jaio zen, 1958an (aita danimarkarra du eta ama, estatubatuarra[8]). Argentinan bizi izan zen haurtzaroan eta han gaztelania ikasi, baina beste zenbait hizkuntza ere hitz egiten ditu. 1982an, jaioterrira itzulita, arte dramatikoa ikasi zuen Warren Robertsonekin eta antzerkigintzan lan egin zuen[9].
Zinemako lehen lana Harrison Ford aktorearekin egin zuen, Witness[10] (Lekuko, Peter Wier, 1985) izenburuko polizia-intrigan, amish baten paperean. Harrezkero, Mortensenek 50 bat filmetan parte hartu du, anitz zinemagileren aginduetara: David Cronenberg, Peter Weir, Jane Campion, Peter Jackson, Gus Van Sant, Brian de Palma, Agustín Díaz Yanes, Ana Piterbarg, Lisandro Alonso, David Oelhoffen, Peter Farrelly eta Matt Ross, besteak beste.[7]
Bibliografia
aldatuMortensenek poesiari, argazkigintza eta margolaritzari buruzko zenbait liburu idatzi ditu[9]. Hona hemen zerrenda:
- Ten Last Night - (1993).
- Recent Forgeries - (1998)
- Errant Vine - (2000)
- Hole in the Sun - (2002)
- SignLanguage - (2002)
- Coincidence of Memory - (2002)
- Mo Te Upoko-o-te-ika / For Wellington - (2003)
- 45301 - (2003)
- Un hueco en el sol - (2003)
- Miyelo - (2003)
- The Horse is Good - (2004)
- Linger – (2005).
- I Forget You For Ever – (2006).
- Skovbo – (2008).
- Sådanset – (2008).
- Canciones de Invierno – Winter Songs – (2010).
- That Turned Ugly Fast – (2015)
- Ramas Para Un Nido – (2017).
- 1994: Don't Tell Me What To Do
- 1997: One Less Thing to Worry About
- 1998: Recent Forgeries
- 1999: The Other Parade
- 1999: One Man's Meat
- 1999: Live At Beyond Baroque
- 2003: Pandemoniumfromamerica
- 2004: Live At Beyond Baroque II
- 2004: Please Tomorrow
- 2004: This, That, and The Other
- 2005: Intelligence Failure
- 2006: 3 Fools 4 April
- 2007: Time Waits for Everyone
- 2008: At All
- 2010: Canciones de Invierno
- 2011: Reunion
- 2013: Acá
- 2015: Under the Weather
- 2016: Seventeen Odd Songs
- 2017: Preguntas Desde la Orilla
- 2018: Godzilla Sleeps Alone
Filmagintza
aldatuErreferentziak
aldatu- ↑ a b «IGN: Viggo Mortensen & Buckethead» web.archive.org 2008-07-24 (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ «Biografia de Viggo Mortensen» www.biografiasyvidas.com (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ (Gaztelaniaz) Zorrilla, Mikel. (2020-12-08). «'El señor de los anillos': Viggo Mortensen comenta una escena nunca vista de la trilogía en la que Aragorn "estaba afeitado y embellecido"» Espinof (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ (Gaztelaniaz) Caviaro, Juan Luis. (2011-11-24). «'Promesas del Este', otra buena película de David Cronenberg» Espinof (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ (Gaztelaniaz) Zorrilla, Mikel. (2016-09-19). «Hablamos con Viggo Mortensen y Matt Ross por el estreno de 'Captain Fantastic'» Espinof (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ (Gaztelaniaz) «El palmarés completo del 68 Festival de Cine de San Sebastián» El Diario Vasco 2020-09-26 (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ a b «Donostia Zinemaldia» sansebastianfestival (Noiz kontsultatua: 2020-06-22).
- ↑ «ARTICLE: Viggo Mortensen gets nude for 'Eastern Promises' fight scene (The Virginian-Pilot - HamptonRoads.com/PilotOnline.com)» web.archive.org 2007-10-12 (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ a b (Gaztelaniaz) «Edad, biografía de Viggo Mortensen» Last.fm (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ (Ingelesez) «Viggo Mortensen in Witness» Brego.net 1985-02-01 (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
- ↑ (Gaztelaniaz) RTVE.es, Noah Benalal |. (2020-09-24). «Seis cosas que no sabías de Viggo Mortensen» RTVE.es (Noiz kontsultatua: 2021-02-22).
Kanpo estekak
aldatu
Artikulu hau New Yorkeko estatuko biografia baten zirriborroa da. Wikipedia lagun dezakezu edukia osatuz. |