David Cronenberg

David Cronenberg
	; (2012) Irudi gehiago
; Epaimahaiko presidentea Cannesko Zinemaldian	; 1999 - 1999 ; ← Martin Scorsese - Luc Besson →
; Epaimahaiko presidentea Cannesko Zinemaldian
Bizitza
Jaiotza	Toronto, 1943ko martxoaren 15a (81 urte)
Herrialdea	Kanada
Familia
Aita	Milton Cronenberg
Ama	Esther Cronenberg
Ezkontidea(k)	Carolyn Zeifman (en) ; Margaret Hindson (en) (1972 - 1979)
Seme-alabak	ikusi Brandon Cronenberg; Caitlin Cronenberg (en) ; Cassandra Cronenberg (en) ;
Haurrideak	ikusi Denise Cronenberg (en) ;
Hezkuntza
Heziketa	Torontoko Unibertsitatea ; Harbord Collegiate Institute (en) ; North Toronto Collegiate Institute (en)
Hizkuntzak	ingelesa
Jarduerak
Jarduerak	film-zuzendaria, aktorea, zinema ekoizlea, film-muntatzailea, zinema aktorea, telebista-aktorea, errealizadorea, gidoilaria eta produktorea
Altuera	175 zentimetro
Jasotako sariak	ikusi Ohorezko Legioko zalduna ; Companion of the Order of Canada ; Arte eta Letren zalduna ; Academy of Canadian Cinema and Television Award for Best Motion Picture (1989, 1992) ; Special Prize of the Angoulême festival jury ; Carrosse d'or (2006) ; Order of Ontario ; Queen Elizabeth II Diamond Jubilee Medal ; Fellow of the Royal Society of Canada ; Canada's Walk of Fame (1999) ; Jury Prize (1996) : Crash; Officer of the Order of Canada ; Sitges Film Festival Best Screenplay award (1977) : Rabid (en) ; Sitges Film Festival Best Director award (1975) : Shivers (en) ; Sitges Film Festival Best Director award (2002) : Spider (en) ; Time Machine Award (2002) ; The George Pal Memorial Award ; Canadian Screen Award for Best Screenplay ;
Kidetza	Royal Society of Canada (en) ; Writers Guild of America, West (en)
Genero artistikoa	beldurrezko zinema; science fiction horror film (en) ; thrillerra; psychological thriller film (en) ; psychological horror film (en) ; zientzia-fikziozko filma; film dramatikoa

David Cronenberg (Toronto, Kanada, 1943ko martxoaren 15a -) kanadar zinemagilea da.^[1]

John Carpenter eta Wes Cravenekin batera beldurrezko zinema garaikidean "C Hirukoitza" izendapenaz ezagutzen den genero horretako hiru zuzendari nabarmenen multzoa osatzen du.^[2]

Biografia

Zientzia- eta literatura-ikasketak egin zituen. 1960ko hamarraldiaren amaieran, underground zinema aurkitu zuenean, zenbait film labur egin zituen^[3]. Bere lehenengo film luzeak pornografia-filmetan espezializatuta zeuden etxeek finantzatu zituzten. Shivers^[4] (1975) lanean sexu bidezko bortxakeria-izurri batek hainbat hildako eragiten ditu etxe moderno batean. Rabid^[5] (1976) lanak berretsi egiten du kutsadura, metamorfosi fisikoak eta gizakien senen gainbeherak Cronenbergengan sortzen duten lilura. The Brood^[6] (1979) filmean, ama batek bi gnomo krudel erditzen ditu; psikiatriaren aurkikuntzetan oinarrituta, film horrek izura hurbiltzen du ikuslea. Ildo horretatik egin zituen Scanners^[7] (1980) eta The Dead Zone^[8] (1984).

Irudiaren boterea da David Cronenbergen arduretako bat. Hala, irudia, manipulatuta edo asmatuta, gorputz bat da, magnetoskopio bizi bilakatzen den heroia (Videodrome^[9], 1992), edo amodioa gizon batekin egiten duen gizona eta emakume batekin ari dela uste duena^[10] (M. Butterfly^[11], 1992). Baina irudiaren aurreramendu fantasmagoriko horiekin batera, irudiaren bilaketa gero eta sofistikatuagoa egiten du, efektu berezi ia ikusezinetara iritsi arte^[12] (Dead Ringers^[13], 1988). The Naked Lunch (1991) abangoardiako filma izan zen. The Fly^[14] (1988) filmean batu egiten ditu haragi bizia eta materia bizigabea.

Cronenbergek zinema fantastikoaren legeak berritu ditu, eta baita mugak gainditu ere.

Filmografia

Erreferentziak

↑ Browning, Mark. (2007). David Cronenberg : author or film-maker?. Intellect Books ISBN 1-84150-982-5. PMC 567898094. (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ (Ingelesez) «Grandes Maestros: Las 3 C del Terror Parte 1» Cinescopia 2011-11-01 (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ [https://web.archive.org/web/20090222043459/https://movies.nytimes.com/person/86249/David-Cronenberg/biography «David Cronenberg - Trailer - Showtimes - Cast - Movies & TV - NYTimes.com»] web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ Cronenberg, David. (1975-10-10). Shivers. Cinépix Film Properties (CFP), DAL Productions, Canadian Film Development Corporation (CFDC) (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ Cronenberg, David. (1977-04-08). Rabid. Dunning/Link/Reitman Productions, Cinépix Film Properties (CFP), Cinema Entertainment Enterprises (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ Cronenberg, David. (1979-05-25). The Brood. Canadian Film Development Corporation (CFDC), Elgin International Films, Mutual Productions (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ Cronenberg, David. (1981-01-14). Scanners. Canadian Film Development Corporation (CFDC), Filmplan International, Montreal Trust Company of Canada (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ Cronenberg, David. (1983-10-21). The Dead Zone. Dino De Laurentiis Company, Lorimar Film Entertainment (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ (Gaztelaniaz) Benítez, Sergio. (2015-07-04). «Ciencia-ficción: 'Videodrome', de David Cronenberg» Espinof (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ (Gaztelaniaz) Caviaro, Juan Luis. (2011-10-28). «David Cronenberg: 'M. Butterfly', la terrible ilusión del amor» Espinof (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ (Gaztelaniaz) M. Butterfly (1993). (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ (Gaztelaniaz) Caviaro, Juan Luis. (2011-08-24). «David Cronenberg: 'Inseparables', una mente y dos cuerpos» Espinof (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ Cronenberg, David. (1988-09-23). Dead Ringers. Morgan Creek Entertainment, Téléfilm Canada, Mantle Clinic II (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).
↑ Cronenberg, David. (1986-08-15). The Fly. SLM Production Group, Brooksfilms (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

Datuak: Q55422
Multimedia: David Cronenberg / Q55422

[1] Browning, Mark. (2007). David Cronenberg : author or film-maker?. Intellect Books ISBN 1-84150-982-5. PMC 567898094. (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[2] (Ingelesez) «Grandes Maestros: Las 3 C del Terror Parte 1» Cinescopia 2011-11-01 (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[3] [https://web.archive.org/web/20090222043459/https://movies.nytimes.com/person/86249/David-Cronenberg/biography «David Cronenberg - Trailer - Showtimes - Cast - Movies & TV - NYTimes.com»] web.archive.org (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[4] Cronenberg, David. (1975-10-10). Shivers. Cinépix Film Properties (CFP), DAL Productions, Canadian Film Development Corporation (CFDC) (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[5] Cronenberg, David. (1977-04-08). Rabid. Dunning/Link/Reitman Productions, Cinépix Film Properties (CFP), Cinema Entertainment Enterprises (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[6] Cronenberg, David. (1979-05-25). The Brood. Canadian Film Development Corporation (CFDC), Elgin International Films, Mutual Productions (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[7] Cronenberg, David. (1981-01-14). Scanners. Canadian Film Development Corporation (CFDC), Filmplan International, Montreal Trust Company of Canada (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[8] Cronenberg, David. (1983-10-21). The Dead Zone. Dino De Laurentiis Company, Lorimar Film Entertainment (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[9] (Gaztelaniaz) Benítez, Sergio. (2015-07-04). «Ciencia-ficción: 'Videodrome', de David Cronenberg» Espinof (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[10] (Gaztelaniaz) Caviaro, Juan Luis. (2011-10-28). «David Cronenberg: 'M. Butterfly', la terrible ilusión del amor» Espinof (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[11] (Gaztelaniaz) M. Butterfly (1993). (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[12] (Gaztelaniaz) Caviaro, Juan Luis. (2011-08-24). «David Cronenberg: 'Inseparables', una mente y dos cuerpos» Espinof (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[13] Cronenberg, David. (1988-09-23). Dead Ringers. Morgan Creek Entertainment, Téléfilm Canada, Mantle Clinic II (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[14] Cronenberg, David. (1986-08-15). The Fly. SLM Production Group, Brooksfilms (Noiz kontsultatua: 2021-02-16).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]