Iholdi

Nafarroa Behereko udalerria


Iholdi ([ihol̪di]) Nafarroa Behereko erdialdeko udalerri bat da, Arberoa eskualdekoa.

Iholdi
 Nafarroa Beherea, Euskal Herria
Iholdy Fronton Eglise.JPG
Iholdiko pilotalekua, aldamenean eliza duelarik.
Bandera Navarra.svg
Bandera

Blason ville fr Iholdy 64.svg
Armarria


Map
Kokapena
Herrialdea Euskal Herria
Lurraldea Nafarroa Beherea
Administrazioa
Estatua Frantzia
Eskualdea Akitania Berria
Departamendua Pirinio Atlantikoak
ElkargoaEuskal Hirigune Elkargoa
BarrutiaBaiona
KantonamenduaBidaxunerria, Amikuze eta Oztibarre
Izen ofizialaBlason ville fr Iholdy 64.svg Iholdy
AuzapezaBernard Cachenaut (2008-2014)
Posta kodea64640
INSEE kodea64271
HerritarraIholdiar
Geografia
Azalera21,63 km²
Garaiera109 – 577 metro
Demografia
Biztanleria545 (2018: Green Arrow Up.svg 1)
Dentsitatea26,54 biztanle/km²
Zahartzea[1]% 35,29
Ugalkortasuna[1]‰ 66,89
Ekonomia
Jarduera[1]% 75,17 (2011)
Desberdintasuna[1]% -4,49 (2011)
Langabezia[1]% 2,04 (2013)
Euskara
Euskaldunak% 21,12 (2010)
Erabilera% 2,7 (2011)

GeografiaAldatu

Ingurune naturalaAldatu

Biduze eta Lihurri ibaiak udalerritik igarotzen dira.

Udalerri mugakideakAldatu

Etxeak eta AuzoakAldatu

  • Basabürüeta
  • Hiribildea
  • Hergarai
  • Bastida
  • Hiribehere
  • Oltzeiri

EkonomiaAldatu

Udalerriko ekonomiaren oinarria laborantza da.

HistoriaAldatu

1790ean Iholdiko kantonamentuaren barruan Armendaritze, Heleta, Iholdi, Irisarri, Landibarre eta Suhuskune udalerriak zeuden, berau Donapaleuko barrutiaren menpekoa zelarik.[2]

DemografiaAldatu

Biztanleriaren bilakaera
1793 1800 1806 1821 1831 1836 1841 1846 1851
839 953 1 026 953 1 022 1 051 946 1 003 929
1856 1861 1866 1872 1876 1881 1886 1891 1896
885 847 837 796 858 856 827 834 818
1901 1906 1911 1921 1926 1931 1936 1946 1954
806 745 761 655 632 687 702 678 591
1962 1968 1975 1982 1990 1999 2010 - -
554 522 525 505 527 412 521 - -

Oharra: 2006ko biztanleria, INSEEk emaniko behin-behineko datua da.

KulturaAldatu

EuskaraAldatu

Iholdiko Jan Battit Migelgorri[3]. Euskal Herriko Ahotsak[4][5] proiekturako elkarrizketa.

Iholdiko euskara[5] Arberoako hizkera[4] da, nafar-lapurteraren[3] aldaera, sortaldekoa[6].

GarraiobideakAldatu

D8, D300 eta D745 departamentuko errepideek gurutzatzen dute udalerria

Ondasun nabarmenakAldatu

  • Elizabelar etxea, 1680. urteko jauregia da, berezia lau erpinetan dituen talaia zilindrikoengatik.
  • Ameztoia baserria 1698. urtekoa da
  • Oltzeko gaztelua XVII. mendekoa da.
  • Donibane eliza XVII. mendean eraiki zen, eta alboan duen hilerrian, hainbat hilarri diskoidal daude, zaharrena 1597. urtekoa izanik.

Iholdiar ospetsuakAldatu

  • Joan Oltzeko, 1644. urtean jaioa Iholdin eta 1681ean hila, Baionako apezpiku izan zen.

ErreferentziakAldatu

  1. a b c d e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
  2. Paul Raymond, Dictionnaire topographique Béarn-Pays basque
  3. a b «Nafar-lapurtarra - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  4. a b «Arberoakoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  5. a b «Iholdi - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
  6. «Sortaldekoa (NL) - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).

Kanpo estekakAldatu

Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena:
Euskal Wikiatlasa