Patri Urkizu
Patricio "Patri" Urkizu Sarasua (Lezo, Gipuzkoa, 1946ko irailaren 2a - ) euskal idazlea da. Filologia Erromanikoan lizentziaduna da Salamancan eta Euskal Filologian doktore Euskal Herriko Unibertsitatean. 1987an "Pierre d´Urteren hiztegia: Londres 1715" izenburuko tesiarekin Euskal Herriko Unibertsitatean Koldo Mitxelenaren zuzendaritzapean.[1]
Patri Urkizu | |
---|---|
![]() | |
Bizitza | |
Jaiotza | Lezo, 1946ko irailaren 2a (76 urte) |
Herrialdea | ![]() |
Familia | |
Seme-alabak | ikusi
|
Hezkuntza | |
Heziketa | Euskal Herriko Unibertsitatea |
Tesi zuzendaria | Koldo Mitxelena |
Hizkuntzak | euskara gaztelania |
Jarduerak | |
Jarduerak | idazlea |
Jasotako sariak | ikusi
|
Kidetza | Euskaltzaindia Eusko Ikaskuntza |
![]() ![]() |
Euskal Idazleen Elkartearen presidente izendatu zuten 1989an, eta kargu hartan egon zen 1997 arte. Horrez gain, Eusko Ikaskuntzako Hizkuntza eta Literatura saileko zuzendaria izan zen. Gaur egun euskaltzain urgazlea da.
Bere semea Urtzi Urkizu kazetari eta idazlea da.
Idoia Gereñu eta Arantzazu Fernandez izan dira Urkizuren ikasleak eta, gaur egun doktore direnak Urkizuren ikerketaren bidetik aritzen dira.[3]
LanakAldatu
1973an hasi zen argitaratzen Iparraldeko teatro zaharra: xaribariak. Bi urte geroago, 1975ean, Euskal Teatroaren Historia Gabriel Arestiri, eta, hamar urte geroago, Euskal Antzertia Piarres Larzabal eta Antonio Labaieni, Ipar eta Hego Euskal Herriko bi zutabe nagusiak landu zituen. Denborarekin lortu zuen biltzea Zuberoako Irri-teatroa eta plazaratu ere Baigorriko Izpegi argitaletxean.[3] Geroago etorri ziren pastoralak eta hor daude bilduak UNEDeko Teatro popular vasco[4] titulupean, eta hitzaurre hirueledunarekin, euskara, gaztelania eta frantsesa, XVIII. mendeko obra zaharrenak».[3]
Eusko Jaurlaritzaren Kultura Sailak 80ko hamarkadan Antzerti martxan jarri zuen, eta bertako aldizkarian ere lanak argitaratu zituen. Bertan aritu zen Patri, antzerkigileak eta antzerki tradizionala erakusten beti.[3]
NarrazioaAldatu
- Nola Kursaal berria suntsitu zen (1984, Elkar)
- Sekulorun sekulotan (1975, Kriselu)
NobelaAldatu
- Etsipenez. Jon Chahoren memorioizunak- 196 or., 19 cm. (1984, Elkar).
- Zoazte hemendik (1995, Susa).
SaiakeraAldatu
- Literatura eta kritika (1970, Lur).
- Euskal teatroaren historia (1975, Kriselu).
- Astolasterrak (1984, E.J. Antzerti).
- Euskal antzertia (1984, E.J. Euskadiko Antzerti Zerbitzua).
- Zuberoako irri teatroa (1989, GAK).
- Historia de la Literatura Vasca (2000, UNED).
- Balada zaharrez (2005, Erein).
- Teatro popular vasco. Manuscritos inéditos del siglo XVIII. Estudio y edición. CD de los manuscritos (2007, UNED)
- Teatro Vasco. Historia, reseñas y entrevistas, antologia bilingüe, catalogo e ilustraciones (2009, UNED).
PoesiaAldatu
- Dorrejilko kanta (1977, Luis Haranburu).
- Zeren azken finean (1984, GAK; Espainiako Kritika Saria euskarazko poesiari).
BiografiaAldatu
- Agosti Chahoren bizitza eta idazlanak. 1811-1858 (1992, BBK).
- Maria Dolores Agirre eta Euskal Antzertia (2004, Egan).
- Anton Abbadia. 1810-1897. Biografia saioa (2002, Bilboko Udala).
- Antoine d´Abbadie 1810 - 1897. Essai biographique. Traduit du basque par Edurne Alegria Aierdi (2011, Atlantica)
BildumaAldatu
BertsoaAldatu
- Eros, Eros... (Bertso eta poemak) (1985, Baroja).
- Bertso zahar eta berri zenbaiten bilduma (1798) (1987, Durangoko Udala).
- Bertsolaritzaren Historia I. Lapurdi, Baxanabarre eta Zuberoako bertso eta kantak. 1.ANONIMOAK (1991, Etor).
- Bertsolaritzaren Historia II. Lapurdi, Baxanabarre eta Zuberoako bertso eta kantak.2. 1545-1900 (1991, Etor).
- Poesía vasca. Antología bilingüe. Introducción y selección vasca (2009, UNED).
KantuaAldatu
- Senpereko Kantu Xaharrak (2001, Lankidetzan bilduma. Eusko Ikaskuntza).
- Agosti Chahoren kantutegia (2006, Susa).
Gutun-liburuen apailatzeaAldatu
- Jon Miranderen gutunak (1948-1972) (1995, Susa).
- Andima Ibinagabeitiaren gutunak (1935-1967) (2000, Susa).
- Koldo Mitxelenaren euskal gutunak (1951-1984) (2004, Bilduma 18, Errenteria).
BestelakoakAldatu
- Klaudio Otaegi olerkaria (1836-1890) (1991, Etor). Xabier Azurmendirekin lankidetzan.
- 1914-1918. Lekukoak (2015, Maiatz).
- (Gaztelaniaz) Historia de la literatura vasca (2000, Madril. UNED, ISBNː 84-362-4136-3).
Sariak eta errekonozimenduakAldatu
- 1987: Resurrección Maria Azkue saria euskarazko ikerlanetarako. Bilboko Aurrezki Kutxa.[5]
- 2023: martxoaren 27an, Antzerkiaren Nazioarteko Egunean, Donostia Antzerki Saria emateko egiten den urteroko ekitaldian, Patri Urkizu idazle eta antzerki ikertzaileari omenaldia eskaini zitzaion. Omenaldia aitortza-hitzekin hasi zen.[3]
ErreferentziakAldatu
- ↑ Urkizu Sarasua, Patri. «Pierre d´Urteren hiztegia: Londres 1715» (PDF) Tesiker, Euskarazko doktorego-tesiak (Noiz kontsultatua: 2019-12-16).[Betiko hautsitako esteka]
- ↑ .
- ↑ a b c d e Goenaga Mendiola, Aizpea. (2023-04-11). «Patri Urkizuri omenaldia» Berria (Noiz kontsultatua: 2023-04-11).
- ↑ Urquizu, Patricio. (2009-01-01). «"Presentación de Teatro popular vasco. Manuscritos inéditos del siglo XVIII. Estudio y edición (Madrid, 16 de enero de 2008)"» Revista de lenguas y literaturas catalana, gallega y vasca 14 (0) doi: . ISSN 1130-8508. (Noiz kontsultatua: 2023-04-11).
- ↑ Artetxe, Karmele 1976-. (2011). Euskara unibertsitatera bidean : eragileak eta proiektuak (1939-1990). Udako Euskal Unibertsitatea ISBN 978-84-8438-374-1. PMC 907050485. (Noiz kontsultatua: 2020-03-27).
Ikus, gaineraAldatu
Kanpo estekakAldatu
- Patri Urkizu literaturaren zubitegian
- Patri Urkizuren web ofiziala
- [1] Inaxio Esnaola-Joseba Parrón: Elkarrizketa Hirutxuloko Hitzan, 2355.zk., 2023/04/28