PEN
PEN ("Poets, Essayists and Novelists") edo International PEN literatura arloko nazioarteko erakundea da, idazleen arteko elkartasuna eta laguntasuna sustatzeko helburuarekin 1921ean Londonen (Ingalaterra) sortua. Arlo horretako erakunderik zaharrena da munduan, bai eta giza eskubideen aldeko betaranoena ere.
Gaur egun bestelako idazleak ere kontuan hartzen dute, kazetariak, itzultzaileak eta historialariak nagusiki, eta beste helburu batzuen artean adierazpen askatasuna bultzatzea eta jazarritako, kartzelaratutako, torturatutako edo eraildako idazleen aldeko lana egitea dituzte.
International PENAldatu
Londonen egoitza nagusia dauka erakundeak sorreratik, baina gaur egun 145 klub dituzte munduan zehar 104 herrialdetan zehar. Idazle Presoak, Itzulpena eta Hizkuntza Eskubideak, Emakume Idazleak, Bakea eta Idazleak eta Idazleak Erbestean izeneko egitasmoak martxan ditu.
Kide ospetsuen artean Joseph Conrad, George Bernard Shaw, Arthur Miller, Mario Vargas Llosa eta Harold Pinter dugu, beste hainbaten artean. Eta nazioarteko klubeei dagokienez, jazarpen politikoari dagokionez Kurdistangoa nabarmentzekoa da, Kolonian (Alemania) egoitza baitauka Turkian bertan jarduerak oso mugatuta dituztenez.
Bestela, literatura sariak urtero banatzen dituzte, euren artean Faulkner, Malamud eta Henry Prize sariak.
PEN Internationalen presidenteakAldatu
PEN Internationalen presidenteak | |
---|---|
John Galsworthy | 1921–1932 |
H.G. Wells | 1932–1935 |
Jules Romains | 1936–1939 |
Denis Saurat, François Mauriac, Thornton Wilder, Hu Shih | 1941–1946 |
Maurice Maeterlinck | 1947–1949 |
Benedetto Croce | 1949–1953 |
Charles Langbridge Morgan | 1954–1956 |
Andre Chamson | 1957–1959 |
Alberto Moravia | 1960–1962 |
Victor E. van Vriesland | 1963–1965 |
Arthur Miller | 1966–1969 |
Pierre Emmanuel | 1970–1971 |
Heinrich Böll | 1972–1973 |
V.S. Pritchett | 1974–1976 |
Mario Vargas Llosa | 1977–1979 |
Per Wästberg | 1979–1986 |
Francis King | 1986–1989 |
René Tavernier | Mayo – Nov 1989 |
Per Wästberg (Interim) | Nov 1989 – Mayo 90 |
György Konrád | 1990–1993 |
Ronald Harwood | 1993–1997 |
Homero Aridjis | 1997–2003 |
Jiri Grusa | 2003–2009 |
John Ralston Saul | 2009 –2015 |
Jennifer Clement | 2015 – |
PEN Internationalen partaide ezagunakAldatu
- Homero Aridjis
- Carmen Aristegui
- Margaret Atwood
- Heinrich Böll
- Susan Sontag
- Jorge Luis Borges
- Gioconda Belli
- J.M. Coetzee
- Joseph Conrad
- Elizabeth Craig
- Nadine Gordimer
- Gloria Guardia
- Robie Macauley
- Thomas Mann
- Predrag Matvejević
- Arthur Miller
- Charles Langbridge Morgan
- Toni Morrison
- Octavio Paz
- Harold Pinter
- J. K. Rowling
- Michael Scammell
- George Bernard Shaw
- William Styron
- Luisa Valenzuela
- H. G. Wells
- John Ralston Saul
Euskal PENAldatu
Frankismoaren garaian Euskal Herriko kluba sortu zuten 1950ean, "Idazkortz" euskal bilkura izenarekin. Ekimenak erbestean zegoen Eusko Jaurlaritzaren sostengua jaso zuen eta Andima Ibiñagabeitia, Jokin Zaitegi, Jon Mirande, Federico Krutwig eta Txomin Peillen kideen artean egon ziren. Hala ere, urtebete eskaseko ibilaldia besterik ez zuten egin.
1987an ekimena berriro martxan ipintzeko ekinaldi laburraren ostean, 2004an azkenean gaur arte luzatzen den ibilbidea lortu zuten, nazioarteko onarpenarekin. Azken urteotako kideen artean Laura Mintegi, Joxemari Iturralde, Eider Rodriguez, Lutxo Egia, Fito Rodriguez, Paddy Rekalde, Asier Serrano eta Urtzi Urrutikoetxea ditugu. Gaur egun, Bilboko Euskararen Etxean du egoitza Euskal PEN Klubak.
2005etik "Euskal PEN Idazluma" saria banatzen dute.
Kanpo estekakAldatu
- (Ingelesez)(Gaztelaniaz)(Frantsesez)International PEN
- (Ingelesez)Euskal PEN Kluba