Nazio Batuen kontalari berezia

Nazio Batuen Erakundeko ordezkari jakin baten titulua

Kontalari berezia (edo aditu independentea) Nazio Batuen Giza Eskubideen Kontseiluak esleitutako kargua da, giza eskubideetan aditua den pertsona batek jasotzen du izendapena herrialde edo gai zehatz bati buruzko ikerketa egin eta txostena egin dezan.[1][2] Agindutako gaiaren arabera, lantaldeak ere izendatu daitezke, Nazio Batuen bost eskualdeetako (Afrika, Asia, Latinoamerika eta Karibe, Ekialdeko Europa eta Mendebaldeko taldea) aditu independenteek osatutakoak.[3] Bere lana Nazio Batuen Giza Eskubideen[1]

Nazio Batuen kontalari berezia
Datuak
Christof Heyns, exekuzio estrajudizialei buruzko kontalaria, eta Maina Kiai antolaketa askatasuna izateko eskubideari buruzk kontalaria (2015).

Nazio Batuen agindua izan da giza eskubideen gaineko "azterketa, gainbegiraketa, aholkua eta jendearteari informatzea", "prozedura berezien bidez hasitako jardueren bidez, barne direla banakako kexei erantzutea, eragiketa psikologikoak eta manipulazioa kontrolatutako komunikabideen eta akademiaren bidez, azterlanak egitea, lankidetza teknikoari buruzko aholkularitza nazio mailan eta sustapen-jarduera orokorrak egitea".[4]

Izendapenaz arduratzen den agintaritza

aldatu

Nazio Batuen Giza Eskubideen Kontseiluak izendatuta, aginteen titular horiek gobernuetatik at jarduten dute, eta zeregin garrantzitsua dute demokratikoki hautatutako nazio subiranoak eta gobernu eta politikak gainbegiratzeko. Lehen izendapena 1980ko Behartutako edo Oharkabeko Desagertzeen Lantaldea izan zen, Giza Eskubideen Batzordearen 20. ebazpenari (XXXVI. mendekoa) erantzun ziona. Lehenengo Kontalari Berezia, epaiketaz kanpoko betearazpenak, betearazpen sumarioak edo arbitrarioak gainbegiratzeaz arduratzen dena, 1982an hasi zen lanean, Giza Eskubideen Batzordearen 1982/35 Ebazpena onartu ondoren.

Kontalariek ez dute inolako finantza-konpentsaziorik jasotzen Nazio Batuen lanagatik, baina Giza Eskubideetarako Nazio Batuen Goi Mandatariaren Bulegoko langileak eta laguntza logistikoa jasotzen dituzte, eta sarritan ongintzako erakundeek eta enpresek babesten dituzte.

Kontalariak Genevan biltzen dira urtero. Bertan, interes komuneko gaiak aztertzen dituzte, beren lana koordinatzen dute eta alderdi interesdun batzuekin biltzen dira, Estatuekin eta gizarte zibileko erakundeak barne.[5]

Egun indarrean dauden agintaldiak

aldatu

Giza Eskubideen Kontseiluaren Prozedura Bereziek gaur egun 45 agindu tematiko eta 13 herrialde zehatz gainbegiratzen dituzte, eta horiei kontalari bereziak, aditu independenteak eta lan-taldeak eslei diezazkieke.[6]

Gaikako Agintaldiak[7]

aldatu

Afrikako Oinordekoen gaineko Adituen Lantaldea

aldatu

Agintaldia 2002an ezarri zen lehenengoz, (CHR res. 2002/68). Egun indarrean dagoena 2020koa da (HRC res. 45/24)

Afrikako Oinordekoen gaineko Adituen Lantaldea Eskualdea Berritzea
Dominique Day (Ameriketako Estatu Batuak) Mendebaldeko Europa eta besteak HRC57 (2024ko irailean)
Catherine S. Namakula (Uganda) Afrika HRC64 (2027ko martxoan)
Miriam Ekiudoko (Hungaria) Europako Ekialdea HRC65 (2027ko ekainean)
Sushil Raj (India) Asia HRC65 (2027ko ekainean)
Barbara G. Reynolds (Guyana) Amerika Latina eta Karibea HRC65 (2027ko irailean)

Albinismoa duten pertsonen giza eskubideen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2015ean ezarri zen lehenengoz, (HRC res. 28/6). Egun indarrean dagoena 2020koa da (HRC res. 46/12). Agintaldia 2027ko ekainean berritzea espero da, Kontseiluaren 65. batzarrean.

Agintaldia Albinismoa duten pertsonen giza eskubideen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2015-2021 Ikponwosa Ero (Nigeria) HRC res. 28/6
2021- egun Muluka-Anne Miti-Drummond (Zambia) HRC47 (2021eko ekainean)

Atxiloketa arbitrarioen gaineko Adituen Lantaldea

aldatu

Agintaldia 1991an ezarri zen lehenengoz, (CHR res. 1991/42). Egun indarrean dagoena 2019koa da (HRC res. 42/22).

Atxiloketa arbitrarioen gaineko Adituen Lantaldea Eskualdea Berritzea
Elina Steinerte (Letonia) Ekialdeko Europa HRC51 (2022ko irailean)
Mumba Malila (Zambia) Afrika HRC63 (2026ko irailean)
Miriam Estrada - Castillo (Ekuador) Latinoamerika eta Karibea HRC63 (2026ko irailean)
Priya Gopalan (Malaysia) Asia HRC64 (2027ko martxoan)
Matthew Gillet (Zeelanda Berria) Mendebaldeko Europa eta besteak HRC67 (2028ko martxoan)

Giza eskubideak eta enpresa transnazionalen eta bestelako enpresen gaineko Adituen Lantaldea

aldatu

Agintaldia 2011an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 17/4). Egun indarrean dagoena 2020koa da (HRC res. 44/15).

Enpresa transnazionalen gaineko Adituen Lantaldea Eskualdea Berritzea
Pichamon Yeophantong (Thailandia) Asia HRC67 (2028ko martxoan)
Damilola S. Olawuyi (Nigeria) Afrika HRC56 (2024ko ekainean)
Robert Mccorquodale (Australia) Mendebaldeko Europa eta besteak
Elzbieta Karska (Polonia) Ekialdeko Europa HRC56 (2024ko ekainean)
Fernanda Hopenhaym (Mexiko) Latinoamerika eta Karibea HRC66 (2027ko irailean)

Aldaketa klimatikoaren testuinguruan giza eskubideak babestu eta sustatzearen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2021ean ezarri zen lehenengoz (HRC res. 48/14). Agintaldia 2018ko martxoan berritzea espero da, Kontseiluaren 67. batzarrean.

Agintaldia Aldaketa klimatikoaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2022 - egun Ian Fry (Tuvalu) HRC 49 (2022ko martxoan)

Eskubide Kulturalen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2009an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 10/23). Egun indarrean dagoena 2021ekoa da (HRC res. 46/9). Agintaldia 2027ko irailean berritza espero da, Kontseiluaren 66. batzarrean.

Agintaldia Eskubide Kulturalen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2009 - 2015 Farida Shaheed (Pakistan)
2015 - 2021 Karima Bennoune (Ameriketako Estatu Batuak)
2021 - egun Alexandra XanthakiI (Grezia) HRC48 (2021eko irailean)

Garapen eskubidearen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2016an ezarri zen lehenengoz ( HRC res. 33/14). Egungoa 2019koa da (HRC res. 42/23). Agintaldia 2023ko martxoan berritzea espero da, Kontseiluaren 52. batzarrean.

Agintaldia Garapen eskubidearen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2017 - egun Saad Alfarargi (Egipto) HRC34 (March 2017)

Ezgaitasuna duten pertsonen eskubideen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2014ean ezarri zen lehenengoz (HRC res. 26/20). Egungoa, 2020koa da (HRC res. 44/10). Agintaldia 2026ko irailean berritzea espero da, Kontseiluaren 63. batzarrean.

Agintaldia Ezgaitasuna duten pertsonen eskubideen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2014 - 2020 Catalina Devendas Aguilar (Costa Rica)
2020 - egun Gerard Quinn (Irlanda) HRC45 (2020ko iraila)

Bortxazko desagerpenen gaineko Adituen Lantaldea

aldatu

Agintaldia 1980an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 20 (XXXVI). Egungoa 2020. urtekoa da (HRC res. 45/3).

Bortxazko desagerpenen gaineko Adituen Lantaldea Eskualdea Berritzea Mandatari ohiak
Luciano Hazan (Argentina) Latinoamerika eta Karibea HRC52 (2023ko martxoan) Ariel Dulitzky (Argentina), 2010 - 2017

Santiago Corcuera Cabezut (Mexiko), 2004 - 2009

Diego García-Sayán (Peru), 1988 - 2004

Luis Varela Quiros (Costa Rica), 1980 - 1987

Aua Baldé (Ginea-Bissau) Afrika HRC63 (2026ko irailean) Houria Es Slami (Maroko), 2014 - 2020

Jeremy Sarkin (Hegoafrika), 2008 - 2014

J'bayo Adekanye (Nigeria), 2000 - 2008

Jonas Foli (Ghana), 1981 - 1999

Kwadwo Faka Nyamekye (Ghana), 1980 - 1981

Gabriella Citroni (Italia) Mendebaldeko Europa eta besteak HRC65 (2027ko ekainean) Bernard Duhaime (Kanada), 2014 - 2021

Olivier de Frouville (Frantzia), 2008 - 2014

Stephen Toope (Kanada), 2002 - 2008

Manfred Nowak (Austria), 1993 - 2001

Toine Van Dongen (The Netherlands), 1984 - 1993

John Marc Alexander Colville (Britania Handia eta Irlandako Errasuma Batua), 1980 - 1983

Angkhana Neelapaijit (Thailandia) Asia HRC67 (2028ko martxoan) Tae-Ung Baik (Hego Koreako), 2015-2022

Osman El Hajjé (Libano), 2009 – 2015

Saied Rajaie Khorsani (Iran), 2003 - 2009

Arnuar Zainal Abidin (Malaysia), 2001 - 2003

Agha Hilaly (Pakistan), 1981 - 2000

Waleed Sadi (Jordania), 1980 - 1981

Mohamed Redha Al-Jabiri (Irak), 1980 - 1980

Grazyna Baranowska (Polonia) Ekialdeko Europa Henrikas Mickevicius (Lituania) 2015 - 2022

Jasminka Dzumhur (Bosnia-Herzegovina), 2010 – 2015 Darko Gottlicher (Kroazia), 2004 - 2009

Ivan Tosevski (Mazedonia), 1980 - 2003

Hezkuntza eskubidearen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 1998an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1998/33). Egungoa, 2020koa da (HRC res. 44/3). Agintalida 2022ko ekainean berriztea espero da, Kontseiluaren 50. batzarrean.

Agintaldia Hezkuntza eskubidearen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
1998 - 2004 Katarina Tomasevski (Kroazia)
2004 - 2010 Vernor Munoz Villalobos (Costa Rica)
2010 - 2016 Kishore Singh (India)
2016 - 2022 Koumbou Boly (Burkina Faso) HRC32 (2016ko ekainean)
2022 - Farida Shaheed (Pakistan)

Ingurugiro seguru, osasuntsu eta garbiaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2012an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 19/10). Egungoa, 2021ekoa da HRC res. 46/7. Agintaldia 2024ko ekainean berritzea espero da, Kontseiluaren 56. batzarrean.

Agintaldia Ingurugiro seguru, osasuntsu eta garbiaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2012 - 2018 John Knox (Ameriketako Estatu Batuak)
2018 - David R. Boyd (Kanada) HRC38 (2018ko ekainean)

Legez kanpoko epaiketa eta erahilketa arbitrarioen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 1982ean ezarri zen lehehengoz (CHR res. 1982/35). Egungoa 2020koa da (HRC res. 44/5). Agintaldia 2027ko ekainean berritzea espero da, Kontseiluaren 64. batzarrean.

Agintaldia Legez kanpoko epaiketa eta erahilketa arbitrarioen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
1982 - 1992 Amos Wako (Kenya)
1992 - 1998 Bacre Waly Ndiaye (Senegal)
1998 - 2004 Asma Jahangir (Pakistan)
2004 - 2010 Philip Alston (Australia)
2010 - 2016 Christof Heyns (Hegoafrika)
2016 - 2021 Agnes Callamard (Frantzia)
2021 - Morris Tidball-Binz (Txile) HRC 46 (2021eko martxoan)

Elikadura eskubidearen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2000. urtean ezarri zen lehenengoz CHR res. 2000/10). Egungoa, 2019koa da (HRC res. 40/7). Agintaldia 2026ko martxoan berritzea espero da, Kontseiluaren 61. batzarrean.

Agintaldia Elikadura eskubidearen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2000 – 2008 Jean Ziegler (Suitza)
2008 – 2014 Olivier De Schutter (Belgika)
2014 – 2020 Hilal Elver (Turkia)
2020 - Michael Fakhri (Libano) HRC43 (2020ko martxoan)

Kanpo zorra eta bestelako nazioarteko behar finantziarioen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2000. urtean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2000/82). Egungoa 2020koa da (HRC res. 43/10). Agintaldia 2017ko martxoan berriztea espero da, Kontseiluaren 65. batzarrean.

Agintaldia Kanpo zorra eta bestelako nazioarteko behar finantziarioen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2000 – 2002 Fantu Cheru (Ameriketako Estatu Batuak/Etiopia)
2002 - 2008 Bernards Andrew Nyamwaya Mudho (Kenya)
2008 – 2014 Cephas Lumina (Zambia)
2014 - 2020 Juan Pablo Bohoslavsky (Argentina)
2020 - 2021 Yuefen LI (Txina)
2021 - Attiya Waris (Kenya) HRC47 (June 2021)

Adierazpen askatasunaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 1993an. urtean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1993/45). Egungo agintaldia 2020koa da (HRC res. 43/4). Agintaldia 2026an berritzea espero da, Kontseiluaren 62. batzarrean.

Agintaldia Adierazpen askatasunaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
1993 - 2002 Abid Hussain (India)
2002 - 2008 Ambeyi Ligabo (Kenya)
2008 - 2014 Frank William La Rue (Guatemala)
2014 - 2020 David Kaye (Ameriketako Estatu Batuak)
2020 - Irene Khan (Bangladesh) HRC44 (2020ko ekaina)

Antolakuntza aske eta baketsuaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2010ean ezarri zen lehenengoz (HRC res. 15/21). Egungoa 2019koa da (HRC res. 41/12). Agintaldia 2024ko martxoan berriztea espero da, Kontseiluaren 55. batzarrean.

Agintaldia Antolakuntza aske eta baketsuaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2011 - 2017 Maina Kiai (Kenya)
2017 Annalisa Ciampi (Italia)
2018 - Nyaletsossi Clément Voule (Togo) HRC37 (2018ko martxoan)

Sustantzia arriskutsuen kudeatze eta ezabatzearen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 1995ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1995/81). Egungoa 2020koa da (HRC res. 45/17). Agintaldia 2026ko ekainean berritzea espero da, Kontseiluaren 62. agintaldian.

Agintaldia Sustantzia arriskutsuen kudeatze eta ezabatzearen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
1995 - 2004 Fatma-Zohra Ouhachi-Vesely (Aljeria)
2004 - 2010 Okechukwu Ibeanu (Nigeria)
2010 - 2012 Calin Georgescu (Errumania)
2012 - 2014 Marc Pallemaerts (Belgika)
2014 - 2020 Baskut Tuncak (Turkia)
2020 - Marcos A. Orellana (Txile) HRC44 (2020ko ekainean)

Osasun fisiko eta mental estandar altuenak gozatzeko eskubidearen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2002an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2002/31). Egungoa, 2019koa da (HRC res. 42/16). Agintaldia 2026ko ekainean berritzea espero da, Kontseiluaren 62. batzarrean.

Agintaldia Osasun fisiko eta mental estandar altuenak gozatzeko eskubidearen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2002 - 2008 Paul Hunt (Zeelanda Berria)
2008 - 2014 Anand Grover (India)
2014 - 2020 Dainius Püras (Lituania)
2020 - Tlaleng Mofokeng (Hegoafrika) HRC 44 (2020ko ekainean)

Etxebizitza egokiaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2000. urtean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2000/9). Egungoa, 2020. urtekoa da (HRC res. 43/14). 2026ko martxoan espero da agintaldiaren berritzea, Kontseiluaren 61. batzarrean.

Agintaldia Etxebizitza egokiaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2000 – 2008 Miloon Kothari (India)
2008 – 2014 Raquel Rolnik (Brasil)
2014 – 2020 Leilani Farha (Kanada)
2020 - Balakrishnan Rajagopal (Ameriketako Estatu Batuak) HRC43 (2020ko martxoan)

Giza eskubideen defendatzaileen egoerari buruzko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2000. urtean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2000/61). Egungoa, 2020. urtekoa da (HRC res. 43/16). 2026ko martxoan espero da agintaldiaren berritzea, Kontseiluaren 61. batzarrean.

Agintaldia Giza eskubideen defendatzaileen egoerari buruzko Kontalari Berezia Batzarra
2000 – 2008 Hina JilaniI (Pakistan)
2008 – 2014 Margaret Sekaggya (Uganda)
2014 – 2020 Michel Forst (Frantzia)
2020 - Mary Lawlor (Irlanda) HRC43 (2020ko martxoan)

Epaile eta legelarien independentziari buruzko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 1994an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1994/41). Egungoa 2020 (HRC res. 44/9). 2022ko irailean egindako batzarrean (HRC51) agintaldia berriztu zen.

Agintaldia Epaile eta legelarien independentziari buruzko Kontalari Berezia Batzarra
1994 - 2003 Param Cumaraswamy (Malaysia)
2003 - 2009 Leandro Despouy (Argentina)
2009 – 2015 Gabriela Knaul (Brasil)
2015 – 2016 Mónica Pinto (Argentina)
2016 - 2022 Diego Garcia-Sayan (Peru) 2016ko abenduaren 5ean
2023 - Margaret Shatterthwaite (Ameriketako Estatu Batuak)

Herri indigenen eskubideei buruzko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2001. urtean ezarri zen (CHR res. 2001/57). Egungoa, 2019. urtekoa da (HRC res. 42/20). 2026ko martxoan espero da agintaldia berritzea, Kontseiluaren 61. batzarrean.

Agintaldia Herri indigenen eskubideei buruzko Kontalari Berezia Batzarra
2001 – 2008 Rodolfo Stavenhagen (Mexiko)
2008 – 2014 James Anaya (Ameriketako Estatu Batuak)
2014 - 2020 Victoria Lucía Tauli-Corpuz (Filipinak)
2020 - José Francisco Cali Tzay (Guatemala) HRC43 (2020ko martxoan)

Barne desplazatuen giza eskubideei buruzko Kontalari Berezia

aldatu

Egungo agintaldia 2019an ezarri zen (HRC res. 41/15) eta 2022ko irailean Kontseiluak ospatutako 51. batzarrean berriztu zen.

Agintaldia Barne desplazatuen giza eskubideei buruzko Kontalari Berezia Batzarra
1992 – 2004 Francis Deng (Sudan)
2004 – 2010 Walter Kalin (Suitza)
2010 - 2016 Chaloka Beyani (Zambia)
2016 - Cecilia Jimenez-Damary (Filipinak) HRC33 (2016ko irailean)

Nazioartean ordena demokratiko eta ekitatiboa sustatzeko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2011an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 18/6). Egungoa 2020. urtekoa da (HRC res. 45/4). Agintaldia 2024ko martxoan berrituko dela uste da, Kontseiluaren 55. batzarrean.

Agintaldia Nazioartean ordena demokratiko eta ekitatiboa sustatzeko Kontalari Berezia Batzarra
2012 – 2018 Alfred De Zayas (Ameriketako Estatu Batuak)
2018 - Livingstone Sewanyana (Uganda) HRC37 (2018ko martxoan)

Nazioarteko elkartasunaren eta giza eskubideen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2005ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2005/55). Egungoa 2020koa da (HRC res. 44/11) eta 2023ko ekainean, Kontseiluaren 53. batzarrean berrituko dela uste da.

Agintaldia Nazioarteko elkartasunaren eta giza eskubideen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2005 - 2011 Rudi Muhammad Rizki (Indonesia)
2011 - 2017 Virginia Dandan (Filipinak)
2017 - Obiora C. OKAFOR (Nigeria) HRC35 (2017ko ekaina)

Leprarekin bizi diren gaixoak eta haien senideak bizi dutenen diskriminazioaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2017an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 35/9), egungoa 2020koa da (HRC res. 44/6) eta 2023ko irailean, Kontseiluaren 54. batzarrean berriztea espero da.

Agintaldia Leprarekin bizi diren gaixoak bizi duten diskriminazioaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2017 - Alice Cruz (Portugal) HRC36 (2017ko iraila)

Mertzenarioen erabilpenaren gaineko Adituen Lantaldea

aldatu

Egungo agintaldia 2019. urtekoa da (HRC res. 42/9).

Mertzenarioen erabilpenaren gaineko Adituen Lantaldea Eskualdea Berritzea Mandatari ohiak
Chris Kwaja (Nigeria) Afrika HRC55 (2024ko martxoan) Anton Katz (Hegoafrika), 2011 – 2018

Najat Al-Hajjaji (Libia), 2005 – 2011

Carlos Alberto Salazar Couto (Peru) Latinoamerika eta Karibea HRC67 (March 2028) Lilian Bobea (Dominikar Errepublika) 2018-2022

Patricia Arias (Txile), 2011 – 2018

Amada Benavides de Perez (Kolonbia), 2005 - 2011

Jelena Aparac (Kroazia) Europako Ekialdea HRC55 (March 2024) Elżbieta Karska (Polonia), 2011 – 2018

Alexander Nikitin (Errusia), 2005 - 2011

Sorcha Macleod (Britania Handia eta Irlandako Errasuma Batua), Mendebaldeko Europa eta besteak HRC56 (June 2024) Gabor Rona (AEB/Hungaria), 2011-2018

Jose Luis Gomez del Prado (Espainia), 2005 – 2011

Ravindran Daniel (India) Asia HRC63 (September 2026) Saeed Mokbil (Yemen), 2014 - 2020

Faiza Patel (Pakistan), 2010 – 2014 Shaista Shameem (Fiji), 2004 – 2010 Enrique Bernales-Ballesteros (Peru), 1987 – 2004

Migratzaileen eskubideen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Lehenengo agintaldia 1999an ezarri zen, (CHR res. 1999/44). Egungoa 2020. urtekoa da (HRC res. 43/6) eta 2023ko ekainean, Kontseiluaren 53. batzarrean berriztea espero da.

Agintaldia Migratzaileen eskubideen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
1999 - 2005 Gabriela Rodriguez Pizarro (Costa Rica)
2005 - 2011 Jorge Bustamante (Mexiko)
2011 - 2017 François Crépeau (Kanada)
2017 - Felipe González Morales (Txile) HRC35 (2017ko ekainean)

Gutxiengoen arazoen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2005ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2005/79). Egungoa 2020koa da (HRC res. 43/8) eta 2023ko ekainean, Kontseiluaren 53. batzarrean berriztea espero da.

Agintaldia Gutxiengoen arazoen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2005 – 2011 Gay Mcdougall (AEB)
2011 - 2017 Rita IZSÁK (Hungaria) HRC17 (2011ko ekainean)
2017 - Fernand De Varennes (Kanada) HRC35 (2017ko ekainean)

Adineko pertsonen gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2013an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 24/20). Egungoa 2019koa da (HRC res. 42/12). 2026ko martxoan, Kontseiluaren 61. batzarrean berriztuko da.

Agintaldia Adineko pertsonen gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2014 - 2020 Rosa Kornfeld-Matte (Txile)
2020 - Claudia Mahler (Austria) HRC43 (2020ko martxoan)

Muturreko pobreziaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 1998an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1998/25). Egungoa 2020koa da (HRC res. 44/13), 2026ko martxoan, Kontseiluaren 61. batzarrean berriztuko da.

Agintaldia Muturreko pobreziaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
1999 – 2004 Anne Marie Lizin (Belgika)
2004 - 2008 Arjun Sengupta (India)
2008 – 2014 Maria Magdalena Sepulveda Carmona (Txile)
2014 – 2020 Philip Alston (Australia)
2020 - Olivier De Schutter (Belgika) HRC43 (2020ko martxoan)

Pribatutasun eskubideari buruzko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2015ean hasi zen (HRC res. 28/16)/ 2021 (HRC res. 46/6)

Agintaldia Pribatutasun eskubideari buruzko Kontalari Berezia Batzarra
2015 - 2021 Joseph CANNATACI (Malta)
2021 - Ana BRIAN NOUGRERES (Uruguai) HRC47 (2021eko ekaina)

Egungo arrazakeria, arraza-bazterketa, xenofobiaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 1993an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1993/20). Egungoa 2020. urtekoa da (HRC res. 43/36) eta 2023ko irailean , Kontseiluaren 54. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia Egungo arrazakeria, arraza-bazterketa, xenofobiaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
1993 - 2002 Maurice Glele-Ahanhanzo (Benin)
2002 - 2008 Doudou Diene (Senegal)
2008 - 2011 Githu Muigai (Kenya)
2011 - 2017 Mutuma Ruteere (Kenya)
2017 - E. Tendayi Achiume (Zambia) HRC36 (2017ko irailean)

Erlijio sinesmenaren askatasunaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 1986an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1986/20). Egungoa 2019koa da (HRC res. 40/10) eta 2022ko ekainean berritu zen (HRC res. 49/5), Kontseiluaren 50. batzarrean.

Agintaldia Erlijio sinesmenaren askatasunaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
1986 - 1993 Angelo D'Almeida Ribeiro (Portugal)
1993 - 2004 Abdelfattah Amor (Tunisia)
2004 - 2010 Asma Jahangir (Pakistan)
2010 - 2016 Heiner BielefeldtI (Alemania)
2016 - 2022 Ahmed Shaheed (Maldivak) HRC32 (2016ko ekainean)
2022 - Nazila Ghanea (Iran)

Haurren salerosketa eta sexu explotazioa, haurren prostituzioa, haurren erabilpena pornografian eta bestelako haurren kontrako sexu abusuen materialaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 1990ean ezarri zen lehenengoz. (CHR res. 1990/68) Egungoa, 2020koa da (HRC res. 43/22). Agintaldia 2026ko martxoan berritzea espero da, Kontseiluaren 61. batzarrean.

Agintaldia Haurren salerosketa eta sexu explotazioaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
1991 – 1994 Vitit Muntarbhorn (Thailandia)
1994 - 2001 Ofelia Calcetas-Santos (Filipinak)
2001 - 2008 Juan Miguel Petit (Uruguai)
2008 – 2014 Najat Maalla M´jid (Maroko)
2014 – 2020 Maud De Boer-Buquicchio (Herbehereak)
2020 - egun Mama Fatima Singhateh (Gambia) HRC43 (2020ko martxoa)

Sexu-orientazio eta genero-identitatearengatik jazarpena eta diskriminazioaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2016an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 32/2). Egungoa 2019koa da (HRC res. 41/18). Agintaldia 2023ko irailean berritzea espero da, Kontseiluaren 54. batzarrean

Agintaldia Sexu-orientazio eta genero-identitatearengatik jazarpena eta diskriminazioaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2016 - 2017 Vitit Muntarbhorn (Thailandia)
2017 - Victor Madrigal - Borloz (Costa Rica) 2017ko Abenduan

Esklabotza modu modernoen, arrazoi eta ondorioak barne, gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2007an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 6/14). Egungoa 2019. urtekoa da HRC res. 42/10). 2026ko martxoan egingo den 61. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia Esklabotza modu modernoen, arrazoi eta ondorioak barne, gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2008 – 2014 Gulnara Shahinian (Armenia)
2014 – 2020 Urmila Bhoola (Hegoafrika)
2020 - Tomoya Obokata (Japonia) HRC43 (March 2020)

Terrorismoaren aurkako borrokan giza eskubideen babes eta sustapenaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2005ean ezarri zen (CHR res. 2005/80) eta 2019an eguneratu (HRC res. 40/16), 2023ko ekainean Kontseiluaren 53. batzarren berritzea espero da.

Agintaldia Terrorismoaren aurkako borrokan giza eskubideen babesaren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
2008 – 2014 Martin Scheinin (Finlandia)
2011 - 2017 Ben Emmerson (Erresuma Batu)
2017 - Fionnuala Ní Aoláin (Irlanda) HRC35 (2017ko ekainean)

Tortura eta bestelako tratu krudel eta ankerren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 1985ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1985/33) eta 2020an eguneratu (HRC res. 43/20). 2022ko irailean, Kontseiluaren 51. batzarrean berritzea espero zen.

Agintaldia Tortura eta bestelako tratu krudel eta ankerren gaineko Kontalari Berezia Batzarra
1985 - 1993 Peter Kooijmans (Herbehereak)
1993 - 2001 Nigel Rodley (Erresuma Batua)
2001 - 2004 Theo Van Boven (Herbehereak)
2004 - 2010 Mandred Nowak (Austria)
2010 - 2016 Juan Ernesto Méndez (Argentina)
2016 - 2022 Nils Melzer (Suitza)
2022 - Alice Jill Edwards (Australia)

Pertsonen salerosketaren gaineko, batez ere emakume eta haurrenak, Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2004ean ezarri (CHR res. 2004/110) eta 2020an eguneratu zen (HRC res. 44/4). 2026ko ekainean, Kontseiluaren 62. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia Pertsonen salerosketaren gaineko, batez ere emakume eta haurrenak, Kontalari Berezia Batzarra
2004 - 2008 Sigma Huda (Bangladesh)
2008 - 2014 Joy Ngozi Ezeilo (Nigeria)
2014 - 2020 Maria Grazia Giammarinaro (Italia)
2020 - Siobhán Mullally (Irlanda) HRC 44 (2020ko ekainean)

Egiaren, justiziaren, erreparazioaren eta berriro gertatuko ez delaren gaineko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2011an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 18/7) eta 2020an eguneratu (HRC res. 45/10). 2024ko martxoan, Kontseiluaren 55. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia Egiaren, justiziaren, erreparazioaren eta berriro gertatuko ez delaren gaineko Kontalari Bereziaa Batzarra
2012 – 2018 Pablo De Greiff (Kolonbia)
2018 - Fabián Salvioli (Argentina) HRC37 (2018ko martxoan)

Aldebakarreko herstura-neurriek giza eskubideen gozamenean duten eragin negatiboari buruzko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2014an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 27/21) eta 2020an eguneratu (HRC res. 45/5). 2026ko martxoan berriztea espero da, Kontseiluaren 61. batzarrean

Agintaldia Aldebakarreko herstura-neurriek duten eragin negatiboari buruzko Kontalari Berezia Batzarra
2015 - 2020 Idriss Jazairy (Aljeria)
2020 - Alena Douhan (Bielorrusia) HRC43 (2020ko martxoan)

Emakumeen aurkako indarkeriari eta bere kausa eta ondorioei buruzko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 1994ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1994/45). Egungoa 2019koa da (HRC res. 41/17). 2027ko ekainean ospatuko den 65. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia Emakumeen aurkako indarkeriari eta bere kausa eta ondorioei buruzko Kontalari Berezia Batzarra
1994 - 2003 Radhika Coomaraswamy (Sri Lanka)
2003 - 2009 Yakin Erturk (Turkia)
2009 - 2015 Rashida Manjoo (Hegoafrika)
2015 - 2021 Dubravka Šimonovic (Kroazia)
2021 - egun Reem Alsalem (Jordania) HRC47 (2021eko ekainean)

Ur edangarri eta saneamendurako giza eskubideei buruzko Kontalari Berezia

aldatu

Agintaldia 2008an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 7/22) eta 2019an eguneratu (HRC res. 42/5). 2026ko irailean ospatuko den 63. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia Ur edangarri eta saneamendurako giza eskubideei buruzko Kontalari Berezia Batzarra
2008 - 2014 Catarina De Albuquerque (Portugal)
2014 – 2020 Léo Heller (Brasil)
2020 - Pedro Arrojo-Agudo (Espainia) HRC45 (2020ko irailean)

Emakume eta nesken diskriminazioaren gaineko Adituen Lantaldea

aldatu

Lantaldearen agintaldia 2010ean ezarri zen lehengoz (HRC res. 15/23) eta 2019an eguneratu zen (HRC res. 41/6).

Emakume eta nesken diskriminazioaren gaineko Adituen Lantaldea Eskualdea Berritzea Mandatari ohiak
Elizabeth Broderick (Australia) Europako Mendebaldea eta besteak HRC54 (2023ko irailean) Frances Raday (Israel/Erresuma Batua), 2011 - 2017
Meskerem Techane (Etiopia) Afrika HRC54 (2023ko irailean) Emna Aouij (Tunisia), 2011 - 2017
Ivana Radacic (Kroazia) Ekialdeko Europa HRC54 (2023ko irailean) Eleonora Zielinska (Polania), 2011 - 2017
Melissa Upreti (Nepal) Asia HRC54 (2023ko irailean) Kamala Chandrakirana(Indonesia), 2011 - 2017
Dorothy Estrada-Tanck (Mexiko) Latinoamerika eta Karibea HRC63 (2026ko irailean) Alda Facio (Costa Rica), 2014 - 2020

Patricia Olamendi Torres (Mexiko) 2012 - 2013

Mercedes Barquet (Mexiko), 2011 - 2012

Herrialdeen gaineko Agintaldiak[8]

aldatu

Afghanistango giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

aldatu

Agintaldia 2021ean ezarri zen lehenenegoz (A/HRC/RES/48/1)

Agintaldia Afghanistan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
Richard Bennet (Zeelanda Berria)

Bielorrusiako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

aldatu

Agintaldia 2012an ezarri zen (HRC res. 20/13) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 47/19). 2024ko irailean berritzea espero da, Kontseiluaren 57. batzarrean.

Agintaldia Bielorrusiako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
2004 – 2007 Adrian Severin (Errumania)
2012 - 2018 Miklós Haraszti (Hungaria)
2018 - Anaïs Marin (Frantzia) HRC39 (2018ko irailean)

Burundiko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

aldatu

Agintaldia 2021ean ezarri zen (HRC res. 48/16) eta 2028ko martxoan egingo den 67. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia Burundiko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
2022 - Fortuné Gaetan Zongo (Burkina Faso) HRC49 (2022ko martxoan)

Kanbodiako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

aldatu

Agintaldia 1993an ezarri zen (CHR res. 1993/6) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 48/23. 2027ko martxoan ospatuko den 67. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia Kanbodiako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
1993 - 1996 Michael Kirby (Australia)
1996 - 2000 Thomas Hammerberg (Suedia)
2000 - 2005 Peter Leuprecht (Austria)
2005 - 2008 Yash Ghai (Kenya)
2009 - 2015 Surya Prasad Subedi (Nepal)
2015 - 2021 Rhona Smith (Erresuma Batua)
2021 - Vitit Muntarbhorn (Thailandia) HRC46 (2021eko martxoan)

Afrika Erdiko Errepublikan giza eskubideen egoerari buruzko aditu independentea

aldatu

Agintaldia 2013an ezarri zen lehenengoz (HRC res. S-20/1 eta HRC res. 24/34). Egungoa 2021ekoa da (HRC res. 48/19).

Agintaldia Afrika Erdiko Errepublika giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
2014 - 2019 Marie-Thérèse Keita Bocoum (Boli Kosta)
2019 - Yao Agbetse (Togo) HRC42 (2019ko irailean)

Koreako Herri Errepublika Demokratikoko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

aldatu

Agintaldia 2004ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 2004/13, 2021ean eguneratu (HRC res. 46/17) eta 2022ko ekainean ospatutako 50. batzarrean berritzea espero zen.

Agintaldia Koreako Herri Errepublika Demokratikoa giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
2004 – 2010 Vitit Muntarbhorn (Thailandia)
2010 - 2016 Marzuki Darusman (Indonesia)
2016 - 2022 Tomas Ojea Quintana (Argentina)
2022 -

Eritreako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

aldatu

Agintaldia 2012an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 20/20) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 47/2). 2026ko irailean, Kontseiluaren 63. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia Eritreako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
2012 - 2018 Sheila Keetharuth (Maurizio)
2018 - 2020 Daniela Kravetz (Txile)
2020 - Mohamed Abdelsalam Babiker (Sudan) HRC45 (2020ko iraila)

Irango Errepublika Islamikoan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari bereziak

aldatu

Agintaldia 2011an ezarri zen (HRC res. 16/9) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 46/18).

Agintaldia Irango Errepublika Islamikoan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
1993 - 1995 Reynaldo Galindo Pohl (El Salvador)
1995 – 2002 Maurice Copithorne (Kanada)
2011 – 2016 Ahmed Shaheed (Maldivak)
2016 – 2018 Asma Jahangir (Pakistan)
2018 - Javaid Rehman (Pakistan) HRC38 (2018ko ekainean)

Maliko giza eskubideen egoerari buruzko aditu independentea

aldatu

Agintaldia 2013an ezarri zen lehenengoz (HRC res. 22/18) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 46/28). 2024ko martxoan, kontseiluaren 55. batzarrean berritzea espero da.

Agintaldia Maliko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
2013 – 2018 Suliman Baldo (Sudan)
2018 - Alioune Tine (Senegal) HRC37 (2018ko martxoan)

Myanmarko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari bereziak

aldatu

Agintaldia 1992ean ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1992/58) eta 2021ean eguneratu (HRC res. 46/21).

Agintaldia Myanmarko giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
1992 – 1996 Yozo Yokuta (Japonia)
1996 - 2000 Rajsoomer Lallah (Maurizio)
2002 - 2008 Paulo Sérgio Pinheiro (Brasil)
2008 – 2014 Tomás Ojea Quintana (Argentina)
2014 – 2020 Yanghee Lee (Koreako Errepublika)
2020 - Thomas H. Andrews (AEB) HRC43 (2020ko martxoan)

1967tik okupatutako Palestinako lurraldeetan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

aldatu

Agintaldia 1993an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1993/2A[9] - Israelen okupazioa bukatzen den arte). 2028ko martxoan berritzea espero da, Kontseiluaren 67. batzarrean.

Agintaldia 1967tik okupatutako Palestinako lurraldeetan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
1993 - 1995 René Felber (Suitza)
1995 - 1999 Hannu Halinen (Finlandia)
1999 - 2001 Giorgio Giacomelli (Suitza)
2001 - 2008 John Dugard (Hegoafrika)
2008 - 2014 Richard Falk (AEB)
2014 - 2016 Makarim Wibisono (Indonesia)
2016 - 2022 Stanley Michael Lynk (Kanada)
2022 - Francesca P. Albanese (Italia) HRC49 (March 2022)

Somaliako giza eskubideen egoerari buruzko aditu independentea

aldatu

Agintaldia 1993an ezarri zen lehenengoz (CHR res. 1993/86) eta 2021an (HRC res. 48/22) berriztu.

Agintaldia Somaliako giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
1993 - 1994 Fanuel Jariretundu Kozonguizi (Namibia)
1995 - 1996 Mohamed Charfi (Tunisia)
1996 - 2000 Mona Rishmawi (Palestina)
2001 - 2008 Ghanim Alnajjar (Kuwait)
2008 - 2014 Shamsul Bari (Bangladesh)
2014 - 2020 Bahame Nyanduga (Tanzania)
2020 - Isha Dyfan (Sierra Leona) HRC43 (2020ko martxoan)

Siriako Arabiar Errepublikan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia

aldatu

Agintaldia 2011an ezarri zen (18th Special Session of the HRC S-18/1).

Agintaldia Siriako Arabiar Errepublikan giza eskubideen egoerari buruzko kontalari berezia Batzarra
Hasi gabe Paulo Sérgio Pinheiro (Brasil)

Erreferentziak

aldatu
  1. a b (Ingelesez) «OHCHR | Special Procedures of the Human Rights Council» OHCHR.
  2. (Ingelesez) «Special Procedures of the Human Rights Council» ISHR.
  3. (Ingelesez) «UNSDG | UN Special Procedures» unsdg.un.org.[Betiko hautsitako esteka]
  4. "Special Procedures of the Human Rights Council". Office of the United Nations High Commissioner for Human Rights. ohchr.org. Retrieved 2016-10-27.
  5. «OHCHR | 26th Annual Meeting, 17 to 21 June 2019» www.ohchr.org.
  6. Special Procedures of the UN Human Rights Council Special Procedures of the Human Rights Council, United National Human Rights Commission, August 17, 2017.
  7. «Visitas de los procedimientos especiales a los países» spinternet.ohchr.org (Noiz kontsultatua: 2022-10-11).
  8. «Visitas de los procedimientos especiales a los países» spinternet.ohchr.org (Noiz kontsultatua: 2022-10-11).
  9. «Human Rights Documents» ap.ohchr.org (Noiz kontsultatua: 2023-12-28).

Ikus, gainera

aldatu

Kanpo estekak

aldatu