Irati (ibaia)
- Artikulu hau Nafarroako ibaiari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Irati (argipena)».
Irati[1][a] Euskal Herriko ibai bat da, Nafarroa Garaia lurraldean kokatuta. 83,8 kilometro luzerarekin, Zaraitzuko Iratiko etxeetan, Iratiko oihanean, jaiotzen da, Urbeltza eta Urtxuria ibaiek bat egin zutenetik, 845 metroko altueran, eta Aragoi ibaian isurtzatzen da, Zangoza udalerriko Rocaforte herriko inguruan, 395 metroko altueran.
Irati Irati ibaia | |
---|---|
Irati ibaia, izen bereko oihanean zehar | |
Datu orokorrak | |
Mota | ibai |
Luzera | 83,8 km |
Geografia | |
Koordenatuak | 42°59′18″N 1°06′24″W / 42.98845611°N 1.10665618°W |
Kokapena | Euskal Herria |
Herrialdea | Euskal Herria |
Foru erkidego | Nafarroa Garaia |
Hidrografia | |
Ibaiadarrak | |
Arroaren azalera | 1.561 km² |
Arro hidrografikoa | Ebroren arro hidrografikoa |
Ur-emaria | 4,177 m³/s <> 33,41 m³/s (Orbaizeta <> Ledea) |
Iturburua | Iratiko etxeak (Zaraitzu) (845 m) |
Bokalea (Aragoi; eskuinaldea) | Rocaforte (Zangozaldea) (395 m) |
Ibilbidean zehar, 1561 kilometro koadroko arroko urak jasotzen ditu, eta Orbaizetatik igarotzean 4,177 metro kubiko segundoko batez besteko emaria hartzen du segundoko, eta 33,410 metroraino igotzen dira Ledea parean. Orbaizetako minimoa 1,549 da irailean eta 6,672ko maximoa martxoan; Ledeako zifrak 8,791koak dira abuztuan eta 61,916koak otsailean.[2][3]
Bere ibilbidean, Aezkoa, Artzibar, Longida eta Urraulbeiti ibarrak zeharkatzen ditu.
Izena
aldatuIbaiaren izen ofiziala Irati da, bere ibilbide osoan ezaguna dena. Dena den, ez da nahastu behar zuberotarrek Iratiko erreka deitzen dutenarekin, hau da, Urbeltza ibaiarekin bat datorrenarekin, zeinak, ondoren, Urtxuriarekin batera, ibai horretara isurtzen baititu bere urak.
Ibilbidea
aldatuIbaiadarrak
aldatuIrati ibaia osatzen duten ibaiak:
Irati ibaia bezala:
- Burdinzokoko erreka (ezkerraldea)
- Zabaletako erreka (eskuinaldea)
- Egurgoako erreka (eskuinaldea)
- Arrantzarien erreka (ezkerraldea)
- Erlango erreka (eskuinaldea)
- Kakoliako erreka (ezkerraldea)
- Askazubiko erreka (eskuinaldea)
- Berrendipeko erreka (ezkerraldea)
- Aritziloko erreka (eskuinaldea)
- Legartzako erreka (eskuinaldea)
- Elkoarteko erreka (eskuinaldea)
- Garaioako erreka (ezkerraldea)
- Maiturriko erreka (eskuinaldea)
- Arrigorrietako erreka (eskuinaldea)
- Pausandiko erreka (ezkerraldea)
- Anako erreka (eskuinaldea)
- Iturriotxeko erreka (eskuinaldea)
- Abaurreko erreka (ezkerraldea)
- Artzulupeko erreka (ezkerraldea)
- Lakorriko erreka (eskuinaldea)
- Sarateko erreka (ezkerraldea)
- Oñarripetako erreka (eskuinaldea)
- Gariturriko erreka (eskuinaldea)
- Artozkiko erreka (ezkerraldea)
- Zelereko erreka (eskuinaldea)
- Usozko erreka (eskuinaldea)
- Saratsuko erreka (ezkerraldea)
- Otsarrengo erreka (eskuinaldea)
- Potxeko erreka (ezkerraldea)
- Ralako erreka (ezkerraldea)
- Urrobi ibaia (eskuinaldea)
- Alozko erreka (eskuinaldea)
- Gurpegiko erreka (eskuinaldea)
- Erro ibaia (eskuinaldea)
- Zarikietako erreka (ezkerraldea)
- Xandoaingo erreka (ezkerraldea)
- Ibarreko erreka (ezkerraldea)
- Mugetako erreka (ezkerraldea)
- Itzagako erreka (eskuinaldea)
- Puiuko erreka (eskuinaldea)
- Txubingo erreka (ezkerraldea)
- Induraingo erreka
- Muruko erreka (ezkerraldea)
- Areta ibaia (ezkerraldea)
- Viña Grande erreka (eskuinaldea)
- Aranako erreka (eskuinaldea)
- San Bartolomeko erreka
- Zaraitzu ibaia (ezkerraldea)
Zehartatutako herriak
aldatu- Iratiko etxeak
- Orbaizeta
- Orbara
- Aribe
- Olaldea
- Orotz-Betelu
- Artozki (Itoizko urtegia bezalaz)
- Ezkai (Itoizko urtegia bezalaz)
- Agoitz
- Ekai
- Aos
- Aiantz
- Murillo
- Larrangotz
- Artaxo
- Artieda
- Geretz
- Puiu
- San Vicente
- Arripodas
- Irunberri
- Ledea
Nabarmendutako zubiak
aldatuIrudiak
aldatuOharrak
aldatuErreferentziak
aldatu- «Nafarroako Datu Espazialen Azpiegitura» idena.navarra.es (Noiz kontsultatua: 2021-10-29).
- ↑ Euskaltzaindia: 166. araua: Euskal Herriko ibaiak.
- ↑ «EDUKIERA-ESTAZIOAK: Estazio foronomikoaren datuak (Irati Orbaizetan)» ceh.cedex.es (Noiz kontsultatua: 2021-10-28).
- ↑ «EDUKIERA-ESTAZIOAK: Estazio foronomikoaren datuak (Irati Ledean)» ceh.cedex.es (Noiz kontsultatua: 2022-02-06).