Ikaztegieta
Ikaztegieta Gipuzkoako erdialdeko udalerri bat da, Tolosaldekoa. Oriako ibarrean dago kokatua, Donostiatik 32 kilometro hego-mendebaldera. 2 kilometro koadro ditu, eta 484 biztanle zituen
2016. urtean.
Ikaztegieta | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Gipuzkoa, Euskal Herria | |||||||||||
Ikaztegietaren ikuspegia | |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
Lurraldea | Gipuzkoa | ||||||||||
Eskualdea | Tolosaldea | ||||||||||
Izen ofiziala | Ikaztegieta | ||||||||||
Alkatea | Iker Otamendi Ibarguren | ||||||||||
Posta kodea | 20267 | ||||||||||
INE kodea | 20044 | ||||||||||
Herritarra | ikaztegietar | ||||||||||
Ezizena | madril txikik | ||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Koordenatuak | 43°05′41″N 2°07′31″W / 43.09472°N 2.12528°W | ||||||||||
Azalera | 2 km² | ||||||||||
Garaiera | 110 m | ||||||||||
Distantzia | 32 km Donostiara | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 487 (2023) 4 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 243,5 bizt/km² | ||||||||||
Hazkundea (2003-2013)[1] | % 20,21 | ||||||||||
Zahartze tasa[1] | % 18,88 | ||||||||||
Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 9,8 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera tasa[1] | % 83,61 (2011) | ||||||||||
Genero desoreka[1] | % 7,56 (2011) | ||||||||||
Langabezia erregistratua[1] | % 8,14 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[1] | % 88,83 (2010) | ||||||||||
Kaleko erabilera [2] | % 76,8 (2016) | ||||||||||
Etxeko erabilera[3] | % 66.89 (2016) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Sorrera | 1988 (juliotar egutegia) | ||||||||||
Webgunea | http://www.ikaztegieta.com/ |
Geografia
aldatuOria ibaiak udalerria zeharkatzen du. Ikaztegieta ondo komunikaturik dago, N-1 errepideari eta Madril-Irun trenbideko geltokiari esker.
Mugakideak
aldatuHistoria
aldatu1374an Tolosara erantsi zen udalerria. 1615ean bere autonomia berreskuratu zuen Tolosarekin haserretu ostean. 1967 eta 1988 urteen artean, Orendain eta Baliarrain udalerriekin batera, Iruerrieta udalerria sortu zuten.[4]
Demografia
aldatu2019an 506 biztanle zituen herriak. Horietatik %20,16ak 65 urte edo gehiago zituen. Atzerrian jaiotakoak %14,62 ziren.[5]
Ikaztegietako biztanleria |
---|
Datu-iturria: www.ine.es |
Ekonomia
aldatu2017an honela banatzen ziren sektore ekonomikoak herrian: Lehen sektorea BEGaren %0,5. Bigarren sektorea BEGaren %34,9. Hirugarren sektorea BEGaren %63,4. Eraikuntza %1,2.[5]
Politika
aldatu2011ko udal hauteskundeak
aldatu2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz, Ikaztegietako alkatea Bilduko Iker Otamendi Ibarguren izan zen.[6]
Ikaztegietako udalbatza | |||||
Alderdia |
2011ko maiatzaren 22 | ||||
Zinegotziak | Boto kopurua | ||||
Bildu | 4 / 7 |
||||
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ) | 3 / 7 |
||||
Euskadiko Alderdi Sozialista (PSE-EE(PSOE)) | 0 / 7 |
||||
Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak euskadi.net webgunean |
2015eko udal hauteskundeak
aldatu2015eko hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: EH Bilduk 130 boto lortu zituen. EAJk, 110 boto. PSE-EEk bi. PPk bat. Bakarne Otegi (EH Bildu) izendatu zuten alkate.[7]
2019ko udal hauteskundeak
aldatu2019ko udal hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: EH Bilduk 150 boto. EAJk 115 boto. PSE-EEk 3 boto.[8] Bakarne Otegi aukeratu zuten alkate berriro.[9]
2023ko udal hauteskundeak
aldatu2023ko udal hauteskundeetan hauek izan ziren emaitzak: EH Bilduk 154 boto. EAJk 75 boto.[10] Alba Garmendia aukeratu zuten alkate.
Alkateak
aldatuHauek izan dira Ikaztegietako azken alkateak:
Alkatea | Agintaldi hasiera | Agintaldi amaiera | Alderdia[11] | |
1988 a | 1991 | |||
1991 | 1993 b | Independenteak | ||
1993 | 1995 | Independenteak | ||
1995 | 1999 | Herri Batasuna | ||
1999 | 2003 | Ados Hauteskunde Elkartea | ||
2003 | 2007 | Euzko Alderdi Jeltzalea-Eusko Alkartasuna | ||
2007 | 2009 c | Eusko Abertzale Ekintza | ||
2009 | 2011 | Ez esleituak | ||
Iker Otamendi Ibarguren[6] | 2011 | 2015 | Bildu | |
Bakarne Otegi Jauregi[7] | 2015 | 2019 | Euskal Herria Bildu | |
Bakarne Otegi Jauregi[9] | 2019 | 2023 | Euskal Herria Bildu | |
Alba Garmendia Castaños[12] | 2023 | Jardunean | Euskal Herria Bildu |
a 1988. urtean Ikaztegieta, Baliarrain eta Orendain udalerri bihurtu ziren, aurreko Iruerrieta udalerriaren desegitearen ondorioz.
b Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu.
c Alkateak ez zuen legegintzaldia bukatu, Eusko Abertzale Ekintzaren hautagai bezala.
Azpiegiturak
aldatuEuskara
aldatuIkaztegietan[21] euskalduna da biztanleriaren %88.83, eta euskararen erabilera %73.5 da. Ikaztegietako euskara gipuzkeran[22] katalogaturik dago, zehatzago, erdiguneko gipuzkeraren[23] parte den Tolosaldeko euskaran[24]. Azpieuskalki hau Beterriko hizkerek eta Tolosaldekoek osatzen dute. 2016an herritarren %78,26 euskalduna zen.[5]
Kultura
aldatuJaiak
aldatuIkaztegietako jaiak abuztuaren 10ean ospatzen dira, San Lorentzo egunean.
Ondasun nabarmenak
aldatu- San Lorentzo eliza: Herriaren erdialdean kokatua dago. XVI. mendean sortua, XVII. mendean birmoldatua[25] eta XX. mendean berriztatua.
- Erretoretxea. 1864koa. Eguzkii erlojua dauka.[25]
- Pilarreko Andra Mari baseliza: Herriaren kanpoaldean, XIX. mendean parroko batek eginarazia.[25]
- Ikaztegietako udaletxea: Udalaren egoitza.
Ikaztegietar ospetsuak
aldatu- Martin Zelaieta Lizartza, Leongo gotzaina XVIII. mendean.
- Martin Iturbe (1932-), apaiza eta idazlea.
- Ildefonso Olaberria (1940-2018), elizgizon, idazle eta itzultzailea.
- Juan Jose Olaberria (1945-), Euskadiko Ezkerra alderdiko kide ohia, Eusko Legebiltzarreko legebiltzarkidea 1980–1984 bitartean.
- Iñaki Zubeldia (1945-), pedagogoa eta idazlea.
- José Ramón Eizmendi (1960-), futbolaria.
- Leire Olaberria (1977-), pistako txirrindularia.
- Maialen Zubeldia (1978-), idazlea.
- Beñat Urretabizkaia (1992-), esku huskako pilotaria.
- Alba Garmendia Castaños (1992-), filosofo, ikertzaile eta politikaria.
Argazki galeria
aldatu-
Udaletxea
-
Argazki historiko bat
-
San Lorentzo elizaren kanpandorrea
-
Pilareko Andra Mariaren ermita
-
Olazabal zubia
-
San Lorentzo eliza 1930ean
Ikus, gainera
aldatuErreferentziak
aldatu- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Historia» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ a b c «Web Eustat. Ikaztegietako datu estatistikoak» eu.eustat.eus (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ a b «Iker Otamendi: "Ikaztegieta herri txiki, atsegin eta polita da" - Ikaztegieta» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ a b «Bakarne Otegi, Ikaztegietan alkate - Ikaztegieta» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ www.euskadi.eus (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ a b «"Herritarren ongizatea bilatuko dugu" - Ikaztegieta» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «Alba Garmendiarentzat Ikaztegietako aginte makila - Ikaztegieta» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2023-08-31).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::» www.mptfp.gob.es (Noiz kontsultatua: 2021-05-13).
- ↑ «Alba Garmendiarentzat Ikaztegietako aginte makila - Ikaztegieta» Tolosaldeko ataria (Noiz kontsultatua: 2023-08-31).
- ↑ «Liburutegia» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «KZgunea» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «Kiroldegia» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «Eskola» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «Haurreskola» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
- ↑ «Amundarain Esnaola, Rosario - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-26).
- ↑ «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» www.ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-26).
- ↑ «Eskolakoa esperientzia txarra izan zen - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-26).
- ↑ «Ikaztegieta - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-06).
- ↑ «Erdialdekoa - Gipuzkera - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-06).
- ↑ «Erdigunekoa (G) - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-06).
- ↑ «Tolosaldekoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-09-06).
- ↑ a b c «Ondare kulturala» Ikaztegieta (Noiz kontsultatua: 2020-04-17).
Kanpo estekak
aldatuEuskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Gipuzkoa |