Gamarte
Gamarte Nafarroa Behereko udalerri txikia da eta Garazi eskualdean dago kokaturik. Donibane Garazi hiriburutik 10 kilometrotara dago herria.
| Gamarte | |||
|---|---|---|---|
 Nafarroa Beherea, Euskal Herria | |||
 | |||
| |||
| Kokapena | |||
| Herrialdea |  Euskal Herria | ||
| Lurraldea | Nafarroa Beherea | ||
| Administrazioa | |||
| Estatua |  Frantzia | ||
| Eskualdea |  Akitania Berria | ||
| Departamendua |  Pirinio Atlantikoak | ||
| Elkargoa | Euskal Hirigune Elkargoa | ||
| Barrutia | Baiona | ||
| Kantonamendua | Euskal Mendialdea | ||
| Izen ofiziala | Gamarthe | ||
| Auzapeza | Jean-Michel Bicain (2014-) | ||
| Posta kodea | 64220 | ||
| INSEE kodea | 64229 | ||
| Herritarra | gamartear | ||
| Kokapena | |||
| Koordenatuak | 43°12′05″N 1°08′36″W / 43.2014°N 1.1433°W | ||
 | |||
| Azalera | 9,91 km2 | ||
| Garaiera | 196 – 642 metro | ||
| Demografia | |||
| Biztanleria | 127 (2018:  −2) | ||
| Dentsitatea | 11,4 biztanle/km² | ||
| Zahartzea[1] | % 16,45 | ||
| Ugalkortasuna[1] | ‰ 55,56 | ||
| Ekonomia | |||
| Jarduera[1] | % 77,78 (2011) | ||
| Desberdintasuna[1] | % 11,11 (2011) | ||
| Langabezia[1] | % 0 (2013) | ||
| Euskara | |||
| Euskaldunak | % 64,76 (2010) | ||
| Erabilera | % 33,42 (2011) | ||
2018an 127 biztanle zituen.
Geografia aldatu
Ingurune naturala aldatu
Pagaburu (545 m), Kurutzeberri (513 m) eta Orgamendi (639 m) tontorrek udalerria inguratzen dute, hau 232 metroko altueran kokatuta dagoelarik.
Basagibeleko errekak (Arzubiren ibaiadarra) eta Biduzeren adar batek zeharkatzen dute udalerria.
Udalerri mugakideak aldatu
- Larzabale-Arroze-Zibitze iparraldean
- Ainhize-Monjolose ipar-mendebaldean
- Ibarrola ekialdean
- Lakarra mendebaldean
- Duzunaritze-Sarasketa hegoaldean
Auzoak aldatu
- Gamarte
- Urruti
- Bordaburu
- Ordokia
- Gaineko Basaburua
- Peko Basaburua
Historia aldatu
1189. urteko dokumentu batean aipatzen da lehen aldiz Gamarteko herria. 1842. urtean osatu zen udalerria.[2]
Demografia aldatu
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Oharra: 2007ko biztanleria, INSEEk emaniko behin-behineko datua da
Biztanleak euskaldunak dira eta bertako euskalkia behe-nafarrera da.
Ekonomia aldatu
Ekonomia jarduera laborantzan eta abeltzaintzan oinarritua da.
Kultura aldatu
Euskara aldatu
Gamarteko euskara[4] Garaziko hizkera[3] da, nafar-lapurteraren[5] aldaera bat, sortaldekoa[6].
Gamartear ezagunak aldatu
- Mixel Berhokoirigoin (1952-2021) Ipar Euskal Herriko laborari militante ezaguna, ELB sindikatuko sortzailea eta Euskal Herriko Laborantza Ganberako presidentea.
- Menane Oxandabaratz (1962-) irrati-esatari, antzerkigile eta politikaria.
- Jean-Claude Luro: Auzapeza 1988tik 2001era.
- Jean-Baptiste Loyatho: Auzapeza 2001etik 2014ra.
- Jean-Michel Bicain: Auzapeza 2014tik aurrera.
Ondarea aldatu
- Bidegainea eta Bordaburua, XVII. mendeko baserriak.
- Galzetaburuko gurutzea, XVIII. mendekoa.
- Saint-Laurent eliza.
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b c d e Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ Lur entziklopedietatik hartua.
- ↑ a b «Garazikoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
- ↑ a b «Gamarte - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
- ↑ a b «Nafar-lapurtarra - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
- ↑ «Sortaldekoa (NL) - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-10-16).
Kanpo estekak aldatu
Datuak: Q197103
Multimedia: Gamarthe / Q197103
Liburuak: Euskal Herriko bidaia-gida/Herriz herri/Gamarte
| Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Euskal Wikiatlasa |