Elizondo
- Artikulu hau Baztango herriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Elizondo (argipena)».
Elizondo Nafarroa Garaiko iparraldeko lekua da, Baztan udalerriko handiena eta erdigunea. Lau auzo ditu: Antzanborda, Etxaide, Berro eta Beartzun. 2022 hasieran, 3536 biztanle zituen.[1]
Elizondo | |
---|---|
![]() | |
Elizondoko ikuspegi orokorra. | |
![]() | |
![]() | |
Kokapena | |
Herrialdea | ![]() |
Udalerria | Baztan |
Posta kodea | 31700 |
Herritarra | elizondoar |
Geografia | |
Koordenatuak | 43°08′49″N 1°31′02″W / 43.14681°N 1.51711°W |
Garaiera | 200 m |
Demografia | |
Biztanleria | 3.519 (2020) |
Biztanleria
aldatu1940 | 1950 | 1960 | 1970 | 1981 | 1991 | 2000 | 2010 | 2020 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
2132 | 2153 | 2272 | 2848 | 2900 | 3246 | 3102 | 3543 | 3519 |
Ekonomia
aldatuZerbitzu-sektorea (administrazioa, irakaskuntza, osasuna, merkataritza, ostalaritza), industria eta eraikuntza dira herriko ekonomi jarduera nagusiak.
Azpiegiturak
aldatuGarraioa
aldatuLa Baztanesa autobus enpresak Elizondo-Iruñea eta Elizondo-Donostia lineak ditu.
Kultura
aldatuEuskara
aldatuElizondon[4] Baztango euskara[5] egiten da, nafarreraren aldaera.
Festak eta ospakizunak
aldatuElizondoko bestak Done Jakue Egunez, uztailaren 25ean ospatzen dira.
Bestalde, urtero Done Jakue aurreko edota ondorengo igandean Baztandarren Biltzarra ospatu ohi da, Baztango 15 herrien arteko anaikidetza jaialdia.
Udaberriko feriak Aste Santu ondoko ostiralean izaten dira, eta udazkenekoak San Lukas (urriak 18) ondoko igande ondoko ostiralean.
Kaleko eskulturak
aldatu- Jorge Oteizarena, Done Jakue elizaren aurrean.
- Xabier Santxotenarena, Done Jakue elizaren aurrean. Elizondoko abesbatzak Aita Donostiari eskainitako omenaldia da.
GR 11 ibilbidea
aldatuPirinioetako hegoaldeko isurialdea aldenik zeharkatzen duen GR 11 ibilbidea udalerri honetatik igarotzen da.
Ondarea
aldatu- Antxitonea trinketa
- Antxitoneako zubia: Bertatik Baztan ibaia eta Elizondoko argazki ohikoenetako bat atera liteke.
- Apezenea
- Arizkunenea jauregia, XVIII. mendeko eraikin barrokoa.
- Arotzarena jauregia, XVII. mendeko eraikin barrokoa, gaur egun kultur-etxea da.
- Baztan Balleko Etxea: XVII. mendean eraikia, Baztango udaletxea da.
- Baztan pilotalekua: 1968an inauguratua.
- Datue jauregia: XVII-XVIII. mendeen artean eraikia.
- Done Jakue eliza: 1916-1925 bitartean eraikia.
- Elizondoko Abesbatzaren plaza
- Foruen plaza
- Istekonea
- Jaime Urrutia karrikako arkuak
- Paularena
- Poskonea
- Puriosenea, XV. mende bukaerako edo XVI. mende hasierako etxea.
Elizondar ospetsuak
aldatu- Pedro Medinueta Muzkiz (1736-1825), militar eta politikaria.
- Anastasio Etxeberri Santxolur (1822-1907), apaiza eta euskal idazlea.
- Braulio Iriarte (1860-1932), enpresaburua, Corona edo Coronita mexikar garagardoaren sortzailea.
- Paskual Bernardino Biguria (1871-1932), euskal idazlea.
- Jabier Lazkoz Biguria (1887-1965), apaiza eta gaztelaniazko nahiz euskarazko idazlea.
- Bittori Etxeberria (1908-1997), Emakume Abertzale Batzako presidentea, erresistentea.
- Mariano Izeta Elizalde (1915-2001), euskal idazlea eta euskaltzaina.
- Ana Mari Marín (1933-2020), margolaria eta erreferente sozial eta kulturala
- Manuel Martorell (1953-), historialari eta kazetaria, Ekialde Hurbilean aditua.
- Leopoldo Jaen Sobrino (1960-), UPNko politikari-ohia.
- Kepa Arizmendi Bereau "Baztan", (1957-2009), margolaria.
Argazki galeria
aldatu-
Baztan ibaia Elizondon
-
Baztan ibaia Elizondon
-
Xabier Santxotenaren eskultura, Elizondoko Abesbatzak Aita Donostiari eskainia.
-
Baztan Balleko Etxea edo Baztango udaletxea.
-
Arizkunenea
-
Istekonea
-
Paularena
-
Puriosenea
Erreferentziak
aldatu- ↑ a b Nomenclátor. Relación detallada de las entidades y núcleos de Población. nastat.navarra.es (Noiz kontsultatua: 2023-12-9).
- ↑ «Lizasoain Adansa, Rafael - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-30).
- ↑ «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» www.ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-30).
- ↑ «Elizondo» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-19).
- ↑ «Baztango euskara» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-19).
Ikus, gainera
aldatuKanpo estekak
aldatuEuskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Nafarroa |
- Elizondo Baztango udal webgunean[Betiko hautsitako esteka]
- Webgune ez ofiziala
- Elizondo "Herri txiki, infernu haundi" saioan (ETB1).
Elizondo | ||
---|---|---|
Antzanborda | Beartzun | Berro | Etxaide |