Markelobitx lankidearen ekarpenak

A user with 110 edits. Account created on 31 urria 2023.
Ekarpenentzako bilaketaZabalduItxi
⧼contribs-top⧽
⧼contribs-date⧽
(Azkenekoak | Lehenbizikoak) Ikusi (berriagoak diren 50) () (20 | 50 | 100 | 250 | 500).

15 uztaila 2024

  • 15:2815:28, 15 uztaila 2024 ezb. hist +1.601 B Txikipedia:Nazioen LigaOrri berria: «Nazioen Liga Lehen Mundu Gerra (1914–18) irabazi zuten herrialdeek sortu zuten erakunde bat zen. Ligaren helburua herrialde ezberdinen arteko gatazkak hitz eginez argitzeko leku bat izatea zen, borrokan aritu ordez. Hala ere, Liga ez zen Bigarren Mundu Gerra (1939-1945) ekiditeko behar bezain eraginkorra izan. Nazioen Ligaren lehen bilera Suitzako Geneva hirian egin zen 1920an, eta 42 herrialderen ordezkariak zeuden bertan. Beste 20 herrialde baino gehiago ere sartu zir...»
  • 15:2615:26, 15 uztaila 2024 ezb. hist +3.421 B Txikipedia:Ordu-eremuOrri berria: «Ordu-eremuak lurrazala osatzen duten 24 eremu dira, zero meridiano edo Greenwich meridiano delakotik abiatzen direnak. Lurreko leku jakin batean zer ordu den jakiteko erabiltzen dira, eguzkiarekiko duten kokapenaren arabera. Horregatik, eguneko ordu ezberdin bat dute eremu horietako bakoitzean. Ordu-eremuak munduko bolaren 360 graduen eta Lurrak bere ardatzaren inguruan bira egiteko behar dituen 24 orduen arteko zatiketa dira. ==Zergatik dira beharrezkoak?== Ordu-eremuak...»
  • 15:2515:25, 15 uztaila 2024 ezb. hist +1.941 B Txikipedia:SantuOrri berria: «Santua, kristau erlijio katolikoan, Jankoarengandik bereziki hurbil dagoela esaten den pertsona da, bertute kristau handia izateagatik eta bizitzan zehar jendeari lagundu izanagatik pertsona eredugarritzat hartzen dena. Katolikoek jaiegun bat eskaintzen diote santu bakoitzari urteko egun jakin batean. Kristau protestante gehienek, ordea, ez dituzte santuak gurtzen, haien ustez zuzenean Jainkoari errezatu behar baitzaio Jesu Kristoren bitartez. Santutasuna ez dago pertsonai...»
  • 15:2215:22, 15 uztaila 2024 ezb. hist +2.502 B Txikipedia:Santu Guztien EgunaOrri berria: «Santu Guztien Eguna jaiegun kristau bat da. Erromatar Eliza Katolikoak azaroaren 1ean ospatzen du. Euskaraz Santu Guztien Egunaz gain, beste hainbat izen ere baditu: Domu Santu Eguna, Domuru Santu Eguna eta Omiasaindu Eguna. Santu Guztien Eguna santu kristau guztiei eskainitako jaieguna da. Santuak ustez Jainkoarengandik oso hurbil dauden pertsonak dira. Erromatar katolikoen eta ekialdeko kristau ortodoxoen ustez, santuei errezatzen badiezu, santuek Jainkoari zuri laguntze...»
  • 15:2215:22, 15 uztaila 2024 ezb. hist +3.067 B Txikipedia:Uholde HandiaOrri berria: «Uholde Handia Biblian agertzen den istorio oso zahar bat da, Genesiaren liburuan hain zuzen, baina beste kultura eta erlijioetako mito eta kondairetan ere agertzen da. Istorio honen arabera, duela denbora asko eta asko, Lur guztia estali zuen uholde handi bat izan zen. Bibliak dioenez, hasiera-hasieran, Jainkoak mundua eta pertsonak sortu zituen. Denboraren poderioz, pertsonak oso jokaera txarra izaten hasi ziren. Berekoiak eta zakarrak ziren, eta gauza txarrak egiten zit...»
  • 15:1915:19, 15 uztaila 2024 ezb. hist +9.082 B Txikipedia:MaterialOrri berria: «Materialak zerbait egiteko erabiltzen diren gai edo substantziak dira. Eskolako ikasmahai bat, esate baterako, zurezkoa, plastikozkoa edo metalezkoa izan daiteke, edo hiru material horien arteko nahasketa batez egon daiteke osatuta. Objektu bat diseinatu eta ekoizterakoan, garrantzitsua da material egokienak aukeratzea. Materialek hainbat nolakotasun edo ezaugarri dituzte, hala nola iraunkortasuna, kolorea eta gogortasuna, eta kontuan izan behar ditugu ezaugarri horiek. Ba...»
  • 15:0715:07, 15 uztaila 2024 ezb. hist +2.024 B Txikipedia:Kartilago-ehunOrri berria: «Kartilagoa ehun bigun eta malgu bat da, gizakien eta beste animalia askoren gorputzetan dagoena. Kartilagoa belarrian antzematen da errazen, azalaren azpiko guztia kartilagoa baita. Elastikoa eta iraunkorra da, eta hezurrak baino bigunagoa. Badaude zainak kartilagoan, bertatik odola pasa dadin, baina nahiko gutxi. Artikulazioetan hezurrak kartilagoz estaliak daude, eta horri esker mugitzen dira hezur horriek leunki, batak besteari kalterik egin gabe. Sudur punta ere karti...»

4 uztaila 2024

  • 16:0516:05, 4 uztaila 2024 ezb. hist +3.155 B Txikipedia:JugoslaviaOrri berria: «Jugoslavia Europako hego-ekialdeko herrialde bat izan zen 1929 eta 2003 artean. Lehengo hainbat erresuma eta lurralde batu zirenean sortu zen. Lurralde desberdin horiek Jugoslavia osatu zuten sei errepublika bilakatu ziren. Hainbat talde etniko eta erlijio zeuden nahastuta errepublika bakoitzean. Batzuetan, tirabirak sortzen ziren talde ezberdin horien artean. XX. mende amaieran eta XXI. mende hasieran, errepublika horiek banandu eta herrialde independente bilakatu ziren,...»
  • 16:0316:03, 4 uztaila 2024 ezb. hist +1.576 B Txikipedia:Parke nazionalOrri berria: «Parke nazionalak eremu geografiko babestu batzuk dira, bertako fauna eta flora aberatsa zaintzeko lege-babesa dutenak. Lehorrekoak nahiz uretakoak izan daitezke. Parke nazionalak babestuta egoteak esan nahi du haietaz arduratzen diren erakundeek mugatu egin ditzaketela bertan egin daitezkeen jarduerak. Esate baterako, bertan eraikinak egitea edo inguruneari kalte egiten dieten beste hainbat jarduera debekatu ditzakete. Beste kasu batzuetan, mugatu egiten dute denbora tarte...»
  • 15:5915:59, 4 uztaila 2024 ezb. hist +4.840 B Txikipedia:Unibertsoaren adinaOrri berria: «Astronomoen ustez, unibertsoa "Big Bangaren" ondorioz hasi zen, duela 13,8 mila milioi urte. Hasieran, unibertsoa izugarri bero eta dentsoa zen, materia guztia orratz baten punta baino txikiagoa zen espazio batean baitzegoen bilduta. Bat-batean, leherketa oso bero bat gertatu eta ikaragarri azkar hasi zen zabaltzen. Segundo baten milioiren bat baino askoz ere denbora gutxiagoan, unibertsoa sagar bat baino handiagoa zen dagoeneko, eta oraindik ere zabaltzen jarraitzen du gau...»
  • 15:5715:57, 4 uztaila 2024 ezb. hist +1.559 B Txikipedia:Unibertsoaren amaieraOrri berria: «Oso zaila da etorkizunean unibertsoari zer gertatuko zaion esatea, teoria eta aurreikuspen ezberdin asko eta asko baitaude haren amaieraren inguruan. Edonola ere, hona hemen zientzialariek aztertu dituzten hainbat aukera: * Izozte Handia: zientzialari batzuek uste dute egun batean unibertsoak hedatzeari utziko diola, eta halako batean materia guztia hoztu egingo dela eta mugitzeari utziko diola. Horren ondorioz, "Izozte Handi" bat gertatuko litzateke, eta unibertso guztia...»
  • 15:5615:56, 4 uztaila 2024 ezb. hist +2.328 B Txikipedia:TxekoslovakiaOrri berria: «Txekoslovakia Europako erdialdeko herrialde bat izan zen 1918 eta 1992 artean. Lehen Mundu Gerra amaitu zenean sortu zen, Austria-Hungariako Inperioaren parte izandako hainbat lurraldez osatuta. 1993ko urtarilaren 1ean, bi herrialdetan banatu zen Txekoslovakia: Txekia eta Eslovakia. Praga zen Txekoslovakiako hiriburua. ==Geografia eta biztanleria== Txekoslovakiak Alemania, Polonia, Austria eta Hungariarekin egiten zuen muga. Hiru eskualde nagusi zituen: Bohemia, Moravia et...»

28 ekaina 2024

  • 22:0122:01, 28 ekaina 2024 ezb. hist +2.345 B Txikipedia:Natura erreserbaOrri berria: «Natura erreserba edo erreserba ekologiko bat ingurumenarentzat garrantzi berezia duen eremu bat da. Ingurune bat natura erreserba babestu izendatzerakoan, hainbat irizpide hartzen dira kontuan, hala nola leku horren geomorfologia, biodibertsitatea, bertan galzoriko espezieak bizitzea, zerbitzu ekologiko garrantzitsuren bat eskaintzea... Bestalde, erreserba ekologiko guztiek ez dute babes-maila bera. Haietako batzuetara sartzea guztiz debekatuta dago, beste batzuetara sartz...»
  • 22:0022:00, 28 ekaina 2024 ezb. hist +7.607 B Txikipedia:Munduko biztanleriaOrri berria: «Munduko biztanleria momentu honetan guztira bizi den gizaki kopurua da. Demografiaren arloko kontzeptua da. "Biztanleria" leku jakin batean (herri, hiri, eskualde, herrialde edo kontinente batean) era egonkorrean bizi den pertsona multzoa da. Alegia, leku batean aldi baterako soilik dauden pertsonak (bidaiariak, turistak, ikasleak...) ez dira bertako biztanleriaren parte. Bestalde, biztanleria ikertzen duen jakintzagaia da demografia. Gutxi gorabehera, munduko biztanleria...»
  • 21:5621:56, 28 ekaina 2024 ezb. hist +794 B Txikipedia:Natura-parkeOrri berria: «Natura-parkeak fauna eta flora bereziak edukitzeagatik babestuta dauden natura-eremuak dira. Parke nazionalekin gertatzen den bezala, natura-parke guztiek ere ez dute babes-maila bera. Hala ere, parke nazionalek ez bezala, normalean natura-parkeek ez dituzte hain espezie autoktono garrantzitsuak edukitzen. Ondorioz, aberastasun natural handia duten eremuak izan arren, ez dira hain garrantzitsuak zientziaren ikuspuntutik, bertan ikusi ditzakegun espezieak beste inguru geogra...»

21 ekaina 2024

  • 21:4821:48, 21 ekaina 2024 ezb. hist +723 B Txikipedia:ProtoizarOrri berria: «Protoizar bat oraindik osatzen ari den izar bat da. Gas eta hauts kosmikoz osatutako hodeiak grabitate-indarraren ondorioz uzkurtu egiten direnean sortzen dira protoizarrak. Hodeia uzkurtzen doan heinean, berotu eta dentsoago bihurtzen da, azkenean izar bilakatzen den arte. Prozesu horretan dagoen bitartean, protoizarrak oraindik ez ditu bere barneko fusio nuklearra martxan jartzeko behar dituen tenperatura eta argitasuna, beraz, oraindik ez du distira egiten. Hala ere, pro...»
  • 21:4621:46, 21 ekaina 2024 ezb. hist +812 B Txikipedia:Nano beltzOrri berria: «Izar nano beltz bat astro izugarri dentso eta txiki bat da. Ustez, oso masa handia duen izar bat bere bizitzaren amaieran kolapsatu egiten denean sortzen da izar nano beltz bat. Nano beltzek izar arrunt baten antzeko masa dute, baina askoz ere espazio gutxiago hartzen dutenez, askoz ere dentsitate handiagoa dute. Horregatik, izugarri zaila da nano beltzak antzematea, ez baitute argirik ematen eta ezin baitira begi hutsez ikusi. Hala ere, posible da nano beltzak non dauden j...»
  • 21:4421:44, 21 ekaina 2024 ezb. hist +939 B Txikipedia:MeteoroideOrri berria: «Meteoroideak espazioan batetik bestera dabiltzan arroka edo metal zati txikiak dira, 50 metro baino gutxiagoko diametroa dutenak. Meteoroide txikienei (hautsaren neurrikoak direnei) mikrometeoroide edo hauts kosmiko deitzen zaie. Baliteke noizbait beste astroren batekin talka egin zuten kometa eta asteroideen zatiak izatea. Batzuetan, planeten grabitateek erakarri egiten dituzte, eta haien atmosferetan sartzen dira. Kasu horretan meteoro deitzen zaie. Hori gertatzen denean...»

13 ekaina 2024

  • 20:0020:00, 13 ekaina 2024 ezb. hist +1.053 B Txikipedia:JonikoaOrri berria: «Itsaso Jonikoa Mediterraneo erdialdean dago, Italia hegoaldearen eta Balkanetako penintsularen artean. Italiako hegoaldearekin (Kalabriarekin, Siziliarekin eta Salento penintsularekin) eta Albaniako eta Greziako mendebaldeekin egiten du muga. Tirreniar itsasoarekin Messinako itsasartearen bidez dago lotuta, eta Adriatikoarekin Otrantoko kanalaren bitartez. Jonikoan dago Mediterraneoaren zatirik sakonena. Izan ere, 4.000 metro baino gehiagoko sakonera du hainbat lekutan, e...»
  • 19:5919:59, 13 ekaina 2024 ezb. hist +3.447 B Txikipedia:JainkoOrri berria: «Jainkoa, hainbat erlijioren jarraitzaileentzat, betidanik existitu izan den izaki oso boteretsu eta jakintsua da, ustez unibertsoa eta bertan dauden gauza guztiak sortu zituena, izarrak, planetak, pertsonak eta animaliak barne. Pertsona batzuen ustez, Jainkoa izaki kontziente bat da, pertsona oso handi eta jakintsu moduko bat, eta beste batzuen ustez Jainkoa nolabait unibertsoa zuzentzen eta kontrolatzen duen indar bat da. Pertsona batzuek Jainkoa gurtzen dute eta beren b...»
  • 19:5619:56, 13 ekaina 2024 ezb. hist +5.556 B Txikipedia:FaunaOrri berria: «Fauna deitzen diote zientzialariek eremu jakin batean bizi diren animalia guztien multzoari. Bertako animalia guztiak hartzen ditu barne, bai intsektu ñimiñoak bai ugaztun handiak. Baso batean ibiltzen edo itsasoan igerian ari garela ikusten ditugun animalia guztiak bertako faunaren parte dira. Aztertu dezagun sakonago faunak zer esan nahi duen eta ikus ditzagun adibide batzuk hobeto ulertzeko. ==Faunaren aniztasuna== Oso askotariko animaliak daude faunan, eta horietako...»

9 ekaina 2024

  • 20:4620:46, 9 ekaina 2024 ezb. hist +1.025 B Txikipedia:Izar erraldoiOrri berria: «Izar erraldoiak beste izar gehienak baino handiagoak diren eta argi gehiago ematen duten izarrak dira. Izar erraldoiek Eguzkiak baino askoz ere masa eta diametro handiagoak dituzte. Gainera, izar erraldoiek izar txikiek baino tenperatura altuagoa dute, eta argi eta berotasun handiagoa ematen dute. Bi izar erraldoi mota nagusi daude: izar erraldoi gorriak eta izar erraldoi urdinak. Izar erraldoi gorriak dira ohikoenak, eta izar erraldoi urdinak baino hotzagoak eta handiago...»
  • 20:3520:35, 9 ekaina 2024 ezb. hist +1.040 B Txikipedia:Izarren eraketaOrri berria: «Izarrak gas eta hauts kosmikoz osatutako hodeietatik sortzen dira. Hodei hauek uzkurtu egiten dira grabitatearen eraginez, eta, denboraren poderioz, izarrak eta planetak sortzen dira. Galaxia batean grabitatearen ondorioz gas-hodei bat uzkurtu egiten denean hasten da izar baten eraketa. Uzkurtzen doan heinean, berotu eta dentsoagoa bihurtzen da. Nahiko beroa eta dentsoa denean, erreakzio nuklearrak hasten dira izarraren erdigunean, eta izugarri energia pila sortzen da bert...»
  • 20:3420:34, 9 ekaina 2024 ezb. hist +1.618 B Txikipedia:Ilargi-itsasoOrri berria: «Ilargi-itsasoak Ilargiari begiratzen diogunean ikusten ditugun orban ilunak dira. Berez, ez dira itsasoak, arroka igneoz, batez ere basaltoz, osatutako lautada zabalak baizik. Harri horiek ematen diete eremu hauei kolore iluna lurretik ikusita. Itsaso hauetako lurzorua milioika urteetan zehar eratu da, bertan talka egin duten meteoritoen ondorioz. Talka horien ostean, ilargiaren mantutik ateratzen zen magmak eremu horiek estali zituen. Itsaso hauek sortu zituzten sumendi-...»

3 ekaina 2024

  • 23:3323:33, 3 ekaina 2024 ezb. hist +5.241 Txikipedia:Ekosistemak zaintzeaNo edit summary azken aldaketa
  • 23:2923:29, 3 ekaina 2024 ezb. hist +6.931 Txikipedia:EtikaNo edit summary
  • 23:2623:26, 3 ekaina 2024 ezb. hist +6.906 B Txikipedia:Behe Erdi AroaOrri berria: «Behe Erdi Aroa Erdi Aroko azken garaia izan zen. Gutxi gorabehera XI. mendearen amaieratik XV. mendearen bigarren erdira arte iraun zuenez, Goi Erdi Aroaren eta Aro Modernoaren artean kokatzen da. Oro har, gurutzadak hartzen dira Behe Erdi Aroaren hasieratzat, baina ez dago adostasun osorik etapa honen amaiera urtearen inguruan: batzuen ustez inprimatzeko makina asmatu zenean amaitu zen (1440an), beste batzuen ustez turko otomandarrek Konstantinopla menderatu zutenean (145...»

27 maiatza 2024

  • 16:1116:11, 27 maiatza 2024 ezb. hist +1.395 B Txikipedia:Johann PachelbelOrri berria: «Johann Pachelbel (1653-1706) aro barrokoko musikagile eta organo-jotzaile alemaniarra izan zen. Nurenbergen jaio zen, eta Johann Sebastian Bach jaio aurreko belaunaldiko organoetarako musika konpositore onenetakoa izan zen. Haren estilo musikalak eragina izan zuen hurrengo belaunaldiko musikagile askorengan, eta gerora aro barrokoaren bereizgarri bilakatu ziren hainbat forma eta teknika hark sortu zituen. Pachelbelek Altdorfen eta Ratisbonan egin zituen musika ikasketak,...»
  • 16:1016:10, 27 maiatza 2024 ezb. hist +1.084 B Txikipedia:IspilatzeOrri berria: «Ispilatze bat benetakoa dela ematen duen baina benetakoa ez den irudi bat da. Aire geruzek tenperatura eta lodiera ezberdinak dituztelako gertatzen da. Aire geruzen arteko ezberdintasun horiek argia desbideratu dezakete. Errefrakzio deitzen zaio fenomeno honi, eta benetakoak diruditen irudi faltsuak sortzen ditu. Uraren edo gainazal lau eta beroen inguruan ikusten dira askotan ispilatzeak. Adibidez, baliteke itsasontziak uraren gainean atzeraka doazela ematea. Ispilatzeen b...»
  • 16:0916:09, 27 maiatza 2024 ezb. hist +7.247 B Txikipedia:Janari-intoxikazioOrri berria: «Janari-intoxikazioak gure janarian edo edarian egon daitezkeen bakterioek, birusek edo bestelako germenek eragiten dituzte. Janari-intoxikazioak ekartzen dituzten germenak gure gorputzean sartzen direnean, toxinak bota ditzakete. Toxina horiek pozoia bezala dira (hortik dator "janari-intoxikazio" hitza) eta beherakoa eta goragalea eragin ditzakete infekzioa sortu eta ordu gutxira. Hala ere, janari-intoxikazioa nahiko bizkor sendatzen da: jende gehiena pare bat egunean sen...»

21 maiatza 2024

  • 22:1122:11, 21 maiatza 2024 ezb. hist +3.809 B Txikipedia:AladinoOrri berria: «Aladino ''Aladino eta kriseilu miresgarria'' ipuineko protagonista da. Ipuin hori Mila gau eta bat gehiago izeneko ipuin bilduma arabiarreko istorioetako bat da, baina hori ez zen horrela hasiera batean. Izan ere, XVIII. mendeko bertsio frantziar batean gehitu zuten bildumara. Aladino mutiko txiro bat zen, eta Txinan bizi zen aita jostunarekin eta ama irulearekin. Aladinok ez zuen aitaren lanbidean jardun nahi, eta nahiago zuen kalean geratu bere adineko beste mutikoekin j...»
  • 20:3820:38, 21 maiatza 2024 ezb. hist +2.561 B Txikipedia:AutismoOrri berria: «Autismoa garunaren garapenari eragiten dion nahasmendu bat da. Autismoa duten pertsonei autista deitzen zaie. Oro har, pertsona autistei kosta egiten zaie haien inguruarekin harremanak izatea eta jokaera berezia izaten dute beste pertsonek dutenarekin alderatuz. Autismoaren lehen zantzuak haurrak bi edo hiru urte dituenean ikusten dira. Autismoa haurra jaio aurretik eta ondoren garuna garatzen den moduak eragiten du. Gutxi gorabehera, 160 haurretik batek du autismoaren esp...»

20 maiatza 2024

  • 14:2814:28, 20 maiatza 2024 ezb. hist +2.570 B Txikipedia:ZubiOrri berria: «Zubia errepide, trenbide, ibai, haran edo bestelako oztopo geografikoen gainetik igarotzeko eraikuntza da. ==Zubi motak== ===Zubi habeduna=== Zubi habeduna zubi motarik zaharrena, arruntena eta ohikoena da. Zubi habedun bat egitura horizontal bat da, espazio huts baten gainetik lotu behar dituen bi aldeak lotzen dituena. Oro har, zubi habedunek bi alde horiek hartzen dituzte euskarri gisa, baina tarteko espazio hutsa oso zabala bada bi aldeen artean zutabe gehiago egoten d...»

19 maiatza 2024

  • 16:1916:19, 19 maiatza 2024 ezb. hist +1.211 B Txikipedia:XariaOrri berria: «Xaria islamaren erlijio-legedia da. Horregatik, lege islamiar ere deitzen zaio. Agintari musulmanek sortu eta idatzi zuten VII. eta VIII. mendeen artean. Musulmanen ustez, xariak Alaren (Jainkoaren) agindu edo arauak adierazten ditu, musulmanek nola bizi behar duten azaltzen dutenak. Arabieraz, xaria hitzak "bidea" esan nahi du. Xaria ez da lege multzo bat soilik, musulmanen jokabidea ere arautzen du. Lege guztiek bezala, xariak musulmanei zer egin dezaketen eta zer ez esa...»
  • 16:1816:18, 19 maiatza 2024 ezb. hist +2.224 B Txikipedia:TalibanOrri berria: «Talibanak 1990eko hamarkadaren erdialdean Afganistango agintea eskuratu zuen talde erlijiozale eta politiko bat dira. "Taliban" hitzak "ikasle" esan nahi du paxtuneraz (paxtunera Afganistango hizkuntza ofiziala da). Taldea osatu zenean, kide gehienak islamiar erlijio-eskoletako ikasle ohiak ziren. Talibanak lege islamiar zorrotzak ezartzeagatik eta terrorismoaren alde egoteagatik egin ziren ezagun. 1978 eta 1992 artean, afganiar musulmanek gerra zibila egin zuten Afganista...»
  • 16:1316:13, 19 maiatza 2024 ezb. hist +2.995 B Txikipedia:Soinu-uhinOrri berria: «Soinu-uhinak aireko partikulen bibrazioak dira, energia gisa hedatzen direnak. Soinu uhin hauek soinu-iturri batek sortzen ditu, norbaiten ahotsak edo musika-tresnaren batek adibidez, eta airean zehar hedatuz iristen dira gure belarrietara. Gure burmuinak uhin hauek soinu gisa ulertzen ditu. Zerbaitek soinu bat egiten duenean, airean uhin moduan hedatzen diren bibrazioak sortzen ditu. Soinu-uhinen funtzionamendua eta putzu batera harri bat botatzean gertatzen dena antzekoa...»

15 maiatza 2024

  • 19:0619:06, 15 maiatza 2024 ezb. hist +1.931 B Txikipedia:Ugalkortasun-tasa osoOrri berria: «Ugalkortasun-tasa emakumeek beren aldi ugalkorrean (haurdun gera daitezkeen adin-tartean) duten batez besteko seme-alaba kopurua da. Leku jakin bateko biztanle kopurua egonkorra izan dadin, ugalkortasun-tasa osoak emakume bakoitzeko 2,1 seme-alabakoa izan behar luke, immigraziorik ez emigraziorik ez badago. Ez dira gauza bera ugalkortasun-tasa eta jaiotza-tasa: jaiotza tasak lurralde jakin batean mila pertsonako izan den jaiotza kopurua azaltzen du. ==Zer informazio emat...»
  • 19:0219:02, 15 maiatza 2024 ezb. hist +2.456 B Txikipedia:PerseidakOrri berria: «Perseidak meteoro-zaparrada bat dira, ipar hemisferioan abuztuan ikus daitekeena. "Meteoro-zaparradak" edo "ozar-izarrak", berez, kometa batetik datozen materialak lurraren atmosferara sartu eta desintegratzean sortutako distirak dira. Perseidei "San Lorentzoren malkoak" ere deitzen zaie, urtero gutxi gorabehera San Lorentzo egunean, abuztuaren 10ean, ikusten baitira. Izan ere, Lurra urteko garai horretan igarotzen da Swift-Tuttle kometak, Eguzkira gerturatzean, hainbat ho...»
  • 18:5818:58, 15 maiatza 2024 ezb. hist +4.354 B Txikipedia:Aragoiko ErresumaOrri berria: «Aragoiko Erresuma Iberiar penintsulako erresuma bat izan zen, Erdi Aroan zehar eta Aro Modernoaren hasieran. Aragoi Karlomagnok Jaka hiriaren inguruan sortutako konderri feudal bat zen hasiera batean. IX. mendearen lehen erdian, Iruñeko Erresumaren menpe geratu zen, eta Iruñeko Erresuma Nafarroako Erresuma bilakatu zen geroago. 1035ean Nafarroako Antso III.a erregea hil zenean, Nafarroako Erresuma hiru zatitan banatu zen: alde batetik Iruñea, haren inguruko lurraldeekin...» Etiketa: Ikusizko Editorea: kommutatua

7 maiatza 2024

3 maiatza 2024

2 maiatza 2024

  • 23:5723:57, 2 maiatza 2024 ezb. hist +14.871 KindertransportNo edit summary
  • 20:5520:55, 2 maiatza 2024 ezb. hist +3.083 B Txikipedia:BasilikaOrri berria: «Basilika deitzen zaie eliza kristau garrantzitsuenetako batzuei, hala nola Erromako San Petri basilikari edo Euskal Herriko Begoñako, Arantzazuko, San Ignazio eta San Prudentzio basilikei. Hala ere, hasiera batean basilika izena eraikin zibilentzat erabiltzen zen, eta ez erlijio-eraikinentzat. Antzinako Erroman, justizia auzitegi gisa eta herritarrek bilerak egiteko erabiltzen ziren eraikinak ziren. Basilika hitza grezierako "βασιλική” (basilike) hitzetik dator,...»

1 maiatza 2024

  • 21:2021:20, 1 maiatza 2024 ezb. hist +3.179 Txikipedia:Baliabide naturalNo edit summary azken aldaketa
  • 21:1521:15, 1 maiatza 2024 ezb. hist +3.955 B Txikipedia:BalearrakOrri berria: «Balearrak Mediterraneo itsasoaren mendebaldeko uhartedi bat dira. Espainiako probintzia eta autonomia-erkidego bat ere badira Balearrak. Uhartedia Iberiar penintsularen ekialdean dago, bertatik 80 eta 300 km arteko distantzian. Bi uharte multzo daude. Ekialdeko multzoa da handiena, eta berez irla hauek bakarrik dira Balearrak, hitzaren zentzu hertsian. Mallorca eta Menorca uharte handiek eta Cabrera uharte txikiak osatzen dute multzo hau. Mendebaldeko taldeari Pitiusak de...»

22 apirila 2024

  • 09:1509:15, 22 apirila 2024 ezb. hist +692 B Txikipedia:LetaginOrri berria: «Letaginak gizakion eta animalia haragijale askoren ahoko hortz mota bat dira. Letaginak ebakortzen ondoan dauden hortz zorrotzak dira. Ahoaren ezkerraldean eta eskuinaldean daude, bai goian eta bai behean. Letaginek duten forma bereziari esker, egokiak dira hainbat funtzio betetzeko. Kono formako punta zorrotza dute, janariari erraz heldu eta urratzeko. Haien funtzio nagusia janaria heldu eta zarrastatzea da, bereziki haragia edo janari gogorra. Gizakion kasuan, letagina...»

20 apirila 2024

  • 23:2623:26, 20 apirila 2024 ezb. hist +1.528 B Txikipedia:MarsupialiaOrri berria: «Martsupialak ugaztun mota bat dira, beren kume jaioberriak tripan duten poltsa batean eramaten dituztenak. Martsupial ezagunenetako batzuk kanguruak, koalak eta zarigueiak dira. Animalia hauek basoetan, lakuetan, erreketan, belardietan eta baita lurrazpian ere bizi dira. Martsupial espezie gehienak Australian, Ginea Berrian eta inguruko uharteetan bizi dira. Hego eta Erdialdeko Amerikan ere badaude animalia talde honetako beste espezie batzuk, eta bat bakarra Ipar Amerikan...»
  • 23:2223:22, 20 apirila 2024 ezb. hist +1.188 B Txikipedia:PleistozenoOrri berria: «Pleistozenoa Lurraren historiaren garai oso luze bat da. Orain dela denbora pila bat gertatu zen, gizakiak agertu aurretik. Gutxi gorabehera duela 2,6 milioi urte hasi zen, eta duela 11.700 urte arte iraun zuen. Pleistozenoan, Lurrak hainbat aldaketa garrantzitsu izan zituen. Garai honen ezaugarri nabarmenena izotz-aro asko izan zituela da. Izotz-aroetan, Lurraren zati handi bat izotz eta elurrez estalita egoten da. Ondorioz, klima gaur egungoa baino askoz ere hotzagoa zen...»
  • 23:1923:19, 20 apirila 2024 ezb. hist +1.069 B Txikipedia:PolifemoOrri berria: «Polifemo greziar mitologiako pertsonaia bat da. Homeroren Odisea epopeian agertzen delako da ezaguna batez ere. Polifemo ziklope bat zen, kopetaren erdian begi bakarra zuen erraldoi bat. Poseidonen, itsasoko jainkoaren, eta Toosa itsas ninfaren semea zen. Odisean, Troiako Gerraren ondoren Odiseo greziar heroia eta bere gizonak Siziliako kostaldera iritsi zirenean, Polifemok harrapatu egin zituen. Haitzulo batean sartu zituen, jateko asmoz, eta sarrera harkaitz erraldoi ba...»

17 martxoa 2024

(Azkenekoak | Lehenbizikoak) Ikusi (berriagoak diren 50) () (20 | 50 | 100 | 250 | 500).