James Clerk Maxwell

James Clerk Maxwell (Edinburgh, Eskozia, Erresuma Batua, 1831ko ekainaren 13a - Cambridge, Ingalaterra, Erresuma Batua, 1879ko azaroaren 5a) fisikaria izan zen. Maxwellek idatzi zituen teorien artean aipagarri dira elektrizitatearen, magnetismoaren eta gasen teoria zinetikoaren gainean egin zituenak. Elektrodinamikaren oinarriak finkatu zituen. Magnetismoari buruz, bere izena daraman teoria garatu zuen, 1855. urtean hasi eta urteetan zehar ikertu zuena. 1856. urtean bere izena duten ekuazioak (Maxwellen ekuazioak) formulatu zituen; haien bidez elektromagnetismo klasikoa matematikoki adieraztea lortu zuen. Gasen dinamika, astronomia eta koloreak ere ikertu zituen, besteak beste. Aberdeen, Londres eta Cambridgeko unibertsitateetan irakasle izan zen.

James Clerk Maxwell
Irudi gehiago
Bizitza
Jaiotza	Edinburgo, 1831ko ekainaren 13a
Herrialdea	Britainia Handia eta Irlandako Erresuma Batua
Lehen hizkuntza	ingelesa
Heriotza	Cambridge, 1879ko azaroaren 5a (48 urte)
Hobiratze lekua	Westminster abadia
Heriotza modua	berezko heriotza: urdaileko minbizia
Familia
Aita	John Clerk-Maxwell of Middlebie
Ama	Frances Cay
Ezkontidea(k)	Katherine Clerk Maxwell (en)  (1858ko ekainaren 2a -  ezezaguna)
Familia	ikusi Zuppa di fagioli (en) (lehengusina propio)
Hezkuntza
Heziketa	Edinburgheko Unibertsitatea Trinity College Edinburgoko Akademia Peterhouse Cambridgeko Unibertsitatea
Tesi zuzendaria	William Hopkins
Doktorego ikaslea(k)	Horace Lamb (en) George Chrystal (en) Siméon Denis Poisson
Hizkuntzak	ingelesa
Ikaslea(k)	ikusi Arthur Schuster (en) John Ambrose Fleming (en) John Henry Poynting Richard Glazebrook (en)
Jarduerak
Jarduerak	fisikaria, matematikaria, ingeniaria, asmatzailea, argazkilaria, unibertsitateko irakaslea, fisikari teorikoa, irakaslea eta thermodynamicist (en)
Lantokia(k)	Aberdeen eta Cambridge
Enplegatzailea(k)	Londresko King's College Aberdeengo Unibertsitatea Cambridgeko Unibertsitatea
Lan nabarmenak	ikusi A Dynamical Theory of the Electromagnetic Field (en) Maxwellen ekuazioak Maxwell–Boltzmann statistics (en) Maxwellen deabrua
Jasotako sariak	ikusi Royal Societyko kidea  (1861eko ekainaren 6a) Rumford Domina  (1860) Bakeriar Lezioa  (1866) Keith Domina  (1869) Adams Saria  (1857) Edinburgoko Errege-elkarteko kidea Scottish Engineering Hall of Fame  (2012) Smith's Prize
Influentziak	Isaac Newton eta Michael Faraday
Kidetza	Royal Society Arteen eta Zientzien Ameriketako Estatu Batuetako Akademia Edinburgoko Errege-elkartea Arteen eta Zientzien Herbehereetako Errege Akademia Trinity College
Sinesmenak eta ideologia
Erlijioa	kristau-sozialismoa

Maxwell bere garaiko buru matematikorik argienetarikoa izan zen, eta XIX. mendeko zientzialariaren eredutzat hartzen da. XX. mendeko fisikan ere eragin nabaria izan zuen, naturaren ulermenari ekarpen garrantzitsuak egin baitzizkion. 1931an, bere jaiotzetik ehungarren urteurreneko ospakizunean, Albert Einsteinek Maxwellen lana «Newtonen garaietatik izan den sakonena eta aprobetxagarriena» izan zela adierazi zuen.

Ikus, gainera

• Maxwellen ekuazioak

Kanpo estekak

• Datuak: Q9095
• Multimedia: James Clerk Maxwell