Iruraiz-Gauna
Iruraiz-Gauna[1] Arabako ekialdeko udalerri bat da, Arabako Lautadako kuadrillakoa. Gasteiztik 19 bat kilometro ekialdera dago.
Iruraiz-Gauna | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Araba, Euskal Herria | |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
Lurraldea | Araba | ||||||||||
Eskualdea | Arabako Lautada | ||||||||||
Izen ofiziala | Iruraiz-Gauna | ||||||||||
Alkatea | Iratxe Del Barco Murua (Euskal Herria Bildu) | ||||||||||
Posta kodea | 01193 | ||||||||||
INE kodea | 01027 | ||||||||||
Herritarra | iruraiztar-gaunar[1] | ||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Koordenatuak | 42°49′00″N 2°30′00″W / 42.816666666667°N 2.5°W | ||||||||||
Azalera | 47,13 km² | ||||||||||
Garaiera | 638 metro | ||||||||||
Distantzia | 19 km Gasteiza | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 541 (2023) 4 (2022) | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 11,48 bizt/km² | ||||||||||
Hazkundea (2003-2013)[2] | % 12,88 | ||||||||||
Zahartze tasa[2] | % 38,85 | ||||||||||
Ugalkortasun tasa[2] | ‰ 41,67 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera tasa[2] | % 81,69 (2011) | ||||||||||
Genero desoreka[2] | % 3,37 (2011) | ||||||||||
Langabezia erregistratua[2] | % 6,54 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[2] | % 23,64 (2010) | ||||||||||
Kaleko erabilera [3] | % (2016) | ||||||||||
Etxeko erabilera[4] | % 11.75 (2016) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Sorrera data | 1967 | ||||||||||
Webgunea | http://www.iruraiz-gauna.com |
Aski azalera handia du (47,13 km2), eta, udalerriak izan duen historia dela kausa, oso lurralde-egituratze konplexua eta zatitua dauka; Euskal Herriko udalerririk zatikatuena da.
Geografia
aldatuIngurune naturala
aldatu638 metroko garaieran kokatzen da, Entziako mendilerroaren pean.
Udalerri mugakideak
aldatu- Iparraldean: Barrundia.
- Hegoaldean: Arraia-Maeztu.
- Ekialdean: Agurain.
- Mendebaldean: Dulantzi, Donemiliaga eta Gasteiz.
Historia
aldatuXIII. mendearen inguruan sortu zuten Iruraizko Ermandadea, baina gaur egun arte iraun duen agiririk zaharrena 1502ekoa da. Ermandadea hiru udalerrik osatzen zuten, Dulantzik, Burguk eta Iruraizek berak.
Udaletxea Azilun eraiki zuten 1779an, eta 1967ko otsailaren 5ean gaur egungo udalerria osatu zuten, Iruraiz eta Gauna udalerri ohiek bat egin zutenean. Gauna eta Erentxun izan ezik beste herri guztiak Iruraiz udalerri zaharrean zeuden.
Horregatik guztiagatik du izaera oso zatitua Iruraiz-Gaunak. Gaur egun, gainera, barrendegi txiki bat ere badauka Gasteiz udalerriaren barnean, 50 bat hektareakoa, Aberasturiren hego-ekialdean.
Banaketa administratiboa
aldatuHamaika herrik osatzen dute Iruraiz-Gauna udalerria:
Demografia
aldatuXX. mendearen bigarren erdialdean biztanlek galdu bazituen ere, XXI. mendearen lehen hamarkadan populazio berria iritsi zen udalerrira.
Iruraiz-Gaunako biztanleria |
---|
Datu-iturria: www.ine.es |
Politika
aldatu2011ko udal hauteskundeak
aldatu2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz, Iruraiz-Gaunako alkatea EAJko Fernando Perez de Onraita bihurtu zen alkate.
2015eko udal hauteskundeen ondoren, EAJ alderdiko Susana Díaz de Arcaya Cubillok hartu zuen alkatetza.
Iruraiz-Gaunako udalbatza | |||||
Alderdia |
2015eko maiatzaren 24 |
2011ko maiatzaren 22 | |||
Zinegotziak | Boto kopurua | Zinegotziak | Boto kopurua | ||
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ) | 3 / 7 |
3 / 7 |
|||
Euskal Herria Bildu (EH Bildu)* | 3 / 7 |
3 / 7 |
|||
Alderdi Popularra (PP) | 1 / 7 |
1 / 7 |
|||
*2011ko hauteskundeetan Bildu gisa aurkeztu zen koalizioa. | |||||
Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak euskadi.net webgunean |
Alkateak
aldatuHauek izan dira Iruraiz-Gaunako azken alkateak:
Alkatea | Agintaldi hasiera | Agintaldi amaiera | Alderdia[5] | |
Enrique Ramirez de Ocariz Armentia[5][6] | 1979 | 1983 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Jose Maria Sagasti Femandez de Matauco[5][6] | 1983 | 1987 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Jose Maria Sagasti Fernandez de Matauco[5] | 1987 | 1991 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Enrique Ramirez de Ocariz Armentia[5] | 1991 | 1995 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Enrique Ramirez de Ocariz Armentia[5] | 1995 | 1999 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Enrique Ramirez de Ocariz Armentia[5] | 1999 | 2003 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Fernando Perez de Onraita Ortiz[5] | 2003 | 2007 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Fernando Perez de Onraita Ortiz[5] | 2007 | 2011 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Fernando Perez de Onraita Ortiz[5] | 2011 | 2015 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Susana Diaz de Arcaya Cubillo[5] | 2015 | 2019 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Susana Diaz de Arcaya Cubillo[5][7] | 2019 | 2022 a | Euzko Alderdi Jeltzalea[8] | |
Amaia Sagasti Jimenez de Vicuña[5] | 2022 | 2023 | Euzko Alderdi Jeltzalea | |
Iratxe Del Barco Murua[9] | 2023 | Jardunean | Euskal Herria Bildu |
a 2022ko Uztailean Susana Diaz de Arcaya Cubillo Alkatea zendu zen.
Garraioa
aldatuAraba Bus sareko eta lineek zerbitzua ematen diote udalerri honi:
|
Gainera, Eskualdeko Garraioa sareak 3 linea ditu udalerrian:
|
Kultura
aldatuJaiak
aldatu- Ekainaren 24an, San Juan eguna ospatzen da Azilun, herri-bazkaria eginez.
Ondasun nabarmenak
aldatu- Gaunako San Bitor baseliza.
- San Martin Tourskoaren eliza, Gazeon.
- Andre Mariaren Jasokundearen eliza, Alaitzan.
Argazki galeria
aldatuHerriak:
-
Azilu.
-
Alaitzako eliza.
-
Erentxungo plaza.
-
Gaunaren ikuspegia.
-
Trokonizko kale bat.
-
Gazeo.
-
Gereñu.
Ondarea:
-
Alaitzako elizaren barrualdea.
-
Alaitzako elizako margoen detailea.
-
Gazeoko elizaren barrualdea.
-
Gazeoko elizako margoen detailea.
Erreferentziak
aldatu- ↑ a b Euskaltzaindia. (PDF) 150. arauaː Arabako herri izendegia. .
- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m «Base de datos de Alcaldes y Concejales:: Ministerio de Política Territorial y Función Pública ::» www.mptfp.gob.es (Noiz kontsultatua: 2020-04-05).
- ↑ a b «IRURAIZ-GAUNA» Auñamendi Eusko Ikaskuntza (Noiz kontsultatua: 2020-04-14).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Fallece en Egipto el alcalde de la pequeña localidad alavesa de Lantarón Javier Uriarte» El Diario 2023-06-12 (Noiz kontsultatua: 2023-06-28).
- ↑ (Gaztelaniaz) «Alcaldías en Álava: Labastida, Zigoitia y Laguardia para el PNV, Samaniego para EH Bildu» Gasteiz Hoy 2019-06-15 (Noiz kontsultatua: 2020-03-31).
- ↑ (Gaztelaniaz) «EH Bildu refuerza su poder municipal en la Llanada alavesa» Diario de Noticias de Álava 2023-05-29 (Noiz kontsultatua: 2023-07-30).
Ikus, gainera
aldatuKanpo estekak
aldatuEuskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Araba |