Ankara
Ankara[2][3] Turkiako hiriburua da eta bigarren hiririk handiena da, 5.130.000 biztanlerekin, Istanbulen ondoren.
| Ankara Ankara انقره Ankara | |
|---|---|
metropolitan municipality in Turkey (en)  | |
 | |
| Administrazioa | |
| Herrialdea |  Turkia |
| Alkatea | Mansur Yavaş |
| UTC+2 (udan UTC+3) | Ordu eremua |
| Alkatea | Mansur Yavaş (en) |
| Izen ofiziala | Ankara Angora |
| Jatorrizko izena | Ankara انقره |
| Posta kodea | 06000–06999 |
| Geografia | |
| Koordenatuak | 39°56′09″N 32°50′19″E / 39.9358°N 32.8387°E |
 | |
 | |
| Azalera | 2.516 km² |
| Altuera | 938 [1] |
| Demografia | |
| Biztanleria | 5.803.482 (2023) 56.157 (2021) |
| Dentsitatea | 226 bizt/km² |
| Informazio gehigarria | |
| Telefono aurrizkia | 312 |
| Ordu eremua | UTC+03:00 |
| Hiri senidetuak | Minsk, Miami, Pavlodar, Asgabat, Astana, Pekin, Bixkek, Bukarest, Chisinau, Hanoi, Kiev, Kuala Lumpur, Kuwait, Nikosia, Manama, Mosku, Tirana, Kinshasa, Bissau, Ufa, Muqdisho, Sana, Washington, Sofia, Tbilisi, Islamabad, Bangkok, Khartum, Santiago, Damasko, Amman, Seul, Duxanbe, Sarajevo, Pristina, North Nicosia (en) , Budapest eta Kharkiv |
| Matrikula | 06 |
| Hizkuntza ofiziala | turkiera |
| http://www.ankara.bel.tr | |
Denboran zehar izen ezberdinak izan ditu. Honela garai klasikoan Áŋkyra deitzen zen, erromatarren garaian Ancyra eta 1930 arte Angora edo Engürü.
Hiritik Enguri Su ibaia igarotzen da, eta mendixka batean kokatuta dago.
Klima
aldatu  Datu klimatikoak (Ankara (1970–2011) 
| |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Hila | Urt | Ots | Mar | Api | Mai | Eka | Uzt | Abu | Ira | Urr | Aza | Abe | Urtekoa |
| Erregistraturiko tenperatura maximoa (°C) | 16.6 | 19.9 | 26.4 | 30.6 | 33.0 | 37.0 | 40.8 | 40.4 | 36.0 | 32.2 | 24.4 | 19.8 | 40.8 |
| Batez besteko tenperatura maximoa (°C) | 4.3 | 6.7 | 11.9 | 17.1 | 22.2 | 26.6 | 30.3 | 30.2 | 26.0 | 19.7 | 12.4 | 6.2 | 17.8 |
| Batez besteko tenperatura minimoa (°C) | -3.0 | -2.0 | 1.1 | 5.7 | 9.7 | 13.1 | 16.1 | 16.1 | 12.0 | 7.4 | 2.2 | -1.0 | 6.5 |
| Erregistraturiko tenperatura minimoa (°C) | -21.2 | -21.5 | -19.2 | -6.7 | -1.6 | 5.0 | 6.8 | 7.2 | 2.5 | -3.4 | -8.8 | -17.2 | -21.5 |
| Pilatutako prezipitazioa (mm) | 39.2 | 33.4 | 36.7 | 50.0 | 50.3 | 35.3 | 15.5 | 12.0 | 17.5 | 33.2 | 35.4 | 42.5 | 401 |
| Prezipitazio egunak (≥ 1 mm) | 11.1 | 10.4 | 10.6 | 12.3 | 12.5 | 8.9 | 3.9 | 3.0 | 3.8 | 7.5 | 8.8 | 11.0 | 103.8 |
| Eguzki orduak | 74.4 | 98.9 | 164.3 | 189.0 | 260.4 | 309.0 | 350.3 | 325.5 | 276.0 | 198.4 | 126.0 | 68.2 | 2440.4 |
| Iturria: www.dmi.gov.tr[4] | |||||||||||||
Historia
aldatuAnkara Brontze Aroan sartu zen historian, Hatti zibilizazioa agertu zenean. K.a. XX. mendean, hititak iritsi ziren eskualdera eta, geroago, frigiarrak, lidiarrak eta persiarrak. III. mendean, galata izeneko leinu zeltak hiriburua bertan kokatu zuen. erromatarrek hiria konkistatu zuten eta, geroago, bizantziarren kokapen garrantzitsu izatera igaro zen. 1071an, Alpaslan sultan seljukidak hiria hartu eta XX. mendea arte iraun zuen aginte seljukida eta otomandarra hasi zuen.
Turkiako Errepublika estatu modernoa sortzean, Ankara herri txiki bat baino ez zen, 15.000 biztanle ingurukoa. Hala ere, hiriburu izendatu zuten, garai hartan Istanbul aliatuek hartua baitzuten 1919-1922 artean. Turkiako Independentzia Gerra amaitzean, 1923ko urriaren 13an, Ankara hiriburu izaten jarraitu zuen, errepublikaren sortzaile zen Mustafa Kemal Atatürken nahiari jarraituz. Horrela, Istanbulen ahultasun geoestrategikoa saihestu nahi zuen, hiriburu berria estatu eremuaren erdigune geografikoan kokatuz. 1930eko martxoaren 28an, hiriak antzinako Angora izena ordezkatu zuen, gaurkoa hartuz.
Demografia
aldatu| Urtea | Biztanleria |
| 2010 | 4.431.719 |
| 2007 | 3.901.201 |
| 2000 | 3.703.362 |
| 1990 | 2.583.963 |
| 1985 | 2.251.533 |
| 1970 | 1.209.000 |
| 1965 | 906.000 |
| 1960 | 646.000 |
| 1955 | 453.000 |
| 1950 | 287.000 |
| 1927 | 75.000 |
Hiri eta herri senidetuak
aldatu
Erreferentziak
aldatu- ↑ Ankara, Turkey: Latitude, Longitude and Altitude
- ↑ Euskaltzaindia. 38. araua: Munduko estatu-izenak, herritarren izenak, hizkuntza ofizialak eta hiriburuak. .
- ↑ Euskaltzaindia. Anatoliako eta Hego Kaukasoko toponimia. .
- ↑ www.dmi.gov.tr. Resmi İstatistikler (İl ve İlçelerimize Ait İstatistiki Veriler). .
Kanpo estekak
aldatu