Wikipedia

Anita Conti

fotografo eta ozeanografo frantsesa

Anita Conti, Caracotchian jaiotzez, (Ermont, Frantzia, 1899ko maiatzaren 17a[1] - Douarnenez, 1997ko abenduaren 25a), esploratzaile, argazkilari eta Frantziako lehen emakume ozeanografoa izan zen.[2][3]

Anita Conti

Bizitza
JaiotzaErmont, 1899ko maiatzaren 17a
Herrialdea Frantzia
HeriotzaDouarnenez, 1997ko abenduaren 25a (98 urte)
Familia
Seme-alabak
Hezkuntza
Hizkuntzakfrantsesa
Jarduerak
Jarduerakozeanografoa, argazkilaria, esploratzailea, idazlea eta kazetaria
Jasotako sariak

Bi mundu-gerren artean, lehen arrantza-mapak marrazten hasi zen, nabigazio-mapak bakarrik zeuden garaian. Bere jarduera zientifikoak itsas zabaleko arrantza-praktikak arintzen lagundu zuen. 1940ko hamarkadan, industria-arrantzak arrantza-baliabideetan eta itsasoko ekosistemetan izandako ondorioez kezkatzen hasi zen. Gai honetan izan zuen aktibismoak aitzindari bihurtu zuen ozeanoko biodibertsitatearen kontserbazioan.[3]

Biografia

aldatu

Hastapenak

aldatu

Anita Conti Léon (Levon) Caracotchian mediku ginekologoaren[4] eta Alice Lebonen alaba zen. Familiarekin batera Europan zehar bidaiatu zuen. Bretainian eta Vendean maiz ontziratu zen, itsasorako zaletasuna piztu zioten arrantzaleekin.[5]

1914an, gerraren hasieran, familia Oleron uhartean babestu zen, non Anita belaontzian nabigatzen, irakurtzen eta bere lehen argazkiak egiten aritu zen.[6]

 
Oleron uhartearen hegoaldeko zatia airetik ikusita

Gerra ostean, Anita Caracotchian Parisen jarri zen bizitzen, eta arte-liburuen koadernaketan hasi zen nabarmentzen. 1927an Marcel Conti diplomatikoarekin ezkondu zen, eta arrantza-ontzietan eta irakurtzen jarraitu zuen, itsasoari buruz ikasteko: fauna eta flora, historia, etab.

Kazetari eta arrantzan espezialista gisa, hainbat kanpainatan parte hartu zuen, Bizkaiko Golkotik Ternuaraino. Garai hartan, itsas profesionalentzat arrantza-eremuetako mapak egitea zen helburua, ordura arte inoiz egin gabeko lana. Orduan, Anitak zenbait parametro finkatu zituen (uraren tenperatura, gazitasuna, etab.), bai eta horiek arrain-populazioetan duten eragina ere.[7]

Itsas aberastasunei buruz aldizkari femeninoetan idatzitako artikuluengatik nabarmendu zen. 1934an Édouard Le Danoisek kontratatu zuen Itsas Arrantzako Bulego Zientifiko eta Teknikoan (OSTPM), "propagandaren arduradun" gisa.[8]

 
Alaskako arrantza ontzia bakailao eta fletanarekin.

Bidaietatik ateratako ondorioak

aldatu

1939an, Anita Conti Artikorako bidaia batean ontziratu zen Viking bakailao arrastre-ontzian, 75 paraleloaren inguruan hiru hilabeteko arrantza-irteera bat egiteko. Ozeanoen gehiegizko ustiapenari eta arrantzaren gehiegikerien ondorioei buruzko bere konklusioak oso kezkagarriak izan ziren. Ingurumen-arazoak ezagutzera ematean, itsasoa baliabide agortezina ez dela frogatu zuen.[8]

1939ko azarotik 1940ko urtarrilera arte, Mantxako Kanalean eta Ipar Itsasoan minaketari ontzietan nabigatu zuen. Frantziako Itsas Armadako lehen emakumea izan zen aktiboki parte hartu zuena Dunkerqueko minak garbitzeko operazioetan.[9]

1941ean, Bigarren Mundu Gerran, Afrikako itsasertzetara zihoan arraste-ontzi batean itsasoratu zen, arrantzan jarraitzeko eta populazioak elikatzeko. Ipar Atlantikoan ezinezkoa zen arrantza egitea, gerraren ondorioz. Bi urtez, arraste-ontzi batetik bestera, arrantzale frantsesak ikusten zituen Saharako eta Afrikako kostaldean zehar, Frantzian ezezagunak ziren arrain-espezieak arrantzatzen.[10]

1943an, Aljerreko gobernuak Mendebaldeko Afrikako arrain baliabideei buruzko ikerketa bat eskatu zion, baita arrantza tradizionala garatzeko ikerketa bat ere. 10 urtez, Mauritanian, Senegalen, Ginean edo Boli Kostan, itsas hondoaren izaera, itsasertzak, estuarioak, arrain espezie ezberdinak eta hauen nutrizio balioak aztertu zituen, bertako populazioen proteina gabeziak arintzeko.[11]

Frantziako erakundeek jada ez zituzten bere ekimenak babesten, eta bere enpresa propioa sortu zuen Ginean, Konakryn, beti ikertzen jarraitzeko, tokiko arrantza bultzatzeko eta herritarren dieta hobetzeko. Baina zailtasunak pilatzen ari ziren, ekaitz bortitzek bere instalazioak suntsitu zituzten, eta 1950eko hamarkadan Anita Conti Frantziara itzuli zen.

Bere ikasketekin etengabe jarraituz, are gehiago inplikatu zen desnutrizioaren aurka, baita arrantza-aberastasuna zaintzeko eta arrantza itsasoarekin bat etorriz garatzeko ere.[9]

1953an, Racleurs d 'Océans argitaratu zuen, Fécamp-eko portuko Bois Rosé arraste-ontziaren arrantza kanpainaren lekukotasuna emateko, eta 1957an Géants des mers chaudes, non Afrika frantsesean izandako esperientziaren berri ematen duen.[12]

Emakume aitzindaria

aldatu
 
Akuikultura.

1960ko hamarkadan, Anita Conti aitzindaria izan zen akuikulturan, populazioak kontsumitzeko eta itsas ingurunea birpopulatzeko arrainak haztea proposatu baitzuen. Adriatikoko kostaldean, arrainak kaiola urperatuetan hazten zituen, eta Ipar Itsasoan, akuikultura-haztegiak ezarri zituen.[13]

1971n, L 'Océan, les bêtes et l' homme argitaratu zuen, eta bere ikerketaren balantzea egin zuen, giza jarduerak ozeanoan dituen ondorioetan oinarrituta.[13]

Hitzaldiz hitzaldi, itsas munduaren lekuko pribilegiatu izaten jarraitu zuen. Bera izan zen Ternuakoen bizitza Frantzian partekatu zuen lehena eta lehen emakume ozeanografoa.

Anita Conti 1997an hil zen, 98 urte zituela.[2]

Lanak

aldatu
  • Géants des mers chaudes, Paris, 1957; arg. Payot & Rivages, 1997 (ISBN 2-228-89093-6)
  • Racleurs d'oceanans, Paris, 1993; arg. Payot & Rivages, 1998 (ISBN 2-228-89591-1)
  • La route est si longue avant la nuit, Fécamp, 1996
  • L'oceanan, les bêtes et l'homme ou l'ivresse du risque, éd. Payot & Rivages, Paris, 1999 (ISBN 2-228-89597-0)
  • Les terre-neuvas. du Chêne, Paris, 2004 (ISBN 2-84277-542-2)
  • Le Carnet viking - 70 jours en mer de Barents (juin-septembre 1939), Catherine Poulainen hitzaurrea, Laurent Girault-Contiren sarrera, éd. Payot, Paris, 2018 (ISBN 2228920282)
  • Les Vaisseaux du Hasard (poesia), éditions limitée, 2020.

Anita Contiren argazkiak l'Agence et à la Galerie Vu delakoan (Paris) daude ikusgai.[14]

Arte-koadernaketa erakusketak

aldatu
  • 1931: Exposition coloniale.[15]
  • 1932, 1933, 1935: Salon d’automne à Paris.[15]
  • 1933: Femmes artistes modernes (FAM), Maison de France: reliures plein cuir non mosaïqué, tissus de soie peints à la main pour pages de garde.[16]

Filmografia

aldatu
  • Racleurs d'océans, d'Anita Conti (Cinémathèque de Bretagne, 1953, 20 min).[17]
  • Anita Conti, la dame de la mer, de Jean-Paul Lussault (France 3 Normandie, 1992, 33 min).[18]
  • Anita Conti, femme océan, de Babeth Si Ramdam (Cap sur Anita Conti, 1995, 26 min).
  • Anita Conti et les Racleurs d'océans, de Gérard Vincent (Ifremer, 1995, 11 min).[19]
  • Anita Conti, une vie embarquée, de Marc Gourden (France 3 Normandie, 2010, 52 min)

Anita Contik zuzendutako filmak, batez ere Racleurs d 'Océans, Bretainiako Filmotekan daude.[20]

Aintzatespenak

aldatu
 
Estran Cité de la mer, Dieppe.

Bibliografia

aldatu
  • La dame de la mer - Anita Conti (1899-1997), photographe, ed. Noire aldizkaria, "Cap sur Anita Conti" elkartearekin elkarlanean, 1998 (ISBN 2-909571-35-1)
  • Catherine Reverzy, Anita conti: 20 000 Lieues sur les mers, Odile Jacob, 2006 (ISBN 2-7381-1742-2)

Erreferentziak

aldatu
  1. ↑ AD 95, Ermont, 3E65 23, acte de naissance n° 33, vue 173/224. .
  2. ↑ a b « Anita Conti est entrée dans la légende de Douarnenez. sur Le Telegramme,.
  3. ↑ a b (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2019-05-17). «Anita Conti, oceanógrafa» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  4. ↑ «Anita Conti née Caracotchian (1899-1997) : première française océanographe et halieute» archive.wikiwix.com (Noiz kontsultatua: 2024-05-25).
  5. ↑ «L'océan, les bêtes et l'homme | Payot» www.payot-rivages.fr (Noiz kontsultatua: 2024-05-25).
  6. ↑ Lefebure, Nadine. (1995). Femmes océanes : les grandes pionnières maritimes. Glénat ISBN 978-2-7234-1812-6. (Noiz kontsultatua: 2024-05-25).
  7. ↑ (Frantsesez) «A. Conti» Archives historiques (Noiz kontsultatua: 2024-05-25).
  8. ↑ a b (Gaztelaniaz) Lozano, Pablo. (2019-02-28). «Anita Conti en los caladeros de Groenlandia, Terranova, Labrador y África» Oceánicas (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  9. ↑ a b (Frantsesez) «Livre Géants des mers chaudes par Anita Conti - France Inter» archive.wikiwix.com (Noiz kontsultatua: 2024-05-25).
  10. ↑ (Frantsesez) «Livre Géants des mers chaudes par Anita Conti - France Inter» archive.wikiwix.com (Noiz kontsultatua: 2024-05-25).
  11. ↑ (Frantsesez) Chapitre.com. «Geants des mers chaudes - Anita Conti» www.chapitre.com (Noiz kontsultatua: 2024-05-25).
  12. ↑ (Frantsesez) «Anita Conti, la dame de la mer (1899-1997)» France Culture 2018-12-29 (Noiz kontsultatua: 2024-05-25).
  13. ↑ a b (Gaztelaniaz) Stadler, Marta Macho. (2019-06-13). «Anita Conti, la "dama del mar"» Mujeres con ciencia (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  14. ↑ «Galerie VU - Anita Conti» archive.wikiwix.com (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  15. ↑ a b (Frantsesez) «Conti Anita - Ministère de la Culture» web.archive.org 2019-05-17 (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  16. ↑ «lartvivant-1933-n173-ma-fr—0066 | Bibliothèque des arts contemporains, modernes et archives des arts décoratifs» archive.wikiwix.com (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  17. ↑ (Frantsesez) Cinéma, Publié par Festival de. (2024-04-16). Racleurs d’océans. (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  18. ↑ (Frantsesez) SensCritique. «Géants des mers chaudes Anita Conti» SensCritique (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  19. ↑ (Frantsesez) «Accueil | Ifremer» www.ifremer.fr (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  20. ↑ (Frantsesez) «Les cinéastes - Cinémathèque de Bretagne - Gwarez Filmoù - Brittany Film Archives» Les cinéastes - Cinémathèque de Bretagne - Gwarez Filmoù - Brittany Film Archives (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  21. ↑ (Frantsesez) «Anita Conti. Cap sur la dissolution de l'association» Le Télégramme 2014-04-27 (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  22. ↑ (Frantsesez) Anita Conti, marraine de l’ESTRAN Cité de la Mer. (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  23. ↑ (Frantsesez) «LYCEE AQUACOLE ANITA CONTI FECAMP • ATELIER FERET & FRECHON ARCHITECTES» ATELIER FERET & FRECHON ARCHITECTES (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  24. ↑ (Frantsesez) Deraedt, Aude. (2022-04-16). «Boulogne: quel est ce bateau qui fait des allées et venues dans la rade?» La Voix du Nord (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).
  25. ↑ (Frantsesez) «La scientifique française Anita Conti mise à l'honneur par Google» Le HuffPost 2019-05-17 (Noiz kontsultatua: 2024-05-26).

Kanpo estekak

aldatu
"https://eu.wikipedia.org/w/index.php?title=Anita_Conti&oldid=9804026"(e)tik eskuratuta