Saxonia Beherea
Saxonia Beherea[1] (alemanez: Niedersachsen ˈniːdɐzaksn̩ ahoskatua; behe-alemanez: Neddersassen) Alemaniako ipar-mendebaleko land edo estatua da. Hannover du hiriburu. 1946. urtean eratu zen, Hannover, Brunswick, Oldenburg eta Schaumburg-Lippe lurraldeak batu ondoren. 47.624 km2 ditu, eta 7.918.293 biztanle zituen 2010ean. Hiri nagusiak Braunschweig, Göttingen, Oldenburg, Osnabrück, Salzgitter eta Wilhelmshaven dira. Behe-alemanaz mintzo dira bertako biztanleak oro har, eta frisieraz Frisia aldean.
Saxonia Beherea Niedersachsen | |||
---|---|---|---|
| |||
Administrazioa | |||
Herrialdea | Alemania | ||
Hiriburua | Hannover | ||
Land burua | David McAllister (CDU) | ||
ISO kodea | DE-NI | ||
Bozak Bundesraten | 6 (69tik) | ||
Geografia | |||
Koordenatuak | 52°45′22″N 9°23′35″E / 52.7561°N 9.3931°E | ||
Azalera | 47.624 km² | ||
Demografia | |||
Biztanleria | 8.003.421 biztanle | ||
Dentsitatea | 0.17 bizt/km² | ||
Informazio gehigarria | |||
https://www.niedersachsen.de/ |
Geografia
aldatuSaxonia Beherea lurralde laua da, Ipar Alemania bezalakoa. Frisiako kostaldean polderrak daude, itsasoari irabazitako lurraldeak. Mendi apal batzuk daude hegoaldean (Teutoburger Wald, Weser-ko mendiak eta Harz mendiak). Elba, Ems, Hunte eta Aller dira ibai nagusiak. Klima aldaketa bortitzik ez da, neguak hotz samarrak dira eta udak epelak; euria, 600-900 mm batez beste urtean.
Mugakideak
aldatuAlemaniako estatu federalak
aldatu- Bremen bere barnean
- Schleswig-Holstein iparraldean
- Hanburgo ipar-ekialdean
- Mecklenburg-Aurrepomerania ekialdean
- Brandenburgo ekialdean
- Saxonia-Anhalt ekialdean eta hego-ekialdean
- Turingia hegoaldean
- Hesse hegoaldean
- Ipar Renania-Westfalia hego-mendebaldean
Nazioartekoak
aldatu- Herbehereak mendebaldean
Itsasoak
aldatu- Ipar Itsasoa iparraldean
Parke Nazionalak
aldatuHiri nagusiak
aldatuHonako hauek dira Saxonia Behereko hiri nagusiak. Biztanleriaren datuak 2010eko abenduaren 31koak dira.
- Hannover (522.686 biztanle)
- Brunswick (248.867 biztanle)
- Osnabrück (164.119 biztanle)
- Oldenburg (162.173 biztanle)
- Wolfsburg (121.451 biztanle)
- Göttingen (121.060 biztanle)
- Hildesheim (102.794 biztanle)
- Salzgitter (102.394 biztanle)
- Wilhelmshaven (81.324 biztanle)
- Delmenhorst (74.361 biztanle)
- Lüneburg (72.983 biztanle)
- Hamelin (57.771 biztanle)
- Emden (51.616 biztanle)
Ekonomia
aldatuNekazaritza garrantzitsua da (garia, oloa, garagarra, patata; behi azienda eta esnekiak). Garraio sarea ongi hornitua dago; burdinbideez eta errepideez gainera, berebiziko garrantzia dute ibaiek eta ubideek (Mittelland eta Dormunt-Ems ubideek bereziki), haietatik bideratzen baita Ipar Itsasorako garraioaren parte handi bat. Weser eta Elba ibaiak ontzitarako dira kilometro askotan, eta munta handiko portuak dira Wilhelmshaven, Emden, Nordenham eta Brake. Hannoverren da nazioarteko aireportu handiena.
Politika
aldatu2013ko urtarrilaren 20an izan ziren Saxonia Behereko parlamenturako azken hauteskundeak. CDU alderdi eskuindarrak irabazi zituen, baina aurreko legegintzaldian FDPrekin izandako gobernu koalizioak ez zuen gehiengo absoluturik lortu. Hala, Stephan Weil sozialdemokratak (SPD) osatuko du gobernua, berdeekin koalizioan.
Honako hauek izan ziren hauteskundeetako emaitzak:
Alderdia | Bozken ehunekoak | Diputatuak |
---|---|---|
Alemaniako Batasun Demokrata Kristaua (CDU) | % 36 | 54 |
Alemaniako Alderdi Sozialdemokrata (SPD) | % 32,6 | 49 |
90 Aliantza/Berdeak | % 13,7 | 20 |
Alderdi Demokratiko Askea (FDP) | % 9,9 | 14 |
Ezkerra (Die Linke) | % 3'1 | 0 |
Gainontzeko alderdiak | % 4,7 | 0 |
Banaketa administratiboa
aldatuLanda barrutiak
aldatu38 landa barruti (Landkreis) ditu:
- Ammerland
- Aurich
- Grafschaft Bentheim
- Celle
- Cloppenburg
- Cuxhaven
- Diepholz
- Emsland
- Driesland
- Gifhorn
- Goslar
- Göttingen
- Hameln-Pyrmont
- Hannover eskualdea
- Harburg
- Helmstedt
- Hildesheim
- Holzminden
- Leer
- Lüchow-Dannenberg
- Lüneburg
- Nienburg/Weser
- Northeim
- Oldenburg
- Osnabrück
- Osterholz
- Osterode am Harz
- Peine
- Rotenburg
- Schaumburg
- Soltau-Fallingbostel
- Stade
- Uelzen
- Vechta
- Verden
- Wesermarsch
- Wittmund
- Wolfenbüttel
Hiri barrutiak
aldatuBadaude 8 hiri barruti ere:
Herritar ospetsuak
aldatu- Kristian I.a Danimarkakoa (1426-1481), Danimarkako erregea (1448-1481)
- Jurgi I.a Erresuma Batukoa (1660-1727), Erresuma Batuko erregea (1714-1727)
- William Herschel (1738-1822), astronomoa
- Caroline Lucretia Herschel (1750-1848), astronomoa
- Carl Friedrich Gauss (1777-1855), matematikaria
- August Heinrich Hoffmann von Fallersleben (1798-1874), poeta eta filologoa
- Robert Wilhelm Bunsen (1811-1899), kimikaria
- Julius Wilhelm Richard Dedekind (1831-1916), matematikaria
- Rudolf Eucken (1846-1926), filosofoa eta 1908ko Literaturako Nobel Sariaren irabazlea.
- Carl Louis Ferdinand von Lindemann (1852-1939), matematikaria
- Karl Jaspers (1883-1969), psikiatra eta filosofoa
- Otto Fritz Meyerhof (1884-1951), fisiologoa
- Erich Maria Remarque (1898-1970), idazlea
- Sir Hans Adolf Krebs (1900-1981), biokimikaria eta Nobel sariduna
- Felix Nussbaum (1904-1944), margolari surrealista
- Hannah Arendt (1906-1975), politika ikerlaria
- Karl Krolow (1915-1999), idazlea
- Jürgen von Beckerath (1920- ), egiptologoa
- Ulrike Meinhof, (1934-1976), kazetaria eta Armada Gorriaren Frakzioa erakunde armatuko sortzaile eta kideetako bat.
- Hans-Gert Pöttering (1945 - ), Europar Legebiltzarreko presidentea (2007-2009)
- Rainer Fetting (1949- ), margolari neoespresionista
- Christian Wulff (1959- ), Alemaniako presidentea (2010-2012)
- Nadine Chanz (1972- ), aktorea eta Playboy modeloa
- Diane Kruger (1976- ), aktorea eta modeloa
- Guano Apes (1994- ), musika taldea
Iruditegia
aldatu-
Hannoverko udaletxe berria
-
Hannoverko Herrenhäuser Gärten lorategiak
-
Wolfsburgeko gaztelua
-
Wolfsburg, Volkswagen AG lantegia
-
Wilhelmshaveneko kaia
-
Teutoburg basoa, Osnabrück ingururan
Erreferentziak
aldatu- Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2011/12/26 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.
- ↑ Euskaltzaindia. (2008-05-30). 154. araua: Europako eskualde historiko-politiko nagusiak. .
Kanpo estekak
aldatu- (Alemanez) Saxonia Behereko webgunea