Gautegiz Arteaga
- Artikulu hau Busturialdeko udalerriari buruzkoa da; beste esanahietarako, ikus «Arteaga (argipena)».
Gautegiz Arteaga[4] Bizkaiko iparraldeko udalerri bat da, Busturialdea eskualdekoa. Oka ibaiaren ekialdean kokaturik dago, itsasertzetik ez oso urruti. 2016. urtean 846 biztanle zituen.
Gautegiz Arteaga | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | |||||||||||
![]() Herriaren ikuspegia. | |||||||||||
| |||||||||||
Administrazioa | |||||||||||
Estatua | Espainia | ||||||||||
Erkidegoa | Euskal Autonomia Erkidegoa | ||||||||||
Lurraldea | Bizkaia | ||||||||||
Eskualdea | Busturialdea | ||||||||||
Izen ofiziala | ![]() | ||||||||||
Alkatea | Juan Felix Naberan (EAJ) | ||||||||||
Posta kodea | 48314 | ||||||||||
INE kodea | 48041 | ||||||||||
Herritarra | arteagar | ||||||||||
Kokapena | |||||||||||
Koordenatuak | 43°22′06″N 2°39′08″W / 43.3682°N 2.6522°W | ||||||||||
![]() | |||||||||||
Azalera | 13,57 km² | ||||||||||
Garaiera | 45 metro | ||||||||||
Distantzia | 38 km Bilbora | ||||||||||
Demografia | |||||||||||
Biztanleria | 866 (2022)![]() | ||||||||||
| |||||||||||
Dentsitatea | 63,82 bizt/km² | ||||||||||
Hazkundea (2003-2013)[1] | ![]() | ||||||||||
Zahartze tasa[1] | % 20,86 | ||||||||||
Ugalkortasun tasa[1] | ‰ 49,72 | ||||||||||
Ekonomia | |||||||||||
Jarduera tasa[1] | % 81,97 (2011) | ||||||||||
Genero desoreka[1] | % 1,73 (2011) | ||||||||||
Langabezia erregistratua[1] | % 7,19 (2013) | ||||||||||
Euskara | |||||||||||
Euskaldunak[1] | % 73,53 (2010) | ||||||||||
Kaleko erabilera [2] | % (2016) | ||||||||||
Etxeko erabilera [3] | % 62.27 (2016) | ||||||||||
Datu gehigarriak | |||||||||||
Webgunea | http://www.gautegizarteaga.com/ |
Geografia aldatu
Ingurune naturala eta klima aldatu
Itsasadarra aldatu
Udalerri hau Urdaibaiko biosferaren erreserbaren barnean dago. Herria errepidearen bi alboetan zehar hedatzen da eta bertan biltzen dira biztanle gehienak.
Bestela, Gernikako itsasadarraren ezkerraldean dago kokatuta. Bertan, Euskal Herrian oraindik ikusgai dagoen marea-errota bakarrenetarikoa dugu, Koba Errota izenekoa, Lekeitiokoa eta beste gutxi batzuekin batera.
Klima aldatu
Gautegiz Arteagako klima ozeaniko hezea da, korronte bero baten eraginarekin, eta urte osoan tenperatura lasaiekin. Iparreko eta ipar-mendebaldeko haizeak ohikoak dira urte osoan. Euriak udazkenean eta udaberrian ugariak izaten dira, negu onberarekin eta uda ez oso beroekin. Itsasoko brisek tenperaturetan eragina dute urte osoan, eta barrualdeko beroak nekez iristen dira kostaldera udan.
Mugakideak aldatu
Iparraldean Ibarrangeluko udalerriarekin egiten du muga, mendebaldean Oka ibaiarekin, ekialdean Ereño eta hegoaldean Kortezubirekin.
Auzoak aldatu
Herriaren buru den auzoa Zelaieta da, eta bertan daude udaletxea, eliza eta herriko plaza. Horrez gain, auzo hauek ditu: Basetxeta, Isla Goikoa, Isla Bekoa, Kanala, Muruetagane, Orueta, Ozollo eta Tremoia.
Demografia aldatu
Gautegiz-Arteagako biztanleria |
---|
![]() |
Politika aldatu
2011ko udal hauteskundeak aldatu
2011ko maiatzaren 22ko hauteskundeetako emaitzen ondorioz Gautegiz-Arteagako alkatea Euzko Alderdi Jeltzaleko Juan Felix Naberan da.
Gautegiz Arteagako udalbatza | |||||
Alderdia |
2011ko maiatzaren 22 | ||||
Zinegotziak | Boto kopurua | ||||
Euzko Alderdi Jeltzalea (EAJ) | 4 / 7 |
||||
Bildu | 3 / 7 |
||||
Euskadiko Alderdi Sozialista (PSE-EE(PSOE)) | 0 / 7 |
||||
Alderdi Popularra (PP) | 0 / 7 |
||||
Datuen iturria: Hauteskundeen emaitzak euskadi.net webgunean |
Kultura aldatu
Euskara aldatu
Gautegiz-Arteagan[7] Busturialdeko hizkera[8] da nagusi, mendebaldeko euskararen aldaera.
Ondasun nabarmenak[9][10] aldatu
Gaztelua aldatu
Gautegiz-Arteagako eraikinik garrantzitsuena "Arteagako dorrea" edo gaztelua da. Erdi Aroko dorretxe baten hondarren gainean berreraiki zen, Eugenia Montijokoaren aginduz, Napoleon III.a bere senarraren garaian. Gaur egun, Arteagako dorretxean jatetxe eta hotel txiki bat daude.
Ondare erlijiosoa aldatu
- Andra Mariaren Zeruratzearen eliza
- Done Laurendi edo San Lorentzo baseliza
- San Antolin baseliza
- San Roke baseliza
Ondare zibila aldatu
- Bekoetxe, Jaunsolo, Ojangoiti, Goikoetxe, Bidasolo, Mendotza, Naberan eta Ozolloaurrekoa baserriak
- Barrenerrota burdinola
- Oleta burdinola
- Koba Errota, Ozollo errota eta Portu errota izenez ere ezaguna.
- Ikoakone errota
Argazki galeria aldatu
-
Andra Mariaren Zeruratzearen eliza.
-
Sabin Muniategi Udal Liburutegia.
-
Andrabideko harrobiak.
Arteagar ospetsuak aldatu
- Angel Zabala Ozamiz Kondaño (1866-1940), EAJko politikaria.
- Sabin Muniategi (1912-1990), euskal idazlea.
- Josu Naberan (1941), euskarazko saiakeragile eta itzultzailea.
- Amaia Aberasturi (1997), aktorea.
Erreferentziak aldatu
- ↑ a b c d e f g Euskal Herriari Begira. Udalbiltza.
- ↑ «Kaleko erabilera herrialdez herrialde» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ «Etxeko erabilera» Euskararen erabilera (Wikipedia).
- ↑ Euskaltzaindia. (PDF) 145. arauaː Bizkaiko herri izendegia. .
- ↑ «Etxabe Zubizarreta, Pilartxu - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2019-01-04).
- ↑ «Ahotsak.eus, Euskal Herriko hizkerak eta ahozko ondarea» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2019-01-04).
- ↑ «Gautegiz-Arteaga - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-09).
- ↑ «Busturialdekoa - Ahotsak.eus» ahotsak.eus (Noiz kontsultatua: 2018-11-09).
- ↑ "Gautegiz Arteaga", Euskal Ondare Kulturalaren Informazio Sistema.
- ↑ 2018ko PGOU, Gautegiz Arteagako Udala[Betiko hautsitako esteka].
Ikus, gainera aldatu
Kanpo estekak aldatu
Euskarazko Wikipedian bada atari bat, gai hau duena: Bizkaia |