Bolonia

Bolonia; Bologna
	Italiako udalerria
Administrazioa
Herrialdea	Italia
Eskualdea	Emilia-Romagna
Italiako hiri metropolitarra	Boloniako metropoli-hiria
Alkatea	Virginio Merola
Izen ofiziala	Bologna
Jatorrizko izena	Bologna
Posta kodea	40121–40141
ISTAT kodea	037006
Geografia
Koordenatuak	44° 29′ 38″ N, 11° 20′ 34″ E / 44.493888888889°N,11.342777777778°EKoordenatuak: 44° 29′ 38″ N, 11° 20′ 34″ E / 44.493888888889°N,11.342777777778°E
	Bolonia Bolonia (Italia)
Azalera	140.86 km²
Altuera	54 m
Mugakideak	Calderara di Reno, Casalecchio di Reno, Castenaso, Pianoro, Sasso Marconi, Zola Predosa, Anzola dell'Emilia, Castel Maggiore, Granarolo dell'Emilia eta San Lazzaro di Savena
Demografia
Biztanleria	388.367 bizt. (2017-01-01)
Dentsitatea	2.757,11 bizt/km²
Informazio gehigarria
Telefono aurrizkia	051
Ordu eremua	UTC+01:00 eta UTC+02:00
Hiri senidetuak	Leipzig, Zagreb, Bari, Valentzia, Tesalonika, Saint Louis, Kharkiv, La Plata, San Fele, Pollica eta Tuzla
Katastro kodea	A944
Sailkapen sismikoa	3 (Txikia)
Matrikula	BO
	www.comune.bologna.it/

Artikulu hau Italiako hiriari buruzkoa da; Unibertsitateko prozesua gaitzat duena beste hau da: «Boloniako prozesua»

Bolonia^[1] (italieraz eta ofizialki Bologna; emiliano-romagnoloz Bulåggna; latinez: Bononia) Italiako hiria da, Emilia-Romagna eskualdeko eta Boloniako metropoli-hiriko hiriburua. Po ibaiaren ertzean dago. 140,73 km²ko eremua du eta 2015ean 386.386 biztanle zituen^[2].

Boloniako Unibertsitatea Mendebaldeko Europako zaharrena da, 1088an sortu baitzuten. Hirigune historikoa Europako bigarren handiena da (handiena Veneziakoa da) eta hobekien kontserbatu direnetako bat.

HistoriaAldatu

Antzinako etruriar hiri hau (Felsina), erromatarren kolonia izan zen (Bononia). Hiri librea zen XII. mendean; zuzenbidean espezialduriko unibertsitatea sortu zuten bertan. XV. mendea arte Bentivogliotarren esku geratu zen. Julio II.ak Bolonia Aita Santuaren estatu egin zuen (1513). XIX. mendean zehar izandako askatasun higikundeak austriarrek zapaldu zituzten. 1860. urtean Bolonia Italiako erresumaren esku geratu zen. Bigarren Mundu Gerran amerikarrek askatu zuten (1945). 1980an Boloniako sarraskia gertatu zen.

KlimaAldatu

Datu klimatikoak (Bologna)
Hila	Urt	Ots	Mar	Api	Mai	Eka	Uzt	Abu	Ira	Urr	Aza	Abe	Urtekoa
Batez besteko tenperatura maximoa (°C)	5	8	13	18	23	27	30	29	25	19	11	6	18
Batez besteko tenperatura minimoa (°C)	-2	1	4	8	12	16	18	18	15	10	4	-0	9
Pilatutako prezipitazioa (mm)	43	46	61	66	66	53	43	58	61	71	81	61	711
Iturria: Intellicast^[3]

EkonomiaAldatu

Italiako hiririk aberatsenetakoa eta ederrenetakoa da. Garrantzi handiko industria (metalurgia, kimika industria, janari industria, doikuntza mekanika, zapatagintza).

OndareaAldatu

Eliza ospetsuak, Errenazimentuko jauregia, XII. mendeko Asinelli dorrea eta liburutegi zoragarria daude. Boloniako Unibertsitatea Europako zaharrena da, 1088an sortua.

KirolakAldatu

Bologna FC, futbol taldea.
Virtus Pallacanestro Bologna, saskibaloikoa.

Hiri senidetuakAldatu

Boloniar ospetsuakAldatu

Guglielmo Marconi (1874-1937), asmatzailea.
Pier Paolo Pasolini (1922-1975), idazle eta zinemagilea.
Roberto Regazzi (1956), luthier.

ErreferentziakAldatu

Artikulu honen edukiaren zati bat Lur hiztegi entziklopedikotik edo Lur entziklopedia tematikotik txertatu zen 2016/01/09 egunean. Egile-eskubideen jabeak, Eusko Jaurlaritzak, hiztegi horiek CC-BY 3.0 lizentziarekin argitaratu ditu, Open Data Euskadi webgunean.

↑ Euskaltzaindia: 157. araua: Europako hiriak
↑ Bilancio demografico anno 2015 (dati provvisori). Comune: Bologna demo.istat.it . Noiz kontsultatua: 2016-01-09.
↑ Boloogna historic weather averages Intellicast . Noiz kontsultatua: 23 September 2009.
↑ Leipzig - Nazioarteko harremanak © 2009 Leipzigeko Udala, Europar eta Nazioarteko Arloetarako Bulegoa . Noiz kontsultatua: 2010-06-09.
↑ Intercity and International Cooperation of the City of Zagreb © 2006-2009 Zagreb Hiria . Noiz kontsultatua: 2010-06-09.

Kanpo loturakAldatu

Wikimedia Commonsen badira fitxategi gehiago, gai hau dutenak: Bolonia

(Italieraz) Bolonia hiriaren webgune ofiziala
(Italieraz) Boloniako Unibertsitatearen webgunea
(Italieraz) Bologna FC futbol taldearen webgunea

[1] Euskaltzaindia: 157. araua: Europako hiriak

[2] Bilancio demografico anno 2015 (dati provvisori). Comune: Bologna demo.istat.it . Noiz kontsultatua: 2016-01-09.

[3] Boloogna historic weather averages Intellicast . Noiz kontsultatua: 23 September 2009.

[Leipzig-4] Leipzig - Nazioarteko harremanak © 2009 Leipzigeko Udala, Europar eta Nazioarteko Arloetarako Bulegoa . Noiz kontsultatua: 2010-06-09.

[Zagreb_Twinning-5] Intercity and International Cooperation of the City of Zagreb © 2006-2009 Zagreb Hiria . Noiz kontsultatua: 2010-06-09.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]