Feniziar alfabeto
Feniziar alfabeto abjad motako antzinako kontsonantezko eta piktogramarik gabeko alfabeto izan zen.[1]. Feniziarrek asmatu zuten bere hizkuntza idazteko eta abjad motakoa denez, kontsonanteak bakarrik ditu, zenbait bokalek matres lectionis erabiliz.
Feniziar merkatariek bere idazkera sistema Mediterraneo tik zabaldu eta beste kulturek erabilia izan zen. Horrela, aramear alfabetotik egungo arabiar eta hebrear alfabetoetara eta greziar alfabetotik latino, ziriliko eta koptoar alfabetotara hedatu zen.
AlfabetoaAldatu
Hizkia | Izena | Esanahia | Fo. | Baliokidea | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
He. | Si. | Ar. | Gr. | La. | Zi. | Ar. | |||||
alf | Idi | ʾ ʔ | א | ܐ | ﺍ | Αα | Aa | Аа | Աա | ||
bet | Etxe | b b | ב | ܒ | ﺏ | Ββ | Bb | Бб, Вв | Բբ | ||
gaml | Gamelu | g ɡ | ג | ܓ | ﺝ | Γγ | Cc, Gg | Гг, Ґґ | Գգ | ||
delt | Ate | d d | ד | ܕ | د | Δδ | Dd | Дд | Դդ | ||
he | Lehio | h h | ה | ܗ | ھ | Εε | Ee | Ее, Єє, Ээ | Եե, Էէ | ||
wau | Gako | w w | ו | ܘ | ﻭ | (Ϝ), Υυ | Ff, Uu, Vv, Yy, Ww | (Ѵѵ), Уу, Ўў | Վվ, Ււ | ||
zai | Arma | z z | ז | ܙ | ﺯ, ذ | Ζζ | Zz | Жж, Зз | Զզ | ||
het | Harresi | ḥ ħ | ח | ܚ | ح, خ | Ηη | Hh | Ии, Йй | Հհ | ||
tet | Gurpil | ṭ tˤ | ט | ܛ | ط | Θθ | — | (Ѳѳ) | Թթ | ||
yod | Esku | y j | י | ܝ | ي | Ιι | Ii, Jj | Іі, Її, Јј | Յյ, Իի | ||
kaf | Esku-ahur | k k | כך | ܟ | ﻙ | Κκ | Kk | Кк | Կկ | ||
lamd | Akuilu | l l | ל | ܠ | ﻝ | Λλ | Ll | Лл | Լլ | ||
mem | Ur | m m | מם | ܡ | ﻡ | Μμ | Mm | Мм | Մմ | ||
nun | Suge | n n | נן | ܢ | ﻥ | Νν | Nn | Нн | Նն | ||
semk | Arrain | s s | ס | ܣ, ܤ | س | Ξξ, agian Χχ | agian Xx | (Ѯѯ), poss. Хх | Խխ | ||
ain | Begi | ʿ ʕ | ע | ܥ | ع, غ | Οο, Ωω | Oo | Оо | Ոո, Օօ | ||
pe | Aho | p p | פף | ܦ | ف | Ππ | Pp | Пп | Պպ, Փփ | ||
sade | Ehiza | ṣ sˤ | צץ | ܨ | ص, ض, ظ | (Ϻ) | — | Цц, Чч, Џџ | Չչ, Ճճ, Ցց, Ծծ, Ձձ, Ջջ | ||
qof | Orratz | q q | ק | ܩ | ﻕ | (Ϙ), agian Φφ, Ψψ | (Ҁҁ) | Քք | |||
rosh | Buru | r r | ר | ܪ | ﺭ | Ρρ | Rr | Рр | Րր, Ռռ | ||
shin | Hortz | š ʃ | ש | ܫ | ش, س | Σσς | Ss | Сс, Шш, Щщ | Սս, Շշ | ||
tau | Marka | t t | ת | ܬ | ت, ث | Ττ | Tt | Тт | Տտ |
ErreferentziakAldatu
- ↑ Fischer, Steven Roger. (2004). A history of writing. Reaktion Books, 90 or..